İkinci Dünya müharibəsi zamanı və ondan sonra almanların deportasiyası və qovulması — Almaniyanın İkinci Dünya müharibəsində məğlub olmasından sonra, 1945–1950-ci illərdə baş vermiş Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələrinin alman əhalisinin Almaniyaya və Avstriyaya məcburi deportasiyası prosesi. Ümumilikdə təxminən 12–14 milyon alman məcburi köçürməyə məruz qaldı . Almanların Şərqi Avropadan köçürülməsi prosesi 1945-ci ilin avqustunda beynəlxalq hərbi tribunalının statutunda insanlığa qarşı cinayət kimi tanınmasına baxmayaraq, geniş miqyasda mütəşəkkil zorakılıq, o cümlədən bütün əmlakın tam müsadirə edilməsi, alman mülki vətəndaşlarının konsentrasiya düşərgələrində yerləşdirilməsi ilə müşayiət olundu.
Deportasiya prosesi
Birinci mərhələ: qaçma və təxliyə
1944-cü ilin payızında Sovet qoşunlarının uğurlu hücumu inkişaf etdikcə, alman hakimiyyəti alman əhalisinin Şərqi Prussiyadan və qərbə digər ərazilərdən təxliyəsini təşkil etdi. Evakuasiya könüllü idi və Köniqsberqin alman əhalisinin əhəmiyyətli dərəcədə azalmasına səbəb olmuş, cəmi bir neçə ay ərzində almanların sayı 340 mindən 200 minə düşmüşdü. Qırmızı Ordu hissələri yaxınlaşdıqca evakuasiya getdikcə xaotik xarakter aldı. Bir çox almanlar repressiyalardan qorxaraq özbaşına qaçdılar. Adi insanların bu cür qorxuları Reyx Təbliğat Nazirliyinin həyəcan mesajları ilə aktiv şəkildə stimullaşdırıldı.
Bu və ya digər şəkildə alman əhalisi labüd sovet işğalının başlanmasından sonra yalnız pis rəftar gözləyərək Qırmızı Ordu hissələrinin irəliləyişini qabaqcadan və qorxu ilə gözləyirdi . Reyx vətəndaşlarının əksəriyyəti yerli əhaliyə qarşı çoxsaylı repressiyaların başlandığına və sovet qoşunlarının zorlama və digər cinayətlər törətdiyinə tam əmin idi .
İkinci mərhələ: Potsdam konfransından əvvəl və sonra deportasiya
Müttəfiq ölkələrin ordularının qəti qələbəsindən sonra SSRİ, ABŞ və Böyük Britaniya liderlərinin görüşdüyü Potsdam konfransı əslində deportasiyanı qanuniləşdirdi.
Volksdeutsche-nin əksəriyyəti müharibə bitdikdən dərhal sonra yaşayış yerlərini tərk etdilər. Bu proses kütləvi miqyasına və Avropanın etnik mənzərəsinə əhəmiyyətli təsir göstərdiyinə görə ayrıca bir anlayış kimi müəyyən edildi və "Almanların Şərqi Avropa ölkələrindən köçü" adlandırıldı. Məsələn, 1945-ci ilin yay və payız aylarında qanuni seçilmiş parlament olmadığı halda, Çexoslovakiya Prezidenti Edvard Beneş almanların Çexoslovakiyadan qovulması da daxil olmaqla qanun qüvvəsinə malik prezident fərmanlarını (Benes fərmanları adlanan) imzaladı. Almanlarla yanaşı, macarlar və kollaborasionistlər də qovuldu. Müttəfiq dövlətlərin dəstəyini alan almanların Çexoslovakiyadan deportasiyası 1945–1946-cı illərdə həyata keçirildi. Bu hadisələrlə bağlı ən məşhuru sözdə idi. Brunn Ölüm marşı zamanı 1945-ci ilin iyulunda Aussig şəhərində baş verən faciədə 5 minə qədər Sudetli alman həyatını itirdi. Almanların Şərqi Avropadan qovulması geniş mütəşəkkil zorakılıq, o cümlədən əmlakın müsadirə edilməsi, konsentrasiya düşərgələrinə salınması və deportasiya ilə müşayiət olundu .
Nəticəsi və onun qiymətləndirilməsi
Deportasiyalar nəticəsində ölənlərin sayının 500 mindən 2 milyon nəfərə qədər olduğu təxmin edilir. Sonuncu rəqəm 1950-ci illərdə Qərbi Almaniyada edilən demoqrafik təxminləri əks etdirir. Daha sonra bir sıra tarixçilərin hesablamalarına görə, 500.000–600.000 təsdiqlənmiş ölüm var. Onlar Qərbi Almaniya hökumətinin şişirdilmiş rəqəmlərinin əsassız olduğunu və Soyuq müharibə dövründə siyasi təbliğat üçün istifadə edildiyini iddia edirlər. Alman Tarixi Muzeyi deportasiya nəticəsində ölənlərin sayını 600.000 nəfər olaraq qiymətləndirərək, əvvəllər dərc edilmiş 2 milyon ölüm rəqəminin təsdiqlənmədiyini qeyd edir.
Hazırda Almaniyada müxtəlif bölgələrdən deportasiya edilmiş, hazırda Polşa, Çexiya, Litvaya və Kalininqrad vilayətinə məxsus alman icmaları mövcuddur. İcmaların dəstəyi ilə müxtəlif tarixçilər öz tədqiqatlarını dərc edirlər, onların arasında keçmiş BMT rəsmisi Alfred de Zayas da geniş tanınır.
İstinadlar
- Overy, Richard, The Penguin Historical Atlas of the Third Reich, 1996, p. 111.
- Сергей Сумленный. Изгнаны и убиты // «Эксперт» (русский). № 30 (619). 2008. 2013-05-03 tarixində .
- Andreas Kunz, Wehrmacht und Niederlage: Die bewaffnete Macht in der Endphase der nationalsozialistischen Herrschaft 1944 bis 1945, 2nd edition, Munich: Oldenbourg Wissenschaftsverlag, 2007, p. 92,
- А. Охрименко Гуманитарный вопрос в двусторонних казахстанско-германских отношениях 2007-12-11 at the Wayback Machine // Analitika.org
- Matthew J. Gibney, Randall Hansen, Immigration and Asylum: From 1900 to the Present, 2005, p. 198, ,
- Earl R. Beck, Under the Bombs: The German Home Front, 1942–1945, University Press of Kentucky, 1999, p. 176,
Ədəbiyyat
- Baziur, Grzegorz. Armia Czerwona na Pomorzu Gdańskim 1945–1947, Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-89078-19-8
- Beneš, Z., D. Jančík et al. Facing History: The Evolution of Czech and German Relations in the Czech Provinces, 1848–1948, Prague: Gallery. ISBN 80-86010-60-0
- Blumenwitz, Dieter. Flucht und Vertreibung, Cologne: Carl Heymanns, 1987
- de Zayas, Alfred M. "A terrible Revenge". Palgrave/Macmillan, New York, 1994. ISBN 1-4039-7308-3.
- de Zayas, Alfred M. "Nemesis at Potsdam." London, 1977. ISBN 1-80324-910-1.
- R. M. Douglas: Orderly and Humane. The Expulsion of the Germans after the Second World War. Yale University Press 2012, ISBN 978-0-300-16660-6
- German statistics (Statistical and graphical data illustrating German population movements in the aftermath of the Second World War published in 1966 by the West German Ministry of Refugees and Displaced Persons)
- Grau, Karl F. Silesian Inferno, War Crimes of the Red Army on its March into Silesia in 1945, Valley Forge, PA: The Landpost Press, 1992. ISBN 1-880881-09-8
- Hahn, Hans Henning; Hahn, Eva. Die Vertreibung im deutschen Erinnern. Legenden, Mythos, Geschichte (нем.). — Paderborn: Ferdinand Schöningh Verlag, 2010. — ISBN 978-3-506-77044-8.
- Jankowiak, Stanisław. Wysiedlenie i emigracja ludności niemieckiej w polityce władz polskich w latach 1945–1970 [Expulsion and emigration of German population in the policies of Polish authorities in 1945–1970], Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej, 2005. ISBN 83-89078-80-5
- Merten, Ulrich, "Forgotten Voices: The Expulsion of the Germans from Eastern Europe after World War II", Transaction Publishers, New Brunswick (USA) and London (UK), 2012, ISBN 978-1-4128-4302-7
- Naimark, Norman M. The Russians in Germany: A History of the Soviet Zone of Occupation, 1945–1949, Cambridge: Harvard University Press, 1995. ISBN 0-674-78405-7
- Naimark, Norman M.: Fires of Hatred. Ethnic Cleansing in Twentieth — Century Europe. Cambridge: Harvard University Press, 2001.
