Əli Məmməd oğlu Əmirli (30 oktyabr 1948, Novruzlu, Ağdam rayonu) — Azərbaycan yazıçısı, ssenarist, dramaturq, 1981-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin, 2003-cü ildən Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının üzvü, Əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin Kinoşünaslıq və ekran dramaturgiyası kafedrasının müdiri, professor
Əli Əmirli | |
---|---|
Əli Məmməd oğlu Əmirli | |
Doğum adı | Əli Əmirov |
Təxəllüsü | Əli Əmirli |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Novruzlu, Ağdam rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Həyat yoldaşı | Solmaz Əmirli |
Atası | Məmməd Əmirli |
Təhsili | Bakı Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsi |
Fəaliyyəti | ssenarist dramaturq |
Fəaliyyət illəri | 1971-ci ildən indiyə kimi |
Əsərlərinin dili | azərbaycanca |
Janrlar | komediya dram |
İlk əsəri | "İrs" "Görüş" "Qağayı" |
Mükafatları | "Humay İlahəsi" |
Həyatı
Əli Əmirli 1948-ci il oktyabrın 30-da Ağdam rayonunun Novruzlu kəndində anadan olmuşdur. Ağdam şəhərində 1 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra Bakıda Elektrik maşınqayırma zavodunda fəhlə işləmiş, eyni zamanda Azərbaycan Dövlət Universitetinin fılologiya fakültəsinin axşam şöbəsində təhsil almışdır (1967-1973). Fəhlə işlədiyi 4 il ərzində zavodun çoxtirajlı "Elektrik" qəzetində oçerk və hekayələri ilə çıxış etmişdir. 1971-ci ildə "Qızıl Şərq" mətbəəsində korrektor vəzifəsində işləmişdir (1969-1971). 1971-ci ildən 2006-cı ilədək Əli Əmirli Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsinin Elmi-tədqiqat, elmi-texniki informasiya institunda əvvəl ədəbi redaktor, sonra redaksiya-nəşriyyat şöbəsinin müdiri, daha sonra direktor müavini vəzifələrində çalışmışdır.
1974 - 1975-ci illərdə ali təhsili başa vurduqdan sonra əsgəri xidmətdə olmuş , leytenant rütbəsi ilə tərxis edilmişdir.
Əli Əmirli əmək fəaliyyəti ilə paralel olaraq ədəbi yaradıcılıqla məşğul olmuş, hekayə, povest və romanları ilə "Azərbaycan", "Ulduz", "Literaturnıy Azerbaydjan" jurnallarında çap olunmuş, kitabları dövlət nəşriyyatlarında nəşr edilmişdir. 1981-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının (AYB) üzvüdür. Yeddi il Birliyin dramaturgiya seksiyasına rəhbərlik etmişdir. 2021-ci ildən Birliyin idarə heyətinin üzvüdür.
1990-cı ildən başlayaraq Əli Əmirli yaradıcılığını dramaturgiyaya yönəltmişdir. Onun 30-dan çox səhnə əsəri ölkənin, demək olar ki, bütün teatrlarında və 10-a yaxın xarici ölkə teatrında tamaşaya qoyulmuşdur. Ölkənin baş teatrı olan Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının son 30 illik repertuarında Əli Əmirli imzası görünməkdədir. Dramaturq 2003-cü ildən Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının üzvüdür.
2000-ci ildən başlayaraq Əli Əmirli Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində elmi-pedaqoji fəaliyyətə başlamış, əvvəl müəllim, baş müəllim, dosent, professor vəzifələrində çalışmış, gələcək kinoşünaslara və kinodramaturqlara dramaturgiyanın sirlərini təlim etmişdir. 2018-ci ildən Kinoşünaslıq və ekran dramaturgiyası kafedrasının müdiri, professorudur.
Yaradıcılıq nailiyyətlərinə görə Əli Əmirli 2000-ci ildə "Humay İlahəsi" mükafatı, 2018-ci ildə Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının "Sənətkar" medalı, 2017-ci ildə Cəfər Cabbarlının "Almas" əsərinin yeni səhnə redaksiyasına görə "Cəfər Cabbarlı mükafatı", çox sayda diplomlar və fəxri fərmanlarla təltif olunmuşdur. 2015-ci ildə isə Prezident sərəncamı ilə Əməkdar İncəsənət Xadimi fəxri adına layiq görülmüşdür.
13 dekabr 2023-cü ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin 100 illiyi münasibətilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünə layiq görülmüşdür.
