Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İsmayıl Urusbiyev (1829, Balkariya, Kabardin-Balkariya – 1888) — balkar ictimai xadimi və maarifçisi.
| İsmayıl Urusbiyev | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 1829 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1888 |
| Mükafatları |  |
Həyatı
İsmayıl Mirzəqul oğlu Urusbiyev Baksan dərəsində hökm edən balkar soyu Urusbiyevlərdəndir. Onun atası Mirzəqul İsmayıl oğlu Urusbiyev 1827-ci ildə general-leytenant Q. Emmanuelə Balkariya və Diqoriyanın Rusiya imperiyasına birləşdirilməsi üçün müraciət edən balkar-diqor nümayəndə heyətinin üzvü idi. Anası Tatlıxan Sultan qızı Şakmanova isə Xolam cəmiyyətində hökm edən Şakmanovlar nəslindəndir.
1851-ci ildə öz kürəkəni svan knyazı Otar Dadeşkelianinin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti ilə birlikdə Sankt-Peterburqda I Nikolay tərəfindən qəbul edilmiş və "Xidmətlərinə görə" medalı ilə təltif olunmuşdur. Sankt Peterburqa ikinci dəfə balkar əsilzadə soylarının heyətinin tərkibində gəlib. Bu nümayəndə heyətinin tərkibində iştirak etdiyi üçün zabit rütbəsi alır və ona illik 75 rubl maaş kəsilir. 1868-ci ilin oktyabr ayında isə podporuçik rütbəsinə yüksəldilir. Urusbiyev dəfələrlə Dağ şifahi məhkəmələrinin üzvü seçilir.
İsmayıl Urusbiyev öz bölgəsinin tarixi etnoqrafiyası və coğrafiyası ilə bağlı biliklərə malik olduğu üçün professor M.Kovalevski balkarların etnoqrafiyası və tarixi ilə bağlı məlumatları məhz ondan almışdır. Daha sonra o bu məlumatlardan "Elbrusun altında", "Qafqazda qanunlar və adətlər" tədqiqat işlərində istifadə etmişdir. Urusbiyev milli adətlərdə balkarların, kabardinlərin, osetin və gürcülərin qədim mahnılarını ifa etməyi bacarırdı. Bəstəkar S.Taneyev tərəfindən qeydə alınmış musiqi və xoreoqrafik mahnılar İsmayıl Urusbiyevin ifasında qeydə alınıb. Musiqiçilər üçün böyük əhəmiyyəti olan bu orijinal mahnılardan iyirmisi hazırda Pyotr Çaykovskinin Klin şəhərində yerləşən ev muzeyində saxlanılır. Bundan başqa Urusbiyev öz imkanları ilə Qafqaza aid qədim əşyalar kolleksiyası toplamışdır. Hazırda bu kolleksiya Macarıstanda muzeylərin birində sərgilənir. Məhz Urusbiyevin səyləri nəticəsində balkarların mədəniyyəti və məişəti araşdırılmışdır. Onun sayəsində balkar tarixinin epizodları, eposlarının motivləri, xalq yaradıcılığı XIX əsrin ikinci yarısında xarici və rus tarixçiliyində öz əksini tapıb.
Öz gücünə və xasiyyətinin sərtliyinə görə "dəmir İsmayıl" adını alıb.
Ailəsi
İsmayıl Urusbiyev iki dəfə ailə həyatı qurub. Onun ilk həyat yoldaşı svan knyazı Tsioxa Dadeşkelianinin qızı ilə ailə qurub. İkinci həyat yoldaşı isə çegem knyazı Balkarukovanın qızı Naqo Biynegerovna olub. Səfərəli, Novruz, Misirxan adlı oğulları, Gülcan, Zabidə, Safiyat adlı qızları olub.
Həmçinin bax
İstinadlar
- M.Barazbiyev. "Таубии Урусбиевы - офицеры Российской императорской и Белой армий / Dağ bəyləri Urusbiyevlər - Rusiya imperator ordusunun və Ağ ordunun zabitləri" (PDF). Krasnodar: Ekoinvest. 2014. səh. 216. ISBN .
