Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eponim (q.yun. ἐπώνῠμος sözbəsöz "ad vermiş", lat. heros eponimus) — adından ümumi və ya xüsusi isimlər yaradılmış şəxs.
Terminin tarixi
İlkin mənası
Eponim ilk öncə şərəfinə hansısa coğrafi obyekt (şəhər, çay, dağ və s.) adlandırılan tanrı, əfsanəvi qəhrəman və ya real şəxsə deyilirdi. Məsələn, rəvayətə görə, Bizantion şəhəri qədim yunan qəhrəmanı tərəfindən qurulmuşdur, hansı ki miflərdə Poseydon adlı tanrının oğlu idi. Beləliklə, Bizas Bizantionun eponimidir və həmçinin onun vasitəsi ilə Bizans İmperiyasının eponimidir.
Kiyev şəhərinin eponimi əfsanəvi knyaz . Kiyin qardaşlarından biri tərəfdə ucalan dağının eponimidir, onların bacısı isə Dneprin sağ qolu olan və indiki Kiyevin ərazisində axan çayının eponimidir.
Xalqlar və ya tayfaların adlarının kökləri da tez-tez əfsanəvi əcdadlara-eponimlərə qədər uzanır. Məsələn, latınlar tayfasının eponimi kimi mifik hökmdar hesab olunur, hansının ki müxtəlif miflərə görə müxtəlif qədim tanrılar və qəhrəmanlarla qohumluq əlaqəsi olduğu qeyd olunur. Başqa bir əfsanəyə görə, Çexiya və Polşa (lyaxlar) xalqlarının adları əfsanəvi knyazlar adlarından gəlir.
Xüsusi isimlər həmçinin saat aralıqlarına da verilirdi. Belə ki, qədim Afinada "il" sözü doqquz hökmdar-arxontarından birincisinin adlı ilə adlandırılmışdır, hansına ki məhz buna görə "" deyilirdi. Bu səbəbdən rəsmi salnamələrdə tarix bu cür qeyd olunurdu: "filankəs arxon olduğu ildə". Çin tarixi müxtəlif imperator sülalələrinin (məsələn, Tsin, və ) hökmranlıq etdiyi dövrlərə bölünür.
Termin mənasının dəyişilməsi
Vaxt keçdikcə, eponimin fenomen və anlayışların adlandırılmasında istifadəsi daha da artdı. Nəticədə eponim əfsanəvi şəxsiyyətlərdən daha çox həqiqi şəxsiyyətlər olmağa başladılar. Belə ki, artıq eramızdan əvvəl 332-ci ildə Misirdə, Aralıq dənizinin sahilində,İsgəndəriyyə şəhəri yarandı ki, o, Böyük İsgəndərin şərəfinə adlandırılmışdır. 330-cu ildə artıq qeyd olunan Bizantionun adı Konstantinopol oldu. Beləliklə, eponim dəyişdirildi, köhnə şəhər İmperator Konstantinin adını daşımağa başladı.
Böyük coğrafi kəşflər dövrünün başlaması ilə ad tələb edən coğrafi obyektlərin sayı kəskin şəkildə artdı.
Yeni əşyalar, fenomenlər və anlayışlar ixtiraçılar, elm adamları, sahibkarlar və ya hökmdarlar kimi həqiqi insanların şərəfinə adlandırılmağa başlandı.
İstinadlar
- Эпоним Arxivləşdirilib 2021-10-19 at the Wayback Machine // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eponim q yun ἐpwnῠmos sozbesoz ad vermis lat heros eponimus adindan umumi ve ya xususi isimler yaradilmis sexs Terminin tarixiIlkin menasi Eponim ilk once serefine hansisa cografi obyekt seher cay dag ve s adlandirilan tanri efsanevi qehreman ve ya real sexse deyilirdi Meselen revayete gore Bizantion seheri qedim yunan qehremani terefinden qurulmusdur hansi ki miflerde Poseydon adli tanrinin oglu idi Belelikle Bizas Bizantionun eponimidir ve hemcinin onun vasitesi ile Bizans Imperiyasinin eponimidir Kiyev seherinin eponimi efsanevi knyaz Kiyin qardaslarindan biri terefde ucalan daginin eponimidir onlarin bacisi ise Dneprin sag qolu olan ve indiki Kiyevin erazisinde axan cayinin eponimidir Xalqlar ve ya tayfalarin adlarinin kokleri da tez tez efsanevi ecdadlara eponimlere qeder uzanir Meselen latinlar tayfasinin eponimi kimi mifik hokmdar hesab olunur hansinin ki muxtelif miflere gore muxtelif qedim tanrilar ve qehremanlarla qohumluq elaqesi oldugu qeyd olunur Basqa bir efsaneye gore Cexiya ve Polsa lyaxlar xalqlarinin adlari efsanevi knyazlar adlarindan gelir Xususi isimler hemcinin saat araliqlarina da verilirdi Bele ki qedim Afinada il sozu doqquz hokmdar arxontarindan birincisinin adli ile adlandirilmisdir hansina ki mehz buna gore deyilirdi Bu sebebden resmi salnamelerde tarix bu cur qeyd olunurdu filankes arxon oldugu ilde Cin tarixi muxtelif imperator sulalelerinin meselen Tsin ve hokmranliq etdiyi dovrlere bolunur Termin menasinin deyisilmesi Vaxt kecdikce eponimin fenomen ve anlayislarin adlandirilmasinda istifadesi daha da artdi Neticede eponim efsanevi sexsiyyetlerden daha cox heqiqi sexsiyyetler olmaga basladilar Bele ki artiq eramizdan evvel 332 ci ilde Misirde Araliq denizinin sahilinde Isgenderiyye seheri yarandi ki o Boyuk Isgenderin serefine adlandirilmisdir 330 cu ilde artiq qeyd olunan Bizantionun adi Konstantinopol oldu Belelikle eponim deyisdirildi kohne seher Imperator Konstantinin adini dasimaga basladi Boyuk cografi kesfler dovrunun baslamasi ile ad teleb eden cografi obyektlerin sayi keskin sekilde artdi Yeni esyalar fenomenler ve anlayislar ixtiracilar elm adamlari sahibkarlar ve ya hokmdarlar kimi heqiqi insanlarin serefine adlandirilmaga baslandi IstinadlarEponim Arxivlesdirilib 2021 10 19 at the Wayback Machine Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907