Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şuri qəsri (首里城, Shuri-jō, Sui Gushiku) – Yaponiyanın Okinava prefekturasının Naha şəhərinin yerləşən Ryukyu . tikildiyi güman olunur. Okinava prefekturasının simvollarından biridir.
| Şuri qəsri | |
|---|---|
| 首里城 | |
 | |
 | |
| Ölkə |  Yaponiya |
| Şəhər | , Naha, Okinava prefekturası |
| Yerləşir | Naha, Okinava prefekturası |
| Tikilmə tarixi | İnşası: XIV əsr Bərpası: 1958–1992 |
| Üslubu | |
| Sahəsi |
|
| Material | Ryukyu əhəngi, taxta |
| Vəziyyəti | yanğın nəticəsində məhv olub |
| Rəsmi sayt | oki-park.jp/shurijo/en/ oki-park.jp/shurijo/ oki-park.jp/shurijo/kr/ oki-park.jp/shurijo/sc/ oki-park.jp/shurijo/tc/ |
| Rəsmi adı: Ryukyu krallığının qusukuları və əlaqəli tikililəri | |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | ii, iii, iv |
| Təyin edilib | 2000 |
| İstinad nöm. | 972 |
| Dövlət | Yaponiya |
| Region | Asiya və Sakit okean |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1429-1879-cu ildə sarayı olmuş, dövlətin siyasi, mədəni, hərbi və dini mərkəzi olmuşdur. Ryukyu krallığı ilə Çin münasibətlərinin inkişafında əhəmiyyəti olmuşdur. 1609-cu ildə yaponların əlinə keçsə də, 2 il sonra qaytarılmışdır. 1879-cu ildə Ryukyu krallığı Okinava prefekturası kimi Yaponiyaya daxil olandan sonra qəsr əhəmiyyətini itirməyə başlamışdır. Həmin tarixdən sonra uzun müddət baxımsız vəziyyətdə qalmışdır.
1945-ci ildə İkinci dünya müharibəsi zamanı baş tutan Okinava döyüşü zamanı qəsr tərəfindən 3 gün boyunca bombardman edilmiş və tamamilə dağılmışdır. Müharibədən sonra qəsr universitet korpusu kimi istifadə olunmuşdur. 1992-ci ildən başlayaraq mərkəzi iç qala və divarlar tarixi qeydlər, fotoşəkillər və memuarlar əsasında orijinal yerdə yenidən inşa olunmuşdur. 2000-ci ildə -nun Ümumdünya irsi siyahısına salınmışdır. 21 oktyabr 2019-cu ildə qəsrin əsas strukturları yanğın nəticəsində tamamilə yanmışdır.
Tarixi
İlk illər
Qəsrin tikilmə tarixi naməlumdur, lakin Sanzan dövründə (1322-1429) istifadə olunduğu dəqiqdir. Çox güman ki, Okinavadakı bir çox qəsr kimi Şuri qəsri də Qusuku dövründə tikilib. Kral Okinavanın 3 knyazlığını birləşdirib Ryukyu krallığını quranda qəsrdən iqamətgah kimi istifadə etməyə başlamışdır. Eyni zamanda Şuri paytaxt olaraq çiçələnməyə başlamışdır və dövründə də belə qalmağa davam etmişdir.
1429-cu ildən 450 il boyunca Ryukyu krallığının sarayı və inzibati mərkəzi olmuşdur. Ryukyu adalarının siyasət, iqtisadiyyat, mədəniyyət paytaxtı olmuşdur. Qeydlərə görə qəsr bir neçə də yanmış və hər dəfə yenidən tikilmişdir. hakimiyyəti dövründə Yaponiyanın feodal bölgəsindən olan samuraylar 6 may 1609-cu ildə Şuri qəsrini ələ keçirmişdirlər. Lakin 2 il sonra yaponlar Kral Şo Neyə taxtını, qəsri və şəhəri Ryukyu xalqına qaytarmışdılar. Əvəzində isə krallıq Satsumanın vassalına çevrilmiş və bu hal 250 il davam etmişdir.
