Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şimali Asiya — bu region Asiya qitəsinin çox böyük bir hissəsini tutmuşdur . İnzibati cəhətdən Rusiya Federasiyasının Ural dağların dan şərqdə yerləşən geniş bir ərazisini əhatə edir . Şimal Buzlu okeanından Mərkəzi Asiyaya - Monqolustan və Çin sərhədlərinə , Ural dağlarından Sakit okean sahillərinə qədər uzanır . Mürəkkəb relyefə , çox təzadlı təbii şəraitə , zəngin təbii ehtiyatlara malik olması regionun əhəmiyyətini çox artırır . Geniş düzənliklər və hündür dağ sistemləri regionun relyefinin ümumi mənzərisini müəyyən edir.
| Şimali Asiya | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Orta Sibir yaylası , Verxoyansk , Çersk , Baykalətrafı dağlar Sixote - Alin , Sta Şimalda çayların ətrafında ovalıqlar geniş sahə tutur ( Mərkəzi novoy , Cuqcur , Koryak dağları regionun əsas relyef formalarıdır . Yakutiya ovalığı və s . ) . Ərazinin çox hissəsi platforma sahəsinə aid Burada fəaliyyətdə olan vulkanlar ( məsələn , Klyuçevskaya Sopka ) , qeyzerlar diqqəti cəlb edir , güclü zəlzələlər tez - tez təkrarlanır . Coğrafi mövqeyi regionun təbii şəraitində də həlledici rol oynayır . Burada Şimal yarımkürəsinin ən soyuq məntəqəsi yerləşir ( Oymyakon – 71 ° C ) . Şimal Buzlu okeanının sahillərində və materikin daxili hissələrində yerləşməsi kontinental iqlim tipinin yaranmasına səbəb olmuşdur . Şimal yarımkürəsinin « soyuqluq qütbünün şimalda Arktika sahəsində deyil , cənubda yerləşməsi də kontinental iqlim və relyef şəraiti ilə izah oluna bilər . Sakit okean sahilləri isə musson iqliminə malikdir . Şimali Asiyanın daxili hissələri və Şimal Buzlu okeanı sahilləri az yağıntı alır . Region özünün zəngin daxili suları ( çay və gölləri ) ilə də seçilir . Asiya qitəsinin mühüm çay sistemləri ( Ob , Yenisey , Lena , Amur ) və dünyanın ən dərin gölü ( Baykal ) burada yerləşir . Sərt iqlim şəraitində çaylar uzun müddət buz bağlayır . Şimaldakı adalarda və okean sahili boyunda Arktika səhraları zonası yerləşir . Cənuba doğru tundra , meşətundra və daha geniş sahə tutan tayqa zonaları bütöv qurşaq əmələ gətirməyən meşə - çöl və çöl zonaları ilə əvəz olunur . Ərazidə kəskin kontinental iqlimə malik dağlıq sahələr də geniş yayılmışdır . Enliyarpaqlı meşələr Sakit okean sahili zonasını tutur . de Şimali Asiyanın təbiəti insanlar tərəfindən daha az yerləşir . Region zəngin təbii sərvətlərə malikdir . Neft və qazın ( Qərbi Sibir ) , daş kömürün ( Kuzbas , Kansk - Açinsk ) , dəmir filizinin , elvan və digər qiymətli və nadir metalların ehtiyatı ilə seçilir . Hid roenerji ehtiyatları , meşələr , qiymətli heyvan növləri təsərrüfatın inkişafında mühüm yer tutur . Sərt iqlim şəraiti , daimi donuşluq və relyef ərazinin mənimsənilməsini çox çətinləşdirir . Bir sıra region larda təbii ehtiyatların istismarı ekoloji gərginlik yaranmasına səbəb olmuşdur .
İstinadlar
- Oqtay Alxasov. Coğrafiya. Bakı: Aspoliqraf. səh. 140-141.
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Simali Asiya bu region Asiya qitesinin cox boyuk bir hissesini tutmusdur Inzibati cehetden Rusiya Federasiyasinin Ural daglarin dan serqde yerlesen genis bir erazisini ehate edir Simal Buzlu okeanindan Merkezi Asiyaya Monqolustan ve Cin serhedlerine Ural daglarindan Sakit okean sahillerine qeder uzanir Murekkeb relyefe cox tezadli tebii seraite zengin tebii ehtiyatlara malik olmasi regionun ehemiyyetini cox artirir Genis duzenlikler ve hundur dag sistemleri regionun relyefinin umumi menzerisini mueyyen edir Simali Asiya62 38 27 sm e 104 44 50 s u Olke Rusiya MonqolustanTarixi ve cografiyasiSahesi 13 100 000 km Xeriteni goster gizle Simali Asiya Vikianbarda elaqeli mediafayllar Orta Sibir yaylasi Verxoyansk Cersk Baykaletrafi daglar Sixote Alin Sta Simalda caylarin etrafinda ovaliqlar genis sahe tutur Merkezi novoy Cuqcur Koryak daglari regionun esas relyef formalaridir Yakutiya ovaligi ve s Erazinin cox hissesi platforma sahesine aid Burada fealiyyetde olan vulkanlar meselen Klyucevskaya Sopka qeyzerlar diqqeti celb edir guclu zelzeleler tez tez tekrarlanir Cografi movqeyi regionun tebii seraitinde de helledici rol oynayir Burada Simal yarimkuresinin en soyuq menteqesi yerlesir Oymyakon 71 C Simal Buzlu okeaninin sahillerinde ve materikin daxili hisselerinde yerlesmesi kontinental iqlim tipinin yaranmasina sebeb olmusdur Simal yarimkuresinin soyuqluq qutbunun simalda Arktika sahesinde deyil cenubda yerlesmesi de kontinental iqlim ve relyef seraiti ile izah oluna biler Sakit okean sahilleri ise musson iqlimine malikdir Simali Asiyanin daxili hisseleri ve Simal Buzlu okeani sahilleri az yaginti alir Region ozunun zengin daxili sulari cay ve golleri ile de secilir Asiya qitesinin muhum cay sistemleri Ob Yenisey Lena Amur ve dunyanin en derin golu Baykal burada yerlesir Sert iqlim seraitinde caylar uzun muddet buz baglayir Simaldaki adalarda ve okean sahili boyunda Arktika sehralari zonasi yerlesir Cenuba dogru tundra mesetundra ve daha genis sahe tutan tayqa zonalari butov qursaq emele getirmeyen mese col ve col zonalari ile evez olunur Erazide keskin kontinental iqlime malik dagliq saheler de genis yayilmisdir Enliyarpaqli meseler Sakit okean sahili zonasini tutur de Simali Asiyanin tebieti insanlar terefinden daha az yerlesir Region zengin tebii servetlere malikdir Neft ve qazin Qerbi Sibir das komurun Kuzbas Kansk Acinsk demir filizinin elvan ve diger qiymetli ve nadir metallarin ehtiyati ile secilir Hid roenerji ehtiyatlari meseler qiymetli heyvan novleri teserrufatin inkisafinda muhum yer tutur Sert iqlim seraiti daimi donusluq ve relyef erazinin menimsenilmesini cox cetinlesdirir Bir sira region larda tebii ehtiyatlarin istismari ekoloji gerginlik yaranmasina sebeb olmusdur IstinadlarOqtay Alxasov Cografiya Baki Aspoliqraf seh 140 141 Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin