Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nardaran qəsri — Bakı şəhəri Sabunçu rayonu Nardaran qəsəbəsi ərazisində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. Qəsr Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən dünya əhəmiyyətli abidə kimi qeydiyyata alımışdır. 2001-ci ildə Nardaran qəsri digər Xəzəryanı müdafiə qurğuları ilə birlikdə UNESCO-nun Ehtiyat siyahısına daxil edilmişdir.
| Nardaran qalası | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər |  Bakı |
| Yerləşir | Nardaran |
| Aidiyyatı | Şirvanşahlar dövləti |
| Memar | Mahmud ibn Səd |
| Tikilmə tarixi | 1301 |
| Üslubu | Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi |
| Material | kirəc daşı |
UNESCO Ehtiyat Siyahısı | |
| Rəsmi adı: The Caspian Shore Defensive Constructions | |
| Tipi | Mədəni |
| Təyin edilib | 2001 |
| İstinad nöm. | 1573 |
| Dövlət | Azərbaycan |
| Region | Avropa |
| İstinad nöm. | 4.4. |
| Kateqoriya | Qala |
| Əhəmiyyəti | Dünya əhəmiyyətli |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qəsr qülləsinin fasadında yerləşdirilmiş iki kitabə tikilinin 1301-ci ildə memar Mahmud ibn Səd tərəfindən inşa edilməsi haqqında məlumat verir. Bu memar eyni zamanda Bakı buxtasındakı Bibiheybət məscidi və İçərişəhərdəki 1300-cü ildə inşa edilmiş və kitabəsində memarın adı da qeyd olunmuş Molla Əhməd məscidinin də plan və inşa işlərini həyata keçirmişdir.
Nardaran qəsri planda kvadrat formalı həyətə malik qala divarları və həyətin mərkəzinə yerləşən silindrik qüllədən ibarətdir. Qəsrin inşasında yerli daşlardan istifadə edilmişdir.
Tarixi
Qəsr qülləsinin fasadında yerləşdirilmiş iki kitabə tikilinin hicri 700-cü ildə (miladi 1301-ci il) memar Mahmud ibn Səd tərəfindən (və ya Mahmud ibn Səid) inşa edilməsi haqqında məlumat verir.
Qüllə girişi üzərində ikinci yarus hündürlüyündə yerləşmiş kitabələrdən böyük olan birinci kitabədə deyilir:
 | Rəhmli və bağışlayan Allahın adı ilə! Bu hərbi qülləni ... anası...öz şəxsi təmiz imkanları və pulları ilə tanrının adını yaşatmaq və onu razılığına nail olmaq üçün inşa etməyi buyurdu. Tarix: 700-cü il, ramazan ayının əvvəli. |  |
Birinci kitabədən bir qədər yuxarıda və şərq tərəfdə yerləşən kiçik ölçülü ikinci kitabədə deyilir: "Səd oğlu Mahmudun işi."
Bu memar eyni zamanda Bakı buxtasındakı Bibiheybət məscidi və İçərişəhərdəki 1300-cü ildə inşa edilmiş və kitabəsində memarın adı da qeyd olunmuş Molla Əhməd məscidinin də plan və inşa işlərini həyata keçirmişdir.
Hər üç abidə memarın qeyri-adi istedadından, qala tikililərinin xarakterindən yaxşı xəbərdar olmasından və bədii təsəvvürə malik olmasından xəbər verir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Nardaran qəsri planda kvadrat formalı həyətə malik qala divarları və həyətin mərkəzinə yerləşən silindrik qüllədən ibarətdir. Qəsr həyətini əhatə edən divarların hündürlüyü 6 metrdir və dörd tərəfdən mazğallı qüllələrlə tamamlanmışdır. Həyətin mərkəzindəki qüllə isə 12,5 metr hündürlüyə malikdir. Qəsrin inşasında yerli daşlardan istifadə edilmişdir.