Amerikalı 1850-ci illərdə Okinavaya gələndə iki dəfə Şuri qəsrinə daxil olmağa çalışmışdır, lakin kral tərəfindən 2 dəfə rədd edilmişdir. 1879-cu ildə Ryukyu krallığı Yaponiyanın tərkibinə daxil olmuşdur. Krallıq ləğv olunmuş və qəsr Yaponiya ordusu tərəfindən kimi istifadə olunmağa başlamışdır. 1896-cı ildə Yaponiya garnizonu qəsri tərk etmişdir, lakin bundan öncə onun altında tunellər qazmışdır.
1908-ci ildə Şuri şəhəri qəsri Yaponiya hökumətindən satın almışdır, lakin onu yeniləmək üçün büdcəyə malik deyildi. 1925-ci ildə milli xəzinə elan edilmişdir. Əvvəlki əhəmiyyətini itirsə də, tarixçi qəsri "dünyadakı ən möhtəşəm qəsrlərdən biri" adlandırmışdır.
Müharibədən sonra
İkinci dünya müharibəsi zamanı Yaponiya ordusu qəsrin altında hərbi qərargah qurmuşdur. 1945-ci ilin əvvəllərində Şuri və ətrafında kompleks müdafiə xətləri qurulmuşdur. 25 maydan başlayaraq son hissəsi kimi ABŞ döyüş gəmisi qəsri 3 gün boyunca bombalamış və sonda qəsr yanmışdır. 29 mayda qəsr ABŞ ordusunun nəzarəti altına keçmişdir.
Müharibədən sonra 1950-ci ildə qəsrin ərazisində qurulmuş və 1975-ci ilə kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1958-ci ildə Şureymon yenidən inşa edilmiş, 1992-ci ildən başlayaraq əsas tikililər və mərkəzi qəsrin divarları bərpa olunmağa başlamışdır. Hazırda qəsr ərazisi Şuri Qəsr Parkı adı ilə mühafizə olunur. 2000-ci ildə digər qusuku və əlaqəli ərazilərlə birlikdə YUNESKO-nun Dünya irsi siyahısına salınmışdır. Lakin ancaq 1950-ci ildən öncəki daş divarlar və qədim sütunlar Dünya irsi kimi tanınmışdır.
31 oktyabr 2019-cu ildə qəsrdə baş vermiş güclü yanğın nəticəsində Seyden, əsas zal, Hokuden və Nanden yanmışdır. Təhlükəsizlik alarmı saat 2:30-da işə düşmüş, saat 2:40-da yanğınsöndürənlər hadisə yerinə çatmışdırlar. Yanğınsöndürənlərdən biri yanğına qarşı mübarizə apararkən dehidratasiya səbəbindən xəstəxanaya aparılmışdır. Seyden, Hokuden, Nanden və Bandokoro tamamilə məhv olmuşdur. Yerli xəbərlərə görə "4200 kv. metr ərazini əhatə edən 6 qəsr tikilisi dağılmışdır". Yanğın saat 13:30-da tamamilə söndürülmüşdür. Bu, Şuri qəsrində baş verən sayca 5-ci yanğındır (1453, 1660, 1709 və 1945). Okinava qubernatoru yanğından sonra Şuri qəsrinin "Ryukyu krallığının simvolu, onun tarixinin və mədəniyyətinin ifadəsi olduğunu" bildirmiş, yenidən tikəcəyinə söz vermişdir. Yaponiya dövlət katibi Yoşihide Suqa Şuri qəsrinin "Okinavanın ən əhəmiyyətli simvolu" olduğunu ifadə etmişdir. Yaponiya hökuməti restorasiya işlərində kömək edəcəkdir. YUNESKO da Şuri qəsrinin bərpası üçün kömək edəcəyini bildirmişdir.
