Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əhəd Ələkbər oğlu Yaqubov (1908, Bakı – 1979) — geologiya-mineralogiya elmləri doktoru (1941), Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (1947), akademik, ictimai xadim, pedaqoq.
| Əhəd Yaqubov | |
|---|---|
| Əhəd Ələkbər oğlu Yaqubov | |
 | |
| Doğum tarixi | 1908 |
| Doğum yeri | Bakı, Bakı qəzası, Bakı quberniyası, Qafqaz canişinliyi, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | 1979 |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
| Elmi dərəcəsi | geologiya-mineralogiya elmləri doktoru |
| İş yerləri | |
| Mükafatları | |
Haqqında
Əhəd Yaqubov Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1934-cü ildə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənayə Universitetinin Dağ-mədən fakültəsini Mühəndis-geoloq ixtisası üzrə bitirmişdir. 1941-ci ildə "Abşeron yarımadasının qərb hissəsinin palçıq vulkanları və onların neft-qazlılıqla əlaqəsi mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək geologiya-mineralogiya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsini almışdır.
Əmək fəaliyyəti
Əhəd Yaqubov əmək fəaliyyətinə 1934-cü ildə SSRİ EA Azərbaycan filialında başlamışdır. O, palçıq vulkanlarının inkişaf etdiyi sahələrin stratiqrafiyası, tektonikası, neft-qazlılığı, qazların, neftlərin, lay sularının geokimyəvi xarakteristikası sahəsində tədqiqatlar aparmışdır. 1937–1941-ci illərdə SSRİ EA Azərbaycan filialının Rəyasət Heyəti sədrinin müavini işləmişdir. Habelə Əhəd Yaqubov Azərbaycan KP MK neft üzrə katibi vəzifəsini icra etmişdir. O, 25 ildən artıq Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin Geologiya və neft-qaz yataqlarının axtarışı kafedrasına rəhbərlik etmişdir.
Əhəd Yaqubov 1944–1946-cı illərdə SSRİ-nin İran Səfirliyində məsləhətçi olmuş, daha sonra Azərbaycan KP MK neft sənayesi üzrə katibinin müavini və şöbə müdiri vəzifəsini təyin edilmişdir. O, müxtəlif illərdə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı vəzifəsini icra etmişdir. 1949–1952-ci illərdə "Azərdənizneft", "Azneftkəşfiyyat" Birliyində rəisi kimi fəaliyyət göstərmişdir. Bir sıra dəniz neft yataqlarının kəşf olunmasında və mənimsənilməsində iştirak etmiş, buna görə də Əhəd Yaqubov 1951-ci ildə ikinci dəfə SSRİ Dövlət Mükafatına layiq görülmüşdür.
Əhəd Yaqubov 1961–1966-cı illərdə neft və qaz ehtiyatlarının hesablanması problemi laboratoriyasına rəhbərlik etmişdir. 1966-cı ildən SSRİ-də ilk laboratoriya olan Palçıq vulkanizmi laboratoriyasını təşkil etmiş, eyni zamanda Almaniyada "Azərbaycanın palçıq vulkanları atlası"nı nəşr etdirmişdir. 1972-ci ildən isə Geologiya və Geofizika İnstitutu Palçıq vulkanizmi sektoruna rəhbərlik etmişdir. Alimin verdiyi proqnoz nəticəsində sonralar Neft Daşları, Səngəçal-dəniz, Duvannı (Zənbil) adası, Bulla (Xərə-Zirə) adası kimi zəngin neft yataqları aşkar edilmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Əhəd Yaqubovun rəhbərliyi ilə 1971-ci ildə dünya geologiya təcrübəsində ilk dəfə olaraq "Azərbaycanın palçıq vulkanları atlası" nəşr olunmuş, 1978-ci ildə isə "Azərbaycanın neftli-qazlı vilayətlərinin palçıq vulkanları" xəritəsi tərtib edilmişdir. Alimin 200-dən çox elmi əsəri və 10 monoqrafiyası dərc olunmuşdur. Əhəd Yaqubovun rəhbərliyi ilə 50-dən çox fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru hazırlanmışdır. Azərbaycan dilində ilk dəfə yazılan dərsliklərin, dərs vəsaitlərinin və bir sıra elmi-metodik işlərin müəllifidir.