Silindrik forması, daş günbəzlərlə tamamlanmış üç yarusa bölünməsi, ikinci yarusun yüksəkdə yerləşdirilmiş girişə malik olması və digər xüsusiyyətləri Nardaran qəsrinin mərkəzi qülləsini Dairəvi Mərdəkan qəsrinin mərkəzi qülləsi ilə yaxınlaşdırır. Bütün bu oxşar xüsusiyyətlərə baxmayaraq, Nardaran qəsrinin donjonu bir sıra fərqləndirici xüsusiyyətlərə də malikdir: məsələn, digər Abşeron qəsrlərindən fərqli olaraq Nardaran qəsrinin donjonunun divarları yuxarı qalxdıqca daxilə doğru maillənmir və düzlüyünü saxlayır. Dairəvi Mərdəkan qəsrinin donjonunun konsollarından fərqli olaraq, Nardaran qəsri donjonunun dekorativ elementlər olmadan sadəcə düz yonulmuş daşlardan inşa edilmişdir.
İstinadlar
- "Dünya əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısı" (PDF). Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 2 avqust 2001. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
- Centre, UNESCO World Heritage. "The Caspian Shore Defensive Constructions". UNESCO World Heritage Centre (ingilis). unesco.org. 2019-11-01 tarixində . İstifadə tarixi: 24 aprel 2022.
- Щеблыкин, 1943
- Мамед-заде, 1983
- Мамиконов, 1950. səh. 51
- Мамиконов, 1950. səh. 52
Ədəbiyyat
- Ашурбейли, С. Б. История города Баку. Период средневековья. Баку: Азернешр. 1992. səh. 408. ISBN .
- Бретаницкий, Л. С. Баку. Ленинград-Москва: Искусство. 1970. səh. 245.
- Мамед-заде, К. М. Строительное искусство Азербайджана (с древнейших времён до XIX века) / Научный редактор aкадемик АН Азерб. ССР А. В. Саламзаде. Баку: Элм. 1983.
- Щеблыкин, И. П. Памятники азербайджанского зодчества эпохи Низами (материалы) / Под ред. И. Джафарзаде. Баку: Издательство АзФАН. 1943.
- Мамиконов, Л. Г. К изучению средневековых оборонительных сооружений Апшерона. Москва-Баку: Государственное Архитектурное Издательство. 1946.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nardaran qesri Baki seheri Sabuncu rayonu Nardaran qesebesi erazisinde yerlesen tarix memarliq abidesi Qesr Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi terefinden dunya ehemiyyetli abide kimi qeydiyyata alimisdir 2001 ci ilde Nardaran qesri diger Xezeryani mudafie qurgulari ile birlikde UNESCO nun Ehtiyat siyahisina daxil edilmisdir Nardaran qalasi40 33 41 sm e 50 00 17 s u Olke AzerbaycanSeher BakiYerlesir NardaranAidiyyati Sirvansahlar dovletiMemar Mahmud ibn SedTikilme tarixi 1301Uslubu Sirvan Abseron memarliq mektebiMaterial kirec dasiUNESCO Ehtiyat SiyahisiResmi adi The Caspian Shore Defensive ConstructionsTipiMedeniTeyin edilib2001Istinad nom 1573DovletAzerbaycanRegionAvropaAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 4 4 KateqoriyaQalaEhemiyyetiDunya ehemiyyetliNardaran qalasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qesr qullesinin fasadinda yerlesdirilmis iki kitabe tikilinin 1301 ci ilde memar Mahmud ibn Sed terefinden insa edilmesi haqqinda melumat verir Bu memar eyni zamanda Baki buxtasindaki Bibiheybet mescidi ve Iceriseherdeki 1300 cu ilde insa edilmis ve kitabesinde memarin adi da qeyd olunmus Molla Ehmed mescidinin de plan ve insa islerini heyata kecirmisdir Nardaran qesri planda kvadrat formali heyete malik qala divarlari ve heyetin merkezine yerlesen silindrik qulleden ibaretdir Qesrin insasinda yerli daslardan