Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Üçtəpə kurqanları - Mil düzündə ilk tunc dövrünə aid arxeoloji abidə.
Haqqında
Мil düzündə Üçtəpə adlı yerdə üç böyük kurqan aşkar olunmuşdur. Bu kurqanların biri 1960-cı ildə A.A.İessen tərəfindən tədqiq edilmişdir. Bu kurqanların ən böyüyünün hündürlüyü 17 m-dir. A.A.İessenin tədqiq etdiyi ən kiçik kurqanın hündürlüyü 13 m, diametri 130 m- dir. Açıq rəngli torpaq kurqanının altında, 12,8 m dərinlikdə, diametri 25m, hündürlüyü 2 m olan daş təpəyə rast gəlinmişdir. Ondan aşağıdakı qamış döşəmənin altından torpaq qəbir aşkar olunmuşdur. Qəbirin uzunluğu 13,8 m, eni 1,5 m, dərinliyi 2,6 m-dir. Qəbirin örtüyü yanğından qaralmış iki sıra ağac tirdən ibarətdir. Örtülmüş sahənin uzunluğu 24 m, eni 7,5- 8 m- dir.
Qəbir kamerasının içəri tərəfi və örtüyü güclü yanğına məruz qalmışdır. Onun içərisi qırmızı oxra və kömür qarışıq daşla doldurulmuşdur. Burada, həmçinin qızarmış və yanmış gil qab parçalarına da rast gəlinmişdir. Qəbirin kurqan örtüyündə müxtəlif yerlərdə ağ daş qapaq, oxra əzmək üçün daş plitə, daş həvəngin parçası, dən daşı və keramika qırıqlarına təsadüf edilmişdir. Qazıntı zamanı müəyyən edilmişdir ki, orta əsrlərdə burada qəbir qazılarkən, qədim qəbirə deşik açılmış və onun içərisi tamamilə təmizlənmişdir. Yalnız bundan sonra güclü yanğın baş vermiş və qəbir örtüyü dağılaraq içəri tökülmüşdür.
A.A.İessenin fikrinə görə, Üçtəpə kurqanı aşağıdakı şəkildə düzəldilmişdir. Əvvəlcə bu sahədə qəbir kamerası qazılmış, onun torpağı kənara çəkilərək kameranın kənarına daş düzüldükdən sonra oxra və müxtəlif əşyalarla müşayiət olunan dəfn prosesi olmuşdur. Qəbirin üzəri tirlərlə və qamışla örtülmüşdür. Bu örtüyün üzərinə gil qablar qoyulmuş və daş kurqan düzəldilmişdir. Daş təpənin üzərində yerli torpaqdan kurqan düzəldilmişdir. Мüəyyən edilmişdir ki, kurqan üç il ərzində müəyyən fasilələrlə düzəldilmişdir. Şübhəsiz ki, dəbdəbəli dəfn ritualı ilə düzəldilən Üçtəpə kurqanı tayfa başçısına aid olmuşdur. Çox təəssüf ki, kurqan qarət edilmiş və qəbir avadanlığı oğurlanmışdır.
Qəbirdən götürülən ağacdan alınan tarix e.ə. 2550+120, kömür analizi isə e.ə. 2887+230- cu ili göstərmişdir. Tədqiqatçılar bu qəbri e.ə. III minilliyin ortalarına və sonuna aid etmişlər.
Mənbə
- Vəli Baxşəliyev. Azərbaycan arxeologiyası. I cild. Bakı, 2006.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uctepe kurqanlari Mil duzunde ilk tunc dovrune aid arxeoloji abide HaqqindaMil duzunde Uctepe adli yerde uc boyuk kurqan askar olunmusdur Bu kurqanlarin biri 1960 ci ilde A A Iessen terefinden tedqiq edilmisdir Bu kurqanlarin en boyuyunun hundurluyu 17 m dir A A Iessenin tedqiq etdiyi en kicik kurqanin hundurluyu 13 m diametri 130 m dir Aciq rengli torpaq kurqaninin altinda 12 8 m derinlikde diametri 25m hundurluyu 2 m olan das tepeye rast gelinmisdir Ondan asagidaki qamis dosemenin altindan torpaq qebir askar olunmusdur Qebirin uzunlugu 13 8 m eni 1 5 m derinliyi 2 6 m dir Qebirin ortuyu yangindan qaralmis iki sira agac tirden ibaretdir Ortulmus sahenin uzunlugu 24 m eni 7 5 8 m dir Qebir kamerasinin iceri terefi ve ortuyu guclu yangina meruz qalmisdir Onun icerisi qirmizi oxra ve komur qarisiq dasla doldurulmusdur Burada hemcinin qizarmis ve yanmis gil qab parcalarina da rast gelinmisdir Qebirin kurqan ortuyunde muxtelif yerlerde ag das qapaq oxra ezmek ucun das plite das hevengin parcasi den dasi ve keramika qiriqlarina tesaduf edilmisdir Qazinti zamani mueyyen edilmisdir ki orta esrlerde burada qebir qazilarken qedim qebire desik acilmis ve onun icerisi tamamile temizlenmisdir Yalniz bundan sonra guclu yangin bas vermis ve qebir ortuyu dagilaraq iceri tokulmusdur A A Iessenin fikrine gore Uctepe kurqani asagidaki sekilde duzeldilmisdir Evvelce bu sahede qebir kamerasi qazilmis onun torpagi kenara cekilerek kameranin kenarina das duzuldukden sonra oxra ve muxtelif esyalarla musayiet olunan defn prosesi olmusdur Qebirin uzeri tirlerle ve qamisla ortulmusdur Bu ortuyun uzerine gil qablar qoyulmus ve das kurqan duzeldilmisdir Das tepenin uzerinde yerli torpaqdan kurqan duzeldilmisdir Mueyyen edilmisdir ki kurqan uc il erzinde mueyyen fasilelerle duzeldilmisdir Subhesiz ki debdebeli defn rituali ile duzeldilen Uctepe kurqani tayfa bascisina aid olmusdur Cox teessuf ki kurqan qaret edilmis ve qebir avadanligi ogurlanmisdir Qebirden goturulen agacdan alinan tarix e e 2550 120 komur analizi ise e e 2887 230 cu ili gostermisdir Tedqiqatcilar bu qebri e e III minilliyin ortalarina ve sonuna aid etmisler MenbeVeli Baxseliyev Azerbaycan arxeologiyasi I cild Baki 2006