Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"İqor polku haqqında dastan" (rus. «Сло́во о полку́ И́гореве») — İqor Svyatoslaviç Novqorod-Severskinin başçılıq etdiyi rus knyazlarının 1185-ci ildə poloveslərə qarşı uğursuz yürüşündən bəhs edən qədim rus ədəbi abidəs Dastanın mətni ritmləşdirilmişdir, lakin ritmləşmənin təbiəti və əsərin özünün janrı qeyri-müəyyən olaraq qalır və ədəbiyyatda tez-tez rast gəlinən “poema” anlayışı çox şərtlidir. Dastan özündə folklor obrazlarını, xristian və bütpərəstlik elementlərini birləşdirir. Onun mətnində süjetli povest, qəhrəmanların monoloqları, müəllifin lirik ekskursiyaları, Rusiyanın tarixinə ümumi baxış nəzərə çarpır. Dastan müəllifinin baş qəhrəman İqor Svyatoslaviçə münasibəti olduqca qeyri-müəyyəndir: müəllif onu bir tərəfdən rus və xristianlığın düşmənləri ilə döyüşən cəsur komandir kimi vəsf edir, digər tərəfdən onu məğlubiyyətlə nəticələnən özbaşına yürüşünə görə qınayır. Bütün bunlar dastanı orta əsr rus ədəbiyyatında analoqu olmayan unikal əsərə çevirir. Mütəxəssislər digər ədəbi mətnlərdə (xüsusən də “Zadonşina”da) bəzi paralellər tapırlar ki, bunu sözügedən dastanın təsiri ilə izah edirlər.
| İqor polku haqqında dastan | |
|---|---|
| Слово о пълкѹ игоревѣ. игорѧ сына свѧтъславлѧ. внѹка ольгова | |
 | |
| Janr | epos |
| Müəllif | bilinmir |
| Orijinal dili | qədim rus dili |
| Yazılma ili | XII əsr |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İqor polku haqqında dastanın nə vaxt və necə yaradıldığı barədə heç nə məlum deyil. Əksər alimlər onun XII əsrin son rübündə, təsvir olunan hadisədən (çox vaxt 1185-ci ilə və ya bir neçə il sonra) qısa müddət sonra yazıldığını düşünürlər. Əvvəlcə dastan xalq qarşısında ifa olunmaq üçün nəzərdə tutula bilərdi və yalnız sonradan yazıya alına bilərdi. Müəllifin şəxsiyyəti yalnız mətndə olan məlumatlar əsasında qiymətləndirilə bilər; alimlər onun hansı sinfə mənsub ola biləcəyini və hansı rus torpağından ola biləcəyini mübahisə edirlər. Müəllifi hər hansı tanınmış tarixi şəxsiyyətlərlə (o cümlədən İqor Svyatoslaviç, Pyotr Borislaviç və s.) eyniləşdirən fərziyyələr daim ortaya çıxır, lakin onların heç biri inandırıcı deyil.
