Sevgi heykəli: Əli və Nino (gürc. სიყვარულის ქანდაკება: ალი და ნინო) — Gürcüstanın Batumi şəhərində dənizkənarı bulvar ərazisində yerləşən heykəl. Heykəl Qurban Səidin azərbaycanlı oğlanla gürcü qızın sevgisindən bəhs edən "Əli və Nino" romanından ilhamlanaraq yaradılıb.
Əli və NinoSevgi heykəli: Əli və Nino სიყვარულის ქანდაკება: ალი და ნინო | |
---|---|
ალი და ნინო | |
| |
Ölkə | Gürcüstan |
Yerləşir | Batumi |
Heykəltaraş | Tamar Kvesitadze |
Tikilib | 14 oktyabr 2010 |
Hündürlüyü | 7 metr (platformasız) |
Material | metal |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
"Əli və Nino" abidəsi gürcü və Azərbaycan xalqlarının dostluq rəmzidir" |
Mənbə
Heykəlin müəllifi olan heykəltaraş Tamar Kvesitadze əsəri yaradərkən Qurban Səidin azərbaycanlı gənclə gürcü qızı arasındakı sevgidən bəhs edən "Əli və Nino" romanından ilhamlandığını, bu iki gəncin əbədi sevgisi üçün abidə ucaltmaq istədiyini bildirib.
Əli və Nino romanı ilk dəfə 1937-ci ildə Vyanada, alman dilində E. P. Tal Verlaq tərəfindən nəşr edilib və indiyədək dünyanın 33 dilinə tərcümə olunub. Əsərin ilk nəşrində müəllif kimi Qurban Səid göstərilmişdir. Rəsmi sənədlərə əsasən Qurban Səid avstriyalı baronessa Elfrida fon Ehrenfelsin təxəllüsüdür. Buna görə də uzun illər əsərin həqiqi müəllifi Elfrida fon Ehrenfels hesab olunurdu. Lakin, amerikalı şərqşünas Tom Rayz əsərin əslən Azərbaycandan olan yəhudi mənşəli yazıçı məxsus olduğunu, baronessa Elfrida fon Ehrenfelsin isə yalnız onun məşuqəsi olmasını sübut edə bilmişdi. Bu sübut ciddi sənədlər və arqumentlərlə müşayiət olunduğu üçün dünyada qəbul olunmuş əsas variant hesab olunur. Əsər üzərində uzun müddət araşdırma aparmış tədqiqatçı Betti Bleyer və başqaları onun müəllifliyini dana bilməsələr də, L. Nissembaumun əsərin ilkin variantını Y. V. Çəmənzəminlidən əldə etdiyini iddia etmişlər.
Tarixi
Heykəlin açılışı 14 oktyabr, 2010-cu ildə baş tutmuşdur. Mixeil Saakaşvili heykəlin açılışında çıxış edərək abidənin "gürcü və Azərbaycan xalqlarının dostluq rəmzi" və adi bir heykəl olmayıb, böyük tarixi əhəmiyyətə malik abidə olduğunu vurğulayıb:
- "Azərbaycanın zadəgan ailələrindən birinin nümayəndəsi olan və bolşeviklərin Azərbaycanı işğalı etməsi zamanı öldürülən Əli xan Şirvanşir və zadəgan gürcü ailəsindən olan, Nino Çavçavadzenin nəslindən gələn Nino Gipiani arasındakı sevgi, yalnız gözəl dram deyil. Bu sevgi və onların taleyi Qafqazın keçmişini, bu gününü və gələcək taleyini də əks etdirir. Fərqli mənşələrinə və dini inanclarına baxmayaraq sevgi bu gəncləri birləşdirir və bu sevgi onların azadlığı olur. Kitabın sonu faciəvidir. Bildiyiniz kimi, Əli romanın sonunda Azərbaycanı işğal edən bolşeviklər tərəfindən öldürülür. Əlinin dostu İlyas bəy onun Gəncənin ruslardan müdafiəsi zamanı öldürüldüyünü və Cümə məscidinin həyətində dəfn edildiyini yazır. Əlinin ölümü ilə, bizim respublikamız da ölür. Bəs bu gün biz neynəməliyik, xanımlar və cənablar, biz "Əli və Nino"nu yenidən yaza bilərik. Biz faciəvi keçmişimizi birlikdə xoşbəxt gələcəyimizə dəyişə bilərik. Biz bunu bacararıq və biz elə etməliyik ki, bizim Əli və Ninolarımızın sevgisi bu gün xarici işğalçılar tərəfindən faciəvi sonluğa çatdırılmasın. Biz bunu bacararıq və biz ellə etməliyik ki, bu günün Əli və Ninoları azad və xoşbəxt yaşasınlar, uğurlu ölkələrin vətəndaşı kimi öz sevgilərindən zövq alsın, müharibələrdən və intriqalardan uzaq olsunlar."
Yalan iddia
2012-ci ildə Batumidə daha bir "Əli və Nino" heykəlinin ucaldılacağı və bu heykəlin erotik məzmun daşıyacağı ilə bağlı informasiyalar yayıldı, hətta sosial şəbəkələrdə heykəlin şəkilləri də yayımlandı. Daha sonra isə ucaldılması planlaşdırılan heykəlin erməni heykəltaraşın əsəri olduğu bildirildi. Lakin Batumi Şəhər Meriyasından verilən rəsmi açıqlamada bu iddianın yalan olduğu təsdiqləndi.
Demontaj
26 avqust 2015-ci ildə yerli Gürcüstan hakimiyyəti abidəni dalğalardan qorumaq üçün başqa bir yerə köçürməyə çalışarkən heykəllərdən birini qaldıran kranın trosunun qırılması nəticəsinə heykəl (Nino heykəli) yerə düşərək dağılıb. 12 sentyabr 2015-ci ildə əvvəlki yerindən 50 metr aralıda quraşdırılmış heykəlin yenidən açılışı olub. Köçürülmə zamanı yerə düşərək dağılmış Nino heykəli yenidən bərpa olunub.
Konstruktiv xüsusiyyətləri
Kompleks hərəkət edən iki insan heykəlindən ibarətdir. Bütün konstruksiya metaldan ibarətdir. Abidənin hündürlüyü 7 metrdir (platformasız). Bir-birindən aralı olan metal konstruksiyalı qadın və kişi heykəli hər 8–10 dəqiqədən bir birləşir. Heykəllər spiralvari quruluş sayəsində asanlıqla qovuşaraq bir tam əmələ gətirirlər.
Hazır heykəliun bulvarda quraşdırılması üçün 10 ay lazım olub. Batumidə quraşdırılmamışdan əvvəl isə heykəl Londonda sərgilənib. 7 ton çəkisi olan heykəlin hazırlanması 5 milyon ABŞ dollarına başa gəlib.
Heykəllər hər gün səhər saat yeddidə hərəkətə başlayır və on dəqiqədən bir qovuşurlar. Gecələr isə, heykəllər, xüsusi olaraq quraşdırılmış vasitələrlə işıqlandırılır və bütün proses kompüter texnologiyalarının köməyi ilə idarə olunur.
İstinadlar
- Mixail Saakaşvili: ""Əli və Nino" abidəsi gürcü və Azərbaycan xalqlarının dostluq rəmzidir", gun.az
- Mikheil Saakashvili compares relationship between Georgia and Azerbaijan to romance by Qurban Said[ölü keçid], georgianews.ge
- Love in Batumi 2020-09-25 at the Wayback Machine, vestnikkavkaza.net
- Kurban Said's "Ali and Nino", Covers of editions published in 33 languages 2011-06-29 at the Wayback Machine,
- Bax: Tom Reiss, The Orientalist, Random House, 2005, pp. ix-x, xv-xix, 217–218 (footnote), 301–311, 324
- Bax: Book Review by Hasan Javadi, The Middle East Journal, Vol. 47, No. 4, Autumn 1993, ISSN: 0026–31141
- See "101 Reasons Why Yusif Vazir Chamanzaminli is the Core Author of Ali and Nino" in Azerbaijan International, Vol. 15:2–4, pp. 262–318 2011-10-16 at the Wayback Machine. Also "Essad Bey as Core Author of Ali and Nino: Seven Reasons Why It Just Ain't So", in Azerbaijan International, Vol. 15:2–4, pp. 180–217 2011-10-16 at the Wayback Machine.
- "ბათუმში კუნილინგუსის ძეგლი დაიდგმება". 2016-04-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-05-04.
