Bu məqalədəki və ya bölmədəki məlumatlar köhnədir. |
10 manatlıq əsginas — Azərbaycanda işlədilən milli əsginaslardan biri. Bu əsginas dövriyyəyə 4 dəfə (1992, 1993, 2005 və 2019-cu illərdə) buraxılmışdır. Son iki buraxılış hazırda tədavüldədir.
10 manat | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Dəyər | 10 manat |
Eni | 134 mm |
Uzunluğu | 70 mm |
Təhlükəsizlik ünsürləri | gizli rəqəm, nominalın işıqda görünən rəqəmi və dizaynı (su nişanı), işıqda görünən “MANAT”, möcüzəli rəqəm (yaşıldan tünd qırmızıya), relyefli nominal, holoqrafik nominal, arxa tərəfində isə metal sap, sol tərəfdə sehirli xətlər, ultrabənövşəyi işıqda görünən elementlər |
Nəşr illəri | 1992, 1993, 2005, 2009 |
Ön tərəf | |
Dizayn | Qədim Bakı, Şirvanşahlar sarayı, Qız qalası köhnə Qala divarlarının fonunda |
Arxa tərəf | |
Dizayn | Azərbaycan Respublikasının Xəritəsi, Azərbaycanın Avropaya inteqrasiyasını əks etdirən Avropanın xəritəsi; Azərbaycan xalçasının tipik naxışları |
Tarixi
10 manatlıq əsginaslar ilk dəfə 1992-ci ilin avqust ayında Azərbaycan Milli Bankı tərəfindən dövriyyəyə buraxılmışdır. Belə ki, Azərbaycan manatının hazırlanmasına Ayaz Mütəllibovun prezidentliyi dövründə başlanılmış, Əbülfəz Elçibəyin prezidentliyi dövründə isə bu reallaşmışdır. İlk Azərbaycan manatı 15 avqust 1992-ci ildə dövriyyəyə buraxılmışdır ki, həmin əsginaslardan biri də 10 manatlıq əsginas idi. Bu əskinaslar Fransa Mərkəzi Bankı tərəfindən çap edilmişdir. 10 manatlıq əsginasın ilk eskizlərinin müəllifi azərbaycanlı xalçaçı-rəssam Eldar Mikayılzadədir. O, buna görə almalı olduğu qonorarı Dövlət Müdafiə Fonduna keçirmişdir.
- 1992-ci ildə buraxılmış ilk 10 manatlıq əsginasların ön tərəfi
- 1992-ci ildə buraxılmış ilk 10 manatlıq əsginasların arxa tərəfi
1993-cü ildə Azərbaycan Milli Bankı tərəfindən bir qədər fərqli təsvirdə yeni 10 manatlıq əsginaslar dövriyyəyə buraxıldı. Amma ilk 10 manatlıq əsginaslar da dövriyyədə qaldı.
- 1993-cü ildə buraxılmış 10 manatlıq əsginasların ön tərəfi
- 1993-cü ildə buraxılmış 10 manatlıq əsginasların arxa tərəfi
Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən 7 fevral 2005-ci il tarixdə imzalanmış "Azərbaycan Respublikasında pul nişanlarının nominal dəyərinin və qiymətlər miqyasının dəyişdirilməsi (denominasiyası) haqqında" Fərmanla 1992-2001-ci illərdə dövriyyəyə buraxılmış əsginaslar - eyni zamanda 1992 və 1993-cü illərdə dövriyyəyə buraxılmış 10 manatlıq əsginaslar 2006-cı ildən başlayaraq dövriyyədən çıxarılmışdır, 2005-ci ildə yeni 10 manatlıq əsginaslar çap olunmuşdur. 28 dekabr 2005-ci ildə ölkə ictimaiyyətinə təqdim olunmuş yeni nəsil pul nişanları, həmçinin yeni 50 manatlıq əsginaslar 2006-cı il yanvarın 1-dən etibarən dövriyyəyə buraxılmışdır.
