Şilə mayakı (türk. Şile Feneri) — İstanbulun Şilə ilçəsində Bosfor və Qara dənizə xidmət edən bir mayak.
Şilə mayakı | |
---|---|
Ölkə | |
Su hövzəsi | Qara dəniz |
Yerləşir | Şilə, İstanbul |
Koordinatlar | |
Yandırılma ili | 1860 |
Tikilmə tarixi | 1859 |
Tikinti materialı | |
Forması | 1 mərtəbəli səkkizguşəli tikili |
Hündürlüyü | 19 m |
Diapazon | 37 km |
İşıq xarakteristikası | LFl W 15s |
nömrəsi | E5832 |
Türkiyə nömrəsi | TUR-046 |
İntensivliyi | 1 000 V |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qara dənizdə sahil təhlükəsizliyini təmin edən iki mayakdan biri olan Şilə mayakı, digər mayak evləri kimi 1859-cu ildə Osmanlı İmperiyası dövründə inşa edilmişdir. Mayak dəniz səviyyəsindən 60 metr yüksəklikdəki qayalarda 110 sm yüksəklikdədir. Səkkizguşəli qüllə şəklində inşa edilmişdir. Görüş məsafəsi 20 dəniz milini təşkil edən sarım sistemi olan fənər ilk dövrlərdə 3 qaz lampası ilə işləyərkən 1968-ci ildə elektriklə işləməyə başladı.
Bu gün muzeyə çevrilən Şilə mayakı, 150 illik bir tarixə sahibdir.
Tarixçə
Şilə mayakı, Krım müharibəsində gəmilərin Qara dənizdən Bosfora girməsini təmin etmək üçün qurulan mayaklardan biridir. Bu məqsədlə, 1856-1859-cu illərdə Bosfor ətrafında qurulan Anadolu mayakından sonra Sultan Əbdüləziz tərəfindən inşa edilmişdir. Türk memarları daş hissəsini dizayn edərkən, metal hissələri və linza büllur sistemi Parisdəki bir fabrikdən idxal edilmişdir.
Mayak bu gün orijinal formasını saxlaya bilmişdir. Səkkizbucaqlı və 110 sm qalınlığında olan daşdan hazırlanan qüllə, gün ərzində yaxşı görünmə üçün qara və ağ eninə lentlər çəkərək rənglənmişdir. Çiçəklərlə bəzədilmiş mayaka 72 pillə ilə ən hündür nöqtəsinə çıxmaq mümkündür.
Tikinti tarixində işıq mənbəyi olaraq 3 qaz lampasından istifadə edən fənər 1968-ci ildə tam olaraq elektrikləşdirildi. Bir növbəni 120 saniyədə tamamlayan fənərin işığı səkkiz guşəli linzadan yayılır, fənərin işlənməsi divar saatlarında istifadə olunan sarqaç sistemi ilə baş verir və hər iki saatda dişli qurğu qoruyucusu tərəfindən qurulur. Vaxtında istifadə olunan və indi antikalara və qaz lampalarına çevrilən əşyalar qülləni daha da maraqlı edir.
Şimşəkli mayaklar qrupuna daxil olan Şilə mayakı, dəqiqədə 4 dəfə yanır və 1000 şamdan ibarət elektrik lampası ilə işıqlandırılır. Beynəlxalq standartlara cavab verən birinci dərəcəli mayak olan Şilə mayakı, açıq gecələrdə işığını təqribən 35 mil məsafədə yayır və Bosforda açıq havada rahatlıqla görünə bilər.
Nəqliyyat Nazirliyi, mayakları muzey olaraq qiymətləndirərək, buranı turizm məkanlarından birinə çevirmək qərarı almışdır. Pilot mayak kimi seçilən Şilə mayakı, nəqliyyat naziri Binəli Yıldırımın iştirakı ilə təşkil edilən mərasimlə bir muzey olaraq turizm sektoruna gətirilmişdir. Mayakın köhnə hissələri, köhnə sistemlərə aid lampalar, qaz lampaları, texniki qurğular muzeydə yerləşir.
150 illiyi
2010-cu ildə bələdiyyə, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Nəqliyyat Nazirliyi, PTT Baş İdarəsi, Haliç Universiteti, Memar Sinan Universiteti və Şilə sakinləri ilə birlikdə xüsusi bir araşdırma və şənlik təşkil edilmiş və mayakın 150 illik yubileyi qeyd edilmişdir.