Memarlıq
Digər Yaponiya qəsrlərindən fərqli olaraq Şuri qəsri xeyli təsirlənmişdir. Funksional və dekorativ elementlər Qadağan olunmuş şəhərdəkilərlə bənzərlik təşkil edir. Darvazalar və digər tikililər qırmızı boya ilə rənglənmiş, divarlar rəngli dekorasiya olunmuş və dam kirəmitəri üçün əvvəlcə Qoryeo, daha sonra qırmızı Ryukyu kirəmitlərindən istifadə olunmuşdur. Hər hissənin dekorasiyasında kral əjdahasından istifadə olunub. Nanden və Bandokoro Satsuma klanının qəbul və əyləncəsi üçün istifadə olunduğundan, yapon stilini ancaq burada görmək olar.
Ryukyu elementləri də üstünlük təşkil edir. Digər qusukular kimi bu qəsr də Ryukyu əhəngi ilə tikilmiş, İkinci Şo sülaləsinin dövründə (XV əsrin ikinci yarısından XVI əsrin birinci yarısına kimi) xarici tikili ilə təchiz olunmuşdur. Okuşoin-en Ryukyu adalarından salamat qalmış yeganə qusuku bağçasıdır.
Hazırkı renovasiya hərbi məqsədlər yox, qəsrin mədəni və inzibati-siyasi mərkəz kimi roluna əsasən həyata keçirilmişdir. Orijinal taxta tikililər kimi bərpa olunan tikililər ancaq əsas daxili qəsrə aiddir. Seyden Tayvandan gətirilmiş taxta ilə tikilmişdir. Digər tikililər - Nanden və Hokudenin ancaq fasad hissəsi bərpa olunmuşdur, üçünsə polad və beton kimi müasir materiallardan istifadə olunub.
Ryukyunun siyasi və dini həyatında mərkəzi roluna görə Şuri qəsri müxtəlif tarixi tikililərdən ibarətdir, eləcə də, müxtəlif belə tikililərdə əhatə olunub. Qəsr kompleksi 3 əsas zonaya bölünə bilər: mərkəzi inzibati bölgə (Seydan və Ura daxil olmaqla), şərqi yaşayış və tədbir bölgəsi (Seydanın arxası; Oçibara adlanır) və Kyonouçi adlı cənub-qərbi tədbir bölgəsi.
Əhəmiyyəti
Şuri qəsri ancaq siyasi və hərbi məqsədlər üçün istifadə olunmurdu, həmçinin Ryukyu xalqı üçün dini məbəd idi. Keçmişdə qəsrdə 10 (ibadətgah) var idi və iç qəsrin cənub-qərb hissəsində Kyonouçi adlı məbəd yerləşirdi. Həmin yerdə ağac və təbii əhəng qayaları kimi təbii elementlər var idi. bir çox təbiət ritualı həyata keçirsə də, ritualların məzmunu hələ də dəqiq aydın deyil. Müharibədən sonra ərazidə az da olsa, dini rituallar keçirilməyə davam etmişdir. Əsasən tüstülü çubuqların yerləşdirilməsi həyata keçirildi. Lakin qəsrin bərpa işlərindən sonra qəsrə daxil olmaq məhdudlaşdırıldığından dini əhəmiyyətini tamamilə itirmişdir.
Şuri qəsri Ryukyu krallığı ilə Çin arasındakı münasibətlərin inkişafında da rol oynamışdır. Ryukyu adaları ilə Çin arasındakı əlaqələr 1372-ci ildə başlamış və 5 əsr davam edərək 1879-cu ildə Okinava prefekturasının qurulması ilə başa çatmışdır. Yeni krallar hakimiyyətə gələndə Çin imperatoru qəsrdə keçirilən taxta çıxma mərasiminə öz rəsmilərini göndərirdi. Bu tədbir sayəsində Ryukyu krallığı Çinlə siyasi, iqtisadi və mədəni əlaqələr saxlayırdı. Adət həm də Ryukyu kralının şərqi Asiyada tanınmasına səbəb olurdu.
Çin nümayəndəliyinə təxminən 500 insan daxil idi. Onlara imperatorun rəsmiləri tərəfindən təyin olunan sappoşi (səfir) və nümayəndə də daxil idi. Nümayəndə heyəti Pekindən yola düşür, Ryukyu adalarına və ya çatmaq üçün ukanşinə ("Tac gəmiləri") minirdilər.
