Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqalə . |
Əhməd bin Məhəmməd bin Hənbəl Əbu Abdullah əl-Şeybani (ərəb. احمد بن محمد بن حنبل ابو عبد الله الشيباني; 780-857) — İslam alimi, fəqih.
| Əhməd ibn Hənbəl | |
|---|---|
| ərəb. احمد بن محمد بن حنبل ابو عبد الله الشيباني | |
 | |
| Doğum tarixi | 23 noyabr 780 |
| Doğum yeri | Bağdad, İraq və ya Mərv, Xorasan |
| Vəfat tarixi | 2 avqust 855 (74 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bağdad, İraq |
| Uşaqları | 8 |
| Fəaliyyəti | mühəddis, fəqih, üləma, intellektual, universal insan, müfəssir |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Əbu Abdullah Əhməd b. Məhəmməd b. Hənbəl əş-Şaybani əl-Mərvəzi 780-ci ildə Bağdadda doğulmuşdur. Əsli ərəb olub, Şeyban qəbiləsinə mənsubdur və soyu Nizar qəbiləsində Peyğəmbərin (s.a.s) soyu ilə birləşməktədir. İlk təhsilini Bağdatda aldıqdan sonra dini elmlərə yönələn İmam Əhməd İslamı bütün yönləri ilə yaşamaq istədi. Bu arzu onu peyğəmbər (s.a.s) hədisləri ilə məşğul olmağa təşviq etdi. Daha kiçik yaşlarında Quranı-Kərimi əzbərləmişdi. Bəsrə, Hicaz, Kufə, Yəmən kimi elm mərkəzlərinə bir çox səyahətlər etmiş, buralarda olan üləma və mühədisslərlə görüşmüş, raviləri tapmış və onlardan hədis götürmüşdür. Yəməndə mühəddis Əbdurazzaq bin Həmmamdan hədis almaq üçün Yəmənə gedərkən yolda pulu qurtarmış və bunun üçün də muzdla çalışmışdır. (İbn Kəsir, əl-Bidayə vən-Nihayə, X, 329) İmam Əhməd beş dəfə Həccə ziyarətə getmiş onların üçündə piyada yolçuluq etmişdir. Tarixdə böyük müctəhidlərin bir çoxuna zülm edildiyi görülməkdədir. İmam Əhməd də onların sırasına daxildir. Abbasilər zamanında Quran Məxluqdur görüşü yayılmağa başlamışdı. Üləmaların çoxu hakimiyyətin diktəsi altında bu görüşü qəbul etsə də, Əhməd b. Hənbəl bu görüşü qəbul etməmiş və bu səbəbə görə də ona bir çox əziyyətlər verilmişdir. Əhməd b. Hənbəl həbs edilmiş Mutasım zamanında qazi İbn Əbu Duadın təşviqi və təsiri ilə işgəncəyə məruz qalmışdır. İyirmi səkkiz ay həbsdə qalan Əhməd bin Hənbəl sərbəst buraxıldıqdan sonra iqtidara gələn əl-Vasiq dövründə də təsirlərə məruz qalmış, beş il hədis dərsləri verə bilməmişdir. Nəhayət əl-Mütəvəkkil dövründə xəlifə Məmunun "Quran məxluq" deyildir deyən kimsə qalmasın vəsiyyətinə və bu qatı siyasətə son verildikdən sonra Əhməd bin Hənbəl yenidən hədis çalışmalarına dönmüşdür. Onun bu çətinlikləri on dörd il davam etmişdir. Əhməd bin Hənbəl etiqadda, əməldə sünnətdən başqa bir yol izləməzdi. Münaqişədən, zəif olan dəlillərlə hökm verməkdən çəkinər, səhabə və tabiunun yolunu izləyərdi. Səbirli, ciddi, mülayim, qənaətkar, təqva sahibi ixlaslı bir alim idi. Onun qəbul etdiyinə görə iman qəlb ilə təsdiq, dil ilə iqrar və üzvlərlə əməl olub, artar və əskilə bilər. Böyük günah işlədən dindən çıxmaz. Allahın sifətləri özünəməxsusdur, təvil edilməz. Bir hakim adil və ya zalım olsa da ona itaət edilər ona qarşı üsyan edilməz. Əhməd bin Hənbəldən hədis rəvayət edənlər arasında da Buxari, Müslim, Əbu Davud, Ali bin Əli Mədini ən önəmli mühəddislərdəndir. Əhməd bin Hənbəl birbaşa özünün yazdığı əsəri "Əl-Müsnəddir". "Müsnədi" yazmaqda məqsədi insanların hədislərdə ixtilaf etmələri idi. Bu kitab onun yüz əlli min hədis içindən seçdiyi otuz min hədisdən ibarətdir. Ona aid edilən aşağıdakı əsərlər onun tələbələri tərəfindən yazılmışdır; Əs-sünnə, Zühd, Salat, Vera vəl-iman, Cüz fi usulis sunnə, Fədailu-səhabə, ən-nasih vəl-mənsuh, əl iləl və Mərifatu-Rical bunlardandır. İmam Əhmədin həyatı kasıbçılıq ilə keçmişdir. İki evliliyindən, oğulları Saleh ilə Abdullah, cariyəsindən də üç oğlu, bir qızı olmuşdur. Yoxsul olmasına baxmayaraq, dövlət vəzifəsində çalışmaqdan imtina etmiş, heç kimsəyə möhtac qalmadan sünnətə uyğun bir şəkildə yaşamışdır. Əhməd bin Hənbəl 857-ci ildə Bağdadda vəfat etdiyində cənazəsinə on minlərlə insan qatılmış, namazı Cümə günü qılınmışdır.