İstinadlar
- "Lighthouses of Turkey: Northern Anatolia". www.ibiblio.org. 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
- . TGRT Haber. 2012-03-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
- . Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü. 2012-03-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
- "TC2SLH - Bir TCSWAT Faaliyeti / A TCSWAT Activity". www.tcswat.org. 2010-07-24 tarixində . İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
- Gülten, Ediz. "Yaban Çiçeği: Şile ve Onun Muhteşem Feneri". Star.com.tr (türk). 2016-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
- . Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü. 2010-06-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
- . Şile Belediyyesi. 2011-09-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
- . Istanbul Portal. 2011-07-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
Həmçinin bax
- Şilə mayakından video material
- Şilə Bələdiyyəsində Şilə mayakı
- Şilə mayakı səyahət kitabçası
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sile mayaki turk Sile Feneri Istanbulun Sile ilcesinde Bosfor ve Qara denize xidmet eden bir mayak Sile mayakiOlke TurkiyeSu hovzesi Qara denizYerlesir Sile IstanbulKoordinatlar 41 10 40 sm e 29 36 59 s u Yandirilma ili 1860Tikilme tarixi 1859Tikinti materialiFormasi 1 mertebeli sekkizguseli tikiliHundurluyu 19 mDiapazon 37 kmIsiq xarakteristikasi LFl W 15snomresi E5832Turkiye nomresi TUR 046Intensivliyi 1 000 V Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qara denizde sahil tehlukesizliyini temin eden iki mayakdan biri olan Sile mayaki diger mayak evleri kimi 1859 cu ilde Osmanli Imperiyasi dovrunde insa edilmisdir Mayak deniz seviyyesinden 60 metr yukseklikdeki qayalarda 110 sm yukseklikdedir Sekkizguseli qulle seklinde insa edilmisdir Gorus mesafesi 20 deniz milini teskil eden sarim sistemi olan fener ilk dovrlerde 3 qaz lampasi ile isleyerken 1968 ci ilde elektrikle islemeye basladi Bu gun muzeye cevrilen Sile mayaki 150 illik bir tarixe sahibdir TarixceSile mayaki Krim muharibesinde gemilerin Qara denizden Bosfora girmesini temin etmek ucun qurulan mayaklardan biridir Bu meqsedle 1856 1859 cu illerde Bosfor etrafinda qurulan Anadolu mayakindan sonra Sultan Ebduleziz terefinden insa edilmisdir Turk memarlari das hissesini dizayn ederken metal hisseleri ve linza bullur sistemi Parisdeki bir fabrikden idxal edilmisdir Mayak bu gun orijinal formasini saxlaya bilmisdir Sekkizbucaqli ve 110 sm qalinliginda olan dasdan hazirlanan qulle gun erzinde yaxsi gorunme ucun qara ve ag enine lentler cekerek renglenmisdir Ciceklerle bezedilmis mayaka 72 pille ile en hundur noqtesine cixmaq mumkundur Tikinti tarixinde isiq menbeyi olaraq 3 qaz lampasindan istifade eden fener 1968 ci ilde tam olaraq elektriklesdirildi Bir novbeni 120 saniyede tamamlayan fenerin isigi sekkiz guseli linzadan yayilir fenerin islenmesi divar saatlarinda istifade olunan sarqac sistemi ile bas verir ve her iki saatda disli qurgu qoruyucusu terefinden qurulur Vaxtinda istifade olunan ve indi antikalara ve qaz lampalarina cevrilen esyalar qulleni daha da maraqli edir Simsekli mayaklar qrupuna daxil olan Sile mayaki deqiqede 4 defe yanir ve 1000 samdan ibaret elektrik lampasi ile isiqlandirilir Beynelxalq standartlara cavab veren birinci dereceli mayak olan Sile mayaki aciq gecelerde isigini teqriben 35 mil mesafede yayir ve Bosforda aciq havada rahatliqla gorune biler Neqliyyat Nazirliyi mayaklari muzey olaraq qiymetlendirerek burani turizm mekanlarindan birine cevirmek qerari almisdir Pilot mayak kimi secilen Sile mayaki neqliyyat naziri Bineli Yildirimin istiraki ile teskil edilen merasimle bir muzey olaraq turizm sektoruna getirilmisdir Mayakin kohne hisseleri kohne sistemlere aid lampalar qaz lampalari texniki qurgular muzeyde yerlesir 150 illiyi 2010 cu ilde belediyye Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi Neqliyyat Nazirliyi PTT Bas Idaresi Halic Universiteti Memar Sinan Universiteti ve Sile sakinleri ile birlikde xususi bir arasdirma ve senlik teskil edilmis ve mayakin 150 illik yubileyi qeyd edilmisdir Istinadlar Lighthouses of Turkey Northern Anatolia www ibiblio org 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 14 aprel 2020 TGRT Haber 2012 03 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 aprel 2020 Kiyi Emniyeti Genel Mudurlugu 2012 03 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 aprel 2020 TC2SLH Bir TCSWAT Faaliyeti A TCSWAT Activity www tcswat org 2010 07 24 tarixinde Istifade tarixi 14 aprel 2020 Gulten Ediz Yaban Cicegi Sile ve Onun Muhtesem Feneri Star com tr turk 2016 03 03 tarixinde Istifade tarixi 14 aprel 2020 Kiyi Emniyeti Genel Mudurlugu 2010 06 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 aprel 2020 Sile Belediyyesi 2011 09 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 aprel 2020 Istanbul Portal 2011 07 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 aprel 2020 Hemcinin bax Turkiye portaliSile mayakindan video material Sile Belediyyesinde Sile mayaki Sile mayaki seyahet kitabcasi