Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ömər Ədilsultanoviç Qaysultanov (1920, Şali – 1980) — SSRİ, çeçen uşaq yazıçısı, Çeçen-İnquşetiya Yazıçılar İttifaqının və SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü, Böyük Vətən müharibəsinin iştirakçısı.
| Ömər Qaysultanov | |
|---|---|
| Ömər Ədilsultanoviç Qaysultanov | |
 | |
| Doğum tarixi | 1920 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1980 |
| Milliyyəti | çeçen |
| Fəaliyyəti | yazıçı |
| Fəaliyyət illəri | 1959-1980 |
| Əsərlərinin dili | rus, çeçen |
| İstiqamət | uşaq ədəbiyyatı |
| Janrlar | pyes, povest nağıl |
Həyatı
Ömər Qaysultanov 1920-ci ildə Çeçenistanın Şali kəndində kəndli ailəsində anadan olub. 1936-cı ildə məktəbi bitirdikdən sonra Qroznı fəhlələr fakültəsinə daxil olur. 1941–1943-cü illərdə Böyük Vətən müharibəsi döyüşlərində iştirak etmişdir. Ağır yaralandıqdan sonra hərbi xidmətdən uzaqlaşdırılmışdır. Sürgün illərində, 1944–1957-ci illərdə Qırğızıstanda maliyyə orqanlarında çalışmışdır.
Doğma vətənə qayıtdıqdan sonra Çeçen-İnquşetiya radio komitəsində, sonra respublika "Lenin Yolu" qəzetində redaktor olaraq çalışmışdır. 1958-ci ildən Çeçen-İnquşetiya kitab nəşriyyatının redaktoru idi. 1960-cı ildə Sov.İKP, 1962-ci ildə isə SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü seçilmişdir.
Yaradıcılığı
Ömər Qaysultanov 1950-ci illərin ortalarında ədəbi fəaliyyətlə məşğul olmağa başlamışdır. Onun əsərləri əsasən uşaqlar və gənclər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Çeçen-İnquşetiyada nəşr olunan "Bolat-Kalanın Düşməsi" adlı ilk kitabı kiçik oxucular arasında böyük marağa səbəb oldu. Əsər tənqidçilər tərəfindən də müsbət risenziya aldı. Müəllif folklor əfsanələrinə əsaslanaraq, Çeçenlərin həyat tərzini və adətlərini, bugünkü dağlıların uzaq babalarının xarakterini və həyat tərzini yenidən yaratmışdır. Ondan sonra yazıçının digər hekayə və romanları çıxır. Onların əsas mövzusu uşaqların — məktəblilərin və pionerlərin həyatıdır. Əsərlərinin qəhrəmanlarının hərəkətləri və əməlləri, düşüncə tərzi və həyatı yazıçının uşaq dünyasını, psixologiyasını diqqətlə öyrəndiyini göstərir.
Qaysultanov əsərləri əsasında hazırlanan tamaşalar hələ də Çeçenistan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrının səhnəsində uğurla göstərilir.
Qaysultanovun əsas əsəri "Aleksandr Çeçenski" tarixi romanıdır. Əsər Aldı kəndinin çar qoşunlarının hücumu nəticəsində yetim qalan bir çeçen oğlanın taleyinə həsr edilmişdir. Qaysultanov özü bu haqda belə yazırdı:
 | "Aleksandr Çeçenski" üzərində işə başlamazdan əvvəl çoxlu kitab və arxiv materialları topladım. Məlumdur ki, tarixi bir sənət əsərində sənədlərdə qeydə alınan orijinal hadisələr və personajlarla yanaşı, uydurma olanlar da ola bilər. Romanımda bunları minimuma endirməyə çalışdım. Ancaq və ancaq həqiqəti yazmağa çalışdım. Əsərimdə tarix canlı göstərmək həm də romanın tarixi aspekt almasına kömək etmiş oldu.. |  |
Yazıçı təkcə uşaq mövzusu ilə maraqlanmırdı. O, əsərlərində müasir mövzulara və yaşayış tərzinə də toxunurdu. Belə ki, Ömər Qaysultanov 1966-cı ildə müasir çeçen qadının daxili aləmində baş verən mənəvi və etik dəyişiklikləri yaxından izlədiyi "Malika" hekayəsini nəşr etdirmişdir.
