Qoxu və ya iy — insan və heyvanlar tərəfindən havada uçan iyli maddələri hissetmə halı. Qoxu, qoxu hissi ilə hiss edilən, adətən havada çox kiçik konsentrasiyalarda həll olunan hər hansı kimyəvi maddələrdir. Fraqrens və aroma terminləri çox vaxt kosmetika və qida sənayesi tərəfindən xoş ətirləri təsvir etmək üçün istifadə olunur. Qoxuları qavrayışlarına görə pis və xoş qoxulara bölmək olar.
Əsas məlumatlar
Qoxu havada həll olunan qoxu molekullarının hissiyyatıdır. Qoxuların əksəriyyəti üzvi birləşmələrdən qaynaqlansa da, hidrogen sulfid və ammonyak kimi qeyri-üzvi maddələr də qoxuya bilər.
Ətirin təsiri iki addımlı bir prosesdə həll edilə bilər. Birincisi, fizioloji mərhələdir; reseptorlarla burundakı stimul sahəsinin hissi. Sonra Psixoloji mərhələ başlayır. Qıcıqlandırıcılar insan beyninin qoxuya cavabdeh olan bölgəsi tərəfindən stimullaşdırılır və işləməsi təmin edilir. Bu səbəbdən qoxunu obyektiv və analitik şəkildə ölçmək mümkün deyil.
Qoxu hissi sırf şəxsi xüsusiyyətləri göstərir; Bundan əlavə, qoxuya reaksiya cinsi, yaş, sağlamlıq vəziyyəti kimi səbəblərə görə dəyişir. İnsanların öz bədən qoxuları kimi alışdığı qoxular, kənardan gələn və öyrəşməmiş digər qoxulara nisbətən daha az qəbul edilir.
Əksər insanlar üçün qoxu prosesi bir maddənin tərkibi haqqında az məlumat verir. Bununla belə, aromatizatorlar və ətriyyatçılar mürəkkəb qarışıqlardakı kiçik miqdarda kimyəvi maddələri yalnız qoxuya görə ayıra bilirlər.
Qoxu analizi
Almaniyada iyli maddələrin konsentrasiyası 1870-ci illərdən etibarən “Olfaktometr” adlı cihazla müəyyən edilir.
Ölçmə
Qoxunu ölçmək üçün tam obyektiv metod olmasa da, qoxunu bir sıra kəmiyyət üsulları ilə müxtəlif üsullarla ölçmək olar. Məsələn: Bu qoxu emissiyasını hesablamaq üçün istifadə edilən ən qədim və ən vacib üsuldur. Bu üsulda hesablama qoxunun başlanğıc nöqtəsində qoxu substratının konsentrasiyası ilə aparılır.
Ətirin intensivliyi
Bu vəziyyətdə havadakı sıxlıqdan asılı olan miqyas ön plandadır. Bu miqyas aşağıdakı kimi təsnif edilir:
0 qoxusuz 1 çox zəif (qoxu həddi) 2 zəif 3 görkəmli 4 güclü 5 çox güclü 6 qarşısıalınmaz
Qoxunun növləri
Bu testə məruz qalan şəxsin qoxusu; iyrənc, gözəl, murdar, pis və s. forma tərifi. Bu üsul mövzudan başqa heç nə tələb etmir.
Nümunə götürmə texnikası
Xüsusi hava nümunəsinin ətrafdakı digər qoxulardan təsirlənməməsi üçün subyekt hava nümunəsini demək olar ki, başqa məzmunu olmayan hava mühitində aparmalıdır. Hava nümunələri adətən nümunə çantasında saxlanılır, çünki qiymətləndirmə yalnız uyğun ekoloji şəraitdə aparıla bilər. Nümunələrin saxlandığı bütün materiallar qoxusuz materiallardan hazırlanmalıdır.
Ətraf Mühitin Mühafizəsi Qanunu üzərində işləyərkən müxtəlif qoxuların buraxılması ilə bağlı nə etmək olar sualı ilə bağlı aşağıdakı qanunlar hazırlanmışdır: (ölkə ALMANİYA)
- Neft emalı üzrə təlimat (1970-ci illərin əvvəlləri)
- Emissiyaların Mühafizəsi üzrə Federal Akt (1974)
- Havanı təmiz saxlamaq üçün texniki təlimat
- Qoxu emissiya təlimatı (1980-ci illərin əvvəlindən 1998-ci ilə qədər)
Qabaqcıl texnologiya
Ətirlərin yoxlanılması, xərçəngin diaqnostikası, partlayıcı maddələrin aşkarlanması üçün iyləmə aparatlarının istehsalına ümidlər olsa da, süni burunlar hələ də problemlidir. İnsan burnunun mürəkkəb təbiəti və ən kiçik qoxuları ayırd etmək qabiliyyətini təqlid etmək hazırda çox çətin görünür.
