Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şiələrin İraq Şam İslam Dövləti tərəfindən soyqırımı (ərəb. الإبادة الجماعية الشيعية من قبل دولة العراق والشام, ing. Genocide of Shias by Islamic State of Iraq and al-Sham) və ya Şiələrin İraq Şam İslam Dövləti tərəfindən təqibi (ərəb. اضطهاد الشيعة من قبل دولة العراق والشام, ing. Persecution of Shias by Islamic State of Iraq and al-Sham) — 2014-cü ilin avqust ayından başlayaraq İŞİD-in idarə etdiyi Şimali İraqda şiələrin sistematik şəkildə öldürülməsinə verilən ad.
| Şiələrin təqibi | |
|---|---|
| Suriyada vətəndaş müharibəsi və | |
| Hücum yeri |  İraq  Suriya |
| Hücum hədəfi | Şiələr, əsasən mülki şəxslər |
| Vaxt | avqust 2014 – h.h. |
| Hücum üsulu | Soyqırım, etnik təmizləmə, |
| Təşkilatçılar |  İŞİD |
Şiələrin İraqda əksəriyyəti təşkil etmələrinə baxmayaraq, onlar İŞİD tərəfindən kütləvi şəkildə öldürülürdülər. 12 iyun 2014-cü il tarixində İŞİD qüvvələri Speyşer düşərgəsi qətliamında ən azı 1,600–1,700 şiə kursamnt və məhbus öldürmüşdür. Şahidlərin dediklərinə görə, terror təşkilatının Mosul şəhərini almasından sonra, onlar sünni və şiə məhbusları ayırmışdılar. 650 şiə məhbus başqa bir yerə aparılıb öldürülmüşdür. Kürd vəzifəliləri buna bənzər bir hadisənin Ərbil şəhərində baş verdiyi barədə məlumat veriblər.
Amnesty International təşkilatı İŞİD-i Şimali İraqdakı dini və etnik azlıqların təmizlənməsi və icmaları "İraq xəritəsindən silinmək təhlükəsinə qoymaq"la günahlandırmışdır. 2 sentyabr 2014-cü il tarixində verilən xüsusi bir hesabata görə, İŞİD qüvvələri "sistematik olaraq qeyri-sünni müsəlman icmaları hədəfləmiş, yüzlərlə, bəlkə də minlərlə insanı oğurlamış və ya öldürmüş və 10 iyun 2014-cü il tarixindən bəri zəbt edilən ərazilərdə yaşayan on minlərlə şiələri və digər azlıqları qaçmağa məcbur etmişdir". Nineviya şəhərində ən çox öldürülən şiə qrupları türk əsilli türkmanlar və şahbeklər idi.
Mosulun düşməsi
2014-cü ilin yayında Mosul şəhərindəki və İŞİD-in zəbt etdiyi digər ərazilərdə şiə mülkiyyətləri ر, yəni “R” hərfiylə rənglənmişdir. Bunun mənası Rafizilər — sünnilərin şiələrə verdiyi alçaldıcı bir ad idi. Şiələrin sahibləndiyi evlər və müəssisələrə İŞİD tərəfindən müsadirə edilmiş və yerli İŞİD tərəfdarlarına və xarici döyüşçülərə verilmişdir. On minlərlə şiə türkman və şahbek Mosul, Təlafər və ni tərk etmişdir.
Bəşirdə şiələrə qarşı hücumlar
nin yaxınlığındakı üç şiə kəndinin İŞİD qüvvələri tərəfindən hücuma məruz qalmasından və uşaqlar da daxil olmaqla 40 nəfərin öldürülməsindən sonra on minlərlə şiə Səlahəddin mühafəzası və Kərkük şəhərindən qaçmışdır.
Şiə məbədlərinin məhv edilməsi
İŞİD şiələri çoxallahlı və kafir olaraq görür. Buna görə də o, İŞİD tərəfindən idarə edilən ərazilərdəki bütün şiə məbəd, məscid və pərəstişgahlarını məhv etmək üçün əməliyyat başlatmışdır. Verilən məlumatlara əsasən, bu əməliyyat nəticəsində Mosul və Təlafər ərazilərində ən azı 10 şiə məbədi məhv edilmişdir.2016-cı ilin iyul ayında İŞİD dəstələri etmişdir. Bu terror aktının nəticəsində ən azı 100 nəfər həlak olmuşdur.
Soyqırım iddiaları
17 mart 2016-cı il tarixində ABŞ dövlət katibi Con Kerri İŞİD terror qruplaşmasının İraq və Suriyada şiələrə və digər dini və etnik azlıqlara qarşı törəddiyi zorakılığın soyqırım olduğunu elan etdi və bunları dedi:
 | Mənim fikrimcə, Daeş yezidlər, xristianlar və şiələr daxil olmaqla, idarə etdiyi ərazilərdə yaşayan qrupların soyqırımının məsuludur. |  |
Con Kerrinin bu sözləri dediyi həftədə ABŞ palatası İŞİD-in idarə etdiyi ərazilərdə törəddiyi vəhşilikləri soyqırım olaraq təsnifləşdirmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- Eliz Labott; Tal Kopan. "John Kerry: ISIS responsible for genocide". CNN. 17 mart 2016. 2019-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 17 mart 2016.
- "Terrifying execution images in Iraq; U.S. Embassy in Baghdad relocates some staff". CNN. 2019-03-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-12-22.
- . Middle East Monitor – The Latest from the Middle East. 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 avqust 2015.
- "احصائية رسمية: 1997 العدد الكلي لمفقودي مجزرتي سبايكر وبادوش". Rudaw. 2014-11-01 tarixində . İstifadə tarixi: 6 avqust 2015.
- Hardinq, Lyuk; Havrami, Fazil. "Isis accused of ethnic cleansing as story of Shia prison massacre emerges". the Guardian. 2019-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-12-22.
- "Iraq crisis: Islamic State accused of ethnic cleansing". BBC News. 2 sentyabr 2014. 2014-09-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 sentyabr 2014.
- "Iraq: ISIS Abducting, Killing, Expelling Minorities". Human Rights Watch. 2019-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 26 mart 2016.
- Abigel Hauzloner. "Shiite villagers describe 'massacre' in northern Iraq". Washington Post. 23 iyun 2014. 2019-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 26 mart 2016.
- "ISIS demolish ancient mosques and temples in western Iraq". Mail Online. 7 July 2014. 18 July 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 March 2016.
- "At least 35 killed in attack on Shi'ite mausoleum north of Baghdad". reuters.com. 2022-05-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-07-08.
- "Remarks on Daesh and Genocide". U.S. Department of State. 2017-11-25 tarixində . İstifadə tarixi: 26 mart 2016.
- Amanda Holpux. "John Kerry: Isis is committing genocide in Syria and Iraq". the Guardian. 2019-04-13 tarixində . İstifadə tarixi: 26 mart 2016.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-02-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sielerin Iraq Sam Islam Dovleti terefinden soyqirimi ereb الإبادة الجماعية الشيعية من قبل دولة العراق والشام ing Genocide of Shias by Islamic State of Iraq and al Sham ve ya Sielerin Iraq Sam Islam Dovleti terefinden teqibi ereb اضطهاد الشيعة من قبل دولة العراق والشام ing Persecution of Shias by Islamic State of Iraq and al Sham 2014 cu ilin avqust ayindan baslayaraq ISID in idare etdiyi Simali Iraqda sielerin sistematik sekilde oldurulmesine verilen ad Sielerin teqibiSuriyada vetendas muharibesi veHucum yeri Iraq SuriyaHucum hedefi Sieler esasen mulki sexslerVaxt avqust 2014 h h Hucum usulu Soyqirim etnik temizleme Teskilatcilar ISID Sielerin Iraqda ekseriyyeti teskil etmelerine baxmayaraq onlar ISID terefinden kutlevi sekilde oldurulurduler 12 iyun 2014 cu il tarixinde ISID quvveleri Speyser dusergesi qetliaminda en azi 1 600 1 700 sie kursamnt ve mehbus oldurmusdur Sahidlerin dediklerine gore terror teskilatinin Mosul seherini almasindan sonra onlar sunni ve sie mehbuslari ayirmisdilar 650 sie mehbus basqa bir yere aparilib oldurulmusdur Kurd vezifelileri buna benzer bir hadisenin Erbil seherinde bas verdiyi barede melumat veribler Amnesty International teskilati ISID i Simali Iraqdaki dini ve etnik azliqlarin temizlenmesi ve icmalari Iraq xeritesinden silinmek tehlukesine qoymaq la