Con Qolsuorsi (ing. John Galsworthy; 14 avqust 1867[…], London – 31 yanvar 1933[…], London) — ingilis yazıçı və dramaturq, məşhur "Forsaytlar haqqında saqa" silsiləsinin müəllifi, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1932).
Con Qolsuorsi | |
---|---|
Təxəllüsü | John Sinjohn |
Doğum tarixi | 14 avqust 1867[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 31 yanvar 1933[…](65 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | beyin xərçəngi[d] |
Dəfn yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | dramaturq, yazıçı, roman yazıçısı, ssenarist, nasir |
Əsərlərinin dili | ingilis dili |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
İngilis şairi, dramaturq və nasir Con Qolsuorsi varlı burjua ailəsinin yeganə övladı idi. Atası Londondakı hüquq şirkətlərindən birinə rəhbərlik edirdi. Con Harrou və Oksford universitetlərində təhsil almışdı. Vəkil ixtisasına yiyələnsə də, heç vaxt hüquq sahəsində çalışmamışdı. Özü üçün yaşamağı, mütaliə etməyi və əyləncəli həyat keçirməyi, səyahətlərə çıxmağı daha üstün tutmuşdu. Dünya səyahəti zaman tanış olduğu polyak mənşəli ingilis yazıçısı Cozef Konradla ömrünün sonuna qədər dostluq əlaqələri saxlamışdı.
Bir çox həmkarları ilə müqayisədə Con Qolsuorsi yaradıcılığa nisbətən gec başlamışdı. Əslində bu işə onu məhəbbət romanı yaşadığı Ada Qolsuorsi – əmisi oğlunun xanımı məcbur etmişdi. Gənc müəllifin ilk hekayələr məcmuəsi 1897-ci ildə Con Sincon təxəllüsü ilə çap olunmuşdu. Bir il sonra isə "Joslin" adlı ilk romanı işıq üzü görmüşdü. 1901-ci ildə çap olunan hekayələr kitabında artıq yazıçının sonrakı dövr yaradıcılığında dönə-dönə təsadüf edəcəyimiz əsas qəhrəmanlarından — Forsaytlar ailəsindən söz açılırdı. 1904-cü ildə Qolsuorsi öz həqiqi ad və soyadı ilə ilk kitabını — "Pinqvinlər adası" romanını nəşr etdirmişdi.
Eyni ildə atasının vəfatı Con Qolsuorsiyə maddi sərbəstlik gətirdi. 1905-ci ildə Ada da ərindən boşandı və onlar evləndilər. Sevdiyi qadınla heç bir qınaqdan qorxmadan, sərbəst yaşamaq imkanı Qolsuorsinin yaradıcılığına təsirsiz ötüşmədi. 1905-ci ildə qələmə aldığı "Əmlakçı" romanında o, Soms və İren Forsaytların timsalında Adanın ilk uğursuz ailə həyatını təsvir etmişdi. "Forsaytlar haqqında saqa" trilogiyasının birinci kitabı olan bu roman Qolsuorsiyə ciddi yazıçı imici qazandırdı. Müəllif Birinci Dünya müharibəsinə qədər Forsaytlar mövzusuna qayıtmamışdı. Əvəzində isə "Malikanə" (1907), "Qardaşlıq" (1909) və "Patrisi" (1909) romanlarını tamamlamışdı. Bu əsərlərdə kiçik torpaq sahiblərinin, ziyalıların və aristokratiyanın həyatından bəhs edirdi.
"Gümüş mücrü" (1906) adlı ilk pyesi ilə Qolsuorsi həm də dramaturq kimi tanındı. Daha sonra "Mübarizə" (1909) və "Ədalət" (1910) pyesləri tamaşaya qoyuldu. Hər üç əsər ciddi ictimai problemlərə toxunurdu. Məhbusların təkadamlıq kameralarda saxlanmalarına qarşı çıxan "Ədalət" pyesinin yazıldığı dövrdə Britaniya imperiyasının daxili işlər naziri olan Uinston Çörçill həbsxana islahatına başlamasında bu əsərin ciddi təsirinin olduğunu etiraf etmişdi.
