Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
 | Bu məqalə "Kapitan Qrantın uşaqları" romanı haqqındadır. Digər mənaları üçün Kapitan Qrantın uşaqları (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın. |
"Kapitan Qrantın uşaqları" (fr. Les Enfants du capitaine Grant) — fransız yazıçısı Jül Vern tərəfindən 1867-1868-ci illərdə yazılmış roman.
| Kapitan Qrantın uşaqları | |
|---|---|
| fr. Les Enfants du capitaine Grant | |
 | |
| Müəllif | Jül Vern |
| Janr | |
| Orijinalın dili | fransız dili |
| Ölkə | |
| Orijinalın nəşr ili | 1867-1868 |
| Tərcüməçi | Cabbar Məcnunbəyov |
| Növ | roman |
| Sonrakı | 20 000 lye su altında |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bu roman fırtına nəticəsində gəmiləri qəzaya uğramış kapitan Qrant və iki matrosun axtarışından bəhs edir. Əsərdə müəllif dəniz və okeanları, Avstraliya, Yeni Zelandiya və Cənubi Amerikanın zəngin, gözəl və təkrarsız təbiətini təsvir etmişdir. Oxucu romanda maraqlı macəraların, süjet xəttindəki kəskin dönüşlərin şahidi olur. Əsərə incə yumor və nikbin ruh hakimdir.
Məzmun
Səfərin başlanması
Lord Eduard Qlenarvana məxsus "Dunkan" gəmisi Şotlandiya sularında üzərkən matroslar tuturlar. Onun qarnını yararkən balığın mədəsindən butulka tapılır. Butulkada hansısa vacib sənədin ola biləcəyini ehtimal edən Qlenarvan və digər göyərtədə olanlar onu ehtiyatla sındırırlar. Həqiqətən də, butulkadan 3 dildə – ingilis, alman və fransız dillərində yazılmış məktub tapılır. Su yazıların çox hissəsini yuduğundan, ancaq bu məlum olur ki, romanda hadisələr cərəyan etdiyi vaxtdan bir il əvvəl kapitan Qrantın idarə etdiyi "Britaniya" gəmisi qəzaya uyğramış, kapitan Qrant və iki matros cənub yarımkürəsinin 37-ci en dairəsində hansısa sahilə çıxmışlar. Uzunluq dairəsini sənədlərdən oxumaq mümkün olmur.
Qlenarvan kapitan Qrantla bağlı məlumata malik olduğunu qəzetdə elan verərək Londona yola düşür. Burada dövlət adamları ilə görüşən Qlenarvan kapitan Qrantı xilas etmək üçün ekspedisiya göndərilməsinə nail ola bilmir. Onlar qəza yerinin dəqiq məlum olmaması, səfərin təhlükəli və məsrəfli olacağı və digər səbəblər gətirirlər, əsl səbəb isə kapitan Qrantın müstəqil Yeni Şotlandiya yaratmaq məqsədilə torpaq axtarışına çıxması olur.
Qlenarvanın evinə onun qəzetdə verdiyi elanı görərək kapitan Qrantın uşaqları – Robert və Meri Qrant ataları haqda məlumat öyrənmək ümidi ilə gəlirlər. Hökumətin qərarını öyrəndikdən sonra, Qlenarvanın arvadı, məşhur dənizçi qızı Elen Qlenarvan onu öz gəmiləri "Dunkan"da axtarışa çıxmağa inandırır. Özləri də əslən şotlandiyalı olan Qlenarvan və arvadı, onun qohumu mayor Mak-Nabs, həmçinin Robert və Meri Qrant da bortda olurlar. Gəmini gənc kapitan Con Manqls idarə edir. "Dunkan" Qlazqo şəhərindən yola çıxır. Gəmi yola düşəndən bir gün sonra gəmidə başqa bir sərnişinin də olduğu məlum olur – bu, gəmini Hindistana gedən gəmi ilə səhv salmış və 36 saat öz kayutasında yatıb qalmış fransız coğrafiyaşünas alim Jak Paqanel idi. Bu insan ensiklopedik biliyə malik idi, onun yeganə mənfi cəhəti – həddindən artıq huşsuz olması idi. Sərnişinlər onlarla səyahət etməyi ondan xahiş etdikdə, o, razılıq verir.