- Məhəmməd Bekaldiyev. История Кабардино-Балкарии. / Kabardino-Balkariyanın tarixi. Nalçik. 2014. səh. 382. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ismayil Urusbiyev 1829 Balkariya Kabardin Balkariya 1888 balkar ictimai xadimi ve maarifcisi Ismayil UrusbiyevDogum tarixi 1829Dogum yeri Balkariya Kabardin Balkariya RusiyaVefat tarixi 1888Mukafatlari Muqeddes Stanislav ordeniHeyatiIsmayil Mirzequl oglu Urusbiyev Baksan deresinde hokm eden balkar soyu Urusbiyevlerdendir Onun atasi Mirzequl Ismayil oglu Urusbiyev 1827 ci ilde general leytenant Q Emmanuele Balkariya ve Diqoriyanin Rusiya imperiyasina birlesdirilmesi ucun muraciet eden balkar diqor numayende heyetinin uzvu idi Anasi Tatlixan Sultan qizi Sakmanova ise Xolam cemiyyetinde hokm eden Sakmanovlar neslindendir 1851 ci ilde oz kurekeni svan knyazi Otar Dadeskelianinin rehberlik etdiyi numayende heyeti ile birlikde Sankt Peterburqda I Nikolay terefinden qebul edilmis ve Xidmetlerine gore medali ile teltif olunmusdur Sankt Peterburqa ikinci defe balkar esilzade soylarinin heyetinin terkibinde gelib Bu numayende heyetinin terkibinde istirak etdiyi ucun zabit rutbesi alir ve ona illik 75 rubl maas kesilir 1868 ci ilin oktyabr ayinda ise podporucik rutbesine yukseldilir Urusbiyev defelerle Dag sifahi mehkemelerinin uzvu secilir Ismayil Urusbiyev oz bolgesinin tarixi etnoqrafiyasi ve cografiyasi ile bagli biliklere malik oldugu ucun professor M Kovalevski balkarlarin etnoqrafiyasi ve tarixi ile bagli melumatlari mehz ondan almisdir Daha sonra o bu melumatlardan Elbrusun altinda Qafqazda qanunlar ve adetler tedqiqat islerinde istifade etmisdir Urusbiyev milli adetlerde balkarlarin kabardinlerin osetin ve gurculerin qedim mahnilarini ifa etmeyi bacarirdi Bestekar S Taneyev terefinden qeyde alinmis musiqi ve xoreoqrafik mahnilar Ismayil Urusbiyevin ifasinda qeyde alinib Musiqiciler ucun boyuk ehemiyyeti olan bu orijinal mahnilardan iyirmisi hazirda Pyotr Caykovskinin Klin seherinde yerlesen ev muzeyinde saxlanilir Bundan basqa Urusbiyev oz imkanlari ile Qafqaza aid qedim esyalar kolleksiyasi toplamisdir Hazirda bu kolleksiya Macaristanda muzeylerin birinde sergilenir Mehz Urusbiyevin seyleri neticesinde balkarlarin medeniyyeti ve meiseti arasdirilmisdir Onun sayesinde balkar tarixinin epizodlari eposlarinin motivleri xalq yaradiciligi XIX esrin ikinci yarisinda xarici ve rus tarixciliyinde oz eksini tapib Oz gucune ve xasiyyetinin sertliyine gore demir Ismayil adini alib AilesiIsmayil Urusbiyev iki defe aile heyati qurub Onun ilk heyat yoldasi svan knyazi Tsioxa Dadeskelianinin qizi ile aile qurub Ikinci heyat yoldasi ise cegem knyazi Balkarukovanin qizi Naqo Biynegerovna olub Sefereli Novruz Misirxan adli ogullari Gulcan Zabide Safiyat adli qizlari olub Hemcinin baxUrusbiyevler Qaracay balkar musiqisiIstinadlarM Barazbiyev Taubii Urusbievy oficery Rossijskoj imperatorskoj i Beloj armij Dag beyleri Urusbiyevler Rusiya imperator ordusunun ve Ag ordunun zabitleri PDF Krasnodar Ekoinvest 2014 seh 216 ISBN 978 5 94215 175 1 Mehemmed Bekaldiyev Istoriya Kabardino Balkarii Kabardino Balkariyanin tarixi Nalcik 2014 seh 382 ISBN 978 5 7680 2592 2