Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Üzeyir Abduramanov (12 (25) mart 1916 – 19 yanvar 1991) — Krım tatarı əsilli Sovet İttifaqı Qəhrəmanı. İkinci dünya müharibəsi zamanı səngər qazmaqla məşğul olub. 15 yanvar 1944-cü ildə Soj çayı boyunca ağır düşmən atəşi altında və qoşunların təhlükəsiz daşınmasını təmin edərək Sovet İttifaqı Qəhrəmanı elan.
| Üzeyir Abduramanov | |
|---|---|
| Uzeir Abduramanovich Abduramanov | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Krım, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (74 yaşında) |
| Vəfat yeri | , Özbəkistan |
| Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
| Partiyası | |
Həyatı
25 mart 1916-cı ildə Krımda dünyaya gəlib. 1933-cü ildə oxuduğu Ticarət məktəbindən məzun olduqdan sonra Simferopol şəhərində işləməyə başlayıb. 1939-cu ildə isə Qırmız Ordu qoşunlarına çağırılıb.
1991-ci ildə vəfat edib.
Fəaliyyəti
Abduramanov Barbarossa əməliyyatı başlandıqdan bir müddət sonra İkinci Dünya müharibəsində döyüşmək ön cəbhəyə aparıldı; əvvəllər Xalxin Məqsəd müharibəsində döyüşmüşdü. Belarusiyaya keçməzdən əvvəl Stalinqrad döyüşündə iştirak etdi. 1943-cü ildə Qomel rayonundakı münaqişə əsnasında Qırmızı Ordu qoşunlarının irəliləməsi üçün buzlu Soj çayı boyunca bir körpü inşa etmək vəzifəsi verildi. Keçid doqquz saat çəkdi və həvarilərin yalnız üçü sağ qala bildi. Soj keçidindəki çevikliyinə və cəsarətinə görə Ali Sovetin 1944-cü il 15 yanvar tarixli sərəncamı ilə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı elan edildi. Əvvəllər Sev və Desna keçidlərində cəsarətləri ilə tanınırdı.
1944-cü ilin may ayında ailəsi Krım tatarı etnik mənsubiyyətinə görə Özbəkistana sürgün edildi; onun müharibə qəhrəmanı statusu sovet hökumətini ailəsini "düşmənləri" elan etməyə mane olmurdu. Həmin il bir sıra Oqonyok jurnalı, Sovet İttifaqı Qəhrəmanlarının foto qalereyasına portretini, bütün fərqli etnikləri daxil etdi — lakin Abduramanovun rəsminin adı Krım tatarı deyil, Azərbaycan türkü idi.
Sürgün illəri
Müharibə bitdikdən sonra, Abduramanov Qırmızı Ordunun bəzəkli bir qazisi olsa da, yalnız Krım tatar etnik mənsubiyyətinə görə Özbəkistana zorla köçürüldü. Bütün ailəsi 1944-cü ildə, nənəsi vəfat edəndə sürgün edildi. Stalinin ölümündən sonra Krım tatarlarının vətənlərinə qayıtmasına icazə verilmədi, baxmayaraq ki, Xruşşov dövründə başqa sürgün edilmiş qruplara geri qayıtmaq hüququ verildi. Bütün ailəsini qaytarmağa icazə verilmədiyi üçün ayrıca qayıtmasına icazə verilsə də, heç vaxt doğma Krıma qayıtmadı. Krım Tatar Hüquqları hərəkatının fəal üzvü olaraq, KQB tərəfindən tez-tez təcavüzə məruz qalırdı.
Mükafatları
- Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1944)
- Lenin ordeni (1944)
- — I dərəcəli (1985)
- (1943)
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Uzeir Abduramanovich Abduramanov". warheroes.ru. 9 iyul 2018. 2012-05-24 tarixində .
- Указ Президиума Верховного Совета СССР "О присвоении звания Героя Советского Союза генералам, офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии" от 15 января 1944 года 2021-09-24 at the Wayback Machine // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 23 января (№ 4 (264)). — С. 1.
- "Узеир Абдураманов — Герой, славный сын крымскотатарского народа". qirimbirligi.ru. 20 iyun 2020 tarixində .
- Kurtseitov, Refik. Крымские татары во Второй мировой войне и после. Герои Советского Союза – награжденные и отвергнутые. Борьба за человеческое достоинство. 2015. səh. 23.
- "Узеир Абдураманов стал героем в 1944". milli-firka.org. 20 iyun 2020. 2018-07-10 tarixində . İstifadə tarixi: 1 yanvar 2017.
- Журнал "Огонёк" № 45–46, 1944 г.
- Human Rights Watch. "Punished Peoples" of the Soviet Union: The Continuing Legacy of Stalin's Deportations (PDF). 1991. səh. 74. ISBN .
- Award list. "33, оп. 686043, д. 3". pamyat-naroda.ru. 20 iyun 2020. 2020-06-21 tarixində .
- Award list. "33, оп. 686044, д. 599". pamyat-naroda.ru. 20 iyun 2020. 2020-06-21 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uzeyir Abduramanov 12 25 mart 1916 19 yanvar 1991 Krim tatari esilli Sovet Ittifaqi Qehremani Ikinci dunya muharibesi zamani senger qazmaqla mesgul olub 15 yanvar 1944 cu ilde Soj cayi boyunca agir dusmen atesi altinda ve qosunlarin tehlukesiz dasinmasini temin ederek Sovet Ittifaqi Qehremani elan Uzeyir AbduramanovUzeir Abduramanovich AbduramanovDogum tarixi 25 mart 1916Dogum yeri Krim Rusiya imperiyasiVefat tarixi 17 yanvar 1991 74 yasinda Vefat yeri OzbekistanFealiyyeti herbi qulluqcuPartiyasi Sovet Ittifaqi Kommunist PartiyasiHeyati25 mart 1916 ci ilde Krimda dunyaya gelib 1933 cu ilde oxudugu Ticaret mektebinden mezun olduqdan sonra Simferopol seherinde islemeye baslayib 1939 cu ilde ise Qirmiz Ordu qosunlarina cagirilib 1991 ci ilde vefat edib FealiyyetiAbduramanov Barbarossa emeliyyati baslandiqdan bir muddet sonra Ikinci Dunya muharibesinde doyusmek on cebheye aparildi evveller Xalxin Meqsed muharibesinde doyusmusdu Belarusiyaya kecmezden evvel Stalinqrad doyusunde istirak etdi 1943 cu ilde Qomel rayonundaki munaqise esnasinda Qirmizi Ordu qosunlarinin irelilemesi ucun buzlu Soj cayi boyunca bir korpu insa etmek vezifesi verildi Kecid doqquz saat cekdi ve hevarilerin yalniz ucu sag qala bildi Soj kecidindeki cevikliyine ve cesaretine gore Ali Sovetin 1944 cu il 15 yanvar tarixli serencami ile Sovet Ittifaqi Qehremani elan edildi Evveller Sev ve Desna kecidlerinde cesaretleri ile taninirdi 1944 cu ilin may ayinda ailesi Krim tatari etnik mensubiyyetine gore Ozbekistana surgun edildi onun muharibe qehremani statusu sovet hokumetini ailesini dusmenleri elan etmeye mane olmurdu Hemin il bir sira Oqonyok jurnali Sovet Ittifaqi Qehremanlarinin foto qalereyasina portretini butun ferqli etnikleri daxil etdi lakin Abduramanovun resminin adi Krim tatari deyil Azerbaycan turku idi Surgun illeriMuharibe bitdikden sonra Abduramanov Qirmizi Ordunun bezekli bir qazisi olsa da yalniz Krim tatar etnik mensubiyyetine gore Ozbekistana zorla kocuruldu Butun ailesi 1944 cu ilde nenesi vefat edende surgun edildi Stalinin olumunden sonra Krim tatarlarinin vetenlerine qayitmasina icaze verilmedi baxmayaraq ki Xrussov dovrunde basqa surgun edilmis qruplara geri qayitmaq huququ verildi Butun ailesini qaytarmaga icaze verilmediyi ucun ayrica qayitmasina icaze verilse de hec vaxt dogma Krima qayitmadi Krim Tatar Huquqlari herekatinin feal uzvu olaraq KQB terefinden tez tez tecavuze meruz qalirdi MukafatlariSovet Ittifaqi Qehremani 1944 Lenin ordeni 1944 Veten muharibesi ordeni I dereceli 1985 Doyus xidmetlerine gore medali 1943 Hemcinin baxTeyfuq AbdulIstinadlar Uzeir Abduramanovich Abduramanov warheroes ru 9 iyul 2018 2012 05 24 tarixinde Ukaz Prezidiuma Verhovnogo Soveta SSSR O prisvoenii zvaniya Geroya Sovetskogo Soyuza generalam oficerskomu serzhantskomu i ryadovomu sostavu Krasnoj Armii ot 15 yanvarya 1944 goda 2021 09 24 at the Wayback Machine Vedomosti Verhovnogo Soveta Soyuza Sovetskih Socialisticheskih Respublik gazeta 1944 23 yanvarya 4 264 S 1 Uzeir Abduramanov Geroj slavnyj syn krymskotatarskogo naroda qirimbirligi ru 20 iyun 2020 tarixinde Kurtseitov Refik Krymskie tatary vo Vtoroj mirovoj vojne i posle Geroi Sovetskogo Soyuza nagrazhdennye i otvergnutye Borba za chelovecheskoe dostoinstvo 2015 seh 23 Uzeir Abduramanov stal geroem v 1944 milli firka org 20 iyun 2020 2018 07 10 tarixinde Istifade tarixi 1 yanvar 2017 Zhurnal Ogonyok 45 46 1944 g Human Rights Watch Punished Peoples of the Soviet Union The Continuing Legacy of Stalin s Deportations PDF 1991 seh 74 ISBN 9781564320391 Award list 33 op 686043 d 3 pamyat naroda ru 20 iyun 2020 2020 06 21 tarixinde Award list 33 op 686044 d 599 pamyat naroda ru 20 iyun 2020 2020 06 21 tarixinde