Çin nümayəndliyinin birinci vəzifələri arasında sonuncu kralın xatirəsinə yusa (dini mərasim) idi. İmperatorun baş sağlığı sözləri Nahadakı deyilirdi və daha sonra nümayəndələr Şiina bağında qəbul edilirdilər. Taxta çıxma mərasimi Una və Sendokudayda baş tuturdu. Unada Nanden ilə Seyden arasında Kettey adlı iki platforma salınmışdı və nümayəndələr üçün nəzərdə tutulmuşdu.
Daha sonra iç qəsrdə payız banketi, daha sonra ziyafət təşkil olunurdu, mahnı və rəqs performansları baç tuturdu. Banket nümayəndlərin dayandığı Hokuden adlı platformasın qarşı tərəfində qurulmuş müvəqqəti platformada baş tuturdu. Ryutan sahilində və qəsrdə Çoyo banketi baş tuturdu. Nümayəndlərin iştirakı ilə qayıq yarışı və musiqili performanslar keçirilirdi. Hokudenin qarşı tərəfində iki ardıcıl vəda banketi təşkil olunurdu və ən sonuncu banket olan Tenşikan banketində kral nümayəndələrə qızıl hədiyyələr verirdi.
Populyar mədəniyyətdə
2002-ci il istehsalı "" video oyununda sonuncu missiya Şuri qəsrinə hücum haqqındadır. 2008-ci il istehsalı "Call of Duty: World at War" oyununda sonuncu Amerika missiyası ("Breaking Point") Şuri qəsrində baş tutur. Belə ki, ABŞ donanması Okinavanı ələ keçirmək üçün sonuncu həmləsini edir. Oyunda əsas personajlar ölür, oyunçu isə minaatan və isti silahlarla qəsrin dağılmış həyətin olan, yapon qüvvələrinin toplandığı, ABŞ qüvvələri tərəfindən hədəf alınan Uraya irəliləyir.
Qalereya
-
![image]()
Seyden -
![image]()
Usasuku -
![image]()
Xatirə sikkəsi -
![image]()
Ryuhi -
![image]()
Şir heykəli -
![image]()
Darvazalarından biri.
İstinadlar
- CNN, Tara John. "Fire breaks out in Japan's Shuri Castle". CNN. October 31, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: Oct 31, 2019.
- . 首里・那覇方言音声データベース (yapon). 2020-08-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-03.
- "Shuri Castle, a symbol of Okinawa, destroyed in fire". The Japan Times Online (ingilis). 2019-10-31. ISSN 0447-5763. 2019-10-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- Okinawa Prefectural reserve cultural assets center. "発見！首里城の食といのり". Comprehensive Database of Archaeological Site Reports in Japan. 2016. İstifadə tarixi: 2016-09-02.
- Turnbull, Stephen. The Samurai Capture a King: Okinawa 1609. Oxford: Osprey Publishing. 2009. 58. ISBN .[ölü keçid]
- Kerr. pp. 315–317, 328.
- Kerr. p. 460.
- (2000). Okinawa: The History of an Island People (revised ed.). Boston: Tuttle Publishing. p. 50.
- Kerr, George. Okinawa: The History of an Island People. Revised Edition. Tokyo: Tuttle Publishing, 2000. p. 470.
- . Wonder-okinawa.jp. avqust 15, 1945. July 4, 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 5, 2010.
- . 2009-07-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-04-05.
- . Nps.gov. April 15, 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 5, 2010.
- "Valor awards for Julian D. Dusenbury". valor.militarytimes.com. 2017-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-06-22.
- . www3.nhk.or.jp. NHK World-Japan. 31 October 2019. 31 October 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 October 2019.
- CNN, Tara John. "Fire breaks out in Japan's Shuri Castle". CNN. 2022-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- "焼け落ちる正殿 未明に首里城で火災 消火活動続く". ANNnewsCH. 31 October 2019. 6 March 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 31 October 2019.
