Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əfqanıstan müharibəsi — 2001-ci ildə ABŞ-nin Əfqanıstana hücumundan sonra günümüzə qədər Əfqanıstanda davam edən münaqişələri əhatə edir.
| Əfqanıstan müharibəsi | |||
|---|---|---|---|
 ABŞ ordusunun Əfqanıstana hücumu | |||
| Tarix | 7 sentyabr 2001-30 avqust 2021 | ||
| Yeri |  Əfqanıstan | ||
| Səbəbi | 11 sentyabr terror aktları | ||
| Nəticəsi | Talibanın qələbəsi | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Arxa plan
27 may 2014 tarixində ABŞ prezidenti Barak Obama, ABŞ qoşunlarının döyüş missiyasının il sonuna qədər başa çatacağını açıqlamışdır. Geriyə 9,800 nəfərlik bir qrup qalacaq, Əfqan qüvvələri maarifləndiriləcək və məsləhət veriləcək ancaq 2015 tarixindən etibarən koalisiya qüvvələri qara toqquşmalarına qoşulmayacaq. Obama həmçinin 2016-cı ilin sonuna qədər bütün Amerika qoşunlarının ölkədən çəkiləcəyini açıqlamışdır.
Taliban və Əl-Qaidəyə qarşı mübarizə edəcəyi və qrupların özlərinə etibarlı bölgələr yaratmasının qarşısına keçiləcəyi bildirilmişdir.
Münaqişələr
2015 münaqişələri
NATO silahlı qüvvələrini geri çəkməsindən sonra Taliban, Əfqan təhlükəsizlik qüvvələrinə hücum etməyə davam etmişdir. 2015-ci ilin may ayında Künduz vilayətinin çöllüklərində toqquşmalar intensivləşib. Xalq köç etməyə başlamış və bu bölgəyə uçuşlar ləğv edilmişdir. 22 İyunda Kabildə parlament binası hücuma məruz qalmışdır. Avqust ayında isə biri amerikalı əsgər olmaqla cəmi 50 nəfər, təlim düşərgəsinə hücum nəticəsində həyatını itirmişdir.
Sentyabr ayında Taliban Künduz vilayətinin mərkəzinə doğru irəliləməyə başlamışdır. Sentyabrın sonunda Taliban rayon mərkəzini ələ keçirmişdir. Beləliklə 2001-ci ildən bəri ilk dəfə böyük bir yaşayış məntəqəsini ələ keçirmiş oldular. Bölgədə qarşıdurmalar davam etməkdədir.
2016 münaqişələri
Mart
26 Martda, Hilmənd vilayətinin Nadali və Marce rayonlarında, ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinə aid pilotsuz uçuş aparatları ilə keçirilən iki ayrı əməliyyatda 30-u Nadali, 70-i Marce rayonundan olmaq üzrə 100 Taliban üzvü öldürüldü.
28 Martda, Əfqanıstan Daxili İşlər Naziri, Milli Təhlükəsizlik Rəisi və Baş Qərargah Rəisi kimi yüksək vəzifəlilərin çağrıldığı parlament binasına Taliban tərəfindən raketli hücum təşkil olunub. Ancaq raketin parlament binasının baxçasına düşməsi nəticəsində ölən və yaralanan olmadı.
Sülh müqaviləsi
2020-ci ilin fevralın 29-da ABŞ və "Taliban" hərəkatı arasında sülh sazişi imzalanıb. Sazişə əsasən, Birləşmiş Ştatlar və müttəfiqləri 14 ay ərzində öz qoşunlarını Əfqanıstandan çıxarmalıdır. "Taliban" hərəkatı isə öz növbəsində ölkə ərazisini Birləşmiş Ştatlar və müttəfiqlərinin təhlükəsizliyinə təhlükə törədəcək fəaliyyət üçün istifadə etməyəcəkləri barədə zəmanət verib. Sazişə əsasən, "Taliban" hərəkatı və Əfqanıstandakı digər tərəflər arasında danışıqlar və atəşkəs rejimi başlanmalıdır. Danışıqlardan öncə etimadın möhkəmlənməsi üzrə tədbirlər qismində hərəkatın həbsdə olan 5 min üzvü və Əfqanıstan ordusunun taliblərin əsirliyində saxlanılan minə yaxın əməkdaşı azad edilməlidir.
