Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti" — azərbaycanlı leksikoqraf və lüğətçi alim, Dövlət mükafatı laureatı, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, filologiya elmələri doktoru, professor Əliheydər Orucovun rəhbərliyi və ümumi redaktəsi ilə ilk dəfə 1966-87-ci illərdə nəşr edilmiş lüğət.
| Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti | |
|---|---|
 | |
| Müəllif | Əliheydər Orucov |
| Orijinalın dili | Azərbaycan dili |
| Orijinalın nəşr ili | 1966 |
| ISBN | |
Lüğətdə Azərbaycan ədəbi dilinin lüğət tərkibində mövcud olan və Azərbaycan dilinə daxil olmuş yeni sözlərin mənaları və məna incəlikləri anadilli ədəbiyyat tarixinin görkəmli nümayəndələrindən gətirilən sitat nümunələrilə və digər misallarla izah olunur.
Tarixi
“Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti” XX əsrin 40-cı illərindən hazırlanmağa başlansa da, birinci cildi 1966-cı ildə çap edilmişdir. Həmin cildi Əliheydər Orucov tərtib edib. 1-ci cildin redaktoru Əkrəm Cəfərdir. Redaksiya heyətinə isə AMEA-nın akademikləri Məmməd Arif Dadaşzadə və Məmmədağa Şirəliyev, o cümlədən Əliheydər Orucov və daxildirlər. Cild Ə. Orucov, Bəhruz Abdullayev və tərəfindən tərtib edilib.
Lüğətin ikinci cildinin nəşri ilk nəşrdən 14 il sonra (1980) olub. Bu cildin tərtibçiləri Bəhruz Abdullayev, Ə. Orucov, Nərgiz Rəhimzadə, f.e.n. və Mikayıl Rzaquluzadə olmuşdular. Redaktoru Ə. Orucov olub.
Üçüncü cild 2-cidən 3 il sonra (1983) nəşr edilir. Kitabın redaktoru yenə Ə. Orucov olur. Redaksiya heyətinə f.e.d., professor Vaqif Aslanov daxil edilmişdi. 4 il sonra (1987) nəşr olunmuş dördüncü — sonuncu cildin tərtibçiləri, redaktor və redaksiya heyəti 3-cü ilə eyni olub.
4 cilddə ümumilikdə 57 min söz var.
XX əsrin sonlarında üç cildlik “Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti” hazırlanıb (1997, 1999, 2000) və ona 18 min yeni söz əlavə edilib.
2005-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü, f.e.d., prof. Ağamusa Axundovun bircildlik “Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti” çapdan çıxmışdır. Bircildliyə Azərbaycan dilinin dördcildlik izahlı lüğətində olmayan 1500-ə yaxın söz əlavə edilmişdir.
Ə. Orucovun əsas müəllifi olduğu 4 cildik izahlı lüğət 2006-cı ildə Ağamusa Axundovun rəhbərliyi ilə təkmilləşdirilərək Azərbaycan Respublikasının 4-cü Prezidenti İlham Əliyevin "Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında" 12 yanvar 2004-cü il tarixli sərəncamına əsasən 25 min tirajla yenidən nəşr edilmiş və ölkə kitabxanalarına hədiyyə edilib.
2015-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında maliyyə yardımı ilə həyata keçirilən layihə çərçivəsində Azərbaycan Dil Qurumu tərəfindən onlayn axtarış sistemində internet istifadəçilərinin istifadəsinə verilib.
Nəşrləri
İlk
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti (A, B, V, Q). I cild. Bakı, Azərbaycan Elmlər Akademiyası nəşriyyatı, 1966.
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti (D, E, Ə, J, Z, İ, Y). II cild. Bakı, Elm, 1980.
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti (K, G, L, M, N, O, Ö, P, R). III cild. Bakı, Elm, 1983.
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti (S, T, U, Ü, F, X, H, Ç, C, Ş). IV cild. Bakı, Elm, 1987.
II nəşr
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Dörd cilddə. I cild (ABCÇD). Bakı: Şərq-Qərb, 2006, 744 s. ISBN10: ; ISBN13:
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Dörd cilddə. II cild (EƏFGHXİJK). Bakı: Şərq-Qərb, 2006, 792 s. ISBN10: ; ISBN13:
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Dörd cilddə. III cild (QLMNOÖPR). Bakı: Şərq-Qərb, 2006, 672 s. ISBN10: ; ISBN13:
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. Dörd cilddə. IV cild (SŞTUÜVYZ). Bakı: Şərq-Qərb, 2006, 712 s. ISBN10: ; ISBN13:
Həmçinin bax
İstinadlar
- ""Azərbaycan dilinin böyük izahlı lüğəti" və yeni orfoqrafiya lüğəti hazırlanır". 2020-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-09-13.
- İzahlı lüğət, I, 2006, s. 5
- Nazim Nəsrəddinov. "Mədəni insanların ömrü boyu oxuduğu KİTAB". modern.az (az.). 2023-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-14.
- ""Azərbaycan Dilinin İzahlı Lüğəti" nəşr olunmuşdur". Azərtac.
- "Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı (12 yanvar 2004-cü il)" (az.). e-qanun.az. 2020-02-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-22.
- ""Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti" proqramlaşdırıldı". BiG.Az (az.). 2023-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-14.