- 2005-ci ildə buraxılmış 10 manatlıq əsginasların ön tərəfi
- 2005-ci ildə buraxılmış 10 manatlıq əsginasların arxa tərəfi
18 mart 2019-cu ildə Azərbaycan Mərkəzi Bankı tərəfindən 10 manatlıq pul nişanı yenilənərək yeni, daha təkmil mühafizə sistemləri ilə təchiz olunmuş formada yeni 10 manatlıq əsginaslar dövriyyəyə buraxılmışdır. Amma tədavüldə olan 10 manatlıq əsginaslar da dövriyyədə qalmışdır. Son əsginası əvvəlkindən fərqləndirən bir fakt da belədir ki, 2005 buraxılışının ön tərəfində "Azərbaycan Milli Bankı", 2019 buraxılışının ön tərəfində isə "Azərbaycan Mərkəzi Bankı" yazılmışdır.
Mövzusu
Hazırda dövriyyədə olan 10 manatlıq əsginaslar tarix mövzusuna həsr olunmuşdur.
Təsviri
İlk 10 manatlıq əsginas sadə dizayna malik olmuş, ön tərəfində Qız qalası təsvir olunmuşdur. Əsginasların arxa tərəfi isə milli ornamentlərlə haşiyələnmiş və üzərində "Azərbaycan Milli Bankı" sözləri çap olunmuşdur.
İkinci 10 manatlıq əsginas çap olunarkən həmin vaxt dövriyyədə olan 5, 50 və 100 manatlıq əsginaslarla uyğunlaşdırılmışdır. Onun ön tərəfinə Qız qalasının təsvirindən əlavə arxa fon təsvirləri də əlavə edilmişdir. Bu əsginasın arxa tərəfində isə əlavə olaraq nominalın adı sözlə verilmişdir.
Ağ kağızda, əsas rəngi göy olmaqla 2005-ci ildə çap olunmuş əsginasların ön tərəfində Qədim Bakı, Şirvanşahlar sarayı, Qız qalası köhnə Qala divarlarının fonunda verilmişdir. Həmçinin Azərbaycan Mərkəzi Bankının sədri Elman Rüstəmovun imzası da ön tərəfdədir.
Bu əsginasların arxa fonunda isə Azərbaycanın Avropaya inteqrasiyasının xəritələrlə təsviri, Azərbaycan xalçasının tipik naxışları çap edilmişdir.
Ölçüləri
İlk iki 10 manatlıq əsginasların ölçüləri 125×63 mm idi.
2005-ci ildə dövriyyəyə buraxılmış 10 manatlıq əsginasların ölçüləri isə 134×70 mm-dir.
Mühafizə elementləri
Saxta əsginasların dövriyyəyə buraxılmasının qarşısını almaq üçün bu əsginasa bir çox təhlükəsizlik ünsürləri daxil edilmişdir. İlk 10 manatlıq əsginasda su nişanı - üç alov təsvir olunmuşdu.
2005-ci ildə çap olunmuş əsginasların üz tərəfində nominalın gizli rəqəmi, nominalın işıqda görünən rəqəmi və dizaynı (su nişanı), işıqda görünən "MANAT", möcüzəli rəqəm (yaşıldan tünd qırmızıya), relyefli nominal, holoqrafik nominal, arxa tərəfində isə metal sap, sol tərəfdə sehirli xətlər, ultrabənövşəyi işıqda görünən elementlər vardır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Milli pulun tarixi (FOTOLAR) 2021-01-25 at the Wayback Machine. modern.az, 15.08.2011 (az.)
- Milli Valyutamızın ilk eskizlərinin müəllifi Publika.Az-a danışır. 2016-03-14 at the Wayback Machine (az.)
- Rəsulzadə və Nizaminin şəkillərini pula həkk edən rəssam 2021-01-23 at the Wayback Machine. azadliq.org, 21.08.2012 (az.)
- "Azərbaycan Respublikasında pul nişanlarının nominal dəyərinin və qiymətlər miqyasının dəyişdirilməsi (denominasiyası) haqqında" 2018-10-22 at the Wayback Machine Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 7 fevral 2005-ci il tarixli, 189 nömrəli Fərmanı. e-qanun.az (az.)
- 10 AZN (2019) 2019-05-15 at the Wayback Machine. cbar.az (az.)
- Dövriyyədə olan əskinaslar - AZN 2021-04-24 at the Wayback Machine. cbar.az (az.)
- Müstəqillik dövrü pulları 2021-07-14 at the Wayback Machine. azerbaijans.com (az.)