istifade edilmisdir TarixiQesr donjonunun fasadinda yerlesdirilmis iki insaat kitabesi Qesr qullesinin fasadinda yerlesdirilmis iki kitabe tikilinin hicri 700 cu ilde miladi 1301 ci il memar Mahmud ibn Sed terefinden ve ya Mahmud ibn Seid insa edilmesi haqqinda melumat verir Qulle girisi uzerinde ikinci yarus hundurluyunde yerlesmis kitabelerden boyuk olan birinci kitabede deyilir Rehmli ve bagislayan Allahin adi ile Bu herbi qulleni anasi oz sexsi temiz imkanlari ve pullari ile tanrinin adini yasatmaq ve onu raziligina nail olmaq ucun insa etmeyi buyurdu Tarix 700 cu il ramazan ayinin evveli Birinci kitabeden bir qeder yuxarida ve serq terefde yerlesen kicik olculu ikinci kitabede deyilir Sed oglu Mahmudun isi Bu memar eyni zamanda Baki buxtasindaki Bibiheybet mescidi ve Iceriseherdeki 1300 cu ilde insa edilmis ve kitabesinde memarin adi da qeyd olunmus Molla Ehmed mescidinin de plan ve insa islerini heyata kecirmisdir Her uc abide memarin qeyri adi istedadindan qala tikililerinin xarakterinden yaxsi xeberdar olmasindan ve bedii tesevvure malik olmasindan xeber verir Memarliq xususiyyetleriNardaran qesri planda kvadrat formali heyete malik qala divarlari ve heyetin merkezine yerlesen silindrik qulleden ibaretdir Qesr heyetini ehate eden divarlarin hundurluyu 6 metrdir ve dord terefden mazgalli qullelerle tamamlanmisdir Heyetin merkezindeki qulle ise 12 5 metr hundurluye malikdir Qesrin insasinda yerli daslardan istifade edilmisdir Silindrik formasi das gunbezlerle tamamlanmis uc yarusa bolunmesi ikinci yarusun yuksekde yerlesdirilmis girise malik olmasi ve diger xususiyyetleri Nardaran qesrinin merkezi qullesini Dairevi Merdekan qesrinin merkezi qullesi ile yaxinlasdirir Butun bu oxsar xususiyyetlere baxmayaraq Nardaran qesrinin donjonu bir sira ferqlendirici xususiyyetlere de malikdir meselen diger Abseron qesrlerinden ferqli olaraq Nardaran qesrinin donjonunun divarlari yuxari qalxdiqca daxile dogru maillenmir ve duzluyunu saxlayir Dairevi Merdekan qesrinin donjonunun konsollarindan ferqli olaraq Nardaran qesri donjonunun dekorativ elementler olmadan sadece duz yonulmus daslardan insa edilmisdir Istinadlar Dunya ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisi PDF Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 2 avqust 2001 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 18 iyul 2020 Centre UNESCO World Heritage The Caspian Shore Defensive Constructions UNESCO World Heritage Centre ingilis unesco org 2019 11 01 tarixinde Istifade tarixi 24 aprel 2022 Sheblykin 1943 Mamed zade 1983 Mamikonov 1950 seh 51 Mamikonov 1950 seh 52EdebiyyatAshurbejli S B Istoriya goroda Baku Period srednevekovya Baku Azerneshr 1992 seh 408 ISBN 5 552 00479 5 Bretanickij L S Baku Leningrad Moskva Iskusstvo 1970 seh 245 Mamed zade K M Stroitelnoe iskusstvo Azerbajdzhana s drevnejshih vremyon do XIX veka Nauchnyj redaktor akademik AN Azerb SSR A V Salamzade Baku Elm 1983 Sheblykin I P Pamyatniki azerbajdzhanskogo zodchestva epohi Nizami materialy Pod red I Dzhafarzade Baku Izdatelstvo AzFAN 1943 Mamikonov L G K izucheniyu srednevekovyh oboronitelnyh sooruzhenij Apsherona Moskva Baku Gosudarstvennoe Arhitekturnoe Izdatelstvo 1946 Hemcinin baxDairevi Merdekan qalasi Azerbaycan memarligi