ƏSA Teatrı

ƏSA Teatrı — Bakıda yerləşən peşəkar inklüziv teatr. Azərbaycanın əlilliyi olan və olmayan aktyorlardan ibarət ilk inklüziv teatrı.

ƏSA Teatrı
Müstəqil ƏSA Teatrı
ƏSA Teatrının heyəti
Ümumi məlumatlar
Teatrın tipi	İnkluziv
Əsası qoyulub	3 sentyabr 2016
Heyət
Direktor
Bədii rəhbər
Yerləşməsi
Ünvan	Teatr binası yoxdur. İcarə əsasında ofislərdə fəaliyyət göstərir.
teatr.az

Tarixi

Azərbaycanın və eləcə də Qafqazın əlilliyi olan və olmayan aktyorlardan ibarət ilk teatrı olan ƏSA Teatrı 3 sentyabr 2016-cı ildə rejissor və sosial novator tərəfindən yaradılmışdır. Yaranması ilə bağlı ictimaiyyətə elan verildikdən dərhal sonra bir çoxları ƏSA Teatrının Azərbaycan incəsənətində inqilabi təşəbbüs olduğunu və yaxud son illər Azərbaycanda baş verən ən müsbət hadisə olduğunu bildiriblər. Müstəqil şəkildə fəaliyyət göstərən teatr heç bir qurumdan və şəxsdən maliyyələşmədən ilk addımlarını atmışdır. Teatrın fəaliyyətə başlaması üçün ilkin maliyyə dəstəyini teatrın hazırkı baş meneceri Nicat Qulam təmin etmişdir.

Adı

ƏSA adı bir çoxlarının istifadə etdiyi əl ağacı mənasını daşıyır, eyni zamanda əngəlsiz, sərhədsiz, azad sözlərini özündə birləşdirir.

Fəaliyyəti

Əlilliyi olan şəxslərin cəmiyyətə inteqrasiyasını bərpa etmək və sürətləndirmək, əlilliyi olan və olmayan şəxslərin birgə fəaliyyətini təmin etmək, onların sosial və ictimai rifahını yüksəltmək, nəinki teatrla, incəsənətin digər sahələri ilə də məşğul olmalarına təşviq etmək və s. bu kimi mütərəqqi məqsədlər ƏSA Teatrının yaranmağına səbəb olmuşdur. Qısa zamanda öz üslubu ilə ictimai rəğbət qazana və digər əlilliyi olan şəxslərdə motivasiya yarada bilmişdir. Belə ki, ƏSA-ya qoşulmaq üçün əlilliyi olan və olmayan şəxslər teatra çoxsaylı müraciətlər ünvanlamışlar. Beş nəfərlik heyətlə fəaliyyətə başlayan ƏSA Teatrı müəyyən zamanlarda otuz nəfərdən çox heyətlə fəaliyyətinə davam etmişdir. İlk bir il ərzində əlilliyi olan və olmayan aktyorların iştirakı ilə yeddi tamaşa və iki performans hazırlanmışdır. Bunlar fasilələrlə bir neçə dəfə nümayiş olunub.

Pandemiya dövründə

ƏSA Teatrı "Covid-19" pandemiyası ilə bağlı karantin qaydalarına əsasən, tamaşa nümayişlərini 13 mart 2020-ci il tarixindən etibarən dayandırmışdır. Bu müddət ərzində teatr öz tamaşaçıları ilə sosial şəbəkələr və rəsmi internet səhifəsi vasitəsilə görüşüb. Teatrın onlayn formatda təşkil etdiyi tamaşa nümayişləri uğurla baş tutub. Həmçinin ƏSA Teatrı bu müddət ərzində digital monoloq və tamaşa ənənəsini də yaradaraq, inkişaf etdirmişdir.

Müharibə dövründə

Xalqımızın şanlı qələbəsi ilə nəticələnən Vətən Müharibəsi dövründə ƏSA Teatrı ordumuza dəstək videoçarxları hazırlayıb. Teatrın heyətinin iştirakı ilə hazırlanan videoçarxlarda Qarabağın hər kəsin ortaq arzusu olduğu vurğulanıb, qələbədə əməyi keçənlərə təşəkkür edilib.

Teatr tarixindəki ilkləri

ƏSA Teatrı yaranması ilə ölkənin teatr tarixində böyük bir ilkə imza atmışdır. Eyni zamanda teatr, fəaliyyəti dövründə bir çox dünya miqyaslı ilklər həyata keçirmişdir.