- Overy, Richard. The Penguin Historical Atlas of the Third Reich, London: Penguin Books, 1996. ISBN 0-14-051330-2. In particular, p. 111.
- Podlasek, Maria. Wypędzenie Niemców z terenów na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej, Warsaw: Wydawnictwo Polsko-Niemieckie, 1995. ISBN 83-86653-00-0
- Prauser, Steffen and Arfon Rees (eds.). The Expulsion of 'German' Communities from Eastern Europe at the end of the Second World War, (EUI Working Paper HEC No. 2004/1) Florence: European University Institute.
- Reichling, Gerhard. Die deutschen Vertriebenen in Zahlen, 1986. ISBN 3-88557-046-7
- Truman Presidential Library: Marshal Plan Documents
- February 1947&documentid=24&studycollectionid=mp&pagenumber=1 Report on Agricultural and Food Requirements of Germany, 1947.
- Zybura, Marek. Niemcy w Polsce [Germans in Poland], Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2004. ISBN 83-7384-171-7
Xarici keçidlər
- Изгнаны и убиты // "Эксперт", 2008
- Выселение судетских немцев из Чехословакии после Второй мировой войны в передаче "Разница во времени" (Радио "Свобода", 18 мая 2013)
- Timothy V. Waters On the Legal Construction of Ethnic Cleansing, p. 951 // University of Mississippi School of Law, 2006
- Interest of the United States in the transfer of German populations from Poland, Czechoslovakia, Hungary, Rumania, and Austria, Foreign relations of the United States: diplomatic papers, Volume II (1945) pp. 1227–1327 (Note: Page 1227 begins with a Czechoslovak document dated 23 November 1944, several months before Czechoslovakia was "liberated" by the Soviet Army.) (Main URL, wisc.edu)
- Frontiers and areas of administration Foreign relations of the United States (the Potsdam Conference), Volume I (1945), wisc.edu
- M. Rutowska, Z. Mazur, H. Orłowski (ing.)
- Forced Migration in Central and Eastern Europe, 1939–1950
- (alm.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ikinci Dunya muharibesi zamani ve ondan sonra almanlarin deportasiyasi ve qovulmasi Almaniyanin Ikinci Dunya muharibesinde meglub olmasindan sonra 1945 1950 ci illerde bas vermis Merkezi ve Serqi Avropa olkelerinin alman ehalisinin Almaniyaya ve Avstriyaya mecburi deportasiyasi prosesi Umumilikde texminen 12 14 milyon alman mecburi kocurmeye meruz qaldi Almanlarin Serqi Avropadan kocurulmesi prosesi 1945 ci ilin avqustunda beynelxalq herbi tribunalinin statutunda insanliga qarsi cinayet kimi taninmasina baxmayaraq genis miqyasda mutesekkil zorakiliq o cumleden butun emlakin tam musadire edilmesi alman mulki vetendaslarinin konsentrasiya dusergelerinde yerlesdirilmesi ile musayiet olundu Almanlar Cexiyadan kocurulur 1945 ci ilDeportasiya prosesiBirinci merhele qacma ve texliye Nemmersdorf alman kendinin sakinleri sovet esgerleri terefinden dinc ehaliye qarsi zorakiliq akti ile oldurulub Nemmersdorf hadiseleri Reyx tebligati sayesinde melum oldu ve Serqi Prussiyadan gelen alman ehalisinin izdihamina sebeb oldu 1944 cu ilin payizinda Sovet qosunlarinin ugurlu hucumu inkisaf etdikce alman hakimiyyeti alman ehalisinin Serqi Prussiyadan ve qerbe diger erazilerden texliyesini teskil etdi Evakuasiya konullu idi ve Koniqsberqin alman ehalisinin ehemiyyetli derecede azalmasina sebeb olmus cemi bir nece ay erzinde almanlarin sayi 340 minden 200 mine dusmusdu Qirmizi Ordu hisseleri yaxinlasdiqca evakuasiya getdikce xaotik xarakter aldi Bir cox almanlar repressiyalardan qorxaraq ozbasina qacdilar Adi insanlarin bu cur qorxulari Reyx Tebligat Nazirliyinin heyecan mesajlari ile aktiv sekilde stimullasdirildi Bu ve