Cənubi Amerikada axtarış
Uzunluq dairəsi məlum olmadığından, qəzaya uğramış kapitan və matrosları 37-ci paralel üzrə müxtəlif yerlərdə ola bilərdilər. Məktubdakı yarımçıq sözlərə əsasən səyyahlar bu yerin Cənubi Amerikadakı Pataqoniya ola biləcəyini ehtimal edirlər. "Dunkan" onları Cənubi Amerikanın 37-ci paraleldəki qərb sahilində düşürərək, özü Cənubi Amerikanın həmin paraleldəki şərq sahilinə üzür. Səyyahlar 37-ci paralel üzrə Cənubi Amerikanı keçirlər. Yolun asan başlamasına baxmayaraq, təhlükələr getdikcə artır. Təbiət onların yolunda çox maneələr yaradır – dağlarda zəlzələ, susuzluq, Cənubi Amerikanın qırmızı canavarlarının hücumu, daşqın və digər təhlükələrin öhdəsindən mərdliklə gəlmələrinə baxmayaraq, səyyahlar Cənubi Amerikada kapitan Qrantın heç bir izini tapa bilmirlər.
Avstraliyada axtarış
37-ci paralel üzrə şərqə doğru axtarışa qərar verilir və "Dunkan" yolun üstündə, Atlantik okeanda yerləşən və Hind okeanında yerləşən üzür, lakin buralarda da heç bir izə rast gəlinmir. Gəmi Hind okeanını keçərək Avstraliya sahilinə yan alır.
Səyyahlar qonaqpərvər irlandiyalıya məxsus fermada qonaq qalırlar. O da qəzaya uğramış Britaniya gəmisi haqqında heç nə bilmir, lakin onun Ayrton adlı qulluqçusu söhbəti eşidərkən bildirir ki, o, Britaniya gəmisində olmuşdur və gəmi Avstraliyanın şərq sahilində qəzaya uğramışdır. Ayrton əlavə edir ki, kapitan Qrant sağdırsa, o, mütləq Avstraliyadadır. Ayrton bələdçi olmağa razılıq verir, gəmi isə kapitan köməkçisi Tom Ostinin rəhbərliyi ilə təmirə gedib orada növbəti təlimatları gözləməli idi.
Ekspedisiya ardıcıl uğursuzluqlara düçar olur, atlar növbə ilə ölür, fayton bataqlığa düşür və keçilməsi mümkün olmayan Snou çayının sahilində qalır. Qlenarvan Ayrton vasitəsilə Dunkana Avstraliyanın şərqində 37-ci paraleldə gözləmək üçün əmr göndərmək istəyərkən mayor Mak-Nabs Ayrtonu ifşa edir. Sən demə, Ayrton qaçmış katorqaçı canilər dəstəsinin başçısı imiş və atların ölməsi, faytonun bataqlığa düşməsi onun planı imiş. O dəstəni Snou çayının sahilində çıxılmaz vəziyyətdə qoyaraq özü dəstəsilə Dunkanı ələ keçirmək istəyirdi. Ayrton Qlenarvanı yaralayaraq qaçır, Qlenarvan digər adamdan Dunkana məktub göndərir. Lakin Ayrtonun dəstəsi yolda onu yaralayaraq məktubu ondan alırlar. Ayrton məktubla Melburna tələsir, Qlenarvanın dəstəsi isə piyada portuna çataraq ordan Melbruna teleqraf göndərir. Burada Qlenarvan öyrənir ki, Dunkan artıq Melburnu naməlum istiqamətdə tərk etmişdir və qərara gəlir ki, onun gəmisi quldurların əlinə keçərək pirat gəmisinə çevrilmiş, gəmidəkilər isə öldürülmüşdür.