- Dövriyyədən çıxarılmış əskinaslar - AZM 2018-02-24 at the Wayback Machine. cbar.az (az.)
- Adlarını pula yazdıranlar 2016-08-17 at the Wayback Machine. buro247.az (az.)
Xarici keçidlər
- cbar.az — Azərbaycan Mərkəzi Bankının rəsmi saytı
- Pul. preslib.az (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki ve ya bolmedeki melumatlar kohnedir Sehifeye yenilenmis melumatlar elave etmekle Vikipediyani zenginlesdirmeye komek ede bilersiniz 10 manatliq esginas Azerbaycanda isledilen milli esginaslardan biri Bu esginas dovriyyeye 4 defe 1992 1993 2005 ve 2019 cu illerde buraxilmisdir Son iki buraxilis hazirda tedavuldedir 10 manatOlke AzerbaycanDeyer 10 manatEni 134 mmUzunlugu 70 mmTehlukesizlik unsurleri gizli reqem nominalin isiqda gorunen reqemi ve dizayni su nisani isiqda gorunen MANAT mocuzeli reqem yasildan tund qirmiziya relyefli nominal holoqrafik nominal arxa terefinde ise metal sap sol terefde sehirli xetler ultrabenovseyi isiqda gorunen elementlerNesr illeri 1992 1993 2005 2009On terefDizayn Qedim Baki Sirvansahlar sarayi Qiz qalasi kohne Qala divarlarinin fonundaArxa terefDizayn Azerbaycan Respublikasinin Xeritesi Azerbaycanin Avropaya inteqrasiyasini eks etdiren Avropanin xeritesi Azerbaycan xalcasinin tipik naxislariTarixi10 manatliq esginaslar ilk defe 1992 ci ilin avqust ayinda Azerbaycan Milli Banki terefinden dovriyyeye buraxilmisdir Bele ki Azerbaycan manatinin hazirlanmasina Ayaz Mutellibovun prezidentliyi dovrunde baslanilmis Ebulfez Elcibeyin prezidentliyi dovrunde ise bu reallasmisdir Ilk Azerbaycan manati 15 avqust 1992 ci ilde dovriyyeye buraxilmisdir ki hemin esginaslardan biri de 10 manatliq esginas idi Bu eskinaslar Fransa Merkezi Banki terefinden cap edilmisdir 10 manatliq esginasin ilk eskizlerinin muellifi azerbaycanli xalcaci ressam Eldar Mikayilzadedir O buna gore almali oldugu qonorari Dovlet Mudafie Fonduna kecirmisdir 1992 ci ilde buraxilmis ilk 10 manatliq esginaslarin on terefi 1992 ci ilde buraxilmis ilk 10 manatliq esginaslarin arxa terefi 1993 cu ilde Azerbaycan Milli Banki terefinden bir qeder ferqli tesvirde yeni 10 manatliq esginaslar dovriyyeye buraxildi Amma ilk 10 manatliq esginaslar da dovriyyede qaldi 1993 cu ilde buraxilmis 10 manatliq esginaslarin on terefi 1993 cu ilde buraxilmis 10 manatliq esginaslarin arxa terefi Azerbaycan Respublikasi Prezidenti terefinden 7 fevral 2005 ci il tarixde imzalanmis Azerbaycan Respublikasinda pul nisanlarinin nominal deyerinin ve qiymetler miqyasinin deyisdirilmesi denominasiyasi haqqinda Fermanla 1992 2001 ci illerde dovriyyeye buraxilmis esginaslar eyni zamanda 1992 ve 1993 cu illerde dovriyyeye buraxilmis 10 manatliq esginaslar 2006 ci ilden baslayaraq dovriyyeden cixarilmisdir 2005 ci ilde yeni 10 manatliq esginaslar cap olunmusdur 28 dekabr 2005 ci ilde olke ictimaiyyetine teqdim olunmus yeni nesil pul nisanlari hemcinin yeni 50 manatliq esginaslar 2006 ci il yanvarin 1 den etibaren dovriyyeye buraxilmisdir 2005 ci ilde buraxilmis 10 manatliq esginaslarin on terefi 2005 ci ilde buraxilmis 10 manatliq esginaslarin arxa terefi 18 mart 2019 cu ilde Azerbaycan Merkezi Banki terefinden 10 manatliq pul nisani yenilenerek yeni daha tekmil muhafize sistemleri ile techiz olunmus formada yeni 