ya diger sekilde alman ehalisi labud sovet isgalinin baslanmasindan sonra yalniz pis reftar gozleyerek Qirmizi Ordu hisselerinin irelileyisini qabaqcadan ve qorxu ile gozleyirdi Reyx vetendaslarinin ekseriyyeti yerli ehaliye qarsi coxsayli repressiyalarin baslandigina ve sovet qosunlarinin zorlama ve diger cinayetler toretdiyine tam emin idi Ikinci merhele Potsdam konfransindan evvel ve sonra deportasiya Muttefiq olkelerin ordularinin qeti qelebesinden sonra SSRI ABS ve Boyuk Britaniya liderlerinin gorusduyu Potsdam konfransi eslinde deportasiyani qanunilesdirdi Volksdeutsche nin ekseriyyeti muharibe bitdikden derhal sonra yasayis yerlerini terk etdiler Bu proses kutlevi miqyasina ve Avropanin etnik menzeresine ehemiyyetli tesir gosterdiyine gore ayrica bir anlayis kimi mueyyen edildi ve Almanlarin Serqi Avropa olkelerinden kocu adlandirildi Meselen 1945 ci ilin yay ve payiz aylarinda qanuni secilmis parlament olmadigi halda Cexoslovakiya Prezidenti Edvard Benes almanlarin Cexoslovakiyadan qovulmasi da daxil olmaqla qanun quvvesine malik prezident fermanlarini Benes fermanlari adlanan imzaladi Almanlarla yanasi macarlar ve kollaborasionistler de qovuldu Muttefiq dovletlerin desteyini alan almanlarin Cexoslovakiyadan deportasiyasi 1945 1946 ci illerde heyata kecirildi Bu hadiselerle bagli en meshuru sozde idi Brunn Olum marsi zamani 1945 ci ilin iyulunda Aussig seherinde bas veren faciede 5 mine qeder Sudetli alman heyatini itirdi Almanlarin Serqi Avropadan qovulmasi genis mutesekkil zorakiliq o cumleden emlakin musadire edilmesi konsentrasiya dusergelerine salinmasi ve deportasiya ile musayiet olundu Neticesi ve onun qiymetlendirilmesiCexiya ile serhedde Sudet almanlarinin qovulmasina hesr olunmus abide Retzbax Avstriya Deportasiyalar neticesinde olenlerin sayinin 500 minden 2 milyon nefere qeder oldugu texmin edilir Sonuncu reqem 1950 ci illerde Qerbi Almaniyada edilen demoqrafik texminleri eks etdirir Daha sonra bir sira tarixcilerin hesablamalarina gore 500 000 600 000 tesdiqlenmis olum var Onlar Qerbi Almaniya hokumetinin sisirdilmis reqemlerinin esassiz oldugunu ve Soyuq muharibe dovrunde siyasi tebligat ucun istifade edildiyini iddia edirler Alman Tarixi Muzeyi deportasiya neticesinde olenlerin sayini 600 000 nefer olaraq qiymetlendirerek evveller derc edilmis 2 milyon olum reqeminin tesdiqlenmediyini qeyd edir Hazirda Almaniyada muxtelif bolgelerden deportasiya edilmis hazirda Polsa Cexiya Litvaya ve Kalininqrad vilayetine mexsus alman icmalari movcuddur Icmalarin desteyi ile muxtelif tarixciler oz tedqiqatlarini derc edirler onlarin arasinda kecmis BMT resmisi Alfred de Zayas da genis taninir IstinadlarOvery Richard The Penguin Historical Atlas of the Third Reich 1996 p 111 Sergej Sumlennyj Izgnany i ubity Ekspert russkij 30 619 2008 2013 05 03 tarixinde Andreas Kunz Wehrmacht und Niederlage Die bewaffnete Macht in der Endphase der nationalsozialistischen Herrschaft 1944 bis 1945 2nd edition Munich Oldenbourg Wissenschaftsverlag 2007 p 92 ISBN 3 486 58388 3 A Ohrimenko Gumanitarnyj vopros v dvustoronnih kazahstansko germanskih otnosheniyah 2007 12 11 at the Wayback Machine Analitika org Matthew J Gibney Randall Hansen Immigration and Asylum From 1900 to the Present 2005 p 198 ISBN 1 57607 796 9 ISBN 978 1 57607 796 2 Earl R Beck Under the Bombs The German Home Front 1942 1945 University Press of Kentucky 1999 p 176 ISBN 0 8131 0977 9EdebiyyatBaziur Grzegorz Armia Czerwona na Pomorzu Gdanskim 1945 1947 Warsaw Instytut Pamieci Narodowej 2003 ISBN 83 89078 19 8 Benes Z D