İran sincabı və ya Qafqaz sincabı (lat. Sciurus anomalus) — Gəmiricilər dəstəsinin sincab cinsinə aid heyvan növüdür.
Qafqaz sincabı | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: ???: Qafqaz sincabı | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Xarici görünüşü
Bədənin uzunluğu 215 – 255 mm, quyruğun uzunluğu 130 – 180 mm, pəncənin uzunluğu 50 – 60 mm, qulağın hündürlüyü isə 23 – 31 mm-dir. Xarici görünüşünə görə İran sincabı adidən fərqlənir. Bədənin üst tərəfinin ümumi rəngi qonur-boz, qaramtıl-qonur çilli, alt tərəfi isə paslı sarımtıl-qəhvəyidir. Quyruğu tünd şabalıdıdır. Qulaqları nisbətən gödək olub, uclarında adi sincablarda olduğu kimi fırçaları yoxdur. Pəncələrində 5 döyənək olur. Adi sincabların arxa ətrafları adətən ön ətraflardan 2 dəfə uzun olur. İran növündə isə bu fərq bir qədər azdır. Diş aparatının quruluşunda da fərqlər vardır. İran sincabının kəsici dişləri bir qədər qısa və zəif olub, üst çənələrində cəmi 1 yalançı kök diş var, adi sincabda onların sayı bir qayda olaraq hər tərəfdə iki ədəddir. Əmziklərinin sayına görə də fərqlənirlər. Adi sincabda 8, İran sincabında 10 əmzik olur .
Yayılması
Iran sincabı geniş areala malikdir. Bu növ iran, Suriya, Fələstin və Qafqaz ərazisində yayılmışdır.
Həyat tərzi
Həyat tərzinə görə sincab gündüz heyvanlarına aiddir. K.A.Satuninin (1920) doğru olaraq qeyd etdiyinə görə məməlilərin əksəriyyəti kifayət dərəcədə gizli həyat tərzi keçirdirlər. Sincab bu ümumi qaydadan kəskin istisna təşkil edir və bütün günü fəal olur. Sincablar sığınacaqlarını koğuşlarda düçəldirlər. Koğuş olmadıqda gövdə haçalarında yarpaqlardan və budaqlardan sığınacaq qururlar. Toxum, qoz, fındıq, şabalıd, müxtəlif meyvələr, giləmeyvələr, meşə ağacları və kolların cavan pöhrələri ilə qidalanırlar . İl ərzində üç dəfər çoxalır: yanvarın sonu- fevralın əvvəllərində, aprelin sonunda və iyulun ortalarından avqustun sonuna qədər. Bir nəsildə 2-4 bala olur. Xəzinə görə az miqdarda ovlansa da xəzin keyfiyəti aşağıdır və yüksək qiyməyləndirilmir.
Mənbə
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
- Richard W. Thorington Jr., Koprowski J. L., Steele M. A. Squirrels of the World. Baltimor: Johns Hopkins University Press, 2012. S. 41–43.
- Azərbaycanın heyvanlar aləmi. III hissə. Onurğalılar. Bakı, Elm nəşriyyatı, 2004
- Сатунини К.А. Млекопитающие Кавказского края // Труды музея Грузии, 1920, 2, II, 223 c.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iran sincabi ve ya Qafqaz sincabi lat Sciurus anomalus Gemiriciler destesinin sincab cinsine aid heyvan novudur Qafqaz sincabiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Sinif MemelilerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Klad Yarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu EuarxontoqlireslerKlad Klad Klad Deste GemiricilerYarimdeste SincabkimilerFesile SincablarYarimfesile Triba Cins Sincab Qafqaz sincabiBeynelxalq elmi adiSciurus anomalus J F Gmel 1778 Sekil axtarisiITIS 632422NCBI 425181EOL 1037655Iran sincabiXarici gorunusuBedenin uzunlugu 215 255 mm quyrugun uzunlugu 130 180 mm pencenin uzunlugu 50 60 mm qulagin hundurluyu ise 23 31 mm dir Xarici gorunusune gore Iran sincabi adiden ferqlenir Bedenin ust terefinin umumi rengi qonur boz qaramtil qonur cilli alt terefi ise pasli sarimtil qehveyidir Quyrugu tund sabalididir Qulaqlari nisbeten godek olub uclarinda adi sincablarda oldugu kimi fircalari yoxdur Pencelerinde 5 doyenek olur Adi sincablarin arxa etraflari adeten on etraflardan 2 defe uzun olur Iran novunde ise bu ferq bir qeder azdir Dis aparatinin qurulusunda da ferqler vardir Iran sincabinin kesici disleri bir qeder qisa ve zeif olub ust cenelerinde cemi 1 yalanci kok dis var adi sincabda onlarin sayi bir qayda olaraq her terefde iki ededdir Emziklerinin sayina gore de ferqlenirler Adi sincabda 8 Iran sincabinda 10 emzik olur YayilmasiIran sincabi genis areala malikdir Bu nov iran Suriya Felestin ve Qafqaz erazisinde yayilmisdir Heyat terziHeyat terzine gore sincab gunduz heyvanlarina aiddir K A Satuninin 1920 dogru olaraq qeyd etdiyine gore memelilerin ekseriyyeti kifayet derecede gizli heyat terzi kecirdirler Sincab bu umumi qaydadan keskin istisna teskil edir ve butun gunu feal olur Sincablar siginacaqlarini koguslarda duceldirler Kogus olmadiqda govde hacalarinda yarpaqlardan ve budaqlardan siginacaq qururlar Toxum qoz findiq sabalid muxtelif meyveler gilemeyveler mese agaclari ve kollarin cavan pohreleri ile qidalanirlar Il erzinde uc defer coxalir yanvarin sonu fevralin evvellerinde aprelin sonunda ve iyulun ortalarindan avqustun sonuna qeder Bir nesilde 2 4 bala olur Xezine gore az miqdarda ovlansa da xezin keyfiyeti asagidir ve yuksek qiymeylendirilmir MenbeIntegrated Taxonomic Information System ing 2004 Richard W Thorington Jr Koprowski J L Steele M A Squirrels of the World Baltimor Johns Hopkins University Press 2012 S 41 43 ISBN 978 1 4214 0469 1 Azerbaycanin heyvanlar alemi III hisse Onurgalilar Baki Elm nesriyyati 2004 Satunini K A Mlekopitayushie Kavkazskogo kraya Trudy muzeya Gruzii 1920 2 II 223 c