İstinadlar
- "Qoxu sözünün mənası". 16 may 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- John Stephens. "Qoxu". 16 may 2023 tarixində arxivləşdirilib.
Xarici keçidlər
Qoxu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qoxu ve ya iy insan ve heyvanlar terefinden havada ucan iyli maddeleri hissetme hali Qoxu qoxu hissi ile hiss edilen adeten havada cox kicik konsentrasiyalarda hell olunan her hansi kimyevi maddelerdir Fraqrens ve aroma terminleri cox vaxt kosmetika ve qida senayesi terefinden xos etirleri tesvir etmek ucun istifade olunur Qoxulari qavrayislarina gore pis ve xos qoxulara bolmek olar Qoxu hissiEsas melumatlarQoxu havada hell olunan qoxu molekullarinin hissiyyatidir Qoxularin ekseriyyeti uzvi birlesmelerden qaynaqlansa da hidrogen sulfid ve ammonyak kimi qeyri uzvi maddeler de qoxuya biler Etirin tesiri iki addimli bir prosesde hell edile biler Birincisi fizioloji merheledir reseptorlarla burundaki stimul sahesinin hissi Sonra Psixoloji merhele baslayir Qiciqlandiricilar insan beyninin qoxuya cavabdeh olan bolgesi terefinden stimullasdirilir ve islemesi temin edilir Bu sebebden qoxunu obyektiv ve analitik sekilde olcmek mumkun deyil Qoxu hissi sirf sexsi xususiyyetleri gosterir Bundan elave qoxuya reaksiya cinsi yas saglamliq veziyyeti kimi sebeblere gore deyisir Insanlarin oz beden qoxulari kimi alisdigi qoxular kenardan gelen ve oyresmemis diger qoxulara nisbeten daha az qebul edilir Ekser insanlar ucun qoxu prosesi bir maddenin terkibi haqqinda az melumat verir Bununla bele aromatizatorlar ve etriyyatcilar murekkeb qarisiqlardaki kicik miqdarda kimyevi maddeleri yalniz qoxuya gore ayira bilirler Qoxu analiziAlmaniyada iyli maddelerin konsentrasiyasi 1870 ci illerden etibaren Olfaktometr adli cihazla mueyyen edilir OlcmeQoxunu olcmek ucun tam obyektiv metod olmasa da qoxunu bir sira kemiyyet usullari ile muxtelif usullarla olcmek olar Meselen Bu qoxu emissiyasini hesablamaq ucun istifade edilen en qedim ve en vacib usuldur Bu usulda hesablama qoxunun baslangic noqtesinde qoxu substratinin konsentrasiyasi ile aparilir Etirin intensivliyiBu veziyyetde havadaki sixliqdan asili olan miqyas on plandadir Bu miqyas asagidaki kimi tesnif edilir 0 qoxusuz 1 cox zeif qoxu heddi 2 zeif 3 gorkemli 4 guclu 5 cox guclu 6 qarsisialinmazQoxunun novleriBu teste meruz qalan sexsin qoxusu iyrenc gozel murdar pis ve s forma terifi Bu usul movzudan basqa hec ne teleb etmir Numune goturme texnikasiXususi hava numunesinin etrafdaki diger qoxulardan tesirlenmemesi ucun subyekt hava numunesini demek olar ki basqa mezmunu olmayan hava muhitinde aparmalidir Hava numuneleri adeten numune cantasinda saxlanilir cunki qiymetlendirme yalniz uygun ekoloji seraitde aparila biler Numunelerin saxlandigi butun materiallar qoxusuz materiallardan hazirlanmalidir Etraf Muhitin Muhafizesi Qanunu uzerinde isleyerken muxtelif qoxularin buraxilmasi ile bagli ne etmek olar suali ile bagli asagidaki qanunlar hazirlanmisdir olke ALMANIYA Neft emali uzre telimat 1970 ci illerin evvelleri Emissiyalarin Muhafizesi uzre Federal Akt 1974 Havani temiz saxlamaq ucun texniki telimat Qoxu emissiya telimati 1980 ci illerin evvelinden 1998 ci ile qeder Qabaqcil texnologiyaEtirlerin yoxlanilmasi xercengin diaqnostikasi partlayici maddelerin askarlanmasi ucun iyleme aparatlarinin istehsalina umidler olsa da suni burunlar hele de problemlidir Insan burnunun murekkeb tebieti ve en kicik qoxulari ayird etmek qabiliyyetini teqlid etmek hazirda cox cetin gorunur Istinadlar Qoxu sozunun menasi 16 may 2023 tarixinde arxivlesdirilib John Stephens Qoxu 16 may 2023 tarixinde arxivlesdirilib Xarici kecidlerQoxu