Onun əsərlərində palçıq vulkanizmi haqqında elmin gələcək inkişafı öz əksini tapmış, palçıq vulkanlarının tektonika və neft-qazlılıqla genetik əlaqəsi əsaslandırılmışdır. O, ilk dəfə olaraq palçıq vulkanlarının rayonlaşdırılmasını aparmış və onların morfogenetik təsnifatı vermişdir. Palçıq vulkanlarının geologiyasını və geokimyasını öyrənməklə Azərbaycan depressiya zonalarında mezozoy çöküntülərinin yayılması və neft-qazlılıq perspektivliyi məsələlərini elmi əsaslandırmış və qazıma üçün perspektivli səhələri və obyektləri ayırmışdır.
Vəfatı
Əhəd Yaqubov 1979-cu ildə Bakıda vəfat etmiş və Fəxri xiyabanda dəfn olnumuşdur.
Mükafatları
Əhəd Yaqubov iki dəfə Lenin ordeni, "Şərəf nişanı" və "Oktyabr inqilabı" ordenləri ilə təltif edilmişdir. O, 1941–1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində "Qafqazın müdafiəsinə görə", "Rəşadətli əməyə görə" medalları ilə təltif olunmuş, SSRİ-nin "Fəxri neftçisi" adına layiq görülmüşdür. Habelə iki dəfə (1942, 1951) SSRİ Dövlət Mükafatına layiq görülmüşdür. Alimin həmmüəllif olduğu "SSRİ-nin neftli-qazlı əyalətləri və vilayətləri" dərsliyi İ. Qubkin mükafatına layiq görülüb. O, 1974-cü ildə tərtib edilən "Azərbaycanın palçıq vulkanları" xəritə-maketə görə SSRİ Ümumittifaq Xalq Təsərrüfatı Sərgisinin gümüş medalı ilə təltif olunmuşdu.
İstinadlar
- "Yaqubov Əhəd Ələkbər oğlu" (Azərbaycan). science.gov.az. 18-9-2021 tarixində .
- "Akademik Əhəd Yaqubov Azərbaycanda geologiya elminin inkişafına fundamental tədqiqatları ilə mühüm töhfələr verib" (Azərbaycan). azertag.az. (#archive_missing_date) tarixində .
- "Akademik Əhəd Yaqubovun 110 illiyinin qeyd edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (Azərbaycan). president.az. 1-4-2022 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehed Elekber oglu Yaqubov 1908 Baki 1979 geologiya mineralogiya elmleri doktoru 1941 Azerbaycan Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu 1947 akademik ictimai xadim pedaqoq Ehed YaqubovEhed Elekber oglu YaqubovDogum tarixi 1908Dogum yeri Baki Baki qezasi Baki quberniyasi Qafqaz canisinliyi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1979Defn yeri Fexri XiyabanVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIElmi derecesi geologiya mineralogiya elmleri doktoruIs yerleri AMEA Geologiya ve Geofizika InstitutuMukafatlari 1942 1951HaqqindaEhed Yaqubov Baki seherinde anadan olmusdur 1934 cu ilde Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universitetinin Dag meden fakultesini Muhendis geoloq ixtisasi uzre bitirmisdir 1941 ci ilde Abseron yarimadasinin qerb hissesinin palciq vulkanlari ve onlarin neft qazliliqla elaqesi movzusunda dissertasiya mudafie ederek geologiya mineralogiya uzre elmler doktoru elmi derecesini almisdir Emek fealiyyetiEhed Yaqubov emek fealiyyetine 1934 cu ilde SSRI EA Azerbaycan filialinda baslamisdir O palciq vulkanlarinin inkisaf etdiyi sahelerin stratiqrafiyasi tektonikasi neft qazliligi qazlarin neftlerin lay sularinin geokimyevi xarakteristikasi sahesinde tedqiqatlar aparmisdir 1937 1941 ci illerde SSRI EA Azerbaycan filialinin Reyaset Heyeti sedrinin muavini islemisdir Habele Ehed Yaqubov Azerbaycan KP MK neft uzre katibi vezifesini icra etmisdir O 25 ilden artiq Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universitetinin Geologiya ve neft qaz yataqlarinin