Əbu Malik Qiyas ibn Qaus ət-Təğlibi (640[…], Hiyrə, Nəcəf mühafəzəsi – 710, Cəzirə) – ərəb şairi.
Əxtəl | |
---|---|
ərəb. الأخطل التغلبي | |
Doğum tarixi | 640[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 710 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | şair |
Əsərlərinin dili | ərəb dili |
Janrlar | panegirik, satira, Xəmriyyə |
Xristian Təğlib qəbiləsinə mənsub olmuşdur. Kəskin həcvlərinə görə müsəlman şair Kәəb ibn Cüeylin ona "sən boşboğaz və səfehin birisən" deməsindən sonra "əxtəl" (səfeh) ləqəbi ilə tanınmışdır. Əxtəl dövrün tanınmış adamlarına, o cümlədən xəlifə Müaviyəyə, Yezidə, Həccac və Ziyada mədhiyyələr qələmə almışdır. Himayəsində olduğu Yezidin istəyi ilə əhli-beyti və ənsarı tənqid edən şeirlər yazmışdır. Mədinə əhlini həcv etdiyinə görə müsəlmanlar tərəfindən lənətlənən Əxtəl xəlifə Əbdülməlik dövründə Dəməşqdə Əməvilər sarayının rəsmi şairi olmuş və xeyli rəğbət qazanmışdı. Əxtəlin Əməvilər dövrünün məşhur şairlərindən olan Cərir ibn Ətiyyə ilə qarşılıqlı atmacaları geniş yayılmışdı (bu mübahisələrdə Fərəzdəq Ə.-in tərəfini tutmuşdur). Əxtəl fəxriyyələr yazmış, lakin bu janra forma və dil baxımından yenilik gətirə bilməmişdir. Xəmriyyələri (şərabı tərənnüm edən şeirlər) məşhurdur. Əxtəlin şeirləri yaşadığı dövrün hadisələrini, siyasi çəkişmələri əks etdirdiyi üçün tarixi dəyərə malikdir. Əbu Səid əs-Sükkərinin tərtib etdiyi divanı ilk dəfə 1891 ildə, Əbu Təmmam tərəfindən "Nəqaizu Cərir vəl-Əxtəl" adı ilə toplanmış Cərir ilə olan atmacaları Salxani tərəfindən 1922 ildə Beyrutda nəşr edilmişdir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Ġiyāṯ Ibn-Ġauṯ al- Aḫṭal // CERL Thesaurus (ing.). Consortium of European Research Libraries.
- al-Aḫṭal // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.
- AYYILDIZ, E. (2017). El-Ahtal'ın Emevilere Methiyeleri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 57(2). http://dtcfdergisi.ankara.edu.tr/index.php/dtcf/article/view/2060 adresinden erişildi.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebu Malik Qiyas ibn Qaus et Teglibi 640 Hiyre Necef muhafezesi 710 Cezire ereb sairi Extelereb الأخطل التغلبي Dogum tarixi 640 Dogum yeri Hiyre Necef muhafezesi IraqVefat tarixi 710Vefat yeri CezireFealiyyeti sairEserlerinin dili ereb diliJanrlar panegirik satira Xemriyye Xristian Teglib qebilesine mensub olmusdur Keskin hecvlerine gore muselman sair Kәeb ibn Cueylin ona sen bosbogaz ve sefehin birisen demesinden sonra extel sefeh leqebi ile taninmisdir Extel dovrun taninmis adamlarina o cumleden xelife Muaviyeye Yezide Heccac ve Ziyada medhiyyeler qeleme almisdir Himayesinde oldugu Yezidin isteyi ile ehli beyti ve ensari tenqid eden seirler yazmisdir Medine ehlini hecv etdiyine gore muselmanlar terefinden lenetlenen Extel xelife Ebdulmelik dovrunde Demesqde Emeviler sarayinin resmi sairi olmus ve xeyli regbet qazanmisdi Extelin Emeviler dovrunun meshur sairlerinden olan Cerir ibn Etiyye ile qarsiliqli atmacalari genis yayilmisdi bu mubahiselerde Ferezdeq E in terefini tutmusdur Extel fexriyyeler yazmis lakin bu janra forma ve dil baximindan yenilik getire bilmemisdir Xemriyyeleri serabi terennum eden seirler meshurdur Extelin seirleri yasadigi dovrun hadiselerini siyasi cekismeleri eks etdirdiyi ucun tarixi deyere malikdir Ebu Seid es Sukkerinin tertib etdiyi divani ilk defe 1891 ilde Ebu Temmam terefinden Neqaizu Cerir vel Extel adi ile toplanmis Cerir ile olan atmacalari Salxani terefinden 1922 ilde Beyrutda nesr edilmisdir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Ġiyaṯ Ibn Ġauṯ al Aḫṭal CERL Thesaurus ing Consortium of European Research Libraries al Aḫṭal Gran Enciclopedia Catalana kat Grup Enciclopedia 1968 AYYILDIZ E 2017 El Ahtal in Emevilere Methiyeleri Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi 57 2 http dtcfdergisi ankara edu tr index php dtcf article view 2060 adresinden erisildi Xarici kecidler