Jancik et al Facing History The Evolution of Czech and German Relations in the Czech Provinces 1848 1948 Prague Gallery ISBN 80 86010 60 0 Blumenwitz Dieter Flucht und Vertreibung Cologne Carl Heymanns 1987 de Zayas Alfred M A terrible Revenge Palgrave Macmillan New York 1994 ISBN 1 4039 7308 3 de Zayas Alfred M Nemesis at Potsdam London 1977 ISBN 1 80324 910 1 R M Douglas Orderly and Humane The Expulsion of the Germans after the Second World War Yale University Press 2012 ISBN 978 0 300 16660 6 German statistics Statistical and graphical data illustrating German population movements in the aftermath of the Second World War published in 1966 by the West German Ministry of Refugees and Displaced Persons Grau Karl F Silesian Inferno War Crimes of the Red Army on its March into Silesia in 1945 Valley Forge PA The Landpost Press 1992 ISBN 1 880881 09 8 Hahn Hans Henning Hahn Eva Die Vertreibung im deutschen Erinnern Legenden Mythos Geschichte nem Paderborn Ferdinand Schoningh Verlag 2010 ISBN 978 3 506 77044 8 Jankowiak Stanislaw Wysiedlenie i emigracja ludnosci niemieckiej w polityce wladz polskich w latach 1945 1970 Expulsion and emigration of German population in the policies of Polish authorities in 1945 1970 Warsaw Instytut Pamieci Narodowej 2005 ISBN 83 89078 80 5 Merten Ulrich Forgotten Voices The Expulsion of the Germans from Eastern Europe after World War II Transaction Publishers New Brunswick USA and London UK 2012 ISBN 978 1 4128 4302 7 Naimark Norman M The Russians in Germany A History of the Soviet Zone of Occupation 1945 1949 Cambridge Harvard University Press 1995 ISBN 0 674 78405 7 Naimark Norman M Fires of Hatred Ethnic Cleansing in Twentieth Century Europe Cambridge Harvard University Press 2001 Overy Richard The Penguin Historical Atlas of the Third Reich London Penguin Books 1996 ISBN 0 14 051330 2 In particular p 111 Podlasek Maria Wypedzenie Niemcow z terenow na wschod od Odry i Nysy Luzyckiej Warsaw Wydawnictwo Polsko Niemieckie 1995 ISBN 83 86653 00 0 Prauser Steffen and Arfon Rees eds The Expulsion of German Communities from Eastern Europe at the end of the Second World War EUI Working Paper HEC No 2004 1 Florence European University Institute Reichling Gerhard Die deutschen Vertriebenen in Zahlen 1986 ISBN 3 88557 046 7 Truman Presidential Library Marshal Plan Documents February 1947 amp documentid 24 amp studycollectionid mp amp pagenumber 1 Report on Agricultural and Food Requirements of Germany 1947 Zybura Marek Niemcy w Polsce Germans in Poland Wroclaw Wydawnictwo Dolnoslaskie 2004 ISBN 83 7384 171 7Xarici kecidlerVikianbarda Ikinci Dunya muharibesinden sonra almanlarin deportasiyasi ile elaqeli mediafayllar var Izgnany i ubity Ekspert 2008 Vyselenie sudetskih nemcev iz Chehoslovakii posle Vtoroj mirovoj vojny v peredache Raznica vo vremeni Radio Svoboda 18 maya 2013 Timothy V Waters On the Legal Construction of Ethnic Cleansing p 951 University of Mississippi School of Law 2006 Interest of the United States in the transfer of German populations from Poland Czechoslovakia Hungary Rumania and Austria Foreign relations of the United States diplomatic papers Volume II 1945 pp 1227 1327 Note Page 1227 begins with a Czechoslovak document dated 23 November 1944 several months before Czechoslovakia was liberated by the Soviet Army Main URL wisc edu Frontiers and areas of administration Foreign relations of the United States the Potsdam Conference Volume I 1945 wisc edu M Rutowska Z Mazur H Orlowski ing Forced Migration in Central and Eastern Europe 1939 1950 alm