Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Məmməd Rahim Abbas oğlu Hüseynov (təxəllüsü: Məmməd Rahim; 7 (20) aprel 1907, Bakı – 6 may 1977, Bakı) — azərbaycanlı şair, dramaturq, tərcüməçi, 1934-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan SSR xalq şairi (1964), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1940), Ermənistan SSR əməkdar mədəniyyət xadimi (1970), Stalin mükafatı laureatı (1949).
Məmməd Rahim | |
---|---|
Məmməd Rahim Abbas oğlu Hüseynov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Bakı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (70 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Fəaliyyəti | şair, tərcüməçi |
Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili |
İstiqamət | sosialist realizmi |
Janrlar | şeir, poema, pyes |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Həyatı
Məmməd Rahim 1907-ci il aprelin 20-də Bakıda kiçik sahibkar ailəsində doğulmuşdur. 1917-ci ildə atası ölmüş, dəmiryolu xidmətçisi olan böyük qardaşının himayəsində yaşamışdır. Bakı şəhər məktəblərində təhsil alıb APİ-nin Şərqşünaslıq fakültəsinə daxil olmuş (1928-ci ildə), eyni zamanda Azərnəşrdə tərcüməçilik etmişdir (1928-1931). Pedaqoji fəaliyyətə 1-ci Bakı beşillik sovet məktəbində başlamışdır (1931-1935). 1926-cı ildə ilk şeiri "Gördüm", 1930-cu ildə isə ilk şeir kitabı — "Arzular" çap olunmuşdur. Dövri mətbuatda fəal çıxış etmişdir. Yazıçılar İttifaqında şeir bölməsinin rəhbəri və təşkilat katibi(1938-1940) müdafiə bölməsinin rəhbəri (1941-1946), həm də İranda xüsusi ezamiyyətdə olmuşdur. 1946-cı ildən yalnız ədəbi yaradıcılıqla məşğul olduğuna görə işləməmişdir. Müəyyən fasilədən sonra yenidən Yazıçılar İttifaqında poeziya bölməsinə rəhbərlik etmişdir (1947-1950; 1951-1952). Türkiyəyə və Aralıq dənizinə səfərə çıxmışdır. Xəstələndiyi vaxtadək yalnız yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmuşdur. "Xaqani" (1955) mənzum dramını, "Sayat Nova" (1956), "Natəvan" (1962) poemalarını yazmışdır. Ş.Petefi, Beranje, A.Tvardovski, A.Blok, Şiller, Nekrasov, H.Tumanyan və b. tərcümələr etmişdir. Onun əsərləri keçmiş SSRİ xalqlarının dillərinə və bir sıra xarici dilə tərcümə edilmişdir. İki dəfə Lenin ordeninə (1945-1967), "Oktyabr inqilabı" (1977), "Qırmızı Əmək bayrağı" (1965) ordenlərinə və medallara layiq görülmüşdür. 1977-ci il mayın 6-da Bakıda vəfat etmişdir. Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.
Əsərləri
- Arzular (şeirlər). Bakı: Azərnəşr, 1930, 72 səh.
- İkinci kitab (şeirlər). Bakı: Azərnəşr, 1933, 84 səh.
- Partizanın tüfəngi (şeirlər). Bakı: Azərnəşr, 1937, 26 səh.
- İldırımın kitabı. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1939, 14 səh.
- Nübar. Bakı: Azərnəşr, 1939, 196 səh.
- Arzu qız. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1940, 28 səh.
- Vətən sevgisi. Bakı: Azərnəşr, 1942, 37 səh.
- Səhərin nəğməsi. Bakı: Azərnəşr, 1943, 60 səh.
- Onu Don qucaqladı. Bakı: Azərnəşr, 1943, 10 səh.
- Ölməz qəhrəman. Bakı: Azərnəşr, 1946, 40 səh.
- Xəzər sahilində. Bakı: Azərnəşr, 1948, 282 səh.
- Leninqrad göylərində. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1949, 40 səh.
- İldırımın kitabı. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1951, 20 səh.
- Abşeron torpağında. Bakı: Azərnəşr, 1952, 110 səh.
- Sevgi (şeirlər). Bakı: Azərnəşr, 1954, 216 səh.
- Balaca bağbanlar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1955, 36 səh.
- Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). I c, Bakı: Azərnəşr, 1955, 316 səh.
- Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). II c, Bakı: Azərnəşr, 1957, 416 səh.
- Məhəbbətin baharı. Bakı: Azərnəşr, 1957, 196 səh.