axtarisi kafedrasina rehberlik etmisdir Ehed Yaqubov 1944 1946 ci illerde SSRI nin Iran Sefirliyinde meslehetci olmus daha sonra Azerbaycan KP MK neft senayesi uzre katibinin muavini ve sobe mudiri vezifesini teyin edilmisdir O muxtelif illerde Azerbaycan SSR Ali Sovetinin deputati vezifesini icra etmisdir 1949 1952 ci illerde Azerdenizneft Azneftkesfiyyat Birliyinde reisi kimi fealiyyet gostermisdir Bir sira deniz neft yataqlarinin kesf olunmasinda ve menimsenilmesinde istirak etmis buna gore de Ehed Yaqubov 1951 ci ilde ikinci defe SSRI Dovlet Mukafatina layiq gorulmusdur Ehed Yaqubov 1961 1966 ci illerde neft ve qaz ehtiyatlarinin hesablanmasi problemi laboratoriyasina rehberlik etmisdir 1966 ci ilden SSRI de ilk laboratoriya olan Palciq vulkanizmi laboratoriyasini teskil etmis eyni zamanda Almaniyada Azerbaycanin palciq vulkanlari atlasi ni nesr etdirmisdir 1972 ci ilden ise Geologiya ve Geofizika Institutu Palciq vulkanizmi sektoruna rehberlik etmisdir Alimin verdiyi proqnoz neticesinde sonralar Neft Daslari Sengecal deniz Duvanni Zenbil adasi Bulla Xere Zire adasi kimi zengin neft yataqlari askar edilmisdir Elmi fealiyyetiEhed Yaqubovun rehberliyi ile 1971 ci ilde dunya geologiya tecrubesinde ilk defe olaraq Azerbaycanin palciq vulkanlari atlasi nesr olunmus 1978 ci ilde ise Azerbaycanin neftli qazli vilayetlerinin palciq vulkanlari xeritesi tertib edilmisdir Alimin 200 den cox elmi eseri ve 10 monoqrafiyasi derc olunmusdur Ehed Yaqubovun rehberliyi ile 50 den cox felsefe doktoru ve elmler doktoru hazirlanmisdir Azerbaycan dilinde ilk defe yazilan dersliklerin ders vesaitlerinin ve bir sira elmi metodik islerin muellifidir Onun eserlerinde palciq vulkanizmi haqqinda elmin gelecek inkisafi oz eksini tapmis palciq vulkanlarinin tektonika ve neft qazliliqla genetik elaqesi esaslandirilmisdir O ilk defe olaraq palciq vulkanlarinin rayonlasdirilmasini aparmis ve onlarin morfogenetik tesnifati vermisdir Palciq vulkanlarinin geologiyasini ve geokimyasini oyrenmekle Azerbaycan depressiya zonalarinda mezozoy cokuntulerinin yayilmasi ve neft qazliliq perspektivliyi meselelerini elmi esaslandirmis ve qazima ucun perspektivli seheleri ve obyektleri ayirmisdir VefatiEhed Yaqubov 1979 cu ilde Bakida vefat etmis ve Fexri xiyabanda defn olnumusdur MukafatlariEhed Yaqubov iki defe Lenin ordeni Seref nisani ve Oktyabr inqilabi ordenleri ile teltif edilmisdir O 1941 1945 ci illerde Boyuk Veten muharibesinde Qafqazin mudafiesine gore Resadetli emeye gore medallari ile teltif olunmus SSRI nin Fexri neftcisi adina layiq gorulmusdur Habele iki defe 1942 1951 SSRI Dovlet Mukafatina layiq gorulmusdur Alimin hemmuellif oldugu SSRI nin neftli qazli eyaletleri ve vilayetleri dersliyi I Qubkin mukafatina layiq gorulub O 1974 cu ilde tertib edilen Azerbaycanin palciq vulkanlari xerite makete gore SSRI Umumittifaq Xalq Teserrufati Sergisinin gumus medali ile teltif olunmusdu Istinadlar Yaqubov Ehed Elekber oglu Azerbaycan science gov az 18 9 2021 tarixinde Akademik Ehed Yaqubov Azerbaycanda geologiya elminin inkisafina fundamental tedqiqatlari ile muhum tohfeler verib Azerbaycan azertag az archive missing date tarixinde Akademik Ehed Yaqubovun 110 illiyinin qeyd edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami Azerbaycan president az 1 4 2022 tarixinde