Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bentonit (ABŞ-dəki Benton yatağına görə belə adlandırılmışdır) — kolloidal, o cümlədən sorbsion xassəli (bəzən argillit). Qələvi bentonit üçün yüksək plastiklik və şişmə səciyyəvidir. Montmorillonitdən başqa, bentonit tez-tez hidromikalar, qarışıq təbəqəli minerallar, kaolinit, , palıqorskit, kristobalit, seolitlər və b. rəst gəlir. Bentonit vulkanik şüşələri və külün su hövzələrində diagenetik dəyişmələri nəticəsində, sualtı və subaeral aşınmada və hidrotermal proseslərdə, habelə hövzədə SiO2 və kalsium karbonatların çökməsi zamanı əmələ gəlir. Bentonit gillərinin bütün iri yataqları vulkan külləri və tuflarının sualtı pozulması yolu ilə əmələ gəlmişdir (Blek-Xils, Sanders-Defayans, ABŞ, Qumbri-Gürcüstan; Keles-Qazaxıstan və b.). Bentonit yerli adları: askanit, gilabı, qumbrin, gil. Sinonim: Bentonit gili.
| Bentonit | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Kateqoriya | Mineral |
| Xüsusiyyətləri | |
| Sıxlıq | 0,8195 ± 0,06 q/sm³ |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Təbiətdə tapılması
Təbii bentonitin yatağı Qafqazda, Qazaxıstanda və Çerkask vilayətindədir. Bentonitin əsas istehsalçıları: Rusiya, Yunanıstan, Azərbaycan, Yaponiya, İtaliya, Argentina, İspaniya və Türkiyədir.
Xassələri
Bentonit açıq sarı rəngdədir. Formulu: Al2[Si4O10](ОH)2•nH2О Sıxlığı 0,760–0,879 q/sm3 Təbii gilli mineraldır, tərkibindəki hidroalümosilikat hidratlaşma nəticəsində 14–16 dəfə şişmə qabiliyyətinə malikdir. Su mühitində sıxlaşmış gel yaranır. Bu xassə , onun tərkibinə suyun daxil olmasının qarşısını alır, həmçinin qeyri-toksiklikyi, kimyəvi cəhətdən möhkəmliyi onun sənaye istehsalında, tikinti və digər bir çox tətbiq sahələrində istifadə edilməsinə səbəb olur.. Təbii yataq bentonitləri adətən 6–9,5 pH –a malikdir (1 saat soyuduqdan sonra 5% sulu süspenziya üçün) və eyni zamanda tərkibində 2% natrium karbonat vardır; tərkibində olmasından aslı olaraq natrium və kalsiumun ümumi miqdarı 80 me / 100 g-dan çox olmamaqdadır.
Növləri
Bentonitlərin iki növü var:
- aşağı şişkinlik dərəcəsi olan kalsium tərkibli;
- yüksək şişkinlik dərəcəsi olan natrium tərkibli (şişmənin sürəti 7 ml / g və ya daha çox 12 ml / g). Bəzi təbii yataqlarda olan bentonitlərin yuxarıda göstərilən xüsusiyyətləri olmaya bilər. Yuxarıdakı xassələrə malik bentonitlər adətən aktivləşmiş bentonit hesab olunur.
Tətbiqi
Bentonit yeyinti sənayesində , qazma məhlullarının hazırlanmasında, tökmədə, neft məhsulları və dəmir filizlərinin emalında, keramika istehsalında, işlənmiş sintetik və yarım sintetik yağların təmizlənməsində adsorbent kimi istifadə olunur. Bentonitin əsas komponenti (60–70%) olan montmorillonit neft-qaz, qida, kosmetik, formoloji və tikinti sənayesində geniş istifadə edilir. Bentonitdən həmçinin suda yaşayan canlı orqanizmlərin ev şəraitində saxlanılması üçün akvariumların dekorlaşdırılmasında tətbiq edilir. Bentonit bioloji cəhətdən aktiv bir maddədir, , heyvan yemlərinə və torpaqda gübrəyə əlavə edilir ki, bu da heyvanların məhsuldarlığını və əkinçilik təsərrüfatının məhsuldarlığını artırır.
İstinadlar
Mənbə
- Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
- Ю.А.Полканов. Минералы Крыма: Науч.-попул. очерк.. — Симферополь: Таврия, 1989. — 160 с.: ил., 8 л. ил.
- В.А.Кокарев. Использование бентонита зырянского месторождения в животноводстве Курган – 1998
- "Энциклопедия виноградарства. В 3 томах". Гл. редактор А. И. Тимуш, Кишинёв: Главная редакция Молдавской Советской энциклопедии, 1986 г.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bentonit ABS deki Benton yatagina gore bele adlandirilmisdir kolloidal o cumleden sorbsion xasseli bezen argillit Qelevi bentonit ucun yuksek plastiklik ve sisme seciyyevidir Montmorillonitden basqa bentonit tez tez hidromikalar qarisiq tebeqeli minerallar kaolinit paliqorskit kristobalit seolitler ve b rest gelir Bentonit vulkanik suseleri ve kulun su hovzelerinde diagenetik deyismeleri neticesinde sualti ve subaeral asinmada ve hidrotermal proseslerde habele hovzede SiO2 ve kalsium karbonatlarin cokmesi zamani emele gelir Bentonit gillerinin butun iri yataqlari vulkan kulleri ve tuflarinin sualti pozulmasi yolu ile emele gelmisdir Blek Xils Sanders Defayans ABS Qumbri Gurcustan Keles Qazaxistan ve b Bentonit yerli adlari askanit gilabi qumbrin gil Sinonim Bentonit gili BentonitUmumi melumatlarKateqoriya MineralXususiyyetleriSixliq 0 8195 0 06 q sm Vikianbarda elaqeli mediafayllarTebietde tapilmasiTebii bentonitin yatagi Qafqazda Qazaxistanda ve Cerkask vilayetindedir Bentonitin esas istehsalcilari Rusiya Yunanistan Azerbaycan Yaponiya Italiya Argentina Ispaniya ve Turkiyedir XasseleriBentonit aciq sari rengdedir Formulu Al2 Si4O10 OH 2 nH2O Sixligi 0 760 0 879 q sm3 Tebii gilli mineraldir terkibindeki hidroalumosilikat hidratlasma neticesinde 14 16 defe sisme qabiliyyetine malikdir Su muhitinde sixlasmis gel yaranir Bu xasse onun terkibine suyun daxil olmasinin qarsisini alir hemcinin qeyri toksiklikyi kimyevi cehetden mohkemliyi onun senaye istehsalinda tikinti ve diger bir cox tetbiq sahelerinde istifade edilmesine sebeb olur Tebii yataq bentonitleri adeten 6 9 5 pH a malikdir 1 saat soyuduqdan sonra 5 sulu suspenziya ucun ve eyni zamanda terkibinde 2 natrium karbonat vardir terkibinde olmasindan asli olaraq natrium ve kalsiumun umumi miqdari 80 me 100 g dan cox olmamaqdadir NovleriBentonitlerin iki novu var asagi siskinlik derecesi olan kalsium terkibli yuksek siskinlik derecesi olan natrium terkibli sismenin sureti 7 ml g ve ya daha cox 12 ml g Bezi tebii yataqlarda olan bentonitlerin yuxarida gosterilen xususiyyetleri olmaya biler Yuxaridaki xasselere malik bentonitler adeten aktivlesmis bentonit hesab olunur TetbiqiBentonit yeyinti senayesinde qazma mehlullarinin hazirlanmasinda tokmede neft mehsullari ve demir filizlerinin emalinda keramika istehsalinda islenmis sintetik ve yarim sintetik yaglarin temizlenmesinde adsorbent kimi istifade olunur Bentonitin esas komponenti 60 70 olan montmorillonit neft qaz qida kosmetik formoloji ve tikinti senayesinde genis istifade edilir Bentonitden hemcinin suda yasayan canli orqanizmlerin ev seraitinde saxlanilmasi ucun akvariumlarin dekorlasdirilmasinda tetbiq edilir Bentonit bioloji cehetden aktiv bir maddedir heyvan yemlerine ve torpaqda gubreye elave edilir ki bu da heyvanlarin mehsuldarligini ve ekincilik teserrufatinin mehsuldarligini artirir IstinadlarMenbeGeologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 Yu A Polkanov Mineraly Kryma Nauch popul ocherk Simferopol Tavriya 1989 160 s il 8 l il V A Kokarev Ispolzovanie bentonita zyryanskogo mestorozhdeniya v zhivotnovodstve Kurgan 1998 Enciklopediya vinogradarstva V 3 tomah Gl redaktor A I Timush Kishinyov Glavnaya redakciya Moldavskoj Sovetskoj enciklopedii 1986 g Xarici kecidler