Ömər Əfəndi məscidi — XVIII-XIX əsrlərə aid tarix-memarlıq abidəsi. Azərbaycanda Şəki şəhərində yerləşir.
Ömər Əfəndi məscidi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Şəki |
Yerləşir | M. F. Axundov küçəsi, dalan 19 |
Aidiyyatı | Yuxarı-Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu |
Tikilmə tarixi | XVIII-XIX əsrlər |
Üslubu | Arran memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | stabil |
Rəsmi adı: Historic Centre of Sheki with the Khan’s Palace | |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | ii, v |
Təyin edilib | 2019 |
İstinad nöm. | 1549 |
Dövlət | Azərbaycan |
Region | Avropa |
İstinad nöm. | 4979 |
Kateqoriya | Məscid |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Sovet işğalından sonra məscidin binasından anbar kimi istifadə olunub. 1986-cı ildə məsciddə yanğın baş verib. 1987-ci ildə Şəki şəhərinin Cümə məscidinin imamı Hacı Səlim Əfəndinin təşəbbüsü və yerli camaatın maddi dəstəyi ilə məscid yanğından sonra yenidən bərpa edilib .
Məscid, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Hazırda məscid ibadətə açıqdır.
Tarixi
XIX əsrdə tikilmiş Ömər Əfəndi məscidi bu günə qədər öz orijinal görüntüsünü qoruyub saxlayıb. Sovet işğalından sonra məscidin binasından anbar kimi istifadə olunub. 1950-ci ildən sonra binadan yenidən məscid kimi istifadə etməyə başlayıblar. 1986-cı ildə məsciddə yanğın baş verib. 1987-ci ildə Şəki şəhərinin Cümə məscidinin imamı Hacı Səlim Əfəndinin təşəbbüsü və yerli camaatın maddi dəstəyi ilə məscid yanğından sonra yenidən bərpa edilib.
"Ömər Əfəndi" məscidi dini icması Azərbaycan Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi ndə qeydiyyata alınıb.
Məscid, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Memarlığı
Ömər Əfəndi məscdinin binası düzbucaaqlı formasındadır. Məscidin fasadı bişmiş kərpic naxışları ilə diqqəti cəlb edir. Fasaddakı kərpic karniz, divar səthindən qabağa çıxan nazik tağlarla işlənmiş pəncərəüstü, bir-birini əvəz edən kərpic və daş hörgü sıralarından ibarət pəncərəarası divarlar onun memarlıq simasını tamamlayır.
Məscidin ərazisi 105 kvadrat metrdir. Həyətyanı sahəsi isə 525 kvadrat metrdir. Məscidin tikintisi zamanı çınqıl və bişmiş kərpic kimi yerli tikinti materiallarından istifadə olunub. Məscidin damı dəmir lövhələrlə örtülüb, döşəmə və tavanı taxtadandır.
Məscidin giriş qapısının qarşısında açıq eyvanı var. Namaz qılmağa gələnlər məscidin həyətində yerləşən hovuzda dəstəmaz aldıqdan sonra geniş və işıqlı zalda namaz qılmağa gedirlər. Əsas ibadət zalında 14 pəncərə var. Əsas ibadət zalının qarşısında ümumi sahəsi 80 kvadrat metr olan daha da böyük ibadət otağı var. Bu ərazisinin 45 kvadrat metri qadınlar üçün ayrılıb. Qalan hissəsindən isə dəhliz kimi istifadə olunur.
Məscidin minbəri ağacdan hazırlanıb və nəfis əl naxışları ilə bəzədilib. Nəbati ornamentlərlə bəzədilmiş mehrabın hündürlüyü üç metrdir.
Məscidin bişmiş kərpicdən tikilmiş minarəsi dairəvi formaya malikdir. Hündürlüyü 14 metrdir. Tikintinin əsas tutumuna daxil edilmiş minarənin üzərində kərpiclə işlənmiş bəzək işləri Şəki sənətkarlarının xüsusi memarlıq üslubunu, bacarıq və qabiliyyətlərini özündə əks etdirir.
Şəkilləri
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Ömər Əfəndi məscidi" (az.). sheki.heritage.org.az. 13 mart 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 1 dekabr 2022.
- "Şəkinin mədəni-tarixi abidələri" (az.). anl.az. 24 oktyabr 2013. 5 mart 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 1 dekabr 2022.
- "Məscidlər və dini icmalar" (az.). irs.gov.az. 13 iyul 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 1 dekabr 2022.
- "Религиозные общества". Министерство культуры и туризма Азербайджанской Республики. 19 iyul 2013 tarixində .
- "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
- Orkhan Ali. "İbadət evləri: hansı rayonda necə məscid var? - V YAZI" (az.). modern.az. 27 aprel 2012. 27 iyul 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 1 dekabr 2022.
- Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası (PDF). Bakı: Beynəlxalq Əlhuda. 2001. səh. 297. ISBN . 2021-07-23 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-01.
Xarici keçidlər
- Şəki Ömər Əfəndi Məscidi. Doğma Azərbaycanım verilişi.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Omer Efendi mescidi XVIII XIX esrlere aid tarix memarliq abidesi Azerbaycanda Seki seherinde yerlesir Omer Efendi mescidi41 12 01 sm e 47 11 15 s u Olke AzerbaycanSeher SekiYerlesir M F Axundov kucesi dalan 19Aidiyyati Yuxari Bas Dovlet Tarix Memarliq QoruguTikilme tarixi XVIII XIX esrlerUslubu Arran memarliq mektebiVeziyyeti stabilUNESCO Umumdunya IrsiResmi adi Historic Centre of Sheki with the Khan s PalaceTipiMedeniKriteriyaii vTeyin edilib2019Istinad nom 1549DovletAzerbaycanRegionAvropaAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 4979KateqoriyaMescidEhemiyyetiYerli ehemiyyetliOmer Efendi mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Sovet isgalindan sonra mescidin binasindan anbar kimi istifade olunub 1986 ci ilde mescidde yangin bas verib 1987 ci ilde Seki seherinin Cume mescidinin imami Haci Selim Efendinin tesebbusu ve yerli camaatin maddi desteyi ile mescid yangindan sonra yeniden berpa edilib Mescid Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci ilde verdiyi 132 nomreli qerar ile yerli ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisina salinib Hazirda mescid ibadete aciqdir TarixiXIX esrde tikilmis Omer Efendi mescidi bu gune qeder oz orijinal goruntusunu qoruyub saxlayib Sovet isgalindan sonra mescidin binasindan anbar kimi istifade olunub 1950 ci ilden sonra binadan yeniden mescid kimi istifade etmeye baslayiblar 1986 ci ilde mescidde yangin bas verib 1987 ci ilde Seki seherinin Cume mescidinin imami Haci Selim Efendinin tesebbusu ve yerli camaatin maddi desteyi ile mescid yangindan sonra yeniden berpa edilib Omer Efendi mescidi dini icmasi Azerbaycan Dini Qurumlarla Is uzre Dovlet Komitesi nde qeydiyyata alinib Mescid Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci ilde verdiyi 132 nomreli qerar ile yerli ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisina salinib MemarligiOmer Efendi mescdinin binasi duzbucaaqli formasindadir Mescidin fasadi bismis kerpic naxislari ile diqqeti celb edir Fasaddaki kerpic karniz divar sethinden qabaga cixan nazik taglarla islenmis pencereustu bir birini evez eden kerpic ve das horgu siralarindan ibaret pencerearasi divarlar onun memarliq simasini tamamlayir Mescidin erazisi 105 kvadrat metrdir Heyetyani sahesi ise 525 kvadrat metrdir Mescidin tikintisi zamani cinqil ve bismis kerpic kimi yerli tikinti materiallarindan istifade olunub Mescidin dami demir lovhelerle ortulub doseme ve tavani taxtadandir Mescidin giris qapisinin qarsisinda aciq eyvani var Namaz qilmaga gelenler mescidin heyetinde yerlesen hovuzda destemaz aldiqdan sonra genis ve isiqli zalda namaz qilmaga gedirler Esas ibadet zalinda 14 pencere var Esas ibadet zalinin qarsisinda umumi sahesi 80 kvadrat metr olan daha da boyuk ibadet otagi var Bu erazisinin 45 kvadrat metri qadinlar ucun ayrilib Qalan hissesinden ise dehliz kimi istifade olunur Mescidin minberi agacdan hazirlanib ve nefis el naxislari ile bezedilib Nebati ornamentlerle bezedilmis mehrabin hundurluyu uc metrdir Mescidin bismis kerpicden tikilmis minaresi dairevi formaya malikdir Hundurluyu 14 metrdir Tikintinin esas tutumuna daxil edilmis minarenin uzerinde kerpicle islenmis bezek isleri Seki senetkarlarinin xususi memarliq uslubunu bacariq ve qabiliyyetlerini ozunde eks etdirir SekilleriHemcinin baxXan mescidi Seki Cume mescidi Gilehli mescidiIstinadlar Omer Efendi mescidi az sheki heritage org az 13 mart 2019 tarixinde Istifade tarixi 1 dekabr 2022 Sekinin medeni tarixi abideleri az anl az 24 oktyabr 2013 5 mart 2016 tarixinde Istifade tarixi 1 dekabr 2022 Mescidler ve dini icmalar az irs gov az 13 iyul 2022 tarixinde Istifade tarixi 1 dekabr 2022 Religioznye obshestva Ministerstvo kultury i turizma Azerbajdzhanskoj Respubliki 19 iyul 2013 tarixinde Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2001 ci il 2 avqust Tarixli 132 nomreli qerari ile tesdiq edilmisdir PDF az mct gov az 2001 08 02 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 14 Orkhan Ali Ibadet evleri hansi rayonda nece mescid var V YAZI az modern az 27 aprel 2012 27 iyul 2021 tarixinde Istifade tarixi 1 dekabr 2022 Azerbaycan Respublikasi Mescidlerinin Ensiklopediyasi PDF Baki Beynelxalq Elhuda 2001 seh 297 ISBN 964 8121 59 1 2021 07 23 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 01 Xarici kecidlerSeki Omer Efendi Mescidi Dogma Azerbaycanim verilisi