Əyrivəng kilsəsi — Gədəbəy rayonunun Əyrivəng kəndində yerləşən IX-X əsrlərə aid xristian məbədi. Əyriçayın sol sahilindәki meşә örtüklü hündür tәpәnin üstündә yerlәşən məbəd Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən yerli abidə kimi qeydiyyata alınmışdır.
Əyrivəng kilsəsi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Gədəbəy |
Yerləşir | Əyrivəng çayının sahili |
Aidiyyatı | Alban Həvari Kilsəsi |
Tikilmə tarixi | IX-X əsrlər |
İstinad nöm. | 4255 |
Kateqoriya | Məbəd |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Orta ölçülü əsas ibadət zalı nalvari apsidaya malikdir. Kilsə binasının əsas özəlliklərindən biri də onun qərb tərəfinə inşa edilmiş 1.15 x 2.60 metr ölçüyə malik iki yan otaqdır. Onlar kilsənin əsas ibadət zalı ilə kiçik qapı yerləri vasitəsiylə əlaqələndirilmişlər.
Kilsə və narteks demək olar ki, yonulmamış kobud çay daşlarından, əhəng məhlulu istifadə etməklə və horizontal xətlər gözlənilmədən inşa edilmişdir. Pәncәrә yerlәri haşiyәsizdir. Karniz bir qәdәr kәnara çıxan düzbucaqlı daş cәrgәsindәn ibarәtdir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Məbədin vəziyyəti qəzalıdır: dam örtüyü dağılmış, divarlarının bir hissəsi isə uçmuşdur. Orta ölçülü (7.50 x 3.70 metr) əsas ibadət zalı nalvari apsidaya (3.20 metr) malikdir. Kilsə binasının əsas özəlliklərindən biri də onun qərb tərəfinə inşa edilmiş 1.15 x 2.60 metr ölçüyə malik iki yan otaqdır. Onlar kilsənin əsas ibadət zalı ilə kiçik qapı yerləri vasitəsiylə əlaqələndirilmişlər. Məbədin yeganə giriş qapısı qərb divarında yerləşir və narteksə açılır. Abidənin narteks hissəsi ehtimal ki, daha sonrakı dövrə aiddir.
Kilsə və narteks demək olar ki, yonulmamış kobud çay daşlarından, əhəng məhlulu istifadə etməklə və horizontal xətlər gözlənilmədən inşa edilmişdir. Kilsə divarları 110 sm, narteksin divarları isə 98 sm qalınlığa malikdir.Qafqaz Albaniyası memarlığına məxsus digər erkən orta əsrlər abidələri kimi Əyrivəng kilsəsi də dekorativ urban elementlərindən məhrumdur. Pәncәrә yerlәri haşiyәsizdir. Karniz bir qәdәr kәnara çıxan düzbucaqlı daş cәrgәsindәn ibarәtdir.
İstinadlar
- Əyrivəng məbədi (Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2007. 881. ISBN . 2020-08-06 tarixində . İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
- "Dünya əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısı" (PDF). Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 2 avqust 2001. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
- Мамедова, 2004. səh. 86
- Мамедова, 2004. səh. 87
- Xәlilov, M.C. Albaniyanın xristian abidәlәri (IV–X әsrlәr). Bakı. 2011. (#accessdate_missing_url)
Ədəbiyyat
- Мамедова, Гюльчохра, Зодчество Кавказской Албании, Баку: Чашыоглу, 2004
- Xәlilov, M.C. Albaniyanın xristian abidәlәri (IV–X әsrlәr). Bakı. 2011. (#accessdate_missing_url)
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- "Əyrivəng məbədi – tədqiq edilməmiş Alban abidəsi". azertag.az. AzərTAC. 17.09.2017. İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eyriveng kilsesi Gedebey rayonunun Eyriveng kendinde yerlesen IX X esrlere aid xristian mebedi Eyricayin sol sahilindәki mesә ortuklu hundur tәpәnin ustundә yerlәsen mebed Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi terefinden yerli abide kimi qeydiyyata alinmisdir Eyriveng kilsesiOlke AzerbaycanSeher GedebeyYerlesir Eyriveng cayinin sahiliAidiyyati Alban Hevari KilsesiTikilme tarixi IX X esrlerAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 4255KateqoriyaMebedEhemiyyetiYerli ehemiyyetliEyriveng kilsesiKilsenin plani Vikianbarda elaqeli mediafayllar Orta olculu esas ibadet zali nalvari apsidaya malikdir Kilse binasinin esas ozelliklerinden biri de onun qerb terefine insa edilmis 1 15 x 2 60 metr olcuye malik iki yan otaqdir Onlar kilsenin esas ibadet zali ile kicik qapi yerleri vasitesiyle elaqelendirilmisler Kilse ve narteks demek olar ki yonulmamis kobud cay daslarindan eheng mehlulu istifade etmekle ve horizontal xetler gozlenilmeden insa edilmisdir Pәncәrә yerlәri hasiyәsizdir Karniz bir qәdәr kәnara cixan duzbucaqli das cәrgәsindәn ibarәtdir Memarliq xususiyyetleriMebedin veziyyeti qezalidir dam ortuyu dagilmis divarlarinin bir hissesi ise ucmusdur Orta olculu 7 50 x 3 70 metr esas ibadet zali nalvari apsidaya 3 20 metr malikdir Kilse binasinin esas ozelliklerinden biri de onun qerb terefine insa edilmis 1 15 x 2 60 metr olcuye malik iki yan otaqdir Onlar kilsenin esas ibadet zali ile kicik qapi yerleri vasitesiyle elaqelendirilmisler Mebedin yegane giris qapisi qerb divarinda yerlesir ve nartekse acilir Abidenin narteks hissesi ehtimal ki daha sonraki dovre aiddir Kilse ve narteks demek olar ki yonulmamis kobud cay daslarindan eheng mehlulu istifade etmekle ve horizontal xetler gozlenilmeden insa edilmisdir Kilse divarlari 110 sm narteksin divarlari ise 98 sm qalinliga malikdir Qafqaz Albaniyasi memarligina mexsus diger erken orta esrler abideleri kimi Eyriveng kilsesi de dekorativ urban elementlerinden mehrumdur Pәncәrә yerlәri hasiyәsizdir Karniz bir qәdәr kәnara cixan duzbucaqli das cәrgәsindәn ibarәtdir IstinadlarEyriveng mebedi Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Azerbaycan xususi cildi Azerbaycan dilinde Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2007 881 ISBN 978 9952 441 01 7 2020 08 06 tarixinde Istifade tarixi 18 iyul 2020 Dunya ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisi PDF Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 2 avqust 2001 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 18 iyul 2020 Mamedova 2004 seh 86 Mamedova 2004 seh 87 Xәlilov M C Albaniyanin xristian abidәlәri IV X әsrlәr Baki 2011 accessdate missing url EdebiyyatMamedova Gyulchohra Zodchestvo Kavkazskoj Albanii Baku Chashyoglu 2004 Xәlilov M C Albaniyanin xristian abidәlәri IV X әsrlәr Baki 2011 accessdate missing url Hemcinin baxQafqaz Albaniyasinin memarligiXarici kecidler Eyriveng mebedi tedqiq edilmemis Alban abidesi azertag az AzerTAC 17 09 2017 Istifade tarixi 18 iyul 2020