Yeni Zelandiyada axtarış
Avstraliyanın 37-ci paraleldəki şərq sahillərini araşdırdıqdan və qəzaya uğramış gəmi izlərini orada tapmadıqdan sonra, Qlenarvan Ayrtonun yalan danışdığına və kapitan Qrantın Avstraliyada olmadığına əmin olur və beləliklə, Avropaya qayıtmağa qərar verir. Lakin Avropaya gedən gəmi olmadığından, səyyahlar Avropa ilə nisbətən sıx gediş-gəliş olan Oklend şəhərinə getmək qərarına gəlirlər. Üstəlik bu şəhər də 37-ci paralelin üzərində idi. Səyyahlar ticarət gəmisinə minərək Yeni Zelandiyaya yolda düşürlər, lakin onun qərb sahilində, Oklenddən xeyli kənarda gəmiləri qəzaya uğrayır. Onlar gəminin qırıqlarından sal düzəldərək sahilə üzürlər.
Buradan Oklendə gedən yol çox təhlükəli idi. Yeni Zelendiyada ingilislərlə yerli adamyeyən qəbilələri arasında müharibə gedirdi. Yolda dəstə dumana düşərək azır və maorilər tərəfindən əsir götürülür. Onları ingilislərdə əsir olan kahinlə dəyişmək istəyirlər, lakin kahinin öldürüldüyünü biləndə, vəhşilər onları yemək qərarına gəlirlər. Bununla belə, gecə onlar qaçmağa müvəffəq olurlar və Yeni Zelandiyanın şərq sahilinə çatanda, burda gəmiyə rast gəlirlər. Hamının böyük təəccübünə baxmayaraq, bu gəmi "Dunkan" idi və onu quldurlar yox, Tom Ostin idarə edirdi.
Sonluq
"Dunkan"ın quldurların əlinə keçməməsinin yeganə səbəbi bu idi ki, huşsuz coğrafiyaşünas Jak Paqanel Qlenarvanın Tom Ostinə məktubunu yazarkən, səhv edərək "Avstraliyanın şərq sahili" əvəzinə "Yeni Zelandiyanın şərq sahili" yazmışdı. Məktubu çatdıran Ayrton, Tom Ostini bunun səhv olduğuna nə qədər inandırmağa çalışsa da, işində dəqiq olan kapitan köməkçisi ona qulaq asmamışdı. Yolda Ayrton gəmidə matrosları ətrafına yığmağa cəhd edərək üsyan qaldırmaq istəmiş, lakin onu tutub kayutaya salaraq ağzını kilidləmişdilər.
Qlenarvan Ayrtonun bildiyi hər şeyi ondan çıxarmaq istəyirdi. Ayrton onu ingilis hökumətinə təhvil verməmək, bunun əvəzində hansısa kimsəsiz adada düşürməyin əvəzində bildiklərini danışmağa razı olur. Ayrton həqiqətən də "Britaniya" gəmisində bosman olmuşdu, lakin kapitan Qrantla dalaşdıqdan sonra, gəmidə üsyan qaldırmaq istəmiş, üsyanın qarşısı alınmışdı. Kapitan Qrant onu Avstraliya sahilində gəmidən düşürmüşdü. Gəminin qəzaya uğramasını isə o yalnız Qlenarvanın irlandiyalı ev sahibi ilə söhbətinə gizli qulaq asarkən eşitmişdi. Avstraliyada o, Ben Coys adıyla həbsxanasından qaçmış katorqaçılar dəstəsinə başçılıq edirdi. İrlandiyalının evində özünü sadiq qulluqçu göstərərək bir gün onları öldürüb fermanı ələ keçirmək və gəmi almaq istəyirdi. "Dunkan" haqqında eşidən kimi isə, bu ona daha yaxşı variant kimi görünmüş, Qlenarvanın dəstəsini çıxılmaz vəziyyətdə qoyaraq gəmiyə sahib olmaq istəmişdi.
Bu məlumatın kapitan Qrantın axtarışına heç bir xeyir vermədiyinə baxmayaraq, Qlenarvan sözünün üstündə duraraq Ayrtonu kimsəsiz adada düşürür. Bu ada 37-ci paraleldə gedilməmiş yeganə yer – kiçik Tabor adası idi. Adaya yaxınlaşarkən tonqal yandığı görünür, qayıq salıb adaya getdikə isə burdakıların kapitan Qrant və iki matros olduğunu görürlər.
Kapitan Qrant və matroslar xilas olunur, səyyahlar Şotlandiyaya qayıdırlar. Meri Qrant "Dunkan"ın kapitanı Con Manqlsa ərə gedir, Paqanel mayor Mak-Nabsın bacısı ilə evlənir. Robert Qrant dənizçilik akademiyasına daxil olur. Ayrtonu isə, tövbə edəcəyini ümid edərək, adada buraxırlar. Burada o, 12 il – Jül Vernin digər romanı ""nın hadisələrinə qədər qalır.
Elmi əhəmiyyəti
Jül Verinin bir çox əsərlərindəki kimi, bu əsər də həmin dövrə aid çoxlu coğrafi, tarixi və digər məlumatlarla zəngindir. Əsərdəki personajlardan əsasən birinin – coğrafiyaşünas alim Paqanelin dilindən Cənubi Amerika, Avstraliya və Yeni Zelandiyanın tarixindən, avropalılar tərəfindən kəşf olunmasından, oranı tədqiq etmiş səyyahlardan və onların başına gələnlərdən, bu yerlərin təbiətindən, yerli əhalinin xüsusiyyətlərindən çox danışılır.
İngilislərin Avstraliya və Yeni Zelandiyanı necə müstəmləkə etməsi, buraların yerli əhalisinin necə sıxışdırılması və məhv edilməsi, burada yeni ingilis dövlətlərinin qurulması və inzibati ərazi bölgüsünün aparılması təsvir olunur.
Avstraliyada tapılmış qızıl yataqlarına Avropadan minlərlə insanın axışması, burada varlananlar və müflis olanlar, sonradan burada qayda-qanun yaradılması kimi bir çox hadisələr haqqında faktlarla danışılır.
Nəşri
Əsər ilk dəfə məşhur redaktor və naşir Pyer-Jül Hetzel tərəfindən çap olunmuşdur və ilk nəşrdə Eduard Ryu tərəfindən çəkilmiş çoxlu illüstrasiyalar var idi. İkinci dəfə 1876-cı ildə "Routledge" nəşriyyatı tərəfindən üç cildli və "Dünya ətrafında səyahət" adı ilə çap olundu. Bu cildlər "Cənubi Amerika", "Avstraliya" və "Yeni Zelandiya" adlanırdılar.
Əsər Azərbaycan dilinə Cabbar Məcnunbəyov tərəfindən tərcümə olunmuş və bir neçə dəfə çap olunmuşdur. Tərcümə rus dilindən edilmişdir.
- 1930 – Bakı, Azərnəşr
- 1948 – Bakı, Uşaqgəncnəşr
- 1978 – Bakı, Yazıçı
- 2004 – Bakı, Öndər
Sonuncu dəfə 2004-cü ildə, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin "Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında" Sərəncamının icrası olaraq nəşr edilmişdir.
Bu kitab həmçinin yuxarıdakı sərəncama əsasən tərcümə olunmuş kitabların bəzilərilə birlikdə ilk Azərbaycandilli elektron kitab qurğusuna da (e-book reader) daxil edilmişdir
Ekranlaşdırılması
- 1913 — Kapitan Qrantın uşaqları (fr. Les enfants du capitaine Grant), Fransa, rejissorlar — Viktori-Qippolit Jasse, Henri Russel, Jozef Fevr, ssenari — Jül Vern, Mişel Vern. Səssiz film.
- 1936 — Kapitan Qrantın uşaqları (rus. Дети капитана Гранта), SSRİ, rejissor — Vladimir Vaynştok, baş rolda — Nikolay Çerkasov.
- 1962 — (ing. In Search of the Castaways), ABŞ, rejissor — Robert Stivenson, baş rollarda — Moris Şevalye, Heyli Mils və Corc Sanders.
