İnternet portalı həmçinin veb-portal — e-poçtlar, onlayn forumlar və axtarış mühərrikləri kimi müxtəlif mənbələrdən məlumatları vahid şəkildə bir araya gətirən xüsusi hazırlanmış veb-sayt. Adətən, hər bir informasiya mənbəyi məlumatı göstərmək üçün səhifədə öz xüsusi sahəsinə malik olur. Çox vaxt istifadəçi onlardan hansıları göstərmək üçün tələb olunan konfiqurasiyanı tətbiq edə bilər. Portalların variantlarına rəhbərlər və menecerlər tərəfindən istifadə edilməsi üçün və daxildir. Məzmunun "vahid şəkildə" nümayiş etdirilmə dərəcəsi nəzərdə tutulan istifadəçidən, məqsəddən və məzmunun müxtəlifliyindən asılı ola bilər. Çox vaxt dizaynda məzmunun təqdimatını konfiqurasiya etmək və fərdiləşdirmək üçün müəyyən bir "metafora"lara, seçilmiş icra çərçivəsi və ya kod kitabxanalarına vurğu edilir. Bundan əlavə, istifadəçinin təşkilatdakı rolu hansı məzmunun portala əlavə oluna biləcəyini və ya portal konfiqurasiyasından silinə biləcəyini müəyyən edə bilər.
Portal istifadəçilərə intranet məzmununu axtarışa verməsi üçün axtarış mühərrikinin tətbiqi proqramlaşdırma interfeysindən (API) istifadə edə bilər. Hansı domenlərin axtarıla biləcəyini məhdudlaşdırmaqla ekstranet məzmunundan fərqli olaraq həyata keçirilir. Bu ümumi axtarış mühərrikləri xüsusiyyətindən başqa, veb-portallar e-poçt, xəbərlər, birja kotirovkaları, verilənlər bazalarından məlumat və əyləncə məzmunu kimi digər xidmətlər də təklif edə bilər. Portallar müəssisə və təşkilatlara ardıcıl "görünüş və hiss" təmin etmək üçün bir yol təqdim edir. Onlar həmçinin, çoxsaylı proqramlar və verilənlər bazası üçün giriş nəzarəti və prosedurları təmin edir. Mövcud xüsusiyyətlər girişin səlahiyyətli və autentifikasiya edilmiş istifadəçi (işçi, üzv) və ya anonim vebsayt ziyarətçisi tərəfindən olması ilə məhdudlaşdırıla bilər.
Tarixi
1990-cı illərin sonlarında internet portalı "Web IT buzzword" idi. 1990-cı illərin sonlarında veb-brauzerlərin yayılmasından sonra bir çox şirkətlər internet bazarından pay əldə etmək üçün portal qurmağa çalışırdılar. İnternet portalı xüsusi diqqəti ona görə qazanmışdı ki, bu bir çox istifadəçilər üçün ana səhifə olaraq təyin olunduğu halda fəaliyyətlərinin başlanğıc nöqtəsi olurdu. İnternet şirkətləri tədricən birləşdirilir və ya digərləri tərəfindən satın alınırdı. Nəticədə portalın məzmunu və brendinqi dəyişirdi. "Netscape" portalı ""ın bir hissəsi olmuş, "" şirkəti ""u işə salmışdı. Portal metaforaları ictimai kitabxana saytları tərəfindən istifadəçi kimi girişdən istifadə edən borcalanlar üçün və universitetin intranetləri tərəfindən tələbələr və müəllimlər üçün geniş istifadə olunur. İdarəetmə, risklərin idarə edilməsi və uyğunluq kimi sahələrdə korporasiyalar və dövlət qurumları üçün idarəetmə və icraedici intranet "iş panelləri" təklif edən müstəqil proqram təminatı satıcısı (ISV) üçün şaquli bazarlar olaraq qalır.
Təsnifat
İnternet portalları bəzən üfüqi və şaquli olaraq təsnif edilir. Üfüqi portal eyni iqtisadi sektorda fəaliyyət göstərən bir neçə şirkət, eyni tipli istehsalçı və ya distribütor üçün platforma kimi istifadə olunur. Şaquli portal müəyyən bir bazara və ya sənaye nişinə, mövzu sahəsinə və ya maraq dairəsinə xüsusi giriş nöqtəsidir. Bəzi şaquli portallar "şaquli məlumat portalları" (vertical information portals; VIP) kimi tanınır. VIP-lər xəbərlər, redaksiya məzmunu, rəqəmsal nəşrlər və e-ticarət imkanlarını təmin edir. Ənənəvi şaquli portallardan fərqli olaraq, VIP-lər həmçinin sosial şəbəkələr, video yerləşdirmə və bloqlar daxil olmaqla dinamik multimedia proqramları təmin edir.
İstinadlar
- . BusinessDictionary.com. 23 April 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 August 2009.
- . BusinessDictionary.com. 8 August 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 August 2011.
