Şamil Əbdürrəhim oğlu Əzizbəyov (16 fevral 1906, Aşqabad, Rusiya Türkistanı general-qubernatorluğu – 14 may 1976, Bakı) — Azərbaycan-sovet geoloqu, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru (1943), professor (1944), Azərbaycan SSR EA akademiki (1945), Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi (1960).
Şamil Əzizbəyov | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | (70 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
Elm sahəsi | geologiya |
Elmi dərəcəsi | |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Mükafatları |
Həyatı
Əzizbəyov Şamil Əbdülrəhim oğlu Aşqabad şəhərində anadan olmuşdur. 1930-cu ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunu (indiki ADNSU) mühəndis-geoloq ixtisası üzrə bitirmişdir. "Zaqafqaziya geoloji trestində" və Zaqafqaziya nadir metal kəşfiyyatı" partiyalarında işləmişdir. 1932-ci ildən Azərbaycan Sənaye İnstitutu(indiki ADNSU) petroqrafiya kafedrasında işləmişdir. 1934-cü ildə "Gəncəçay və Qoşqarçayın orta və aşağı axım hövzələrinin dağ süxurları və faydalı qazıntıları" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. 1936-cı ildən SSRİ EA Azərbaycan filialında işləmişdir. 1938-1941-ci illərdə Azərbaycan EA Geologiya İnstitutunda (indiki Geologiya və Geofizika İnstitutu) petroqrafiya şöbəsinə rəhbərlik etmiş və İnstitutun direktor müavini işləmişdir. 1941-1944-cü illərdə EA-nın Azərbaycan filialının Rəyasət heyətinin sədr müavini olmuşdur. 1943-cü ildə "Kiçik Qafqazın şimal-şərq hissəsinin filiz zonasının petrologiyası" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edir. 1944-1945-ci illərdə Azərbaycan KP MK neft üzrə katibin müavini olmuşdur. 1945-ci ildə Azərbaycan SSR EA-nın həqiqi üzvü (akademik) seçilmiş, onu təşkil edənlərdən biri olmuş və EA vitse-prezidenti seçilmişdir. 1945-1959-cu illərdə M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Sənaye İnstitutunun kristalloqrafiya, mineralogiya və petroqrafiya kafedrasının müdiri olmuşdur. 1942-ci ildən Sov. İKP üzvü, Azərbaycan SSR EA geologiya-kimya elmləri və neft bölməsinin sədri (1945-1947), Azərbaycan SSR EA Rəyasət Heyətinin üzvü və Yer elmləri bölməsinin akademik katibi (1959-1976), eyni zamanda Geologiya İnstitutunda petrologiya laboratoriyasının rəhbəri (1947-1976) olmuşdur.
Elmi fəaliyyəti
Petrologiya və metallogeneya sahəsində böyük alim, Azərbaycan əməkdar elm xadimi olan Əzizbəyov Ş.Ə. respublikada petroqrafiya məktəbinin əsasını qoyanlardan biri olmuşdur. Əzizbəyov Azərbaycanda geologiya elminin inkişafında böyük xidmətləri olan görkəmli alimdir. Elmi əsərləri əsasən Kiçik Qafqazın geologiya və petroqrafiyasına həsr olunub.
O, Qafqazın quruluşu və inkişafının fundamental problemləri ilə məşğul olmuş, maqmatik formasiyaların petrologiyası və metallogeniyasını öyrənmiş, alp maqmatizmi ilə filizəmələgəlmə proseslərinin qarşılıqlı qanunauyğunluğunu müəyyən etmiş və vulkanik-tektonik strukturların təkamülünü öyrənmişdir.
İlk dəfə olaraq Kiçik Qafqazın orogen qranitoidlərinin pelinq xarakterini, onların vulkanogen komplekslər və metallogenik proseslərlə tamamlanmasını müəyyən etmişdir. "Naxçıvan Muxtar Respublikasının geologiyası" adlı sanballı əsəri xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Coğrafiya elminin inkişafında xüsusi rolu olub. Kadr hazırlanmasında, Yer haqqında elmlərin inkişafında mühüm xidməti var. Akademik Ş. Əzizbəyov Qafqazın geologiyasına, maqnetizminə və metallogeniyasına dair bir sıra aktual problemləri həll etmişdir. O, həmçinin müxtəlif mənşəli faydalı qazınti yataqlarının formalaşmasını, onların paylanması qanunauyğunluqlarını tədqiq etmişdir. Naxçıvan MSSR-də (indiki Naxçıvan MR.) və Talışda apardığı geoloji tədqiqatların nəticəsində bu regionların geoloji, tektonik, struktur-formasion xəritələrini tərtib etmişdir. Onun elmi-tədqiqat işləri müxtəlif faydalı qazıntı yataqlarının axtarışı və kəşfi üçün əsas olmuşdur. Çoxcildli "Azərbaycanın geologiyası" monoqrafiyasının müəlliflərindən biridir.
Bir sıra elmlər namizədi və doktoru hazırlamışdır. 500-dən çox elmi əsərin, o cümlədən 8 monoqrafiyanın müəllifidir.
Qırmızı Əmək Bayrağı (1953), Qırmızı Ulduz (1944) ordenləri və medallarla təltif olunmuşdur.
İstinadlar
- Azərbaycanın geoloq və geofizik alimləri. Bakı: "Nafta -press", 2004. səh. 136
- Деятели науки и культуры Азербайджана. Ш.А.Азизбеков: библиография/Сост.: Н.А. Курбанов, Н.Б. Листенгартен; Ред. И.Г. Сафаров.–1966. səh. 8-9
- Azərb. Sovet Ensiklopediyası, IV cild, Bakı-1980. səh. 147
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Samil Samil Ebdurrehim oglu Ezizbeyov 16 fevral 1906 Asqabad Rusiya Turkistani general qubernatorlugu 14 may 1976 Baki Azerbaycan sovet geoloqu geologiya mineralogiya elmleri doktoru 1943 professor 1944 Azerbaycan SSR EA akademiki 1945 Azerbaycan SSR emekdar elm xadimi 1960 Samil EzizbeyovDogum tarixi 16 fevral 1906Dogum yeri Asqabad Asqabad qezasi d Zakaspiysk vilayeti Rusiya Turkistani general qubernatorlugu Rusiya imperiyasiVefat tarixi 14 may 1976 70 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri Fexri XiyabanVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIElm sahesi geologiyaElmi derecesi geologiya mineralogiya elmleri doktoruIs yerleri AMEA Geologiya ve Geofizika InstitutuTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiMukafatlariHeyatiEzizbeyov Samil Ebdulrehim oglu Asqabad seherinde anadan olmusdur 1930 cu ilde Azerbaycan Politexnik Institutunu indiki ADNSU muhendis geoloq ixtisasi uzre bitirmisdir Zaqafqaziya geoloji trestinde ve Zaqafqaziya nadir metal kesfiyyati partiyalarinda islemisdir 1932 ci ilden Azerbaycan Senaye Institutu indiki ADNSU petroqrafiya kafedrasinda islemisdir 1934 cu ilde Gencecay ve Qosqarcayin orta ve asagi axim hovzelerinin dag suxurlari ve faydali qazintilari movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie etmisdir 1936 ci ilden SSRI EA Azerbaycan filialinda islemisdir 1938 1941 ci illerde Azerbaycan EA Geologiya Institutunda indiki Geologiya ve Geofizika Institutu petroqrafiya sobesine rehberlik etmis ve Institutun direktor muavini islemisdir 1941 1944 cu illerde EA nin Azerbaycan filialinin Reyaset heyetinin sedr muavini olmusdur 1943 cu ilde Kicik Qafqazin simal serq hissesinin filiz zonasinin petrologiyasi movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie edir 1944 1945 ci illerde Azerbaycan KP MK neft uzre katibin muavini olmusdur 1945 ci ilde Azerbaycan SSR EA nin heqiqi uzvu akademik secilmis onu teskil edenlerden biri olmus ve EA vitse prezidenti secilmisdir 1945 1959 cu illerde M Ezizbeyov adina Azerbaycan Senaye Institutunun kristalloqrafiya mineralogiya ve petroqrafiya kafedrasinin mudiri olmusdur 1942 ci ilden Sov IKP uzvu Azerbaycan SSR EA geologiya kimya elmleri ve neft bolmesinin sedri 1945 1947 Azerbaycan SSR EA Reyaset Heyetinin uzvu ve Yer elmleri bolmesinin akademik katibi 1959 1976 eyni zamanda Geologiya Institutunda petrologiya laboratoriyasinin rehberi 1947 1976 olmusdur Elmi fealiyyetiPetrologiya ve metallogeneya sahesinde boyuk alim Azerbaycan emekdar elm xadimi olan Ezizbeyov S E respublikada petroqrafiya mektebinin esasini qoyanlardan biri olmusdur Ezizbeyov Azerbaycanda geologiya elminin inkisafinda boyuk xidmetleri olan gorkemli alimdir Elmi eserleri esasen Kicik Qafqazin geologiya ve petroqrafiyasina hesr olunub O Qafqazin qurulusu ve inkisafinin fundamental problemleri ile mesgul olmus maqmatik formasiyalarin petrologiyasi ve metallogeniyasini oyrenmis alp maqmatizmi ile filizemelegelme proseslerinin qarsiliqli qanunauygunlugunu mueyyen etmis ve vulkanik tektonik strukturlarin tekamulunu oyrenmisdir Ilk defe olaraq Kicik Qafqazin orogen qranitoidlerinin pelinq xarakterini onlarin vulkanogen kompleksler ve metallogenik proseslerle tamamlanmasini mueyyen etmisdir Naxcivan Muxtar Respublikasinin geologiyasi adli sanballi eseri xususi ehemiyyete malikdir Cografiya elminin inkisafinda xususi rolu olub Kadr hazirlanmasinda Yer haqqinda elmlerin inkisafinda muhum xidmeti var Akademik S Ezizbeyov Qafqazin geologiyasina maqnetizmine ve metallogeniyasina dair bir sira aktual problemleri hell etmisdir O hemcinin muxtelif menseli faydali qazinti yataqlarinin formalasmasini onlarin paylanmasi qanunauygunluqlarini tedqiq etmisdir Naxcivan MSSR de indiki Naxcivan MR ve Talisda apardigi geoloji tedqiqatlarin neticesinde bu regionlarin geoloji tektonik struktur formasion xeritelerini tertib etmisdir Onun elmi tedqiqat isleri muxtelif faydali qazinti yataqlarinin axtarisi ve kesfi ucun esas olmusdur Coxcildli Azerbaycanin geologiyasi monoqrafiyasinin muelliflerinden biridir Bir sira elmler namizedi ve doktoru hazirlamisdir 500 den cox elmi eserin o cumleden 8 monoqrafiyanin muellifidir Qirmizi Emek Bayragi 1953 Qirmizi Ulduz 1944 ordenleri ve medallarla teltif olunmusdur IstinadlarAzerbaycanin geoloq ve geofizik alimleri Baki Nafta press 2004 seh 136 Deyateli nauki i kultury Azerbajdzhana Sh A Azizbekov bibliografiya Sost N A Kurbanov N B Listengarten Red I G Safarov 1966 seh 8 9 Azerb Sovet Ensiklopediyasi IV cild Baki 1980 seh 147