1. ƏSA Teatrı dünyada ilk dəfə teatr tamaşasını işarət dili ilə sinxron şəkildə tərcümə edib. Bu, nitq məhdudiyyəti olan şəxslər üçün atılmış vacib addımlardan biri idi. Beləcə, hazırda tamaşaçılar arasında nitq məhdudiyyətli şəxslər çoxluq təşkil edirlər.
2. Əlilliyi olan şəxslərlə bağlı ölkə tarixində ilk dəfə sosial videoçarx ƏSA Teatrı tərəfindən hazırlandı. Sosial çarxı çəkməkdə məqsəd cəmiyyətin bütün təbəqələrinin diqqətini ölkədə əlilliyi olan şəxslərə yönəltmək olmuşdur.
3. Azərbaycan Respublikasının İlham Əliyev teatrın üzvü, əlilliyi olan Gülnar Əlfidatlını mədəniyyət sahəsində göstərdiyi nailiyyətlərə görə Prezident Mükafatı ilə təltif etdi. Bununla da Gülnar Əlfidatlı ƏSA Teatrının aktrisası olaraq əlilliyi olan aktrisa kimi Prezident Mükafatı alan ilk gənc oldu.
4. ƏSA Teatrının rəhbəri, rejissor "Adamlar və siçanlar — 2" tamaşasının quruluşunda Azərbaycanın teatr tarixində bir ilk həyata keçirib. Belə ki, Nihad Qulamzadə tamaşanın quruluşunda film texnikalarından, xüsusilə də fləşbəklərdən istifadə edib. Bununla da teatr tarixinə yeni üslub gətirib.

Mükafatları

1. "Konqres mükafatı" - ABŞ Konqresi tərəfindən
2. "Şəms milli mükafatı" - "Azərbaycan Cümhuriyyətinin 100 illiyi" münasibətilə Azərbaycan Respublikasının mədəniyyətinə verdiyi töhfəyə görə
3. "İsti ürək" - Rusiya Federasiyasının Sosial və Mədəni Təşəbbüslər Fondu tərəfindən
4. "Dəfnə mükafatı" - Mədəniyyət Nazirliyi və Teatro sənət portalının keçirdiyi Respublika üzrə qısa tamaşalar festivalının qalibi

Tamaşa və layihələri

Tamaşanın adı	Müəllif	Əsərin original adı	Quruluşçu rejissor	Rejissor	Prodüser	Tarix
DUMB psixodraması		DUMB mərhələsinin əsası		Yoxdur	Nicat Qulam	Noyabr, 2016
İradəni işə sal		Kapoeyra üslubunda inkluziv performans		Yoxdur	Yoxdur	Yanvar, 2017
Yuxum	Uilyam Şekspir	Yay gecəsində yuxu	Şamil İbrahimov		Nicat Qulam	May, 2017
Adamlar və siçanlar	Con Steynbek	Siçanlar və insanlar haqqında	N	Elşən Əsgərov	Nicat Qulam	Dekabr, 2017
Paris partladı	Mirzə Fətəli Axundzadə	Hekayəti Müsyo Jordan və Dərviş Məstəli şah	Elşən Əsgərov		Nicat Qulam, Elxan Xanəlizadə	İyun, 2018
Göy quş	Moris Meterlink	Mavi quş		Səmayə Ağayarova	Nicat Qulam, Elxan Xanəlizadə	Dekabr, 2018
Sirri-Ənəlhəq		Nəsiminin həyat və yaradıcılığı	Nihad Qulamzadə	Yoxudur	Nicat Qulam, Elxan Xanəlizadə	Sentyabr, 2019
AND	Jan Batist Molyer	Xəsis		Səmayə Ağayarova	Nicat Qulam	Dekabr, 2019
Bərabərik		İnklüziv pritça		Səmayə Ağayarova	Nicat Qulam	Dekabr, 2019
Sevgi, hörmət və bərabərlik naminə	Nicat Qulam	Sosial çarx		Elşən Əsgərov	Nicat Qulam	Yanvar, 2018
Qarabağ - hər kəsin ortaq arzusu	Nihad Qulamzadə	Sosial çarx - İkinci Qarabağ müharibəsi ilə bağlı	Nicat Qulam	Nicat Qulam	Nihad Qulamzadə	Noyabr, 2020
Təşəkkür edirik!	Nihad Qulamzadə	Sosial çarx - Azərbaycan xalqının İkinci Qarabağ müharibəsindəki tarixi qələbəsi münasibətilə	Nicat Qulam	Nicat Qulam	Nihad Qulamzadə	Noyabr, 2020
Mən dəliyəm	Elxan Xanəlizadə	Digital monoloq - Mən Dəliyəm	Nicat Qulam	Nicat Qulam	Nihad Qulamzadə	Yanvar, 2021
İblisin monoloqu	Hüseyn Cavid	Digital monoloq - İblis	Nicat Qulam	Nicat Qulam	Nihad Qulamzadə	Fevral, 2021
Aqafyanın seçimi	Qoqol	Digital monoloq - Aqafyanın seçimi	Nicat Qulam	Nicat Qulam	Nihad Qulamzadə	Mart, 2021
Axır ki, qurtardı		Digital tamaşa - Axır ki, qurtardı	Elşən Əsgərov	x	Nihad Qulamzadə	İyun, 2021
Çıxış yoxdur	Jan Pol Sartr	Bağlı qapı arxasında	Nihad Qulamzadə	x	Nihad Qulamzadə	İyun, 2021
Qonşu		Qonşu mistik-tündrealizm	Nihad Qulamzadə	x	Nihad Qulamzadə	Oktyabr, 2021

Qastrol və səfərlər

Ölkə və şəhər	Tamaşa və layihə	Nümayiş yeri	Tarix
Naxçıvan Muxtar Respublikası	"Adamlar və siçanlar"	Cəlil Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrı	2018
Amerika Birləşmiş Ştatları	"Azərbaycanda inklüziv incəsənət"	University of Nevada, Reno Innevation Center	2018
Lənkəran şəhəri	"Adamlar və siçanlar"	Lənkəran Dövlət Dram Teatrı	2019

Teatrının heyəti

Adı	Vəzifəsi
	Təsisçi və rəhbər
Nicat Qulam	Baş menecer
Elxan Xanəlizadə	Multimedia meneceri
Salatın İbrahimbəyli	Texniki menecer
Binyamin Sailov	İşıq rəssamı
Famil Mahmudbəyli	Fotoqraf
	Aktyor/rejissor
Səmayə Ağayarova	Aktyor/rejissor asistenti
İmran Lalayev	Aktyor
Elvin Mirzəyev	Aktyor
Günay Məmmədova	Aktyor
Cəmilə Məmmədli	Aktyor
Könül Şahbazova	Aktyor
Bəhram Rəhimli	Aktyor
Elsevər Rəhimov	Aktyor
Rafael Şahbəyli	Aktyor
Niyaz İlyasoğlu	Aktyor
Lalə Süleymanova	Aktyor
Fərid Əliyev	Aktyor
Aysel Feziyeva	Aktyor
Rəsul Zəkiyev	Aktyor
Orxan Əliyev	Aktyor
Elvin Şahmərdan	Aktyor
Gülnar Əlfidatlı	Aktyor
Anar Əliyev	Aktyor
Gülçin Qasımova	Aktyor

İstinadlar

1. "ƏSA" teatrı Azərbaycanda əlilliyi olan və olmayan insanlardan ibarət ilk teatrdır https://www.bbc.com/azeri/azerbaijan-37696817 2021-01-15 at the Wayback Machine
2. "Arxivlənmiş surət". 2021-01-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
3. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
4. https://www.youtube.com/watch?v=DCsPqoH_2Fw
5. https://1news.az/az/news/esa-teatri-evdebax-kampaniyasina-baslayib---video
6. "Arxivlənmiş surət". 2021-02-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-09.
7. "Arxivlənmiş surət". 2021-02-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-09.
8. "Arxivlənmiş surət". 2020-12-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
9. "Arxivlənmiş surət". 2021-01-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
10. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-14.
11. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-14.
12. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-22.
13. "Arxivlənmiş surət". 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-22.
14. "Arxivlənmiş surət". 2021-12-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-11-11.
15. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
16. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
17. https://1news.az/az/news/inkluziv-esa-teatri-adamlar-ve-sicanlar-tamasasini-teqdim-edib
18. "Arxivlənmiş surət". 2018-07-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
19. "Arxivlənmiş surət". 2021-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
20. "Arxivlənmiş surət". 2021-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
21. "Arxivlənmiş surət". 2022-03-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-28.
22. https://teatro.az/post/168
23. "Arxivlənmiş surət". 2022-01-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-29.
24. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
25. "Arxivlənmiş surət". 2020-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-14.
26. "Arxivlənmiş surət". 2020-11-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
27. "Arxivlənmiş surət". 2020-12-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
28. https://www.youtube.com/watch?v=sgvr-14cW6M
29. "Arxivlənmiş surət". 2020-12-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
30. "Arxivlənmiş surət". 2021-01-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
31. "Arxivlənmiş surət". 2021-02-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-09.
32. "Arxivlənmiş surət". 2021-02-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-09.
33. "Arxivlənmiş surət". 2021-04-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-22.
34. "Arxivlənmiş surət". 2021-09-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-09-02.
35. "Arxivlənmiş surət". 2021-08-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
36. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
37. https://www.youtube.com/watch?v=ctiVNRY4bhE
38. "Arxivlənmiş surət". 2021-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
39. "Arxivlənmiş surət". 2021-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-19.
40. https://news.lent.az/news/320601^{[ölü keçid]}

Xarici keçidlər

• Azərbaycan teatrının "ƏSA"sı yarandı — VİDEO
• "ƏSA" teatrı
• "ƏSA" teatrı ABŞ-da mükafata layiq görüldü
• "ƏSA" Teatrı 4 il
• "ƏSA"-nın 4 illik fəaliyyəti
• "Qarabağ - hər kəsin ortaq arzusu" - ƏSA Teatrından sosial-videoçarx