- 1985 — (rus. В поисках капитана Гранта), Bolqarıstan-SSRİ, 7 seriyalı film. Rejissor — Stanislav Qovoruxin, baş rollarda — , Lembit Ulfsak, Aleksandr Abdulov, Kosta Tsonev, Anya Pençeva.
İstinadlar
- . 2014-10-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-15.
Xarici keçidlər
- Jül Vern. Kapitan Qrantın uşaqları /Tərcümə edəni: Cabbar Məcnunbəyov; Ön sözün müəllifi: Əziz Gözəlov..- B.: Öndər , 2004.-552 s.
- The Illustrated Jules Verne — Les Enfants du capitaine Grant (1865-66) 2012-01-16 at the Wayback Machine — Orijinal nəşrin şəkilləri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqale Kapitan Qrantin usaqlari romani haqqindadir Diger menalari ucun Kapitan Qrantin usaqlari deqiqlesdirme sehifesine baxin Kapitan Qrantin usaqlari fr Les Enfants du capitaine Grant fransiz yazicisi Jul Vern terefinden 1867 1868 ci illerde yazilmis roman Kapitan Qrantin usaqlarifr Les Enfants du capitaine GrantMuellif Jul VernJanrOrijinalin dili fransiz diliOlke FransaOrijinalin nesr ili 1867 1868Tercumeci Cabbar MecnunbeyovNov romanSonraki 20 000 lye su altinda Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bu roman firtina neticesinde gemileri qezaya ugramis kapitan Qrant ve iki matrosun axtarisindan behs edir Eserde muellif deniz ve okeanlari Avstraliya Yeni Zelandiya ve Cenubi Amerikanin zengin gozel ve tekrarsiz tebietini tesvir etmisdir Oxucu romanda maraqli maceralarin sujet xettindeki keskin donuslerin sahidi olur Esere ince yumor ve nikbin ruh hakimdir MezmunSeferin baslanmasi Lord Eduard Qlenarvana mexsus Dunkan gemisi Sotlandiya sularinda uzerken matroslar tuturlar Onun qarnini yararken baligin medesinden butulka tapilir Butulkada hansisa vacib senedin ola bileceyini ehtimal eden Qlenarvan ve diger goyertede olanlar onu ehtiyatla sindirirlar Heqiqeten de butulkadan 3 dilde ingilis alman ve fransiz dillerinde yazilmis mektub tapilir Su yazilarin cox hissesini yudugundan ancaq bu melum olur ki romanda hadiseler cereyan etdiyi vaxtdan bir il evvel kapitan Qrantin idare etdiyi Britaniya gemisi qezaya uygramis kapitan Qrant ve iki matros cenub yarimkuresinin 37 ci en dairesinde hansisa sahile cixmislar Uzunluq dairesini senedlerden oxumaq mumkun olmur Qlenarvan kapitan Qrantla bagli melumata malik oldugunu qezetde elan vererek Londona yola dusur Burada dovlet adamlari ile gorusen Qlenarvan kapitan Qranti xilas etmek ucun ekspedisiya gonderilmesine nail ola bilmir Onlar qeza yerinin deqiq melum olmamasi seferin tehlukeli ve mesrefli olacagi ve diger sebebler getirirler esl sebeb ise kapitan Qrantin musteqil Yeni Sotlandiya yaratmaq meqsedile torpaq axtarisina cixmasi olur Qlenarvanin evine onun qezetde verdiyi elani gorerek kapitan Qrantin usaqlari Robert ve Meri Qrant atalari haqda melumat oyrenmek umidi ile gelirler Hokumetin qerarini oyrendikden sonra Qlenarvanin arvadi meshur denizci qizi Elen Qlenarvan onu oz gemileri Dunkan da axtarisa cixmaga inandirir Ozleri de eslen sotlandiyali olan Qlenarvan ve arvadi onun qohumu mayor Mak Nabs hemcinin Robert ve Meri Qrant da bortda olurlar Gemini genc kapitan Con Manqls idare edir Dunkan Qlazqo seherinden yola cixir Gemi yola dusenden bir gun sonra gemide basqa bir sernisinin de oldugu melum olur bu gemini Hindistana geden gemi ile sehv salmis ve 36 saat oz kayutasinda yatib qalmis fransiz cografiyasunas alim Jak Paqanel idi Bu insan ensiklopedik biliye malik idi onun yegane menfi ceheti heddinden artiq hussuz olmasi idi Sernisinler onlarla seyahet etmeyi ondan xahis etdikde o raziliq verir Cenubi Amerikada axtaris Uzunluq dairesi melum olmadigindan qezaya ugramis kapitan ve matroslari 37 ci paralel uzre muxtelif yerlerde ola bilerdiler Mektubdaki yarimciq sozlere esasen seyyahlar bu yerin Cenubi Amerikadaki Pataqoniya ola bileceyini ehtimal edirler Dunkan onlari Cenubi Amerikanin 37 ci paraleldeki qerb sahilinde dusurerek ozu Cenubi Amerikanin hemin paraleldeki serq sahiline uzur Seyyahlar 37 ci paralel uzre Cenubi Amerikani kecirler Yolun asan baslamasina baxmayaraq tehlukeler getdikce artir Tebiet onlarin yolunda cox maneeler yaradir daglarda zelzele susuzluq Cenubi Amerikanin qirmizi canavarlarinin hucumu dasqin ve diger tehlukelerin ohdesinden merdlikle gelmelerine baxmayaraq seyyahlar Cenubi Amerikada kapitan Qrantin hec bir izini tapa bilmirler Avstraliyada axtaris 37 ci paralel uzre serqe dogru axtarisa qerar verilir ve Dunkan yolun ustunde Atlantik okeanda yerlesen ve Hind okeaninda yerlesen uzur lakin buralarda da hec bir ize rast gelinmir Gemi Hind okeanini kecerek Avstraliya sahiline yan alir Seyyahlar qonaqperver irlandiyaliya mexsus fermada qonaq qalirlar O da qezaya ugramis Britaniya gemisi haqqinda hec ne bilmir lakin onun Ayrton adli qulluqcusu sohbeti esiderken bildirir ki o Britaniya gemisinde olmusdur ve gemi Avstraliyanin serq sahilinde qezaya ugramisdir Ayrton elave edir ki kapitan Qrant sagdirsa o mutleq Avstraliyadadir Ayrton beledci olmaga raziliq verir gemi ise kapitan komekcisi Tom Ostinin rehberliyi ile temire gedib orada novbeti telimatlari gozlemeli idi Ekspedisiya ardicil ugursuzluqlara ducar olur atlar novbe ile olur fayton bataqliga dusur ve kecilmesi mumkun olmayan Snou cayinin sahilinde qalir Qlenarvan Ayrton vasitesile Dunkana Avstraliyanin serqinde 37 ci paralelde gozlemek ucun emr gondermek isteyerken mayor Mak Nabs Ayrtonu ifsa edir Sen deme Ayrton qacmis katorqaci caniler destesinin bascisi imis ve atlarin olmesi faytonun bataqliga dusmesi onun plani imis O desteni Snou cayinin sahilinde cixilmaz veziyyetde qoyaraq ozu destesile Dunkani ele kecirmek isteyirdi Ayrton Qlenarvani yaralayaraq qacir Qlenarvan diger adamdan Dunkana mektub gonderir Lakin Ayrtonun destesi yolda onu yaralayaraq mektubu ondan alirlar Ayrton mektubla Melburna telesir Qlenarvanin destesi ise piyada portuna cataraq ordan Melbruna teleqraf gonderir Burada Qlenarvan oyrenir ki Dunkan artiq Melburnu namelum istiqametde terk etmisdir ve qerara gelir ki onun gemisi quldurlarin eline kecerek pirat gemisine cevrilmis gemidekiler ise oldurulmusdur Yeni Zelandiyada axtaris Avstraliyanin 37 ci paraleldeki serq sahillerini arasdirdiqdan