Əsərləri
çeçen dilində
- Aleksandr Çeçenski. — Qroznı: Çeçen Ədəbiyyatına Dəstək Xeyriyyə Fondu, 2009. — T. 10. — 291 s. — (Çeçen Ədəbiyyatı Kitabxanası). — .
- Bolat-ggala cavar. Hekayə, diytsarsh .. — Dəhşətli: Nokhch -Gqalghain kitab nəşriyyatı, 1959.
- Kavkazan lamnashkakh. Diytsarsh. — Qroznı: Noxch-Gqalghain Kitab Nəşriyyatı, 1960.
- Səma Lərgəş. Diytsarsh. — Qroznı: Noxch-Gqalghain Kitab Nəşriyyatı, 1962.
- Kiisaman novkax. Hekayə. — Qroznı: Noxch-Gqalghain Kitab Nəşriyyatı, 1963.
- Kerlachu Dahare. Hekayə. — Qroznı: Noxch-Gqalghain Kitab Nəşriyyatı, 1964.
- Teshame dottag I. Diytsarsh. — Qroznı: Noxch-Gqalghain Kitab Nəşriyyatı, 1965.
- Məlikə. Hekayə. — Qroznı: Noxch-Gqalghain Kitab Nəşriyyatı, 1966.
- Massarna a boliyla malch. Hekayə. — Qroznı: Noxch-Gqalghain Kitab Nəşriyyatı, 1967.
rus dilində
- Arbi. Hekayə. — Moskva: "Uşaq ədəbiyyatı", 1968.
- Günəş hamıya gülsün. Hekayə. — Qroznı: Çeçen-İnquş kitab nəşriyyatı, 1968.
İstinadlar
- "Умар Гайсултанов". 2021-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-04.
- "В Москве вспоминали автора романа «Александр Чеченский»". Информационное агентство «Грозный-Информ». 2010-06-15. 2015-05-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
Xarici keçidlər
- Адиз Кусаев. "Гайсултанов Умар Эдилсултанович". Сайт «Город Грозный». İstifadə tarixi: 2015-05-26.
- "Умар Гайсултанов". Информационное агентство «Чечен-Инфо». 2012-11-20. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
- "В Москве вспоминали автора романа «Александр Чеченский»". Информационное агентство «Грозный-Информ». 2010-06-15. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Omer Edilsultanovic Qaysultanov 1920 Sali 1980 SSRI cecen usaq yazicisi Cecen Inqusetiya Yazicilar Ittifaqinin ve SSRI Yazicilar Ittifaqinin uzvu Boyuk Veten muharibesinin istirakcisi Omer QaysultanovOmer Edilsultanovic QaysultanovDogum tarixi 1920Dogum yeri Sali Sali rayonu SSRIVefat tarixi 1980Milliyyeti cecenFealiyyeti yaziciFealiyyet illeri 1959 1980Eserlerinin dili rus cecenIstiqamet usaq edebiyyatiJanrlar pyes povest nagilHeyatiOmer Qaysultanov 1920 ci ilde Cecenistanin Sali kendinde kendli ailesinde anadan olub 1936 ci ilde mektebi bitirdikden sonra Qrozni fehleler fakultesine daxil olur 1941 1943 cu illerde Boyuk Veten muharibesi doyuslerinde istirak etmisdir Agir yaralandiqdan sonra herbi xidmetden uzaqlasdirilmisdir Surgun illerinde 1944 1957 ci illerde Qirgizistanda maliyye orqanlarinda calismisdir Dogma vetene qayitdiqdan sonra Cecen Inqusetiya radio komitesinde sonra respublika Lenin Yolu qezetinde redaktor olaraq calismisdir 1958 ci ilden Cecen Inqusetiya kitab nesriyyatinin redaktoru idi 1960 ci ilde Sov IKP 1962 ci ilde ise SSRI Yazicilar Ittifaqinin uzvu secilmisdir YaradiciligiOmer Qaysultanov 1950 ci illerin ortalarinda edebi fealiyyetle mesgul olmaga baslamisdir Onun eserleri esasen usaqlar ve gencler ucun nezerde tutulmusdur Cecen Inqusetiyada nesr olunan Bolat Kalanin Dusmesi adli ilk kitabi kicik oxucular