Əlavə ədəbiyyat
- "Untangle the Web". Communication News: 82–83. September 2001. ISSN 0010-3632.
- Kitabxana – informasiya terminlərinin qısa lüğəti. Bakı, "NURLAR" Nəşriyyat-Poliqrafiya Мərkəzi, 2010. 144 s.
Xarici keçidlər
- Vikianbarda İnternet portalı ilə əlaqəli mediafayllar var.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Internet portali hemcinin veb portal e poctlar onlayn forumlar ve axtaris muherrikleri kimi muxtelif menbelerden melumatlari vahid sekilde bir araya getiren xususi hazirlanmis veb sayt Adeten her bir informasiya menbeyi melumati gostermek ucun sehifede oz xususi sahesine malik olur Cox vaxt istifadeci onlardan hansilari gostermek ucun teleb olunan konfiqurasiyani tetbiq ede biler Portallarin variantlarina rehberler ve menecerler terefinden istifade edilmesi ucun ve daxildir Mezmunun vahid sekilde numayis etdirilme derecesi nezerde tutulan istifadeciden meqsedden ve mezmunun muxtelifliyinden asili ola biler Cox vaxt dizaynda mezmunun teqdimatini konfiqurasiya etmek ve ferdilesdirmek ucun mueyyen bir metafora lara secilmis icra cercivesi ve ya kod kitabxanalarina vurgu edilir Bundan elave istifadecinin teskilatdaki rolu hansi mezmunun portala elave oluna bileceyini ve ya portal konfiqurasiyasindan siline bileceyini mueyyen ede biler Portal istifadecilere intranet mezmununu axtarisa vermesi ucun axtaris muherrikinin tetbiqi proqramlasdirma interfeysinden API istifade ede biler Hansi domenlerin axtarila bileceyini mehdudlasdirmaqla ekstranet mezmunundan ferqli olaraq heyata kecirilir Bu umumi axtaris muherrikleri xususiyyetinden basqa veb portallar e poct xeberler birja kotirovkalari verilenler bazalarindan melumat ve eylence mezmunu kimi diger xidmetler de teklif ede biler Portallar muessise ve teskilatlara ardicil gorunus ve hiss temin etmek ucun bir yol teqdim edir Onlar hemcinin coxsayli proqramlar ve verilenler bazasi ucun giris nezareti ve prosedurlari temin edir Movcud xususiyyetler girisin selahiyyetli ve autentifikasiya edilmis istifadeci isci uzv ve ya anonim vebsayt ziyaretcisi terefinden olmasi ile mehdudlasdirila biler Tarixi1990 ci illerin sonlarinda internet portali Web IT buzzword idi 1990 ci illerin sonlarinda veb brauzerlerin yayilmasindan sonra bir cox sirketler internet bazarindan pay elde etmek ucun portal qurmaga calisirdilar Internet portali xususi diqqeti ona gore qazanmisdi ki bu bir cox istifadeciler ucun ana sehife olaraq teyin olundugu halda fealiyyetlerinin baslangic noqtesi olurdu Internet sirketleri tedricen birlesdirilir ve ya digerleri terefinden satin alinirdi Neticede portalin mezmunu ve brendinqi deyisirdi Netscape portali in bir hissesi olmus sirketi u ise salmisdi Portal metaforalari ictimai kitabxana saytlari terefinden istifadeci kimi girisden istifade eden borcalanlar ucun ve universitetin intranetleri terefinden telebeler ve muellimler ucun genis istifade olunur Idareetme risklerin idare edilmesi ve uygunluq kimi sahelerde korporasiyalar ve dovlet qurumlari ucun idareetme ve icraedici intranet is panelleri teklif eden musteqil proqram teminati saticisi ISV ucun saquli bazarlar olaraq qalir TesnifatInternet portallari bezen ufuqi ve saquli olaraq tesnif edilir Ufuqi portal eyni iqtisadi sektorda fealiyyet gosteren bir nece sirket eyni tipli istehsalci ve ya distributor ucun platforma kimi istifade olunur Saquli portal mueyyen bir bazara ve ya senaye nisine movzu sahesine ve ya maraq dairesine xususi giris noqtesidir Bezi saquli portallar saquli melumat portallari vertical information portals VIP kimi taninir VIP ler xeberler redaksiya mezmunu reqemsal nesrler ve e ticaret imkanlarini temin edir Enenevi saquli portallardan ferqli olaraq VIP ler hemcinin sosial sebekeler video yerlesdirme ve bloqlar daxil olmaqla dinamik multimedia proqramlari temin edir Istinadlar BusinessDictionary com 23 April 2009 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 August 2009 BusinessDictionary com 8 August 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 August 2011 Elave edebiyyat Untangle the Web Communication News 82 83 September 2001 ISSN 0010 3632 Kitabxana informasiya terminlerinin qisa lugeti Baki NURLAR Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2010 144 s Xarici kecidlerVikianbarda Internet portali ile elaqeli mediafayllar var