Rekreasiya (polyakca – recreacya – istirahət. Lat. recreatio – istirahət) – Təbiətin qoynunda istiharət etmək və ya turist gəzintiləri yolu ilə sağlamlığın və əmək qabiliyyətinin bərpa olunması.
Rekreasiya dəyişilmələri
İstirahət edənlər və turistlər tərəfindən torpağın həddindən çox tapdanması (bərkiməsi), bitkilərin və xırda heyvanların məhv edilməsi nəticəsində ekosistemin tərkibinin, strukturunun və fəaliyyətinin antropogen diqressiyası (pisləşməsi). Bitkinin rekreasiya dəyişməsi retroqres tipli suksessiya variantıdır. Rekreasiya təsirinin intensivliyi rekreasiya yükü kimi qiymətləndirilir.
Rekreasiya diqressiyası
Əhalinin istirahəti üçün təbii komplekslərin (əsasən meşə biosenozları) intensiv istifadəsi nəticəsində dəyişməsi. Meşə biosenozuna əsas rekreasiya təsirləri bunlardır: mexaniki (tapdanma, budaqların kəsilməsi, odun hazırlanması, tonqal qalanması, heyvanların qorxudulması və s.), meşədən göbələk, giləmeyvə, çiçək və s. yığılması. Meşəyə daim təsir nəticəsində (bitkinin tapdanması və torpağın bərkiməsi) baş verir.
Rekreasiya coğrafiyası
Ərazi rekreasiya sisteminin – planetin quru ərazisində və akvatoriyasında istirahət yerlərinin yaranması, yerləşməsi və fəaliyyətini öyrənən elm sahəsi.
Rekreasiya ərazisi
Əhalinin istirahəti, sağlamlıq və əmək fəaliyyətini bərpa etmək üçün təyin olunmuş quru və ya su səthi sahəsi.
Rekreasiya kadastrı
İnsanın istirahəti və sağlamlığının bərpası məqsədilə ayrılmış ərazilər haqqında məlumatların məcmusu. Rekreasiya kadastrına obyektlərin estetik qiyməti, marşrutların mürəkkəblik dərəcəsi, onların müxtəlif istirahətçi kateqoriyası üçün əlverişliliyi və s. göstərilir.
Rekreasiya meşələri
Əhalinin kütləvi istirahət və əyləncə məqsədi üçün ayrılmış meşə sahələri. Bu məqsədlə təşkil olunan yaşıl zonalar, meşə-parklar təbii meşələr fonunda yaradılır və meşələrin normal funksiyası saxlanılmaqla rekreasiya həcmi artırılır. Belə ki, meşə-parklar yaradarkən orada meşə landşaftları, çəmənlik sahələri, ayrı-ayrı meşə talaları öz təbii halında saxlanılır. Eyni zamanda burada bir sıra tədbirlər sistemi də həyata keçirmək lazım gəlir. Meşə-parklarda çəmənliklər, idman meydançaları, gündəlik istirahət üçün evlər və s. yaradılması məsləhətdir. Park və qoruqdan fərqli olaraq Rekreasiya meşələrinə gələn vətəndaşlar müxtəlif istiqamətlərdə gəzintiyə çıxmaq, ç içək, göbələk, meyvə, giləmeyvə, dərman bitkisi yığmaq, balıq tutmaq imkanına malik ola bilər. Ona görə də Rekreasiya meşələrində xüsusi yollar, cığırlar şəbəkəsi də planlaşdırılır. Respublikamızda Rekreasiya meşələri əsasən sanatoriya və kurortlar ətrafında (İstisu, Şuşa, Şəki, Abşeron, Yalama) meşəli rayon mərkəzləri tərafında yerləşir.
Rekreasiya obyekti
İstirahət üçün ayrılmış kiçik təbiət sahəsi(göl, nohur, meşə talası və s.).
Rekreasiya potensialı
Təbiət ərazisinin insana müsbət fiziki, psixoloji təsir bağışlaması xassəsi. Bu əsasən istirahət vaxtı təzahür edir.
Rekreasiya resursları
İnsanın istirahətini təmin edən, onun sağlamlığını və əmək qabiliyyətini bərpa edən təbii resurslar.
Rekreasiya su hövzəsi
Əhalinin kütləvi istirahəti məqsədilə istifadə etdiyi su hövzəsi.
Rekreasiya yükü
İstirahət edənlərin (balıqtutma, turist, ovçu və s.) və onların nəqliyyat vasitələrinin təbii komplekslərə və rekreasiya obyektlərinə bilavasitə təsir dərəcəsi. Vahid sahəyə və ya rekreasiya obyektinə bir gündə gələn adamların sayı ilə ifadə olunur.