- . Mainichi Daily News (ingilis). 2019-10-31. 2019-10-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- . NHK WORLD (ingilis). 2019-10-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- . Jiji.com (yapon). Jiji. 31 October 2019. 1 November 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 October 2019.
- "History of Shuri Castle" (PDF). oki-park.jp. Oki Park Official Site. 4 February 2019 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2 November 2019.
- Ando, Ritsuko; Kim, Chang-Ran. "Fire destroys Japan's World Heritage-listed Shuri Castle". reuters.com. Reuters. 31 October 2019. 24 November 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 31 October 2019.
- . www3.nhk.or.jp. NHK World-Japan. 1 November 2019. 1 November 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 November 2019.
Xarici keçidlər
- Şuri Qəsr Parkı
- 4828423125 Şuri qəsri on OpenStreetMap
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Suri qesri 首里城 Shuri jō Sui Gushiku Yaponiyanin Okinava prefekturasinin Naha seherinin yerlesen Ryukyu tikildiyi guman olunur Okinava prefekturasinin simvollarindan biridir Suri qesri首里城26 13 01 sm e 127 43 10 s u Olke YaponiyaSeher Naha Okinava prefekturasiYerlesir Naha Okinava prefekturasiTikilme tarixi Insasi XIV esr Berpasi 1958 1992UslubuSahesi 7 3 haMaterial Ryukyu ehengi taxtaVeziyyeti yangin neticesinde mehv olubResmi sayt oki park jp shurijo en oki park jp shurijo oki park jp shurijo kr oki park jp shurijo sc oki park jp shurijo tc UNESCO Umumdunya IrsiResmi adi Ryukyu kralliginin qusukulari ve elaqeli tikilileriTipiMedeniKriteriyaii iii ivTeyin edilib2000Istinad nom 972DovletYaponiyaRegionAsiya ve Sakit okeanSuri qesri Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1429 1879 cu ilde sarayi olmus dovletin siyasi medeni herbi ve dini merkezi olmusdur Ryukyu kralligi ile Cin munasibetlerinin inkisafinda ehemiyyeti olmusdur 1609 cu ilde yaponlarin eline kecse de 2 il sonra qaytarilmisdir 1879 cu ilde Ryukyu kralligi Okinava prefekturasi kimi Yaponiyaya daxil olandan sonra qesr ehemiyyetini itirmeye baslamisdir Hemin tarixden sonra uzun muddet baximsiz veziyyetde qalmisdir 1945 ci ilde Ikinci dunya muharibesi zamani bas tutan Okinava doyusu zamani qesr terefinden 3 gun boyunca bombardman edilmis ve tamamile dagilmisdir Muharibeden sonra qesr universitet korpusu kimi istifade olunmusdur 1992 ci ilden baslayaraq merkezi ic qala ve divarlar tarixi qeydler fotosekiller ve memuarlar esasinda orijinal yerde yeniden insa olunmusdur 2000 ci ilde nun Umumdunya irsi siyahisina salinmisdir 21 oktyabr 2019 cu ilde qesrin esas strukturlari yangin neticesinde tamamile yanmisdir TarixiIlk iller Qesrin tikilme tarixi namelumdur lakin Sanzan dovrunde 1322 1429 istifade olundugu deqiqdir Cox guman ki Okinavadaki bir cox qesr kimi Suri qesri de Qusuku dovrunde tikilib Kral Okinavanin 3 knyazligini birlesdirib Ryukyu kralligini quranda qesrden iqametgah kimi istifade etmeye baslamisdir Eyni zamanda Suri paytaxt olaraq cicelenmeye baslamisdir ve dovrunde de bele qalmaga davam etmisdir 1429 cu ilden 450 il boyunca Ryukyu kralliginin sarayi ve inzibati merkezi olmusdur Ryukyu adalarinin siyaset iqtisadiyyat medeniyyet paytaxti olmusdur Qeydlere gore qesr bir nece de yanmis ve her defe yeniden tikilmisdir