Yaradıcılığı
Əli Əmirli 1971–ci ildən ədəbi yaradıcılıqla məşğul olur. Bu illər ərzində onun onlarla hekayəsi, povest və romanları dövri mətbuatda, o cümlədən "Azərbaycan", "Ulduz", "Literaturnıy Azerbaydjan" jurnallarında dərc edilmişdir. "İldırımötürən", "Axirətdən qabaq gəzinti", "Haram", "Meydan", "Sonalar gölü", "Bir il", "Ərizə", "Tapança", "Ölü doğan şəhər" kimi roman və povestlərin və iyirmidən yuxarı hekayənin müəllifidir. 1990-cı ildən başlayaraq dramaturji yaradıcılıqla məşğuldur. Pyesləri Azərbaycanın əksər teatrlarında, o cümlədən Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında, Dövlət Musiqili Komediya Teatrında, Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında, Dövlət Gənclər Teatrında, habelə Sumqayıt, Gəncə, Şəki, Lənkəran, Qazax, İrəvan, Mingəçevir, Qusar dövlət teatrlarında tamaşaya qoyulmuşdur. "Onun iki qabırğası" komediyası Tbilisidə, "Varlı qadın" pyesi isə Tacikistanda V.Mayakovski adına Dövlət Rus Dram Teatrında (rus dilində) və Vohidov adına Tacikstan Dövlət Gənclər Teatrında tacik dilində tamaşaya hazırlanmışdır. Vohidov teatrının tacik dilində hazırlanmış tamaşası Almaatada keçirilmiş Yaxın Şərq ölkələrinin ll Beynəlxalq Teatr festivalında iki nominasiya üzrə mükafata və qızıl medala layiq görülmüşdür. Elə həmin festivalda digər teatrların diqqətini cəlb edən "Varlı qadın" 2009-cu ildə Qırğızıstanın paytaxtında A.Umuraliyev adına Bişkek şəhər dram teatrında rus və qırğız dillərində tamaşaya qoyulmuşdur. Həmin əsər üzərində Qazaxıstanın yeni paytaxtı Astanada M.Qorki adına Rus Dövlət Dram Teatrında tamaşa hazırlanır. Dramaturqun əsərləri rus, türk, tacik, qazax, qırğız və sair dillərə tərcümə olunmuşdur. 1993-cü ildə yazdığı "Bala bəla sözündəndir?" komediyası əsasında çəkilmiş "Bala – başabəla" televiziya tamaşası (1995-ci il) Azərbaycan televiziyası (AzTV) və ölkənin digər televiziya kanalları ilə dəfələrlə nümayiş etdirilmiş və böyük populyarlıq qazanmışdır.
Kitablar
- Bir qış günü (hekayələr). 1977.
- Yeddi hekayə. 1980.
- İldırımötürən (povest). 1983.
- Axirətdən qabaq gəzinti (roman). 1989.
- Haram (roman və povest). 1992.
- Meydan (roman). 1992.
- Ölü doğan şəhər (roman). 1999.
- 15 pyes (pyeslər). 2006.
- "Hasarın o üzü" (pyeslər), 2010
- , 2019.
- Pərdəsiz (pyeslər), 2021
- Ustad dərsləri (10 dərsdən ibarət kitab), 2023
- Kinodramaturgiya: nəzəriyyə və praktika (dərs vəsaiti), 2011
- Dram və ssenari yaradıcılığı (dərs vəsaiti)
Pyeslər
|
|
26.İki aktrisa üçün baş rol 27. Nuri-didə Ceyhun (2018) 28. Gözəllik imperiyası (2014) 29. Kastinq və ya premyera (2012) 30. Sehirli alma (2017) 31. Hacı Murad (eyni adlı əsərin səhnələşdirilməsi, 2014) 32. Zalamca (eyni adlı əsərin motivləri əsasında dram, 2015) 33. Ah, bu uzun sevda yolu (2018) 34. Pərdəsiz (2020) 35. Mələk əmi (novella, monopyes, 2020)
Filmoqrafiya
İstinadlar
- "Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin əməkdaşlarının təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2023-12-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-13.
Xarici keçidlər
- Sərvər Şirinin Əli Əmirli ilə müsahibəsi 2016-02-25 at the Wayback Machine
- “Almaz” tamaşasının yeni səhnə həyatı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eli Memmed oglu Emirli 30 oktyabr 1948 Novruzlu Agdam rayonu Azerbaycan yazicisi ssenarist dramaturq 1981 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin 2003 cu ilden Azerbaycan Teatr Xadimleri Ittifaqinin uzvu Emekdar incesenet xadimi Azerbaycan Dovlet Medeniyyet ve Incesenet Universitetinin Kinosunasliq ve ekran dramaturgiyasi kafedrasinin mudiri professorEli EmirliEli Memmed oglu EmirliDogum adi Eli EmirovTexellusu Eli EmirliDogum tarixi 30 oktyabr 1948 75 yas Dogum yeri Novruzlu Agdam rayonu Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliHeyat yoldasi Solmaz EmirliAtasi Memmed EmirliTehsili Baki Dovlet Universitetinin Filologiya fakultesiFealiyyeti ssenarist dramaturqFealiyyet illeri 1971 ci ilden indiye kimiEserlerinin dili azerbaycancaJanrlar komediya dramIlk eseri Irs Gorus Qagayi Mukafatlari 2015 Humay Ilahesi HeyatiEli Emirli 1948 ci il oktyabrin 30 da Agdam rayonunun Novruzlu kendinde anadan olmusdur Agdam seherinde 1 sayli orta mektebi bitirdikden sonra Bakida Elektrik masinqayirma zavodunda fehle islemis eyni zamanda Azerbaycan Dovlet Universitetinin filologiya fakultesinin axsam sobesinde tehsil almisdir 1967 1973 Fehle islediyi 4 il erzinde zavodun coxtirajli Elektrik qezetinde ocerk ve hekayeleri ile cixis etmisdir 1971 ci ilde Qizil Serq metbeesinde korrektor vezifesinde islemisdir 1969 1971 1971 ci ilden 2006 ci iledek Eli Emirli Azerbaycan Dovlet Plan Komitesinin Elmi tedqiqat elmi texniki informasiya institunda evvel edebi redaktor sonra redaksiya nesriyyat sobesinin mudiri daha sonra direktor muavini vezifelerinde calismisdir 1974 1975 ci illerde ali tehsili basa vurduqdan sonra esgeri xidmetde olmus leytenant rutbesi ile terxis edilmisdir Eli Emirli emek fealiyyeti ile paralel olaraq edebi yaradiciliqla mesgul olmus hekaye povest ve romanlari ile Azerbaycan Ulduz Literaturniy Azerbaydjan jurnallarinda cap olunmus kitablari dovlet nesriyyatlarinda nesr edilmisdir 1981 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Ittifaqinin AYB uzvudur Yeddi il Birliyin dramaturgiya seksiyasina rehberlik etmisdir 2021 ci ilden Birliyin idare heyetinin uzvudur 1990 ci ilden baslayaraq Eli Emirli yaradiciligini dramaturgiyaya yoneltmisdir Onun 30 dan cox sehne eseri olkenin demek olar ki butun teatrlarinda ve 10 a yaxin xarici olke teatrinda tamasaya qoyulmusdur Olkenin bas teatri olan Azerbaycan Dovlet Akademik Milli Dram Teatrinin son 30 illik repertuarinda Eli Emirli imzasi gorunmekdedir Dramaturq 2003 cu ilden Azerbaycan Teatr Xadimleri Ittifaqinin uzvudur 2000 ci ilden baslayaraq Eli Emirli Azerbaycan Dovlet Medeniyyet ve Incesenet Universitetinde elmi pedaqoji fealiyyete baslamis evvel muellim bas muellim dosent professor vezifelerinde calismis gelecek kinosunaslara ve kinodramaturqlara dramaturgiyanin sirlerini telim etmisdir 2018 ci ilden Kinosunasliq ve ekran dramaturgiyasi kafedrasinin mudiri professorudur Yaradiciliq nailiyyetlerine gore Eli Emirli 2000 ci ilde Humay Ilahesi mukafati 2018 ci ilde Azerbaycan Teatr Xadimleri Ittifaqinin Senetkar medali 2017 ci ilde Cefer Cabbarlinin Almas eserinin yeni sehne redaksiyasina gore Cefer Cabbarli mukafati cox sayda diplomlar ve fexri fermanlarla teltif olunmusdur 2015 ci ilde ise Prezident serencami ile Emekdar Incesenet Xadimi fexri adina layiq gorulmusdur 13 dekabr 2023 cu ilde Azerbaycan Dovlet Medeniyyet ve Incesenet Universitetinin 100 illiyi munasibetile Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin ferdi teqaudune layiq gorulmusdur YaradiciligiEli Emirli 1971 ci ilden edebi yaradiciliqla mesgul olur Bu iller erzinde onun onlarla hekayesi povest ve romanlari dovri metbuatda o cumleden Azerbaycan Ulduz Literaturniy Azerbaydjan jurnallarinda derc edilmisdir Ildirimoturen Axiretden qabaq gezinti Haram Meydan Sonalar golu Bir il Erize Tapanca Olu dogan seher kimi roman ve povestlerin ve iyirmiden yuxari hekayenin muellifidir 1990 ci ilden baslayaraq dramaturji yaradiciliqla mesguldur Pyesleri Azerbaycanin ekser teatrlarinda o cumleden Azerbaycan Dovlet Akademik Milli Dram Teatrinda Dovlet Musiqili Komediya Teatrinda Dovlet Genc Tamasacilar Teatrinda Dovlet Gencler Teatrinda habele Sumqayit Gence Seki Lenkeran Qazax Irevan Mingecevir Qusar dovlet teatrlarinda tamasaya qoyulmusdur Onun iki qabirgasi komediyasi Tbiliside Varli qadin pyesi ise Tacikistanda V Mayakovski adina Dovlet Rus Dram Teatrinda rus dilinde ve Vohidov adina Tacikstan Dovlet Gencler Teatrinda tacik dilinde tamasaya hazirlanmisdir Vohidov teatrinin tacik dilinde hazirlanmis tamasasi Almaatada kecirilmis Yaxin Serq olkelerinin ll Beynelxalq Teatr festivalinda iki nominasiya uzre mukafata ve qizil medala layiq gorulmusdur Ele hemin festivalda diger teatrlarin diqqetini celb eden Varli qadin 2009 cu ilde Qirgizistanin paytaxtinda A Umuraliyev adina Biskek seher dram teatrinda rus ve qirgiz dillerinde tamasaya qoyulmusdur Hemin eser uzerinde Qazaxistanin yeni paytaxti Astanada M Qorki adina Rus Dovlet Dram Teatrinda tamasa hazirlanir Dramaturqun eserleri rus turk tacik qazax qirgiz ve sair dillere tercume olunmusdur 1993 cu ilde yazdigi Bala bela sozundendir komediyasi esasinda cekilmis Bala basabela televiziya tamasasi 1995 ci il Azerbaycan televiziyasi AzTV ve olkenin diger televiziya kanallari ile defelerle numayis etdirilmis ve boyuk populyarliq qazanmisdir KitablarBir qis gunu hekayeler 1977 Yeddi hekaye 1980 Ildirimoturen povest 1983 Axiretden qabaq gezinti roman 1989 Haram roman ve povest 1992 Meydan roman 1992 Olu dogan seher roman 1999 15 pyes pyesler 2006 Hasarin o uzu pyesler 2010 2019 Perdesiz pyesler 2021 Ustad dersleri 10 dersden ibaret kitab 2023 Kinodramaturgiya nezeriyye ve praktika ders vesaiti 2011 Dram ve ssenari yaradiciligi ders vesaiti Pyesler1 Erize 1990 2 Meydan 1992 3 Tiran ve aktyor 1992 4 Agqoyunlular ve Qaraqoyunlular 1993 5 Bala bela sozundendir 1993 6 Xosbext gun 1994 7 Iyirmi ilden sonra 1995 8 Onun iki qabirgasi 1996 9 Yeddi mehbuse 1996 10 Kohne ev 1996 11 Itkin er ve ya ufoloji ehtiraslar 1997 12 Varli qadin 1999 13 Sehnede mehebbet 1999 14 Mesenat 2001 15 Cennet qapilari 24 seriyali telefilmin ssenarisi 2003 16 Kisi ve qadin 2003 17 Seven qadin 2004 18 Muqeddes Valentin gunu 2004 19 Butun deyilenlere baxmayaraq ve ya Aga Mehemmed sah Qacar 2005 20 Eli ve Nino Q Seidin eyni adli romaninin motivleri esasinda 2006 21 Ulduzlarin savasi 2007 22 Yalan heyat 2008 23 Hasarin o uzu 2008 24 M S S men seni sevirem 2009 25 Baki Istambul 10 seriyali telefilmin ssenarisi 2010 26 Iki aktrisa ucun bas rol 27 Nuri dide Ceyhun 2018 28 Gozellik imperiyasi 2014 29 Kastinq ve ya premyera 2012 30 Sehirli alma 2017 31 Haci Murad eyni adli eserin sehnelesdirilmesi 2014 32 Zalamca eyni adli eserin motivleri esasinda dram 2015 33 Ah bu uzun sevda yolu 2018 34 Perdesiz 2020 35 Melek emi novella monopyes 2020 FilmoqrafiyaBala basa bela film 1995 Istinadlar Azerbaycan Dovlet Medeniyyet ve Incesenet Universitetinin emekdaslarinin teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 2023 12 13 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 13 Xarici kecidlerServer Sirinin Eli Emirli ile musahibesi 2016 02 25 at the Wayback Machine Almaz tamasasinin yeni sehne heyati