Əliqulu Cabbadar (fa. علی قلی جبهدار; gür. ალი-ყული ჯაბადარი) və ya tam adı ilə Məhəmməd Əli İbn Abdul Bəy İbn Əliqulu Cabbadar - gürcü əsilli İran rəssamı. XVII-XVIII əsrlərdə yaşamışdır.
Əliqulu Cabbadar | |
---|---|
fa. علی قلی جبهدار gür. ალი-ყული ჯაბადარი | |
| |
Doğum adı | Məhəmməd Əli İbn Abdul Bəy İbn Əliqulu Cabbadar |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | İsfahan, Səfəvilər İmperiyası. |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Mazandaran. |
Milliyyəti | gürcü |
Fəaliyyəti | rəssam |
Stil | Avropa stili |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Qərb tərzində rəsm əsərlərini ilk çəkənlərdən biridir. Xüsusən Səfəvi sarayının həyatı ilə bağlı çəkdiyi rəsmlərlə tanınır. O, rəsmdəkilərin fiziki quruluşu və geyim detallarını diqqətlə ifa etməsi ilə seçilməkdədir. Onun adına hal-hazırda dördü Rusiyada Ermitajda, dördü də ABŞ-nin saxlanılan rəsm əsərlərində rast gəlmək mümkündür. Rəsm əsərlərində o özündən Frank deyə bəhs etməkdədir. Çox gümanki, o, bununla özünün gürcü və ya xristian köklərini bildirmək istəməkdədir. Bundan başqa, onun iki rəsm əsərində gürcü hərfləri də vardır. Onun özünü digər təqdim etmə şəkilləri belədir: ghulāmzāda-i qadimi ("keçmiş qul"), beg ("bəy"), naqqaş-başı ("nəqqaşların rəhbəri") and cabbadār ("sursatxana gözətçisi"). Göründüyü kimi, o, Səfəvi sarayına qul kimi daxil olmuş və yüksəlmişdir.
Şirazlı şair Lütfəli Bəy Ədhar "Ateşkede" adlı əsərində Əliqulu Cabbadarın "Əli Firəngi" adıyla tanındığını yazmışdır. Eyni mənbənin məlumatına görə Əliqulu İsfahanda xristian məhəlləsində anadan olmuşdur.
Mənbəyə görə Əliqulu Cabbadar II Təhmasib və Nadir şah Əfşar dövründə "nəqqaş başı" olaraq işləmiş, daha sonra gözləri artıq əvvəlki kimi olmamağa başladıqdan sonra 1750-ci ildə Mazandarana gedərək orada ölmüşdür.
İncəsənəti
Əliqulu Cabbadan rəsm çəkməyə 1660-cı illərdə Süleyman şah Səfəvi dövründə başlamışdır.
Səfəvi təsvir incəsənətinə Avropa tərzi, mövzuları gətirmişdir. Məhəmməd Zamanla birlikdə XVII-XVIII əsrlərdə Səfəvi incəsənətinə Avropa incəsənətinin stlini gətirmişdir.
Günümüzə qədər çatan rəsm əsərləri 1660-1717 illərinə aidir. Toxunduğu mövzular da müxtəlifdir. Əsərləri arasında Süleyman şaha həsr olunmuş rəsm əsərləri ilə birlikdə "Yatan Nemf" (1673), "Rus səfirinin portreti" (1717) kimi əsərlər də var.
Əsərləri
- "Şahzadəyə gül təklif edən qadın". İsfahan, 1660-1670-ci illər. Britaniya muzeyi
- "Şahlıq at baxışı", XVII əsrin sonlarına aiddir. Çox gümanki, İsfahanda çəkilmişdir. Hal-Hazırda Çikaqo İncəsənət İnistitutunda saxlanılmaqdadır.
- "I Şah Süleyman və onun saray əyanları", Sankt-Peterburq albomundan Folio. İsfahan, 1670. Sol yuxarıdakı iki rəqəmin üstündə çox təhrif olunmuş iki gürcü yazısı görünür. Rusiya Elmlər Akademiyasının Şərq Əlyazmaları İnstitutunda saxlanmaqdadır.
- Sankt-Peterburq albomundan miniatür. Aşağıdakı üç fiqurun üstündə buludda üzən görünən alleqorik fiqur ayrıca əlavə edilib və albom tərtib edilərkən artıq rənglənmiş səhifəyə yapışdırılıb. Qəzvin, 1674. Rusiya Elmlər Akademiyasının Şərq Əlyazmaları İnstitutunda saxlanmaqdadır.
- "Diana - ovçuluq ilahəsi", Davis albomundan folio. saxlanmaqdadır.
- "İki qocanın daxmanın kənarında müzakirəsi". Davis albomundan folio, 1674-1675. saxlanmaqdadır.
- "Xanım tayfa üzvlərinə yemək təklif edir". İslam incəsənəti muzeyi (Doha)
Həmçinin bax
İstinadlar
- Амиранашвили Ш. Я., История грузинского искусства, М., 1963
- Bloom və Blair, 2009. səh. 55-56
- Soucek, 1985
- Adamova, 2008. səh. 79
Mənbə
- Jonathan M. Bloom və Sheila S. Blair. ‘Aliquli Jabbadar. The Grove encyclopedia of Islamic art and architecture - Oxford University Press. 2009. ISBN .