hakimiyyeti dovrunde Yaponiyanin feodal bolgesinden olan samuraylar 6 may 1609 cu ilde Suri qesrini ele kecirmisdirler Lakin 2 il sonra yaponlar Kral So Neye taxtini qesri ve seheri Ryukyu xalqina qaytarmisdilar Evezinde ise kralliq Satsumanin vassalina cevrilmis ve bu hal 250 il davam etmisdir Amerikali 1850 ci illerde Okinavaya gelende iki defe Suri qesrine daxil olmaga calismisdir lakin kral terefinden 2 defe redd edilmisdir 1879 cu ilde Ryukyu kralligi Yaponiyanin terkibine daxil olmusdur Kralliq legv olunmus ve qesr Yaponiya ordusu terefinden kimi istifade olunmaga baslamisdir 1896 ci ilde Yaponiya garnizonu qesri terk etmisdir lakin bundan once onun altinda tuneller qazmisdir 1908 ci ilde Suri seheri qesri Yaponiya hokumetinden satin almisdir lakin onu yenilemek ucun budceye malik deyildi 1925 ci ilde milli xezine elan edilmisdir Evvelki ehemiyyetini itirse de tarixci qesri dunyadaki en mohtesem qesrlerden biri adlandirmisdir Muharibeden sonra Ikinci dunya muharibesi zamani Yaponiya ordusu qesrin altinda herbi qerargah qurmusdur 1945 ci ilin evvellerinde Suri ve etrafinda kompleks mudafie xetleri qurulmusdur 25 maydan baslayaraq son hissesi kimi ABS doyus gemisi qesri 3 gun boyunca bombalamis ve sonda qesr yanmisdir 29 mayda qesr ABS ordusunun nezareti altina kecmisdir Qesrin plani 1 Seyden 2 Hokuden 3 Nanden 4 Hosinmon 5 Bandokoro A Sureymon B Kankaymon C Zuysenmon D Rokokumon E Kofukumon F Kyukeymon G Uekimon H Kobikimon Muharibeden sonra 1950 ci ilde qesrin erazisinde qurulmus ve 1975 ci ile kimi fealiyyet gostermisdir 1958 ci ilde Sureymon yeniden insa edilmis 1992 ci ilden baslayaraq esas tikililer ve merkezi qesrin divarlari berpa olunmaga baslamisdir Hazirda qesr erazisi Suri Qesr Parki adi ile muhafize olunur 2000 ci ilde diger qusuku ve elaqeli erazilerle birlikde YUNESKO nun Dunya irsi siyahisina salinmisdir Lakin ancaq 1950 ci ilden onceki das divarlar ve qedim sutunlar Dunya irsi kimi taninmisdir 31 oktyabr 2019 cu ilde qesrde bas vermis guclu yangin neticesinde Seyden esas zal Hokuden ve Nanden yanmisdir Tehlukesizlik alarmi saat 2 30 da ise dusmus saat 2 40 da yanginsondurenler hadise yerine catmisdirlar Yanginsondurenlerden biri yangina qarsi mubarize apararken dehidratasiya sebebinden xestexanaya aparilmisdir Seyden Hokuden Nanden ve Bandokoro tamamile mehv olmusdur Yerli xeberlere gore 4200 kv metr erazini ehate eden 6 qesr tikilisi dagilmisdir Yangin saat 13 30 da tamamile sondurulmusdur Bu Suri qesrinde bas veren sayca 5 ci yangindir 1453 1660 1709 ve 1945 Okinava qubernatoru yangindan sonra Suri qesrinin Ryukyu kralliginin simvolu onun tarixinin ve medeniyyetinin ifadesi oldugunu bildirmis yeniden tikeceyine soz vermisdir Yaponiya dovlet katibi Yosihide Suqa Suri qesrinin Okinavanin en ehemiyyetli simvolu oldugunu ifade etmisdir Yaponiya hokumeti restorasiya islerinde komek edecekdir YUNESKO da Suri qesrinin berpasi ucun komek edeceyini bildirmisdir MemarliqDiger Yaponiya qesrlerinden ferqli olaraq Suri qesri xeyli tesirlenmisdir Funksional ve dekorativ elementler Qadagan olunmus seherdekilerle benzerlik teskil edir Darvazalar ve diger tikililer qirmizi boya ile renglenmis divarlar rengli dekorasiya olunmus ve dam kiremiteri ucun evvelce Qoryeo daha sonra qirmizi Ryukyu kiremitlerinden istifade olunmusdur Her hissenin dekorasiyasinda kral ejdahasindan istifade olunub Nanden ve Bandokoro Satsuma klaninin qebul ve eylencesi ucun istifade olundugundan yapon stilini ancaq burada gormek olar Ryukyu elementleri de ustunluk teskil edir Diger qusukular kimi bu qesr de Ryukyu ehengi ile tikilmis Ikinci So sulalesinin dovrunde XV esrin ikinci yarisindan XVI esrin birinci yarisina kimi xarici tikili ile techiz olunmusdur Okusoin en Ryukyu adalarindan salamat qalmis yegane qusuku bagcasidir Hazirki renovasiya herbi meqsedler yox qesrin medeni ve inzibati siyasi merkez kimi roluna esasen heyata kecirilmisdir Orijinal taxta tikililer kimi berpa olunan tikililer ancaq esas daxili qesre aiddir Seyden Tayvandan getirilmis taxta ile tikilmisdir Diger tikililer Nanden ve Hokudenin ancaq fasad hissesi berpa olunmusdur ucunse polad ve beton kimi muasir materiallardan istifade olunub Ryukyunun siyasi ve dini heyatinda merkezi roluna gore Suri qesri muxtelif tarixi tikililerden ibaretdir elece de muxtelif bele tikililerde ehate olunub Qesr kompleksi 3 esas zonaya bolune biler merkezi inzibati bolge Seydan ve Ura daxil olmaqla serqi yasayis ve tedbir bolgesi Seydanin arxasi Ocibara adlanir ve Kyonouci adli cenub qerbi tedbir bolgesi EhemiyyetiCin numayendeliyinin gelisini tesvir eden sekil Suri qesri ancaq siyasi ve herbi meqsedler ucun istifade olunmurdu hemcinin Ryukyu xalqi ucun dini mebed idi Kecmisde qesrde 10 ibadetgah var idi ve ic qesrin cenub qerb hissesinde Kyonouci adli mebed yerlesirdi Hemin yerde agac ve tebii eheng qayalari kimi tebii elementler var idi bir cox tebiet rituali heyata kecirse de rituallarin mezmunu hele de deqiq aydin deyil Muharibeden sonra erazide az da olsa dini rituallar kecirilmeye davam etmisdir Esasen tustulu cubuqlarin yerlesdirilmesi heyata kecirildi Lakin qesrin berpa islerinden sonra qesre daxil olmaq mehdudlasdirildigindan dini ehemiyyetini tamamile itirmisdir Suri qesri Ryukyu kralligi ile Cin arasindaki munasibetlerin inkisafinda da rol oynamisdir Ryukyu adalari ile Cin arasindaki elaqeler 1372 ci ilde baslamis ve 5 esr davam ederek 1879 cu ilde Okinava prefekturasinin qurulmasi ile basa catmisdir Yeni krallar hakimiyyete gelende Cin imperatoru qesrde kecirilen taxta cixma merasimine oz resmilerini gonderirdi Bu tedbir sayesinde Ryukyu kralligi Cinle siyasi iqtisadi ve medeni elaqeler saxlayirdi Adet hem de Ryukyu kralinin serqi Asiyada taninmasina sebeb olurdu Cin numayendeliyine texminen 500 insan daxil idi Onlara imperatorun resmileri terefinden teyin olunan sapposi sefir ve numayende de daxil idi Numayende heyeti Pekinden yola dusur Ryukyu adalarina ve ya catmaq ucun ukansine Tac gemileri minirdiler Cin numayendliyinin birinci vezifeleri arasinda sonuncu kralin xatiresine yusa dini merasim idi Imperatorun bas sagligi sozleri Nahadaki deyilirdi ve daha sonra numayendeler Siina baginda qebul edilirdiler Taxta cixma merasimi Una ve Sendokudayda bas tuturdu Unada Nanden ile Seyden arasinda Kettey adli iki platforma salinmisdi ve numayendeler ucun nezerde tutulmusdu Daha sonra ic qesrde payiz banketi daha sonra ziyafet teskil olunurdu mahni ve reqs performanslari bac tuturdu Banket numayendlerin dayandigi Hokuden adli platformasin qarsi terefinde qurulmus muveqqeti platformada bas tuturdu Ryutan sahilinde ve qesrde Coyo