Müəllif Birinci Dünya müharibəsindən sonra Forsaytlar mövzusuna yenidən qayıtmış, trilogiyanın ikinci və üçüncü kitablarını — "İlgəkdə" (1920) və "İcarəyə verilir" (1921) romanlarını yazmışdı. "Forsaytlar haqqında saqa" ümumi adı ilə çap olunan üç roman Qolsuorsiyə böyük şöhrət qazandırmışdı. O, ingilis ədəbiyyatının canlı klassikinə çevrildi. Forsaytlarla bağlı ikinci trilogiya — "Müasir komediya" 1928-ci ildə, sonuncu — üçüncü trilogiya isə "Fəslin sonu" adı altında Ada Qolsuorsi tərəfindən yazıçının ölümündən sonra (1933) nəşr edilmişdi.
Hər gün mütləq bir neçə səhifə yazmağı özü üçün prinsipə çevirən Qolsuorsi 20 roman, 27 pyes, 3 poetik məcmuə, 170-dən çox hekayə, 5 esselər kitabının müəllifi kimi tanınır. Yazıçının epistolyar irsi təxminən 7000 məktubdan ibarətdir.
1917-ci ildə Con Qolsuorsi Britaniya imperiyasının cəngavəri titulundan imtina etmişdi. Yazıçı bu addımını ictimai institutlardan asılı vəziyyətə düşmək istəməməsi ilə əsaslandırmışdı. Ölümündən dörd il əvvəl Qolsuorsi ölkəsinin ali mükafatı olan "Xidmətlərə görə" ordeni ilə təltif olunmuşdu. O, Triniti-kollecin, Kembric, Dublin, Oksford, Prinston universitetlərinin fəxri doktoru seçilmişdi.
Nobel mükafatı isə ingilis yazıçısına 1932-ci ildə verilmişdi. Qolsuorsi mükafata "zirvəsini "Forsaytlar haqqında saqa" təşkil edən yüksək təhkiyə məharətinə görə" layiq görülmüşdü. Romanı "ingilis ədəbiyyatında diqqətəlayiq hadisə" adlandıran İsveç Akademiyasının üzvü Anders Esterlinq ayrı-ayrı personajların taleyi timsalında bütöv bir epoxanın bədii tarixini yaratmasını Qolsuorsinin böyük ədəbi uğuru adlandırmışdı. Ağır xəstə olan (beyin xərçəngi) yazıçı təqdimat mərasiminə gələ bilməmişdi. İki ay sonra isə vəfat etmişdi.
Con Qolsuorsi əliaçıq xeyriyyəçi kimi tanınırdı. Qazancının təxminən yarısını xeyriyyə məqsədi ilə xərclədiyi məlumdur. O, mühafizəkar ingilis cəmiyyətində senzura, boşanma, minimal əmək haqqı, qadınların seçki hüququ kimi qanunlara yenidən baxılmasının tərəfdarı kimi tanınırdı. Ölüm yatağında olan yazıçı Nobel mükafatının pul hissəsinin bütünlüklə 1921-ci ildə öz təşəbbüsü ilə yaradılan beynəlxalq yazıçı təşkilatına — PEN kluba verilməsini vəsiyyət etmişdi.
Lakin nəcib şəxsi keyfiyyətlərinə və yüksək sənətkarlıq məharətinə baxmayaraq Qolsuorsi yaradıcılığının İngiltərədə hamı tərəfindən qəbul edildiyini düşünmək sadəlövhlük olardı. və Virciniya Vulf kimi tanınmış həmvətənləri onun barışmaz tənqidçiləri kimi ad çıxarmışdılar. Digər ingilis yazıçısı Entoni Bercons gözəl təhkiyəçi olan Qolsuorsinin orta səviyyəli oxucuların zövqünü oxşadığı, intellektualları isə cəlb etmədiyi qənaətində idi.