İstinad
- Məmmədov Q.Ş. Xəlilov M.Y. Ensiklopedik ekoloji lüğət Bakı 2008
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rekreasiya polyakca recreacya istirahet Lat recreatio istirahet Tebietin qoynunda istiharet etmek ve ya turist gezintileri yolu ile saglamligin ve emek qabiliyyetinin berpa olunmasi Rekreasiya deyisilmeleriIstirahet edenler ve turistler terefinden torpagin heddinden cox tapdanmasi berkimesi bitkilerin ve xirda heyvanlarin mehv edilmesi neticesinde ekosistemin terkibinin strukturunun ve fealiyyetinin antropogen diqressiyasi pislesmesi Bitkinin rekreasiya deyismesi retroqres tipli suksessiya variantidir Rekreasiya tesirinin intensivliyi rekreasiya yuku kimi qiymetlendirilir Rekreasiya diqressiyasiEhalinin istiraheti ucun tebii komplekslerin esasen mese biosenozlari intensiv istifadesi neticesinde deyismesi Mese biosenozuna esas rekreasiya tesirleri bunlardir mexaniki tapdanma budaqlarin kesilmesi odun hazirlanmasi tonqal qalanmasi heyvanlarin qorxudulmasi ve s meseden gobelek gilemeyve cicek ve s yigilmasi Meseye daim tesir neticesinde bitkinin tapdanmasi ve torpagin berkimesi bas verir Rekreasiya cografiyasiErazi rekreasiya sisteminin planetin quru erazisinde ve akvatoriyasinda istirahet yerlerinin yaranmasi yerlesmesi ve fealiyyetini oyrenen elm sahesi Rekreasiya erazisiEhalinin istiraheti saglamliq ve emek fealiyyetini berpa etmek ucun teyin olunmus quru ve ya su sethi sahesi Rekreasiya kadastriInsanin istiraheti ve saglamliginin berpasi meqsedile ayrilmis eraziler haqqinda melumatlarin mecmusu Rekreasiya kadastrina obyektlerin estetik qiymeti marsrutlarin murekkeblik derecesi onlarin muxtelif istirahetci kateqoriyasi ucun elverisliliyi ve s gosterilir Rekreasiya meseleriEhalinin kutlevi istirahet ve eylence meqsedi ucun ayrilmis mese saheleri Bu meqsedle teskil olunan yasil zonalar mese parklar tebii meseler fonunda yaradilir ve meselerin normal funksiyasi saxlanilmaqla rekreasiya hecmi artirilir Bele ki mese parklar yaradarken orada mese landsaftlari cemenlik saheleri ayri ayri mese talalari oz tebii halinda saxlanilir Eyni zamanda burada bir sira tedbirler sistemi de heyata kecirmek lazim gelir Mese parklarda cemenlikler idman meydancalari gundelik istirahet ucun evler ve s yaradilmasi meslehetdir Park ve qoruqdan ferqli olaraq Rekreasiya meselerine gelen vetendaslar muxtelif istiqametlerde gezintiye cixmaq c icek gobelek meyve gilemeyve derman bitkisi yigmaq baliq tutmaq imkanina malik ola biler Ona gore de Rekreasiya meselerinde xususi yollar cigirlar sebekesi de planlasdirilir Respublikamizda Rekreasiya meseleri esasen sanatoriya ve kurortlar etrafinda Istisu Susa Seki Abseron Yalama meseli rayon merkezleri terafinda yerlesir Rekreasiya obyektiIstirahet ucun ayrilmis kicik tebiet sahesi gol nohur mese talasi ve s Rekreasiya potensialiTebiet erazisinin insana musbet fiziki psixoloji tesir bagislamasi xassesi Bu esasen istirahet vaxti tezahur edir Rekreasiya resurslariInsanin istirahetini temin eden onun saglamligini ve emek qabiliyyetini berpa eden tebii resurslar Rekreasiya su hovzesiEhalinin kutlevi istiraheti meqsedile istifade etdiyi su hovzesi Rekreasiya yukuIstirahet edenlerin baliqtutma turist ovcu ve s ve onlarin neqliyyat vasitelerinin tebii komplekslere ve rekreasiya obyektlerine bilavasite tesir derecesi Vahid saheye ve ya rekreasiya obyektine bir gunde gelen adamlarin sayi ile ifade olunur IstinadMemmedov Q S Xelilov M Y Ensiklopedik ekoloji luget Baki 2008