Qalereya
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "U.S. Troops to Leave Afghanistan by End of 2016". 2020-11-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-30.
- "United States Special Operations Command". 2015-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-30.
- "Flights to besieged Afghan city cancelled as Taliban, army clash". 2022-04-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-01.
- "Two killed and dozens wounded in attack on Afghan parliament". 2021-08-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-01.
- "U.S. service member among more than 50 killed in Afghanistan attacks". 2015-09-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-01.
- "Taliban capture key Afghan provincial capital Kunduz". 2021-08-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-01.
- Əfqanıstan parlamentinə raketlə hücum edilib. 2017-12-06 at the Wayback Machine 28 mart 2016 tarixində mənbəyindən 2017-12-06 at the Wayback Machine arxivləndi. Çıxış tarixiː 3 dekabr 2017.
- ABŞ Əfqanıstandakı kontingentinin sayını 4 minədək azaltmaq niyyətindədir [ölü keçid]
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Efqanistan muharibesi Efqanistan muharibesi 2001 ci ilde ABS nin Efqanistana hucumundan sonra gunumuze qeder Efqanistanda davam eden munaqiseleri ehate edir Efqanistan muharibesiABS ordusunun Efqanistana hucumuTarix 7 sentyabr 2001 30 avqust 2021Yeri EfqanistanSebebi 11 sentyabr terror aktlariNeticesi Talibanin qelebesiMunaqise terefleriTaliban El Qaide UMI Islami Cihad Herekati ABS 90 000 Birlesmis Kralliq 9 500 Almaniya 4 900 Italiya 3 816 Fransa 3 308 Polsa 2 457 Ruminiya 1 843 Avstraliya 1 550 Ispaniya 1 481 Turkiye 1 327 Daha 40 olkeKomandan lar Taliban Mehemmed Omer Obaidillah Axund Molla Dadullah Baht Mehemmed Celaleddin Xeqani Siryeddin Xeqani Tehrik i Teliban Ebul Qani Beradar Movlana Fezullah El Qaide Saif al Adel Eymen ez Zevahiri Said el Misiri Mehemmed Atif Ebu Latih el libi Sabar lal Melma Yunis el Mavritani Cume Namanqani Tohir Yo dosh Ebu Osman Adil Haci Mali Xan Gulbeddin Hikmetyar ABS Barak Obama Corc Bus Con Allen Devid Petrus Stenli MCcreydi Devid Makkierman Karl Eikenberry Devid Barno Dan McNeil Paul Mikolastok Tomi Franks Birlesmis Kralliq Peter Wall Nik Parker Devid Ricard Con Makkel Almaniya Angela Merkel Gerhard Schorder Tomas de Maiziere Goetz Gliemerot Nober Vanheyt Ruminiya Stefan Danila Gabriel Ignia Fransa Nikolya Sarkozi Jak Sirak Cen Luiz Pu Avstraliya Stuard Smit Aqnus Kampbell Italiya Macnodel Vecchio Ispaniya Gustavo Delgado Turkiye Hilmi Akin Zorlu Levent Colak Efqanistan Hemid Kerzai Bismillah Xan MehemmediTereflerin quvvesiEfqan Milli Qoruma Gucleri 352 000 Efqanistan Islam Respublikasi Terror Teskilati 17 000 td Teliban 63 500 El Qaide 11 000 Iraq Sam Islam Dovleti 4 000 2018 tr tbody Vikianbarda elaqeli mediafayllarArxa plan27 may 2014 tarixinde ABS prezidenti Barak Obama ABS qosunlarinin doyus missiyasinin il sonuna qeder basa catacagini aciqlamisdir Geriye 9 800 neferlik bir qrup qalacaq Efqan quvveleri maariflendirilecek ve meslehet verilecek ancaq 2015 tarixinden etibaren koalisiya quvveleri qara toqqusmalarina qosulmayacaq Obama hemcinin 2016 ci ilin sonuna qeder butun Amerika qosunlarinin olkeden cekileceyini aciqlamisdir Taliban ve El Qaideye qarsi mubarize edeceyi ve qruplarin ozlerine etibarli bolgeler yaratmasinin qarsisina kecileceyi bildirilmisdir Munaqiseler2015 munaqiseleri NATO silahli quvvelerini geri cekmesinden sonra Taliban Efqan tehlukesizlik quvvelerine hucum etmeye davam etmisdir 2015 ci ilin may ayinda Kunduz vilayetinin colluklerinde toqqusmalar intensivlesib Xalq koc etmeye baslamis ve bu bolgeye ucuslar legv edilmisdir 22 Iyunda Kabilde parlament binasi hucuma meruz qalmisdir Avqust ayinda ise biri amerikali esger olmaqla cemi 50 nefer telim dusergesine hucum neticesinde heyatini itirmisdir Sentyabr ayinda Taliban Kunduz vilayetinin merkezine dogru irelilemeye baslamisdir Sentyabrin sonunda Taliban rayon merkezini ele kecirmisdir Belelikle 2001 ci ilden beri ilk defe boyuk bir yasayis menteqesini ele kecirmis oldular Bolgede qarsidurmalar davam etmekdedir 2016 munaqiseleri Mart 26 Martda Hilmend vilayetinin Nadali ve Marce rayonlarinda ABS Herbi Hava Quvvelerine aid pilotsuz ucus aparatlari ile kecirilen iki ayri emeliyyatda 30 u Nadali 70 i Marce rayonundan olmaq uzre 100 Taliban uzvu olduruldu 28 Martda Efqanistan Daxili Isler Naziri Milli Tehlukesizlik Reisi ve Bas Qerargah Reisi kimi yuksek vezifelilerin cagrildigi parlament binasina Taliban terefinden raketli hucum teskil olunub Ancaq raketin parlament binasinin baxcasina dusmesi neticesinde olen ve yaralanan olmadi Sulh muqavilesi2020 ci ilin fevralin 29 da ABS ve Taliban herekati arasinda sulh sazisi imzalanib Sazise esasen Birlesmis Statlar ve muttefiqleri 14 ay erzinde oz qosunlarini Efqanistandan cixarmalidir Taliban herekati ise oz novbesinde olke erazisini Birlesmis Statlar ve muttefiqlerinin tehlukesizliyine tehluke toredecek fealiyyet ucun istifade etmeyecekleri barede zemanet verib Sazise esasen Taliban herekati ve Efqanistandaki diger terefler arasinda danisiqlar ve ateskes rejimi baslanmalidir Danisiqlardan once etimadin mohkemlenmesi uzre tedbirler qisminde herekatin hebsde olan 5 min uzvu ve Efqanistan ordusunun taliblerin esirliyinde saxlanilan mine yaxin emekdasi azad edilmelidir QalereyaIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir U S Troops to Leave Afghanistan by End of 2016 2020 11 11 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 30 United States Special Operations Command 2015 10 17 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 30 Flights to besieged Afghan city cancelled as Taliban army clash 2022 04 17 tarixinde Istifade tarixi 2017 12 01 Two killed and dozens wounded in attack on Afghan parliament 2021 08 16 tarixinde Istifade tarixi 2017 12 01 U S service member among more than 50 killed in Afghanistan attacks 2015 09 10 tarixinde Istifade tarixi 2017 12 01 Taliban capture key Afghan provincial capital Kunduz 2021 08 20 tarixinde Istifade tarixi 2017 12 01 Efqanistan parlamentine raketle hucum edilib 2017 12 06 at the Wayback Machine 28 mart 2016 tarixinde menbeyinden 2017 12 06 at the Wayback Machine arxivlendi Cixis tarixiː 3 dekabr 2017 ABS Efqanistandaki kontingentinin sayini 4 minedek azaltmaq niyyetindedir olu kecid Hemcinin baxEfqanistan muharibesi 1979 1989 Efqanistan muharibesi 2001 2014 Efqanistan muharibesinde helak olan azerbaycanlilarXarici kecidler