ve qezaya ugramis gemi izlerini orada tapmadiqdan sonra Qlenarvan Ayrtonun yalan danisdigina ve kapitan Qrantin Avstraliyada olmadigina emin olur ve belelikle Avropaya qayitmaga qerar verir Lakin Avropaya geden gemi olmadigindan seyyahlar Avropa ile nisbeten six gedis gelis olan Oklend seherine getmek qerarina gelirler Ustelik bu seher de 37 ci paralelin uzerinde idi Seyyahlar ticaret gemisine minerek Yeni Zelandiyaya yolda dusurler lakin onun qerb sahilinde Oklendden xeyli kenarda gemileri qezaya ugrayir Onlar geminin qiriqlarindan sal duzelderek sahile uzurler Buradan Oklende geden yol cox tehlukeli idi Yeni Zelendiyada ingilislerle yerli adamyeyen qebileleri arasinda muharibe gedirdi Yolda deste dumana duserek azir ve maoriler terefinden esir goturulur Onlari ingilislerde esir olan kahinle deyismek isteyirler lakin kahinin oldurulduyunu bilende vehsiler onlari yemek qerarina gelirler Bununla bele gece onlar qacmaga muveffeq olurlar ve Yeni Zelandiyanin serq sahiline catanda burda gemiye rast gelirler Haminin boyuk teeccubune baxmayaraq bu gemi Dunkan idi ve onu quldurlar yox Tom Ostin idare edirdi Sonluq Tabor adasinda terk edilmis Ayrton Dunkan in yola dusmesine baxir Dunkan in quldurlarin eline kecmemesinin yegane sebebi bu idi ki hussuz cografiyasunas Jak Paqanel Qlenarvanin Tom Ostine mektubunu yazarken sehv ederek Avstraliyanin serq sahili evezine Yeni Zelandiyanin serq sahili yazmisdi Mektubu catdiran Ayrton Tom Ostini bunun sehv olduguna ne qeder inandirmaga calissa da isinde deqiq olan kapitan komekcisi ona qulaq asmamisdi Yolda Ayrton gemide matroslari etrafina yigmaga cehd ederek usyan qaldirmaq istemis lakin onu tutub kayutaya salaraq agzini kilidlemisdiler Qlenarvan Ayrtonun bildiyi her seyi ondan cixarmaq isteyirdi Ayrton onu ingilis hokumetine tehvil vermemek bunun evezinde hansisa kimsesiz adada dusurmeyin evezinde bildiklerini danismaga razi olur Ayrton heqiqeten de Britaniya gemisinde bosman olmusdu lakin kapitan Qrantla dalasdiqdan sonra gemide usyan qaldirmaq istemis usyanin qarsisi alinmisdi Kapitan Qrant onu Avstraliya sahilinde gemiden dusurmusdu Geminin qezaya ugramasini ise o yalniz Qlenarvanin irlandiyali ev sahibi ile sohbetine gizli qulaq asarken esitmisdi Avstraliyada o Ben Coys adiyla hebsxanasindan qacmis katorqacilar destesine basciliq edirdi Irlandiyalinin evinde ozunu sadiq qulluqcu gostererek bir gun onlari oldurub fermani ele kecirmek ve gemi almaq isteyirdi Dunkan haqqinda esiden kimi ise bu ona daha yaxsi variant kimi gorunmus Qlenarvanin destesini cixilmaz veziyyetde qoyaraq gemiye sahib olmaq istemisdi Bu melumatin kapitan Qrantin axtarisina hec bir xeyir vermediyine baxmayaraq Qlenarvan sozunun ustunde duraraq Ayrtonu kimsesiz adada dusurur Bu ada 37 ci paralelde gedilmemis yegane yer kicik Tabor adasi idi Adaya yaxinlasarken tonqal yandigi gorunur qayiq salib adaya getdike ise burdakilarin kapitan Qrant ve iki matros oldugunu gorurler Kapitan Qrant ve matroslar xilas olunur seyyahlar Sotlandiyaya qayidirlar Meri Qrant Dunkan in kapitani Con Manqlsa ere gedir Paqanel mayor Mak Nabsin bacisi ile evlenir Robert Qrant denizcilik akademiyasina daxil olur Ayrtonu ise tovbe edeceyini umid ederek adada buraxirlar Burada o 12 il Jul Vernin diger romani nin hadiselerine qeder qalir Elmi ehemiyyetiJul Verinin bir cox eserlerindeki kimi bu eser de hemin dovre aid coxlu cografi tarixi ve diger melumatlarla zengindir Eserdeki personajlardan esasen birinin cografiyasunas alim Paqanelin dilinden Cenubi Amerika Avstraliya ve Yeni Zelandiyanin tarixinden avropalilar terefinden kesf olunmasindan orani tedqiq etmis seyyahlardan ve onlarin basina gelenlerden bu yerlerin tebietinden yerli ehalinin xususiyyetlerinden cox danisilir Ingilislerin Avstraliya ve Yeni Zelandiyani nece mustemleke etmesi buralarin yerli ehalisinin nece sixisdirilmasi ve mehv edilmesi burada yeni ingilis dovletlerinin qurulmasi ve inzibati erazi bolgusunun aparilmasi tesvir olunur Avstraliyada tapilmis qizil yataqlarina Avropadan minlerle insanin axismasi burada varlananlar ve muflis olanlar sonradan burada qayda qanun yaradilmasi kimi bir cox hadiseler haqqinda faktlarla danisilir NesriEser ilk defe meshur redaktor ve nasir Pyer Jul Hetzel terefinden cap olunmusdur ve ilk nesrde Eduard Ryu terefinden cekilmis coxlu illustrasiyalar var idi Ikinci defe 1876 ci ilde Routledge nesriyyati terefinden uc cildli ve Dunya etrafinda seyahet adi ile cap olundu Bu cildler Cenubi Amerika Avstraliya ve Yeni Zelandiya adlanirdilar Azerbaycan dilindeki ilk nesri Eser Azerbaycan diline Cabbar Mecnunbeyov terefinden tercume olunmus ve bir nece defe cap olunmusdur Tercume rus dilinden edilmisdir 1930 Baki Azernesr 1948 Baki Usaqgencnesr 1978 Baki Yazici 2004 Baki Onder Sonuncu defe 2004 cu ilde Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Azerbaycan dilinde latin qrafikasi ile kutlevi nesrlerin heyata kecirilmesi haqqinda Serencaminin icrasi olaraq nesr edilmisdir Bu kitab hemcinin yuxaridaki serencama esasen tercume olunmus kitablarin bezilerile birlikde ilk Azerbaycandilli elektron kitab qurgusuna da e book reader daxil edilmisdirEkranlasdirilmasi1913 Kapitan Qrantin usaqlari fr Les enfants du capitaine Grant Fransa rejissorlar Viktori Qippolit Jasse Henri Russel Jozef Fevr ssenari Jul Vern Misel Vern Sessiz film 1936 Kapitan Qrantin usaqlari rus Deti kapitana Granta SSRI rejissor Vladimir Vaynstok bas rolda Nikolay Cerkasov 1962 ing In Search of the Castaways ABS rejissor Robert Stivenson bas rollarda Moris Sevalye Heyli Mils ve Corc Sanders 1985 rus V poiskah kapitana Granta Bolqaristan SSRI 7 seriyali film Rejissor Stanislav Qovoruxin bas rollarda Lembit Ulfsak Aleksandr Abdulov Kosta Tsonev Anya Penceva Istinadlar 2014 10 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 15 Xarici kecidlerJul Vern Kapitan Qrantin usaqlari Tercume edeni Cabbar Mecnunbeyov On sozun muellifi Eziz Gozelov B Onder 2004 552 s The Illustrated Jules Verne Les Enfants du capitaine Grant 1865 66 2012 01 16 at the Wayback Machine Orijinal nesrin sekilleriVikianbarda Kapitan Qrantin usaqlari ile elaqeli mediafayllar var