10 manatliq esginaslar dovriyyeye buraxilmisdir Amma tedavulde olan 10 manatliq esginaslar da dovriyyede qalmisdir Son esginasi evvelkinden ferqlendiren bir fakt da beledir ki 2005 buraxilisinin on terefinde Azerbaycan Milli Banki 2019 buraxilisinin on terefinde ise Azerbaycan Merkezi Banki yazilmisdir MovzusuHazirda dovriyyede olan 10 manatliq esginaslar tarix movzusuna hesr olunmusdur TesviriIlk esginaslar uzerinde tesvir olunmus Qiz qalasinin real veziyyeti Ilk 10 manatliq esginas sade dizayna malik olmus on terefinde Qiz qalasi tesvir olunmusdur Esginaslarin arxa terefi ise milli ornamentlerle hasiyelenmis ve uzerinde Azerbaycan Milli Banki sozleri cap olunmusdur Ikinci 10 manatliq esginas cap olunarken hemin vaxt dovriyyede olan 5 50 ve 100 manatliq esginaslarla uygunlasdirilmisdir Onun on terefine Qiz qalasinin tesvirinden elave arxa fon tesvirleri de elave edilmisdir Bu esginasin arxa terefinde ise elave olaraq nominalin adi sozle verilmisdir Ag kagizda esas rengi goy olmaqla 2005 ci ilde cap olunmus esginaslarin on terefinde Qedim Baki Sirvansahlar sarayi Qiz qalasi kohne Qala divarlarinin fonunda verilmisdir Hemcinin Azerbaycan Merkezi Bankinin sedri Elman Rustemovun imzasi da on terefdedir 10 manatliq esginasin uzerinde Elman Rustemovun imzasi Bu esginaslarin arxa fonunda ise Azerbaycanin Avropaya inteqrasiyasinin xeritelerle tesviri Azerbaycan xalcasinin tipik naxislari cap edilmisdir OlculeriIlk iki 10 manatliq esginaslarin olculeri 125 63 mm idi 2005 ci ilde dovriyyeye buraxilmis 10 manatliq esginaslarin olculeri ise 134 70 mm dir Muhafize elementleriSaxta esginaslarin dovriyyeye buraxilmasinin qarsisini almaq ucun bu esginasa bir cox tehlukesizlik unsurleri daxil edilmisdir Ilk 10 manatliq esginasda su nisani uc alov tesvir olunmusdu 2005 ci ilde cap olunmus esginaslarin uz terefinde nominalin gizli reqemi nominalin isiqda gorunen reqemi ve dizayni su nisani isiqda gorunen MANAT mocuzeli reqem yasildan tund qirmiziya relyefli nominal holoqrafik nominal arxa terefinde ise metal sap sol terefde sehirli xetler ultrabenovseyi isiqda gorunen elementler vardir Hemcinin baxAzerbaycan manatiIstinadlarMilli pulun tarixi FOTOLAR 2021 01 25 at the Wayback Machine modern az 15 08 2011 az Milli Valyutamizin ilk eskizlerinin muellifi Publika Az a danisir 2016 03 14 at the Wayback Machine az Resulzade ve Nizaminin sekillerini pula hekk eden ressam 2021 01 23 at the Wayback Machine azadliq org 21 08 2012 az Azerbaycan Respublikasinda pul nisanlarinin nominal deyerinin ve qiymetler miqyasinin deyisdirilmesi denominasiyasi haqqinda 2018 10 22 at the Wayback Machine Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 7 fevral 2005 ci il tarixli 189 nomreli Fermani e qanun az az 10 AZN 2019 2019 05 15 at the Wayback Machine cbar az az Dovriyyede olan eskinaslar AZN 2021 04 24 at the Wayback Machine cbar az az Musteqillik dovru pullari 2021 07 14 at the Wayback Machine azerbaijans com az Dovriyyeden cixarilmis eskinaslar AZM 2018 02 24 at the Wayback Machine cbar az az Adlarini pula yazdiranlar 2016 08 17 at the Wayback Machine buro247 az az Xarici kecidlerVikianbarda 10 manatliq esginas ile elaqeli mediafayllar var cbar az Azerbaycan Merkezi Bankinin resmi sayti Pul preslib az az