- Batumidə "Əli və Nino" üçün nəzərdə tutulan abidənin müəllifi erməni ola bilər [ölü keçid], gun.az
- В Батуми не планируется установка эротической скульптуры 2012-07-14 at the Wayback Machine, newsgeorgia.ru
- Batumidə Əli və Nino abidəsini dağıtdılar 2016-03-05 at the Wayback Machine, oxu.az, 26.08.2015, İstifadə tarixi: 26 avqust 2015
- В Батуми открылась скульптура "Али и Нино" 2016-03-04 at the Wayback Machine, gulustan.info, 12.09.2015, İstifadə tarixi:12.09.2015
- Batumidə "Əli və Nino"ya hərəkət edən abidə qoyulub 2011-03-13 at the Wayback Machine, ANSPRESS
- About Art – "Statue of Love" in Batumi 2013-05-01 at the Wayback Machine, Georgia about blog
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Eli ve Nino deqiqlesdirme Sevgi heykeli Eli ve Nino gurc სიყვარულის ქანდაკება ალი და ნინო Gurcustanin Batumi seherinde denizkenari bulvar erazisinde yerlesen heykel Heykel Qurban Seidin azerbaycanli oglanla gurcu qizin sevgisinden behs eden Eli ve Nino romanindan ilhamlanaraq yaradilib Eli ve NinoSevgi heykeli Eli ve Nino სიყვარულის ქანდაკება ალი და ნინოალი და ნინოHeykelin gorunusuOlke GurcustanYerlesir BatumiHeykeltaras Tamar KvesitadzeTikilib 14 oktyabr 2010Hundurluyu 7 metr platformasiz Material metal Vikianbarda elaqeli mediafayllar Eli ve Nino abidesi gurcu ve Azerbaycan xalqlarinin dostluq remzidir Mixeil SaakasviliMenbeEsas meqale Eli ve Nino Heykelin muellifi olan heykeltaras Tamar Kvesitadze eseri yaraderken Qurban Seidin azerbaycanli gencle gurcu qizi arasindaki sevgiden behs eden Eli ve Nino romanindan ilhamlandigini bu iki gencin ebedi sevgisi ucun abide ucaltmaq istediyini bildirib Eli ve Nino romani ilk defe 1937 ci ilde Vyanada alman dilinde E P Tal Verlaq terefinden nesr edilib ve indiyedek dunyanin 33 diline tercume olunub Eserin ilk nesrinde muellif kimi Qurban Seid gosterilmisdir Resmi senedlere esasen Qurban Seid avstriyali baronessa Elfrida fon Ehrenfelsin texellusudur Buna gore de uzun iller eserin heqiqi muellifi Elfrida fon Ehrenfels hesab olunurdu Lakin amerikali serqsunas Tom Rayz eserin eslen Azerbaycandan olan yehudi menseli yazici mexsus oldugunu baronessa Elfrida fon Ehrenfelsin ise yalniz onun mesuqesi olmasini subut ede bilmisdi Bu subut ciddi senedler ve arqumentlerle musayiet olundugu ucun dunyada qebul olunmus esas variant hesab olunur Eser uzerinde uzun muddet arasdirma aparmis tedqiqatci Betti Bleyer ve basqalari onun muellifliyini dana bilmeseler de L Nissembaumun eserin ilkin variantini Y V Cemenzeminliden elde etdiyini iddia etmisler TarixiHeykelin acilisi 14 oktyabr 2010 cu ilde bas tutmusdur Mixeil Saakasvili heykelin acilisinda cixis ederek abidenin gurcu ve Azerbaycan xalqlarinin dostluq remzi ve adi bir heykel olmayib boyuk tarixi ehemiyyete malik abide oldugunu vurgulayib Azerbaycanin zadegan ailelerinden birinin numayendesi olan ve bolseviklerin Azerbaycani isgali etmesi zamani oldurulen Eli xan Sirvansir ve zadegan gurcu ailesinden olan Nino Cavcavadzenin neslinden gelen Nino Gipiani arasindaki sevgi yalniz gozel dram deyil Bu sevgi ve onlarin taleyi Qafqazin kecmisini bu gununu ve gelecek taleyini de eks etdirir Ferqli menselerine ve dini inanclarina baxmayaraq sevgi bu gencleri birlesdirir ve bu sevgi onlarin azadligi olur Kitabin sonu facievidir Bildiyiniz kimi Eli romanin sonunda Azerbaycani isgal eden bolsevikler terefinden oldurulur Elinin dostu Ilyas bey onun Gencenin ruslardan mudafiesi zamani oldurulduyunu ve Cume mescidinin heyetinde defn edildiyini yazir Elinin olumu ile bizim respublikamiz da olur Bes bu gun biz neynemeliyik xanimlar ve cenablar biz Eli ve Nino nu yeniden yaza bilerik Biz facievi kecmisimizi birlikde xosbext geleceyimize deyise bilerik Biz bunu bacarariq ve biz ele etmeliyik ki bizim Eli ve Ninolarimizin sevgisi bu gun xarici isgalcilar terefinden facievi sonluga catdirilmasin Biz bunu bacarariq ve biz elle etmeliyik ki bu gunun Eli ve Ninolari azad ve xosbext yasasinlar ugurlu olkelerin vetendasi kimi oz sevgilerinden zovq alsin muharibelerden ve intriqalardan uzaq olsunlar Yalan iddia 2012 ci ilde Batumide daha bir Eli ve Nino heykelinin ucaldilacagi ve bu heykelin erotik mezmun dasiyacagi ile bagli informasiyalar yayildi hetta sosial sebekelerde heykelin sekilleri de yayimlandi Daha sonra ise ucaldilmasi planlasdirilan heykelin ermeni heykeltarasin eseri oldugu bildirildi Lakin Batumi Seher Meriyasindan verilen resmi aciqlamada bu iddianin yalan oldugu tesdiqlendi Demontaj 26 avqust 2015 ci ilde yerli Gurcustan hakimiyyeti abideni dalgalardan qorumaq ucun basqa bir yere kocurmeye calisarken heykellerden birini qaldiran kranin trosunun qirilmasi neticesine heykel Nino heykeli yere duserek dagilib 12 sentyabr 2015 ci ilde evvelki yerinden 50 metr aralida qurasdirilmis heykelin yeniden acilisi olub Kocurulme zamani yere duserek dagilmis Nino heykeli yeniden berpa olunub Konstruktiv xususiyyetleriKompleks hereket eden iki insan heykelinden ibaretdir Butun konstruksiya metaldan ibaretdir Abidenin hundurluyu 7 metrdir platformasiz Bir birinden arali olan metal konstruksiyali qadin ve kisi heykeli her 8 10 deqiqeden bir birlesir Heykeller spiralvari qurulus sayesinde asanliqla qovusaraq bir tam emele getirirler Hazir heykeliun bulvarda qurasdirilmasi ucun 10 ay lazim olub Batumide qurasdirilmamisdan evvel ise heykel Londonda sergilenib 7 ton cekisi olan heykelin hazirlanmasi 5 milyon ABS dollarina basa gelib Heykeller her gun seher saat yeddide herekete baslayir ve on deqiqeden bir qovusurlar Geceler ise heykeller xususi olaraq qurasdirilmis vasitelerle isiqlandirilir ve butun proses komputer texnologiyalarinin komeyi ile idare olunur IstinadlarMixail Saakasvili Eli ve Nino abidesi gurcu ve Azerbaycan xalqlarinin dostluq remzidir gun az Mikheil Saakashvili compares relationship between Georgia and Azerbaijan to romance by Qurban Said olu kecid georgianews ge Love in Batumi 2020 09 25 at the Wayback Machine vestnikkavkaza net Kurban Said s Ali and Nino Covers of editions published in 33 languages 2011 06 29 at the Wayback Machine Bax Tom Reiss The Orientalist Random House 2005 pp ix x xv xix 217 218 footnote 301 311 324 Bax Book Review by Hasan Javadi The Middle East Journal Vol 47 No 4 Autumn 1993 ISSN 0026 31141 See 101 Reasons Why Yusif Vazir Chamanzaminli is the Core Author of Ali and Nino in Azerbaijan International Vol 15 2 4 pp 262 318 2011 10 16 at the Wayback Machine Also Essad Bey as Core Author of Ali and Nino Seven Reasons Why It Just Ain t So in Azerbaijan International Vol 15 2 4 pp 180 217 2011 10 16 at the Wayback Machine ბათუმში კუნილინგუსის ძეგლი დაიდგმება 2016 04 05 tarixinde Istifade tarixi 2013 05 04 Batumide Eli ve Nino ucun nezerde tutulan abidenin muellifi ermeni ola biler olu kecid gun az V Batumi ne planiruetsya ustanovka eroticheskoj skulptury 2012 07 14 at the Wayback Machine newsgeorgia ru Batumide Eli ve Nino abidesini dagitdilar 2016 03 05 at the Wayback Machine oxu az 26 08 2015 Istifade tarixi 26 avqust 2015 V Batumi otkrylas skulptura Ali i Nino 2016 03 04 at the Wayback Machine gulustan info 12 09 2015 Istifade tarixi 12 09 2015 Batumide Eli ve Nino ya hereket eden abide qoyulub 2011 03 13 at the Wayback Machine ANSPRESS About Art Statue of Love in Batumi 2013 05 01 at the Wayback Machine Georgia about blogHemcinin baxBatumi