Antisovet İldırım təşkilatı – 1942-ci ildə sovet işğalına qarşı mübarizə aparmaq və Azərbaycanın müstəqilliyini əldə etmək üçün qurulmuş təşkilat.
İldırım təşkilatı | |
---|---|
Növü | İctimai təşkilat |
Yaranma tarixi | 1942 |
Üzvləri | İsmixan Rəhimov, , Musa Abdullayev, , , , , Gülhüseyn Abdullayev |
Təşkilatın üzvləri
- Şərqşünas İsmixan Rəhimov
- Şərqşünas
- Musa Abdullayev
- Kamal Əliyev
- Azər Ələsgərov
- Aydın Vahidov
- Kamil Rzayev
- Gülhüseyn Abdullayev
Məqsədləri
- Azərbaycanı Sovetlər Birliyindən ayırmaq, Azərbaycanın müstəqilliyini əldə etmək
- 1937-1938-ci illərdə həbs olunub xalq düşməni kimi damğalanan və Sibirə göndərilib güllələnən yazıçıların işinə yenidən baxılmasına, onlara bəraət verilməsinə nail olmaq
- Azərbaycan türkcəsini dövlət dili səviyyəsinə qaldırmaq.
"Təşkilatda yeganə yazar olan Gülhüseyn Hüseynoğlu xalq arasında iş aparır, onu -dən ayırmağa hazırlayır. Sonralar təşkilat üzvləri qərara gəlirlər ki, o zamanın öndə gedən sovet şairi Səməd Vurğuna azərbaycanlı olduğunu əsas götürərək məktub yazıb dəstək istəsinlər. G.Hüseynoğlunun diktəsilə İsmixan Rəhimov çap hərflərinə bənzər bir xətdə məktub yazır. Ümid edir ki, "Dönməzlər" imzasıyla yazılmış bu məktub əl hərflərilə yazılmadığından, ələ keçsə, xəttini tanımayacaqlar. Sən demə, yanılırmış. Səməd Vurğuna qohumları vasitəsilə məktub göndəriləndən bir sürə sonra şair onları ələ verir. 1945-ci ildə universitetlərdə bütün tələbələrin xətlərini yoxlama yazı işi bəhanəsilə əldə edirlər. Xəttatlıq elmi Sovetlər Birliyində elə inkişaf edibmiş ki, İsmixanın xəttini minlərlə tələbə arasından tanıyırlar. 9 ay izləyəndən sonra onu, daha sonra G. Hüseynoğlunu və digərlərini həbs edirlər. Ali Məhkəmənin qərarıyla onlardan üçünə (İsmixan Rəhimov, Gülhüseyn Hüseynoğlu, Hacı Zeynalov) güllələnmə cəzası verilir. O illərdə güllələnmə hökmü müvəqqəti götürüldüyündən hökm 25 il həbslə əvəzlənir. Digərləri isə 10 il həbs cəzasına məhkum edilirlər. Tanınmış romançı həmin üç nəfərdən biri kimi Sibirə sürgün edilir. Apardığı azadlıq hərəkatına görə, Tayşet və Bodaybo arasında 7 il ağac kəsməyə məhkum olunur. Nəhayət, Stalin öləndən sonra bir çox məsələlər kimi bu işə də yenidən baxmağa qərar verilir və 1955-ci ilin mayında "İldırım"çılar evlərinə qayıdırlar."
Filmlər
- İldırım (film)
- "İldırım" təşkilatı - İldırımlı yolun yolçuları
İstinadlar
- . 2008-08-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-06-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-13.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Antisovet Ildirim teskilati 1942 ci ilde sovet isgalina qarsi mubarize aparmaq ve Azerbaycanin musteqilliyini elde etmek ucun qurulmus teskilat Ildirim teskilatiNovu Ictimai teskilatYaranma tarixi 1942Uzvleri Ismixan Rehimov Musa Abdullayev Gulhuseyn AbdullayevTeskilatin uzvleriSerqsunas Ismixan Rehimov Serqsunas Musa Abdullayev Kamal Eliyev Azer Elesgerov Aydin Vahidov Kamil Rzayev Gulhuseyn AbdullayevMeqsedleriAzerbaycani Sovetler Birliyinden ayirmaq Azerbaycanin musteqilliyini elde etmek 1937 1938 ci illerde hebs olunub xalq dusmeni kimi damgalanan ve Sibire gonderilib gullelenen yazicilarin isine yeniden baxilmasina onlara beraet verilmesine nail olmaq Azerbaycan turkcesini dovlet dili seviyyesine qaldirmaq Teskilatda yegane yazar olan Gulhuseyn Huseynoglu xalq arasinda is aparir onu den ayirmaga hazirlayir Sonralar teskilat uzvleri qerara gelirler ki o zamanin onde geden sovet sairi Semed Vurguna azerbaycanli oldugunu esas goturerek mektub yazib destek istesinler G Huseynoglunun diktesile Ismixan Rehimov cap herflerine benzer bir xetde mektub yazir Umid edir ki Donmezler imzasiyla yazilmis bu mektub el herflerile yazilmadigindan ele kecse xettini tanimayacaqlar Sen deme yanilirmis Semed Vurguna qohumlari vasitesile mektub gonderilenden bir sure sonra sair onlari ele verir 1945 ci ilde universitetlerde butun telebelerin xetlerini yoxlama yazi isi behanesile elde edirler Xettatliq elmi Sovetler Birliyinde ele inkisaf edibmis ki Ismixanin xettini minlerle telebe arasindan taniyirlar 9 ay izleyenden sonra onu daha sonra G Huseynoglunu ve digerlerini hebs edirler Ali Mehkemenin qerariyla onlardan ucune Ismixan Rehimov Gulhuseyn Huseynoglu Haci Zeynalov gullelenme cezasi verilir O illerde gullelenme hokmu muveqqeti goturulduyunden hokm 25 il hebsle evezlenir Digerleri ise 10 il hebs cezasina mehkum edilirler Taninmis romanci hemin uc neferden biri kimi Sibire surgun edilir Apardigi azadliq herekatina gore Tayset ve Bodaybo arasinda 7 il agac kesmeye mehkum olunur Nehayet Stalin olenden sonra bir cox meseleler kimi bu ise de yeniden baxmaga qerar verilir ve 1955 ci ilin mayinda Ildirim cilar evlerine qayidirlar FilmlerIldirim film Ildirim teskilati Ildirimli yolun yolculariIstinadlar 2008 08 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 02 18 Arxivlenmis suret 2021 06 25 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 13 Hemcinin bax Edebiyyat ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Tarix ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin