Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çukot rayonu (çuk. Чукоткакэн район) — Rusiya Federasiyası, Çukotka muxtar dairəsi tərkibindəki inzibati ərazi vahidi. Rusiya Federasiyasının ən şərqdə yerləşən rayonudur. İnzibati mərkəzi kəndidir.
| Çukot rayonu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
|
| |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 1927 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəsmi sayt | |||||
 | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Coğrafi yerləşmə
Çukot rayonu dairənin şimal-şərqində yerləşir (demək olar ki, hamısı Çukot yarımadasındadır) və şimalda Çukot dənizinin və şərqdə Berinq boğazının suları ilə yuyulur. ABŞ ilə dəniz sərhədi vardır. Onun təbii olaraq iki okeana birbaşa çıxışı olan - Şimal Buzlu okean və Sakit okean - Rusiyanın yeganə bölgəsidir. Rayonun Çukot dənizinin sahil zolağının uzunluğu 580 km, Berinq dənizinin isə 370 km-dir.
Cənubdan Çukot Muxtar Dairəsinin Providenski rayonu ilə, qərbdən İultinski rayonu ilə həmsərhəddir.
- İqlim
Rayonun iqlim son dərəcə sərtdir. Ən soyuq ayın ortalama illik temperaturu (fevral) -18° ilə −42 ° C, ən isti ayın isə (iyul) +4° ilə + 14 ° C arasındadır. Qışda güclü qar fırtınası müşahidə edilir. Küləyin gücü 35 m/s-yə qədər artır. Sərt dumanların müşahidə edildiyi günlərdə görüntü 1 m-ə qədər düşə bilər. Qışda yağışların, yayda qarın yağması mümkündür.
- Relyef
Çukotka bölgəsinin çox hissəsi qayalı massivlər və tundra dağlıq əraziləridir. Uzunluğu 150 km və hündürlüyü 700-900 m olan Qenkanı silsiləsi rayonu şərq və qərb hissələrə ayırır. Dənizlərin sahilində geniş su-bataqlıq düzənlikləri vardır.
- Hidroqrafiya
Rayonun ərazisi su ehtiyatları ilə zəngindir. Çayları uzun müddət don vəziyyətində qalır. Bir çox çay dibinə donur. Çaylar sentyabr ayında donur, mayın sonu - iyunun əvvəlində isə tamaməm buzdan azd olurlar. Ən böyük çayları Çeqitun, İqelkveem, Ulyuveem, Yonayveem.
Çay vadiləri boyunca çoxlu göllər və bataqlıqlar, dənizlərin sahili boyunca lagoon göllər vardır. Dağlarda çoxlu moren göllərə rastlamaq mümkündür. Rayonun ən böyük gölləri Yonay və Koolendir.
Bir neçə isti və soyuq mineral bulaqlar vardır. Onlardan ən böyüyü Meçiqmen, Tumannı, Lorinski, Pikelyunveemski, İonian, Babuşkini Açki.
- Minerallar
Allüvial qızıl, polimetalik filizlər, civə, qalay, kömür yataqlarına sahibdir. Tikinti qumu, əhəng daşı, çınqıl və mərmər yataqları praktiki olaraq məhdudiyyətsiz ehtiyatlara malikdir.
Yerli idarəetmə
Rayon rəhbərləri
- Mixail Antonoviç Zelenski
- Larisa Petrovna Yuroçko
İqtisadiyyat
İqtisadiyyatın əsas sahəsi kənd təsərrüfatıdır. Burada maralçılıq («Keper» və «Zapolyarye» kənd təsərrüfatı müəssisələri), Xəzlik heyvandarlıq (mavi tülkü), balıqçılıq və morj ovu kimi kənd təsərrüfatı sahələri inkişaf etmişdir . Burada unikal sümük kəsmə emalatxanaları fəaliyyət göstərir.
Əhəmiyyətli mineral ehtiyatlarının olmasına baxmayaraq, onların sənaye əhəmiyyətli hasilatı yoxdur.
Nəqliyyat
İl boyu yalnız rayon mərkəzi ilə Lorino kəndini birləşdirən yol fəaliyyət göstərir. İki yaşayış məntəqəsi arasında aimi avtobus xidməti vardır. Qalan yollar mövsümi xarakter daşıyır.
Rayonun kəndləri arasında sərnişin daşınması helikopterlə həyata keçirilir.
Sahil yaşayış məntəqələrinə ərzağın, yanacağın və maddi-texniki malların tədarükü sahil donanması tərəfindən həyata keçirilir.
İstinadlar
- GEOnet Names Server. 2018.
- Численность населения Чукотского автономного округа по городским округам и муниципальным районам на 1 января 2023 года и в среднем за 2022 год (с учётом итогов ВПН-2020).
- Диана Коротаева, Андрей Харитонов.— // Журнал region87, № 2, 2008 г. Встреча солнца // Регион 87. — 2008. — № 2.
Mənbə
- Чукотский район на официальном сайте Чукотского АО 2010-12-15 at the Wayback Machine
- Форум жителей района
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cukot rayonu cuk Chukotkaken rajon Rusiya Federasiyasi Cukotka muxtar dairesi terkibindeki inzibati erazi vahidi Rusiya Federasiyasinin en serqde yerlesen rayonudur Inzibati merkezi kendidir Cukot rayonuBayraq d Gerb66 18 46 sm e 172 25 04 q u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiYaradilib 1927Sahesi 30 700 km EhalisiEhalisi 4 941 nef 2023 Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografi yerlesmeCukot rayonu dairenin simal serqinde yerlesir demek olar ki hamisi Cukot yarimadasindadir ve simalda Cukot denizinin ve serqde Berinq bogazinin sulari ile yuyulur ABS ile deniz serhedi vardir Onun tebii olaraq iki okeana birbasa cixisi olan Simal Buzlu okean ve Sakit okean Rusiyanin yegane bolgesidir Rayonun Cukot denizinin sahil zolaginin uzunlugu 580 km Berinq denizinin ise 370 km dir Cenubdan Cukot Muxtar Dairesinin Providenski rayonu ile qerbden Iultinski rayonu ile hemserheddir Iqlim Rayonun iqlim son derece sertdir En soyuq ayin ortalama illik temperaturu fevral 18 ile 42 C en isti ayin ise iyul 4 ile 14 C arasindadir Qisda guclu qar firtinasi musahide edilir Kuleyin gucu 35 m s ye qeder artir Sert dumanlarin musahide edildiyi gunlerde goruntu 1 m e qeder duse biler Qisda yagislarin yayda qarin yagmasi mumkundur Relyef Cukotka bolgesinin cox hissesi qayali massivler ve tundra dagliq erazileridir Uzunlugu 150 km ve hundurluyu 700 900 m olan Qenkani silsilesi rayonu serq ve qerb hisselere ayirir Denizlerin sahilinde genis su bataqliq duzenlikleri vardir Hidroqrafiya Rayonun erazisi su ehtiyatlari ile zengindir Caylari uzun muddet don veziyyetinde qalir Bir cox cay dibine donur Caylar sentyabr ayinda donur mayin sonu iyunun evvelinde ise tamamem buzdan azd olurlar En boyuk caylari Ceqitun Iqelkveem Ulyuveem Yonayveem Cay vadileri boyunca coxlu goller ve bataqliqlar denizlerin sahili boyunca lagoon goller vardir Daglarda coxlu moren gollere rastlamaq mumkundur Rayonun en boyuk golleri Yonay ve Koolendir Bir nece isti ve soyuq mineral bulaqlar vardir Onlardan en boyuyu Meciqmen Tumanni Lorinski Pikelyunveemski Ionian Babuskini Acki Minerallar Alluvial qizil polimetalik filizler cive qalay komur yataqlarina sahibdir Tikinti qumu eheng dasi cinqil ve mermer yataqlari praktiki olaraq mehdudiyyetsiz ehtiyatlara malikdir Yerli idareetmeRayon rehberleri Mixail Antonovic Zelenski Larisa Petrovna YurockoIqtisadiyyatIqtisadiyyatin esas sahesi kend teserrufatidir Burada maralciliq Keper ve Zapolyarye kend teserrufati muessiseleri Xezlik heyvandarliq mavi tulku baliqciliq ve morj ovu kimi kend teserrufati saheleri inkisaf etmisdir Burada unikal sumuk kesme emalatxanalari fealiyyet gosterir Ehemiyyetli mineral ehtiyatlarinin olmasina baxmayaraq onlarin senaye ehemiyyetli hasilati yoxdur NeqliyyatIl boyu yalniz rayon merkezi ile Lorino kendini birlesdiren yol fealiyyet gosterir Iki yasayis menteqesi arasinda aimi avtobus xidmeti vardir Qalan yollar movsumi xarakter dasiyir Rayonun kendleri arasinda sernisin dasinmasi helikopterle heyata kecirilir Sahil yasayis menteqelerine erzagin yanacagin ve maddi texniki mallarin tedaruku sahil donanmasi terefinden heyata kecirilir IstinadlarGEOnet Names Server 2018 Chislennost naseleniya Chukotskogo avtonomnogo okruga po gorodskim okrugam i municipalnym rajonam na 1 yanvarya 2023 goda i v srednem za 2022 god s uchyotom itogov VPN 2020 Diana Korotaeva Andrej Haritonov Zhurnal region87 2 2008 g Vstrecha solnca Region 87 2008 2 MenbeChukotskij rajon na oficialnom sajte Chukotskogo AO 2010 12 15 at the Wayback Machine Forum zhitelej rajona