XVI əsrin əlyazma kolleksiyasına daxil olan dastanın mətni XVIII əsrin sonunda A.İ.Musin-Puşkin tərəfindən təsadüfən aşkar edilmiş və dastan ilk dəfə 1800-cü ildə nəşr edilmişdir. Əlyazma tezliklə məhv olmuş və bu, dastanın unikallığı ilə yanaşı, ədəbi saxtakarlıq haqqında fərziyyələrə səbəb olmuşdur. Ən nüfuzlusu sovet tarixçisi Aleksandr Zimin olmaqla bir çox skeptiklər dastanın XVIII əsrdə yaradıldığı və sonradan qədim rus ədəbiyyatının abidəsi kimi qələmə verilməsi versiyalarını irəli sürmüşdülər. Lakin müasir elmdə bu dastan həqiqiliyi sübut edilmiş əsər hesab olunur. Bədii-ideoloji baxımdan yüksək qiymətləndirilir. Onun mövzusunda çoxlu tərcümələr və poetik variasiyalar yaradılmışdır. Dastan N. V. Qoqolun, A. A. Blokun, S. A. Yeseninin və bir çox başqa şair və yazıçıların yaradıcılığına təsir göstərmiş, bir sıra rəsm əsərlərinin (o cümlədən Viktor Vasnetsov və Vasili Perov), musiqi əsərlərinin (ən məşhuru Aleksandr Borodinin "Şahzadə İqor" operasıdır) əsasını təşkil etmişdir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iqor polku haqqinda dastan rus Slo vo o polku I goreve Iqor Svyatoslavic Novqorod Severskinin basciliq etdiyi rus knyazlarinin 1185 ci ilde poloveslere qarsi ugursuz yurusunden behs eden qedim rus edebi abides Dastanin metni ritmlesdirilmisdir lakin ritmlesmenin tebieti ve eserin ozunun janri qeyri mueyyen olaraq qalir ve edebiyyatda tez tez rast gelinen poema anlayisi cox sertlidir Dastan ozunde folklor obrazlarini xristian ve butperestlik elementlerini birlesdirir Onun metninde sujetli povest qehremanlarin monoloqlari muellifin lirik ekskursiyalari Rusiyanin tarixine umumi baxis nezere carpir Dastan muellifinin bas qehreman Iqor Svyatoslavice munasibeti olduqca qeyri mueyyendir muellif onu bir terefden rus ve xristianligin dusmenleri ile doyusen cesur komandir kimi vesf edir diger terefden onu meglubiyyetle neticelenen ozbasina yurusune gore qinayir Butun bunlar dastani orta esr rus edebiyyatinda analoqu olmayan unikal esere cevirir Mutexessisler diger edebi metnlerde xususen de Zadonsina da bezi paraleller tapirlar ki bunu sozugeden dastanin tesiri ile izah edirler Iqor polku haqqinda dastanSlovo o plkѹ igorevѣ igorѧ syna svѧtslavlѧ vnѹka olgova Janr eposMuellif bilinmirOrijinal dili qedim rus diliYazilma ili XII esr Vikianbarda elaqeli mediafayllar Iqor polku haqqinda dastanin ne vaxt ve nece yaradildigi barede hec ne melum deyil Ekser alimler onun XII esrin son rubunde tesvir olunan hadiseden cox vaxt 1185 ci ile ve ya bir nece il sonra qisa muddet sonra yazildigini dusunurler Evvelce dastan xalq qarsisinda ifa olunmaq ucun nezerde tutula bilerdi ve yalniz sonradan yaziya alina bilerdi Muellifin sexsiyyeti yalniz metnde olan melumatlar esasinda qiymetlendirile biler alimler onun hansi sinfe mensub ola bileceyini ve hansi rus torpagindan ola bileceyini mubahise edirler Muellifi her hansi taninmis tarixi sexsiyyetlerle o cumleden Iqor Svyatoslavic Pyotr Borislavic ve s eynilesdiren ferziyyeler daim ortaya cixir lakin onlarin hec biri inandirici deyil XVI esrin elyazma kolleksiyasina daxil olan dastanin metni XVIII esrin sonunda A I Musin Puskin terefinden tesadufen askar edilmis ve dastan ilk defe 1800 cu ilde nesr edilmisdir Elyazma tezlikle mehv olmus ve bu dastanin unikalligi ile yanasi edebi saxtakarliq haqqinda ferziyyelere sebeb olmusdur En nufuzlusu sovet tarixcisi Aleksandr Zimin olmaqla bir cox skeptikler dastanin XVIII esrde yaradildigi ve sonradan qedim rus edebiyyatinin abidesi kimi qeleme verilmesi versiyalarini ireli surmusduler Lakin muasir elmde bu dastan heqiqiliyi subut edilmis eser hesab olunur Bedii ideoloji baximdan yuksek qiymetlendirilir Onun movzusunda coxlu tercumeler ve poetik variasiyalar yaradilmisdir Dastan N V Qoqolun A A Blokun S A Yeseninin ve bir cox basqa sair ve yazicilarin yaradiciligina tesir gostermis bir sira resm eserlerinin o cumleden Viktor Vasnetsov ve Vasili Perov musiqi eserlerinin en meshuru Aleksandr Borodinin Sahzade Iqor operasidir esasini teskil etmisdir