arasinda boyuk maraga sebeb oldu Eser tenqidciler terefinden de musbet risenziya aldi Muellif folklor efsanelerine esaslanaraq Cecenlerin heyat terzini ve adetlerini bugunku daglilarin uzaq babalarinin xarakterini ve heyat terzini yeniden yaratmisdir Ondan sonra yazicinin diger hekaye ve romanlari cixir Onlarin esas movzusu usaqlarin mekteblilerin ve pionerlerin heyatidir Eserlerinin qehremanlarinin hereketleri ve emelleri dusunce terzi ve heyati yazicinin usaq dunyasini psixologiyasini diqqetle oyrendiyini gosterir Qaysultanov eserleri esasinda hazirlanan tamasalar hele de Cecenistan Dovlet Genc Tamasacilar Teatrinin sehnesinde ugurla gosterilir Qaysultanovun esas eseri Aleksandr Cecenski tarixi romanidir Eser Aldi kendinin car qosunlarinin hucumu neticesinde yetim qalan bir cecen oglanin taleyine hesr edilmisdir Qaysultanov ozu bu haqda bele yazirdi Aleksandr Cecenski uzerinde ise baslamazdan evvel coxlu kitab ve arxiv materiallari topladim Melumdur ki tarixi bir senet eserinde senedlerde qeyde alinan orijinal hadiseler ve personajlarla yanasi uydurma olanlar da ola biler Romanimda bunlari minimuma endirmeye calisdim Ancaq ve ancaq heqiqeti yazmaga calisdim Eserimde tarix canli gostermek hem de romanin tarixi aspekt almasina komek etmis oldu Yazici tekce usaq movzusu ile maraqlanmirdi O eserlerinde muasir movzulara ve yasayis terzine de toxunurdu Bele ki Omer Qaysultanov 1966 ci ilde muasir cecen qadinin daxili aleminde bas veren menevi ve etik deyisiklikleri yaxindan izlediyi Malika hekayesini nesr etdirmisdir Eserlericecen dilinde Aleksandr Cecenski Qrozni Cecen Edebiyyatina Destek Xeyriyye Fondu 2009 T 10 291 s Cecen Edebiyyati Kitabxanasi ISBN 5918210091 Bolat ggala cavar Hekaye diytsarsh Dehsetli Nokhch Gqalghain kitab nesriyyati 1959 Kavkazan lamnashkakh Diytsarsh Qrozni Noxch Gqalghain Kitab Nesriyyati 1960 Sema Lerges Diytsarsh Qrozni Noxch Gqalghain Kitab Nesriyyati 1962 Kiisaman novkax Hekaye Qrozni Noxch Gqalghain Kitab Nesriyyati 1963 Kerlachu Dahare Hekaye Qrozni Noxch Gqalghain Kitab Nesriyyati 1964 Teshame dottag I Diytsarsh Qrozni Noxch Gqalghain Kitab Nesriyyati 1965 Melike Hekaye Qrozni Noxch Gqalghain Kitab Nesriyyati 1966 Massarna a boliyla malch Hekaye Qrozni Noxch Gqalghain Kitab Nesriyyati 1967 rus dilinde Arbi Hekaye Moskva Usaq edebiyyati 1968 Gunes hamiya gulsun Hekaye Qrozni Cecen Inqus kitab nesriyyati 1968 Istinadlar Umar Gajsultanov 2021 12 31 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 04 V Moskve vspominali avtora romana Aleksandr Chechenskij Informacionnoe agentstvo Groznyj Inform 2010 06 15 2015 05 26 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 05 26 Xarici kecidlerAdiz Kusaev Gajsultanov Umar Edilsultanovich Sajt Gorod Groznyj Istifade tarixi 2015 05 26 Umar Gajsultanov Informacionnoe agentstvo Chechen Info 2012 11 20 Istifade tarixi 2015 05 26 V Moskve vspominali avtora romana Aleksandr Chechenskij Informacionnoe agentstvo Groznyj Inform 2010 06 15 Istifade tarixi 2015 05 26