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Ehmed bin Mehemmed bin Henbel Ebu Abdullah el Seybani ereb احمد بن محمد بن حنبل ابو عبد الله الشيباني 780 857 Islam alimi feqih Ehmed ibn Henbelereb احمد بن محمد بن حنبل ابو عبد الله الشيباني Dogum tarixi 23 noyabr 780Dogum yeri Bagdad Iraq ve ya Merv XorasanVefat tarixi 2 avqust 855 74 yasinda Vefat yeri Bagdad IraqUsaqlari 8Fealiyyeti muheddis feqih ulema intellektual universal insan mufessir Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEbu Abdullah Ehmed b Mehemmed b Henbel es Saybani el Mervezi 780 ci ilde Bagdadda dogulmusdur Esli ereb olub Seyban qebilesine mensubdur ve soyu Nizar qebilesinde Peygemberin s a s soyu ile birlesmektedir Ilk tehsilini Bagdatda aldiqdan sonra dini elmlere yonelen Imam Ehmed Islami butun yonleri ile yasamaq istedi Bu arzu onu peygember s a s hedisleri ile mesgul olmaga tesviq etdi Daha kicik yaslarinda Qurani Kerimi ezberlemisdi Besre Hicaz Kufe Yemen kimi elm merkezlerine bir cox seyahetler etmis buralarda olan ulema ve muhedisslerle gorusmus ravileri tapmis ve onlardan hedis goturmusdur Yemende muheddis Ebdurazzaq bin Hemmamdan hedis almaq ucun Yemene gederken yolda pulu qurtarmis ve bunun ucun de muzdla calismisdir Ibn Kesir el Bidaye ven Nihaye X 329 Imam Ehmed bes defe Hecce ziyarete getmis onlarin ucunde piyada yolculuq etmisdir Tarixde boyuk muctehidlerin bir coxuna zulm edildiyi gorulmekdedir Imam Ehmed de onlarin sirasina daxildir Abbasiler zamaninda Quran Mexluqdur gorusu yayilmaga baslamisdi Ulemalarin coxu hakimiyyetin diktesi altinda bu gorusu qebul etse de Ehmed b Henbel bu gorusu qebul etmemis ve bu sebebe gore de ona bir cox eziyyetler verilmisdir Ehmed b Henbel hebs edilmis Mutasim zamaninda qazi Ibn Ebu Duadin tesviqi ve tesiri ile isgenceye meruz qalmisdir Iyirmi sekkiz ay hebsde qalan Ehmed bin Henbel serbest buraxildiqdan sonra iqtidara gelen el Vasiq dovrunde de tesirlere meruz qalmis bes il hedis dersleri vere bilmemisdir Nehayet el Mutevekkil dovrunde xelife Memunun Quran mexluq deyildir deyen kimse qalmasin vesiyyetine ve bu qati siyasete son verildikden sonra Ehmed bin Henbel yeniden hedis calismalarina donmusdur Onun bu cetinlikleri on dord il davam etmisdir Ehmed bin Henbel etiqadda emelde sunnetden basqa bir yol izlemezdi Munaqiseden zeif olan delillerle hokm vermekden cekiner sehabe ve tabiunun yolunu izleyerdi Sebirli ciddi mulayim qenaetkar teqva sahibi ixlasli bir alim idi Onun qebul etdiyine gore iman qelb ile tesdiq dil ile iqrar ve uzvlerle emel olub artar ve eskile biler Boyuk gunah isleden dinden cixmaz Allahin sifetleri ozunemexsusdur tevil edilmez Bir hakim adil ve ya zalim olsa da ona itaet ediler ona qarsi usyan edilmez Ehmed bin Henbelden hedis revayet edenler arasinda da Buxari Muslim Ebu Davud Ali bin Eli Medini en onemli muheddislerdendir Ehmed bin Henbel birbasa ozunun yazdigi eseri El Musneddir Musnedi yazmaqda meqsedi insanlarin hedislerde ixtilaf etmeleri idi Bu kitab onun yuz elli min hedis icinden secdiyi otuz min hedisden ibaretdir Ona aid edilen asagidaki eserler onun telebeleri terefinden yazilmisdir Es sunne Zuhd Salat Vera vel iman Cuz fi usulis sunne Fedailu sehabe en nasih vel mensuh el ilel ve Merifatu Rical bunlardandir Imam Ehmedin heyati kasibciliq ile kecmisdir Iki evliliyinden ogullari Saleh ile Abdullah cariyesinden de uc oglu bir qizi olmusdur Yoxsul olmasina baxmayaraq dovlet vezifesinde calismaqdan imtina etmis hec kimseye mohtac qalmadan sunnete uygun bir sekilde yasamisdir Ehmed bin Henbel 857 ci ilde Bagdadda vefat etdiyinde cenazesine on minlerle insan qatilmis namazi Cume gunu qilinmisdir Istinadlar