banketi bas tuturdu Numayendlerin istiraki ile qayiq yarisi ve musiqili performanslar kecirilirdi Hokudenin qarsi terefinde iki ardicil veda banketi teskil olunurdu ve en sonuncu banket olan Tensikan banketinde kral numayendelere qizil hediyyeler verirdi Populyar medeniyyetde2002 ci il istehsali video oyununda sonuncu missiya Suri qesrine hucum haqqindadir 2008 ci il istehsali Call of Duty World at War oyununda sonuncu Amerika missiyasi Breaking Point Suri qesrinde bas tutur Bele ki ABS donanmasi Okinavani ele kecirmek ucun sonuncu hemlesini edir Oyunda esas personajlar olur oyuncu ise minaatan ve isti silahlarla qesrin dagilmis heyetin olan yapon quvvelerinin toplandigi ABS quvveleri terefinden hedef alinan Uraya irelileyir QalereyaSeyden Usasuku Xatire sikkesi Ryuhi Sir heykeli Darvazalarindan biri IstinadlarCNN Tara John Fire breaks out in Japan s Shuri Castle CNN October 31 2019 tarixinde Istifade tarixi Oct 31 2019 首里 那覇方言音声データベース yapon 2020 08 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 03 Shuri Castle a symbol of Okinawa destroyed in fire The Japan Times Online ingilis 2019 10 31 ISSN 0447 5763 2019 10 31 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 31 Okinawa Prefectural reserve cultural assets center 発見 首里城の食といのり Comprehensive Database of Archaeological Site Reports in Japan 2016 Istifade tarixi 2016 09 02 Turnbull Stephen The Samurai Capture a King Okinawa 1609 Oxford Osprey Publishing 2009 58 ISBN 9781846034428 olu kecid Kerr pp 315 317 328 Kerr p 460 2000 Okinawa The History of an Island People revised ed Boston Tuttle Publishing p 50 Kerr George Okinawa The History of an Island People Revised Edition Tokyo Tuttle Publishing 2000 p 470 Wonder okinawa jp avqust 15 1945 July 4 2009 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi April 5 2010 2009 07 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 04 05 Nps gov April 15 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi April 5 2010 Valor awards for Julian D Dusenbury valor militarytimes com 2017 10 19 tarixinde Istifade tarixi 2016 06 22 www3 nhk or jp NHK World Japan 31 October 2019 31 October 2019 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 31 October 2019 CNN Tara John Fire breaks out in Japan s Shuri Castle CNN 2022 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 31 焼け落ちる正殿 未明に首里城で火災 消火活動続く ANNnewsCH 31 October 2019 6 March 2022 tarixinde Istifade tarixi 31 October 2019 Mainichi Daily News ingilis 2019 10 31 2019 10 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 31 NHK WORLD ingilis 2019 10 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 31 Jiji com yapon Jiji 31 October 2019 1 November 2019 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 31 October 2019 History of Shuri Castle PDF oki park jp Oki Park Official Site 4 February 2019 tarixinde PDF Istifade tarixi 2 November 2019 Ando Ritsuko Kim Chang Ran Fire destroys Japan s World Heritage listed Shuri Castle reuters com Reuters 31 October 2019 24 November 2021 tarixinde Istifade tarixi 31 October 2019 www3 nhk or jp NHK World Japan 1 November 2019 1 November 2019 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 November 2019 Xarici kecidlerVikianbarda Suri qesri ile elaqeli mediafayllar var Suri Qesr Parki 4828423125 Suri qesri on OpenStreetMap