- P. P. Soucek. ʿALĪ-QOLĪ JOBBA-DĀR. I. Encyclopaedia Iranica. 1985. 872–874.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eliqulu Cabbadar fa علی قلی جبه دار gur ალი ყული ჯაბადარი ve ya tam adi ile Mehemmed Eli Ibn Abdul Bey Ibn Eliqulu Cabbadar gurcu esilli Iran ressami XVII XVIII esrlerde yasamisdir Eliqulu Cabbadarfa علی قلی جبه دار gur ალი ყული ჯაბადარიEliqulu CabbadarDogum adi Mehemmed Eli Ibn Abdul Bey Ibn Eliqulu CabbadarDogum tarixi 1666Dogum yeri Isfahan Sefeviler Imperiyasi Vefat tarixi 1694Vefat yeri Mazandaran Milliyyeti gurcuFealiyyeti ressamStil Avropa stili Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiQerb terzinde resm eserlerini ilk cekenlerden biridir Xususen Sefevi sarayinin heyati ile bagli cekdiyi resmlerle taninir O resmdekilerin fiziki qurulusu ve geyim detallarini diqqetle ifa etmesi ile secilmekdedir Onun adina hal hazirda dordu Rusiyada Ermitajda dordu de ABS nin saxlanilan resm eserlerinde rast gelmek mumkundur Resm eserlerinde o ozunden Frank deye behs etmekdedir Cox gumanki o bununla ozunun gurcu ve ya xristian koklerini bildirmek istemekdedir Bundan basqa onun iki resm eserinde gurcu herfleri de vardir Onun ozunu diger teqdim etme sekilleri beledir ghulamzada i qadimi kecmis qul beg bey naqqas basi neqqaslarin rehberi and cabbadar sursatxana gozetcisi Gorunduyu kimi o Sefevi sarayina qul kimi daxil olmus ve yukselmisdir Sirazli sair Lutfeli Bey Edhar Ateskede adli eserinde Eliqulu Cabbadarin Eli Firengi adiyla tanindigini yazmisdir Eyni menbenin melumatina gore Eliqulu Isfahanda xristian mehellesinde anadan olmusdur Menbeye gore Eliqulu Cabbadar II Tehmasib ve Nadir sah Efsar dovrunde neqqas basi olaraq islemis daha sonra gozleri artiq evvelki kimi olmamaga basladiqdan sonra 1750 ci ilde Mazandarana gederek orada olmusdur IncesenetiEliqulu Cabbadan resm cekmeye 1660 ci illerde Suleyman sah Sefevi dovrunde baslamisdir Sefevi tesvir incesenetine Avropa terzi movzulari getirmisdir Mehemmed Zamanla birlikde XVII XVIII esrlerde Sefevi incesenetine Avropa incesenetinin stlini getirmisdir Gunumuze qeder catan resm eserleri 1660 1717 illerine aidir Toxundugu movzular da muxtelifdir Eserleri arasinda Suleyman saha hesr olunmus resm eserleri ile birlikde Yatan Nemf 1673 Rus sefirinin portreti 1717 kimi eserler de var Eserleri Sahzadeye gul teklif eden qadin Isfahan 1660 1670 ci iller Britaniya muzeyi Sahliq at baxisi XVII esrin sonlarina aiddir Cox gumanki Isfahanda cekilmisdir Hal Hazirda Cikaqo Incesenet Inistitutunda saxlanilmaqdadir I Sah Suleyman ve onun saray eyanlari Sankt Peterburq albomundan Folio Isfahan 1670 Sol yuxaridaki iki reqemin ustunde cox tehrif olunmus iki gurcu yazisi gorunur Rusiya Elmler Akademiyasinin Serq Elyazmalari Institutunda saxlanmaqdadir Sankt Peterburq albomundan miniatur Asagidaki uc fiqurun ustunde buludda uzen gorunen alleqorik fiqur ayrica elave edilib ve albom tertib edilerken artiq renglenmis sehifeye yapisdirilib Qezvin 1674 Rusiya Elmler Akademiyasinin Serq Elyazmalari Institutunda saxlanmaqdadir Diana ovculuq ilahesi Davis albomundan folio saxlanmaqdadir Iki qocanin daxmanin kenarinda muzakiresi Davis albomundan folio 1674 1675 saxlanmaqdadir Xanim tayfa uzvlerine yemek teklif edir Islam inceseneti muzeyi Doha Hemcinin baxFarangi SaziIstinadlarAmiranashvili Sh Ya Istoriya gruzinskogo iskusstva M 1963 Bloom ve Blair 2009 seh 55 56 Soucek 1985 Adamova 2008 seh 79MenbeJonathan M Bloom ve Sheila S Blair Aliquli Jabbadar The Grove encyclopedia of Islamic art and architecture Oxford University Press 2009 ISBN 0 19 530991 X P P Soucek ʿALi QOLi JOBBA DAR I Encyclopaedia Iranica 1985 872 874 Vikianbarda Eliqulu Cabbadar ile elaqeli mediafayllar var