gunahlandirmisdir 2 sentyabr 2014 cu il tarixinde verilen xususi bir hesabata gore ISID quvveleri sistematik olaraq qeyri sunni muselman icmalari hedeflemis yuzlerle belke de minlerle insani ogurlamis ve ya oldurmus ve 10 iyun 2014 cu il tarixinden beri zebt edilen erazilerde yasayan on minlerle sieleri ve diger azliqlari qacmaga mecbur etmisdir Nineviya seherinde en cox oldurulen sie qruplari turk esilli turkmanlar ve sahbekler idi Mosulun dusmesi2014 cu ilin yayinda Mosul seherindeki ve ISID in zebt etdiyi diger erazilerde sie mulkiyyetleri ر yeni R herfiyle renglenmisdir Bunun menasi Rafiziler sunnilerin sielere verdiyi alcaldici bir ad idi Sielerin sahiblendiyi evler ve muessiselere ISID terefinden musadire edilmis ve yerli ISID terefdarlarina ve xarici doyusculere verilmisdir On minlerle sie turkman ve sahbek Mosul Telafer ve ni terk etmisdir Besirde sielere qarsi hucumlarnin yaxinligindaki uc sie kendinin ISID quvveleri terefinden hucuma meruz qalmasindan ve usaqlar da daxil olmaqla 40 neferin oldurulmesinden sonra on minlerle sie Selaheddin muhafezasi ve Kerkuk seherinden qacmisdir Sie mebedlerinin mehv edilmesiISID sieleri coxallahli ve kafir olaraq gorur Buna gore de o ISID terefinden idare edilen erazilerdeki butun sie mebed mescid ve perestisgahlarini mehv etmek ucun emeliyyat baslatmisdir Verilen melumatlara esasen bu emeliyyat neticesinde Mosul ve Telafer erazilerinde en azi 10 sie mebedi mehv edilmisdir 2016 ci ilin iyul ayinda ISID desteleri etmisdir Bu terror aktinin neticesinde en azi 100 nefer helak olmusdur Soyqirim iddialari17 mart 2016 ci il tarixinde ABS dovlet katibi Con Kerri ISID terror qruplasmasinin Iraq ve Suriyada sielere ve diger dini ve etnik azliqlara qarsi toreddiyi zorakiligin soyqirim oldugunu elan etdi ve bunlari dedi Menim fikrimce Daes yezidler xristianlar ve sieler daxil olmaqla idare etdiyi erazilerde yasayan qruplarin soyqiriminin mesuludur Con Kerrinin bu sozleri dediyi heftede ABS palatasi ISID in idare etdiyi erazilerde toreddiyi vehsilikleri soyqirim olaraq tesniflesdirmisdir Hemcinin baxTurkman soyqirimi Bagdadda terror 2016 IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Eliz Labott Tal Kopan John Kerry ISIS responsible for genocide CNN 17 mart 2016 2019 04 11 tarixinde Istifade tarixi 17 mart 2016 Terrifying execution images in Iraq U S Embassy in Baghdad relocates some staff CNN 2019 03 20 tarixinde Istifade tarixi 2015 12 22 Middle East Monitor The Latest from the Middle East 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 avqust 2015 احصائية رسمية 1997 العدد الكلي لمفقودي مجزرتي سبايكر وبادوش Rudaw 2014 11 01 tarixinde Istifade tarixi 6 avqust 2015 Hardinq Lyuk Havrami Fazil Isis accused of ethnic cleansing as story of Shia prison massacre emerges the Guardian 2019 05 16 tarixinde Istifade tarixi 2015 12 22 Iraq crisis Islamic State accused of ethnic cleansing BBC News 2 sentyabr 2014 2014 09 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 sentyabr 2014 Iraq ISIS Abducting Killing Expelling Minorities Human Rights Watch 2019 02 25 tarixinde Istifade tarixi 26 mart 2016 Abigel Hauzloner Shiite villagers describe massacre in northern Iraq Washington Post 23 iyun 2014 2019 08 08 tarixinde Istifade tarixi 26 mart 2016 ISIS demolish ancient mosques and temples in western Iraq Mail Online 7 July 2014 18 July 2018 tarixinde Istifade tarixi 26 March 2016 At least 35 killed in attack on Shi ite mausoleum north of Baghdad reuters com 2022 05 23 tarixinde Istifade tarixi 2016 07 08 Remarks on Daesh and Genocide U S Department of State 2017 11 25 tarixinde Istifade tarixi 26 mart 2016 Amanda Holpux John Kerry Isis is committing genocide in Syria and Iraq the Guardian 2019 04 13 tarixinde Istifade tarixi 26 mart 2016 Arxivlenmis suret 2017 02 19 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 27