Əsərləri
- From The Four Winds, 1897 (as John Sinjohn)
- Jocelyn, 1898 (as John Sinjohn)
- Villa Rubein, 1900 (as John Sinjohn)
- A Man Of Devon, 1901 (as John Sinjohn)
- The Island Pharisees, 1904
- The Silver Box, 1906 (his first play)
- The Forsyte Saga, 1906-21, 1922
- The Man Of Property, 1906
- (interlude) Indian Summer of a Forsyte, 1918
- In Chancery, 1920
- (interlude) Awakening, 1920
- To Let, 1921
- The Country House, 1907
- A Commentary, 1908
- Fraternity, 1909
- A Justification For The Censorship Of Plays, 1909
- Strife, 1909
- Fraternity, 1909
- Joy, 1909
- Justice, 1910
- A Motley, 1910
- The Spirit Of Punishment, 1910
- Horses In Mines, 1910
- The Patrician, 1911
- The Little Dream, 1911
- The Pigeon, 1912
- The Eldest Son, 1912
- Moods, Songs, And Doggerels, 1912
- For Love Of Beasts, 1912
- The Inn Of Tranquillity, 1912
- The Dark Flower, 1913
- The Fugitive, 1913
- The Mob, 1914
- The Freelands, 1915
- The Little Man, 1915
- A Bit's Love, 1915
- A Sheaf, 1916
- The Apple Tree, 1916
- Beyond, 1917
- Five Tales, 1918
- Saint's Progress, 1919
- Addresses In America, 1912
- The Foundations, 1920
- In Chancery, 1920
- Awakening, 1920
- The Skin Game, 1920
- To Let, 1920
- A Family Man, 1922
- The Little Man, 1922
- Loyalties, 1922
- Windows, 1922
- Captures, 1923
- Abracadabra, 1924
- The Forest, 1924
- Old English, 1924
- The Show, 1925
- Escape, 1926
- Verses New And Old, 1926
- Castles In Spain, 1927
- A Modern Comedy, 1924-1928, 1929
- The White Monkey, 1924
- (Interlude) a Silent Wooing, 1927
- The Silver Spoon, 1926
- (Interlude) Passers By, 1927
- Swan Song, 1928
- Two Forsyte Interludes, 1927
- The Manaton Edition, 1923-26 (collection, 30 vols.)
- Exiled, 1929
- The Roof, 1929
- On Forsyte Change, 1930
- Two Essays On Conrad, 1930
- Soames And The Flag, 1930
- The Creation Of Character In Literature, 1931 (The Romanes Lecture for 1931).
- Maid In Waiting, 1931
- Forty Poems, 1932
- Flowering Wilderness, 1932
- Over the River, 1933
- Autobiographical Letters Of Galsworthy: A Correspondence With Frank Harris, 1933
- The Grove Edition, 1927-34 (collection, 27 Vols.)
- Collected Poems, 1934
- End Of the Chapter, 1931-1933, 1934 (posthumously)
- Maid In Waiting, 1931
- Flowering Wilderness, 1932
- One More River, 1933 (originally the English edition was called Over the River)
- Punch And Go, 1935
- The Life And Letters, 1935
- The Winter Garden, 1935
- Forsytes, Pendyces And Others, 1935
- Selected Short Stories, 1935
- Glimpses And Reflections, 1937
- Galsworthy's Letters To Leon Lion, 1968
- Letters From John Galsworthy 1900-1932, 1970
İstinadlar
- Краткая литературная энциклопедия (rus.). Москва: Советская энциклопедия, 1962. Т. 2.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Кагарлицкий Ю. И. Голсуорси Джон // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1972. Т. 7 : Гоголь — Дебит. С. 39.
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
Mənbə
- Vilayət Quliyev. Ədəbiyyat sahəsində Nobel mükafatı laureatları. Bakı: "Kitab aləmi" Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2009, səh.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Con Qolsuorsi ing John Galsworthy 14 avqust 1867 London 31 yanvar 1933 London ingilis yazici ve dramaturq meshur Forsaytlar haqqinda saqa silsilesinin muellifi Edebiyyat uzre Nobel mukafati laureati 1932 Con QolsuorsiTexellusu John SinjohnDogum tarixi 14 avqust 1867 1867 08 14 Dogum yeri London Ingiltere Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis KralligiVefat tarixi 31 yanvar 1933 1933 01 31 65 yasinda Vefat yeri London London qrafligi d Ingiltere Birlesmis KralliqVefat sebebi beyin xercengi d Defn yeri Haygeyt qebiristanligiTehsili Harrou Mektebi d Fealiyyeti dramaturq yazici roman yazicisi ssenarist nasirEserlerinin dili ingilis diliUzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiIngilis sairi dramaturq ve nasir Con Qolsuorsi varli burjua ailesinin yegane ovladi idi Atasi Londondaki huquq sirketlerinden birine rehberlik edirdi Con Harrou ve Oksford universitetlerinde tehsil almisdi Vekil ixtisasina yiyelense de hec vaxt huquq sahesinde calismamisdi Ozu ucun yasamagi mutalie etmeyi ve eylenceli heyat kecirmeyi seyahetlere cixmagi daha ustun tutmusdu Dunya seyaheti zaman tanis oldugu polyak menseli ingilis yazicisi Cozef Konradla omrunun sonuna qeder dostluq elaqeleri saxlamisdi Bir cox hemkarlari ile muqayisede Con Qolsuorsi yaradiciliga nisbeten gec baslamisdi Eslinde bu ise onu mehebbet romani yasadigi Ada Qolsuorsi emisi oglunun xanimi mecbur etmisdi Genc muellifin ilk hekayeler mecmuesi 1897 ci ilde Con Sincon texellusu ile cap olunmusdu Bir il sonra ise Joslin adli ilk romani isiq uzu gormusdu 1901 ci ilde cap olunan hekayeler kitabinda artiq yazicinin sonraki dovr yaradiciliginda done done tesaduf edeceyimiz esas qehremanlarindan Forsaytlar ailesinden soz acilirdi 1904 cu ilde Qolsuorsi oz heqiqi ad ve soyadi ile ilk kitabini Pinqvinler adasi romanini nesr etdirmisdi Eyni ilde atasinin vefati Con Qolsuorsiye maddi serbestlik getirdi 1905 ci ilde Ada da erinden bosandi ve onlar evlendiler Sevdiyi qadinla hec bir qinaqdan qorxmadan serbest yasamaq imkani Qolsuorsinin yaradiciligina tesirsiz otusmedi 1905 ci ilde qeleme aldigi Emlakci romaninda o Soms ve Iren Forsaytlarin timsalinda Adanin ilk ugursuz aile heyatini tesvir etmisdi Forsaytlar haqqinda saqa trilogiyasinin birinci kitabi olan bu roman Qolsuorsiye ciddi yazici imici qazandirdi Muellif Birinci Dunya muharibesine qeder Forsaytlar movzusuna qayitmamisdi Evezinde ise Malikane 1907 Qardasliq 1909 ve Patrisi 1909 romanlarini tamamlamisdi Bu eserlerde kicik torpaq sahiblerinin ziyalilarin ve aristokratiyanin heyatindan behs edirdi Gumus mucru 1906 adli ilk pyesi ile Qolsuorsi hem de dramaturq kimi tanindi Daha sonra Mubarize 1909 ve Edalet 1910 pyesleri tamasaya qoyuldu Her uc eser ciddi ictimai problemlere toxunurdu Mehbuslarin tekadamliq kameralarda saxlanmalarina qarsi cixan Edalet pyesinin yazildigi dovrde Britaniya imperiyasinin daxili isler naziri olan Uinston Corcill hebsxana islahatina baslamasinda bu eserin ciddi tesirinin oldugunu etiraf etmisdi Muellif Birinci Dunya muharibesinden sonra Forsaytlar movzusuna yeniden qayitmis trilogiyanin ikinci ve ucuncu kitablarini Ilgekde 1920 ve Icareye verilir 1921 romanlarini yazmisdi Forsaytlar haqqinda saqa umumi adi ile cap olunan uc roman Qolsuorsiye boyuk sohret qazandirmisdi O ingilis edebiyyatinin canli klassikine cevrildi Forsaytlarla bagli ikinci trilogiya Muasir komediya 1928 ci ilde sonuncu ucuncu trilogiya ise Feslin sonu adi altinda Ada Qolsuorsi terefinden yazicinin olumunden sonra 1933 nesr edilmisdi Her gun mutleq bir nece sehife yazmagi ozu ucun prinsipe ceviren Qolsuorsi 20 roman 27 pyes 3 poetik mecmue 170 den cox hekaye 5 esseler kitabinin muellifi kimi taninir Yazicinin epistolyar irsi texminen 7000 mektubdan ibaretdir 1917 ci ilde Con Qolsuorsi Britaniya imperiyasinin cengaveri titulundan imtina etmisdi Yazici bu addimini ictimai institutlardan asili veziyyete dusmek istememesi ile esaslandirmisdi Olumunden dord il evvel Qolsuorsi olkesinin ali mukafati olan Xidmetlere gore ordeni ile teltif olunmusdu O Triniti kollecin Kembric Dublin Oksford Prinston universitetlerinin fexri doktoru secilmisdi Nobel mukafati ise ingilis yazicisina 1932 ci ilde verilmisdi Qolsuorsi mukafata zirvesini Forsaytlar haqqinda saqa teskil eden yuksek tehkiye meharetine gore layiq gorulmusdu Romani ingilis edebiyyatinda diqqetelayiq hadise adlandiran Isvec Akademiyasinin uzvu Anders Esterlinq ayri ayri personajlarin taleyi timsalinda butov bir epoxanin bedii tarixini yaratmasini Qolsuorsinin boyuk edebi uguru adlandirmisdi Agir xeste olan beyin xercengi yazici teqdimat merasimine gele bilmemisdi Iki ay sonra ise vefat etmisdi Con Qolsuorsi eliaciq xeyriyyeci kimi taninirdi Qazancinin texminen yarisini xeyriyye meqsedi ile xerclediyi melumdur O muhafizekar ingilis cemiyyetinde senzura bosanma minimal emek haqqi qadinlarin secki huququ kimi qanunlara yeniden baxilmasinin terefdari kimi taninirdi Olum yataginda olan yazici Nobel mukafatinin pul hissesinin butunlukle 1921 ci ilde oz tesebbusu ile yaradilan beynelxalq yazici teskilatina PEN kluba verilmesini vesiyyet etmisdi Lakin necib sexsi keyfiyyetlerine ve yuksek senetkarliq meharetine baxmayaraq Qolsuorsi yaradiciliginin Ingilterede hami terefinden qebul edildiyini dusunmek sadelovhluk olardi ve Virciniya Vulf kimi taninmis hemvetenleri onun barismaz tenqidcileri kimi ad cixarmisdilar Diger ingilis yazicisi Entoni Bercons gozel tehkiyeci olan Qolsuorsinin orta seviyyeli oxucularin zovqunu oxsadigi intellektuallari ise celb etmediyi qenaetinde idi EserleriFrom The Four Winds 1897 as John Sinjohn Jocelyn 1898 as John Sinjohn Villa Rubein 1900 as John Sinjohn A Man Of Devon 1901 as John Sinjohn The Island Pharisees 1904 The Silver Box 1906 his first play The Forsyte Saga 1906 21 1922 The Man Of Property 1906 interlude Indian Summer of a Forsyte 1918 In Chancery 1920 interlude Awakening 1920 To Let 1921 The Country House 1907 A Commentary 1908 Fraternity 1909 A Justification For The Censorship Of Plays 1909 Strife 1909 Fraternity 1909 Joy 1909 Justice 1910 A Motley 1910 The Spirit Of Punishment 1910 Horses In Mines 1910 The Patrician 1911 The Little Dream 1911 The Pigeon 1912 The Eldest Son 1912 Moods Songs And Doggerels 1912 For Love Of Beasts 1912 The Inn Of Tranquillity 1912 The Dark Flower 1913 The Fugitive 1913 The Mob 1914 The Freelands 1915 The Little Man 1915 A Bit s Love 1915 A Sheaf 1916 The Apple Tree 1916 Beyond 1917 Five Tales 1918 Saint s Progress 1919 Addresses In America 1912 The Foundations 1920 In Chancery 1920 Awakening 1920 The Skin Game 1920 To Let 1920 A Family Man 1922 The Little Man 1922 Loyalties 1922 Windows 1922 Captures 1923 Abracadabra 1924 The Forest 1924 Old English 1924 The Show 1925 Escape 1926 Verses New And Old 1926 Castles In Spain 1927 A Modern Comedy 1924 1928 1929 The White Monkey 1924 Interlude a Silent Wooing 1927 The Silver Spoon 1926 Interlude Passers By 1927 Swan Song 1928 Two Forsyte Interludes 1927 The Manaton Edition 1923 26 collection 30 vols Exiled 1929 The Roof 1929 On Forsyte Change 1930 Two Essays On Conrad 1930 Soames And The Flag 1930 The Creation Of Character In Literature 1931 The Romanes Lecture for 1931 Maid In Waiting 1931 Forty Poems 1932 Flowering Wilderness 1932 Over the River 1933 Autobiographical Letters Of Galsworthy A Correspondence With Frank Harris 1933 The Grove Edition 1927 34 collection 27 Vols Collected Poems 1934 End Of the Chapter 1931 1933 1934 posthumously Maid In Waiting 1931 Flowering Wilderness 1932 One More River 1933 originally the English edition was called Over the River Punch And Go 1935 The Life And Letters 1935 The Winter Garden 1935 Forsytes Pendyces And Others 1935 Selected Short Stories 1935 Glimpses And Reflections 1937 Galsworthy s Letters To Leon Lion 1968 Letters From John Galsworthy 1900 1932 1970IstinadlarKratkaya literaturnaya enciklopediya rus Moskva Sovetskaya enciklopediya 1962 T 2 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Kagarlickij Yu I Golsuorsi Dzhon Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1972 T 7 Gogol Debit S 39 Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi MenbeVilayet Quliyev Edebiyyat sahesinde Nobel mukafati laureatlari Baki Kitab alemi Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2009 seh Xarici kecidlerHemcinin bax