Xarici keçidlər
- İzahlı Lüğət (onlayn)
- AzLeks
- Bildilçin
- Obastan
- iLüğət - izahlı lüğət — Android platformalı telefonlar üçün (offline)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan dilinin izahli lugeti azerbaycanli leksikoqraf ve lugetci alim Dovlet mukafati laureati Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu filologiya elmeleri doktoru professor Eliheyder Orucovun rehberliyi ve umumi redaktesi ile ilk defe 1966 87 ci illerde nesr edilmis luget Azerbaycan dilinin izahli lugetiMuellif Eliheyder OrucovOrijinalin dili Azerbaycan diliOrijinalin nesr ili 1966ISBN 978 9952 34 023 5 Lugetde Azerbaycan edebi dilinin luget terkibinde movcud olan ve Azerbaycan diline daxil olmus yeni sozlerin menalari ve mena incelikleri anadilli edebiyyat tarixinin gorkemli numayendelerinden getirilen sitat numunelerile ve diger misallarla izah olunur Tarixi Azerbaycan dilinin izahli lugeti XX esrin 40 ci illerinden hazirlanmaga baslansa da birinci cildi 1966 ci ilde cap edilmisdir Hemin cildi Eliheyder Orucov tertib edib 1 ci cildin redaktoru Ekrem Ceferdir Redaksiya heyetine ise AMEA nin akademikleri Memmed Arif Dadaszade ve Memmedaga Sireliyev o cumleden Eliheyder Orucov ve daxildirler Cild E Orucov Behruz Abdullayev ve terefinden tertib edilib Lugetin ikinci cildinin nesri ilk nesrden 14 il sonra 1980 olub Bu cildin tertibcileri Behruz Abdullayev E Orucov Nergiz Rehimzade f e n ve Mikayil Rzaquluzade olmusdular Redaktoru E Orucov olub Ucuncu cild 2 ciden 3 il sonra 1983 nesr edilir Kitabin redaktoru yene E Orucov olur Redaksiya heyetine f e d professor Vaqif Aslanov daxil edilmisdi 4 il sonra 1987 nesr olunmus dorduncu sonuncu cildin tertibcileri redaktor ve redaksiya heyeti 3 cu ile eyni olub 4 cildde umumilikde 57 min soz var XX esrin sonlarinda uc cildlik Azerbaycan dilinin izahli lugeti hazirlanib 1997 1999 2000 ve ona 18 min yeni soz elave edilib 2005 ci ilde AMEA nin muxbir uzvu f e d prof Agamusa Axundovun bircildlik Azerbaycan dilinin izahli lugeti capdan cixmisdir Bircildliye Azerbaycan dilinin dordcildlik izahli lugetinde olmayan 1500 e yaxin soz elave edilmisdir E Orucovun esas muellifi oldugu 4 cildik izahli luget 2006 ci ilde Agamusa Axundovun rehberliyi ile tekmillesdirilerek Azerbaycan Respublikasinin 4 cu Prezidenti Ilham Eliyevin Azerbaycan dilinde latin qrafikasi ile kutlevi nesrlerin heyata kecirilmesi haqqinda 12 yanvar 2004 cu il tarixli serencamina esasen 25 min tirajla yeniden nesr edilmis ve olke kitabxanalarina hediyye edilib 2015 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti yaninda maliyye yardimi ile heyata kecirilen layihe cercivesinde Azerbaycan Dil Qurumu terefinden onlayn axtaris sisteminde internet istifadecilerinin istifadesine verilib NesrleriIlk Azerbaycan dilinin izahli lugeti A B V Q I cild Baki Azerbaycan Elmler Akademiyasi nesriyyati 1966 Azerbaycan dilinin izahli lugeti D E E J Z I Y II cild Baki Elm 1980 Azerbaycan dilinin izahli lugeti K G L M N O O P R III cild Baki Elm 1983 Azerbaycan dilinin izahli lugeti S T U U F X H C C S IV cild Baki Elm 1987 II nesr Azerbaycan dilinin izahli lugeti Dord cildde I cild ABCCD Baki Serq Qerb 2006 744 s ISBN10 ISBN 9952 34 023 0 ISBN13 ISBN 978 9952 34 023 5 Azerbaycan dilinin izahli lugeti Dord cildde II cild EEFGHXIJK Baki Serq Qerb 2006 792 s ISBN10 ISBN 9952 34 024 9 ISBN13 ISBN 978 9952 34 024 2 Azerbaycan dilinin izahli lugeti Dord cildde III cild QLMNOOPR Baki Serq Qerb 2006 672 s ISBN10 ISBN 9952 34 025 7 ISBN13 ISBN 978 9952 34 025 9 Azerbaycan dilinin izahli lugeti Dord cildde IV cild SSTUUVYZ Baki Serq Qerb 2006 712 s ISBN10 ISBN 9952 34 026 5 ISBN13 ISBN 978 9952 34 026 6Hemcinin baxAzerbaycan dilinin orfoqrafiya lugetiIstinadlar Azerbaycan dilinin boyuk izahli lugeti ve yeni orfoqrafiya lugeti hazirlanir 2020 08 11 tarixinde Istifade tarixi 2016 09 13 Izahli luget I 2006 s 5 Nazim Nesreddinov Medeni insanlarin omru boyu oxudugu KITAB modern az az 2023 11 14 tarixinde Istifade tarixi 2023 11 14 Azerbaycan Dilinin Izahli Lugeti nesr olunmusdur Azertac Azerbaycan dilinde latin qrafikasi ile kutlevi nesrlerin heyata kecirilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 12 yanvar 2004 cu il az e qanun az 2020 02 10 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 22 Azerbaycan dilinin izahli lugeti proqramlasdirildi BiG Az az 2023 11 14 tarixinde Istifade tarixi 2023 11 14 Xarici kecidlerIzahli Luget onlayn AzLeks Bildilcin Obastan iLuget izahli luget Android platformali telefonlar ucun offline