- Şeirlər və poemalar (şairin kitabxanası). Bakı: Azərnəşr, 1960, 328 səh.
- Arzular gül açanda. Bakı: Azərnəşr, 1965, 389 səh.
- Seçilmiş əsərləri (üç cilddə). Bakı: 407 səh.
- Seçilmiş əsərləri (üç cilddə). Bakı: 390 səh.
- Tonqal başında (şeirlər və poemalar). Bakı: Gənclik, 1968, 39 səh.
- Leninqrad göylərində. Bakı: Gənclik, 1975, 57 səh.
- Dayağım (şeirlər). Bakı: Gənclik, 1971, 153 səh.
- Limon və çay. Bakı: Gənclik, 1972, 12 səh.
- Məhəbbət dastanı (şeirlər və poemalar). Bakı: Azərnəşr, 1974, 260 səh.
- Seçilmiş əsərləri (üç cilddə). III c. Bakı: Yazıçı, 1978, 264 səh.
- Seçilmiş əsərləri (üç cilddə). I c. Bakı: Azərnəşr, 1988, 263 səh.
Tərcümələri
- Nizami Gəncəvi. Yeddi gözəl. Bakı: Azərnəşr, 1946, 356 səh.
- Şota Rustaveli. Pələng dərisi geymiş pəhləvan (I hissə). Bakı: Azərnəşr, 1937, 284 səh.
- A.S.Puşkin. Ruslan və Lyudmila. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1949.
- Avetik İsahakyan. Şeirlər və poemalar. Bakı: Azərnəşr, 1951, 260 səh.
- M.Y.Lermontov. Seçilmiş şeir və poemalar. Bakı: Azərnəşr, 1939, 218 səh.
- M.Y.Lermontov. Mtsıri. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1939, 44 səh.
- M.Y.Lermontov. Çar İvan Vasilyeviç, cavan opriçnik, qoçaq tacir Kalaşnikov haqqında nəğmə. Bakı: Usaqgəncnəş, 1939, 30 səh.
- M.Y.Lermontov. Çar İvan Vasilyeviç, cavan opriçnik, qoçaq tacir Kalaşnikov haqqında nəğmə. Bakı: Usaqgəncnəş, 1961, 20 səh.
- Aleksandr Blok. On ikilər. Bakı: Azərnəşr, 1932.
- Nizami Gəncəvi. Yeddi gözəl. Bakı: Yazıçı, 1983, 356 səh.
- Şota Rustaveli. Pələng dərisi geymiş pəhləvan. Bakı: Azərnəşr, 1966, 300 səh.
İstinadlar
- Рагим Мамед // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
Xarici keçidlər
- Məmməd Rahim — Leninin Möhtəşəm Al Bayrağından (şeir)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Memmed Rahim Abbas oglu Huseynov texellusu Memmed Rahim 7 20 aprel 1907 Baki 6 may 1977 Baki azerbaycanli sair dramaturq tercumeci 1934 cu ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Azerbaycan SSR xalq sairi 1964 Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi 1940 Ermenistan SSR emekdar medeniyyet xadimi 1970 Stalin mukafati laureati 1949 Memmed RahimMemmed Rahim Abbas oglu HuseynovDogum tarixi 20 aprel 1907Dogum yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 6 may 1977 70 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRDefn yeri Fexri XiyabanVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIMilliyyeti azerbaycanliFealiyyeti sair tercumeciEserlerinin dili Azerbaycan diliIstiqamet sosialist realizmiJanrlar seir poema pyesUzvluyu SSRI Yazicilar IttifaqiMukafatlari 1964 1977HeyatiMemmed Rahim 1907 ci il aprelin 20 de Bakida kicik sahibkar ailesinde dogulmusdur 1917 ci ilde atasi olmus demiryolu xidmetcisi olan boyuk qardasinin himayesinde yasamisdir Baki seher mekteblerinde tehsil alib API nin Serqsunasliq fakultesine daxil olmus 1928 ci ilde eyni zamanda Azernesrde tercumecilik etmisdir 1928 1931 Pedaqoji fealiyyete 1 ci Baki besillik sovet mektebinde baslamisdir 1931 1935 1926 ci ilde ilk seiri Gordum 1930 cu ilde ise ilk seir kitabi Arzular cap olunmusdur Dovri metbuatda feal cixis etmisdir Yazicilar Ittifaqinda seir bolmesinin rehberi ve teskilat katibi 1938 1940 mudafie bolmesinin rehberi 1941 1946 hem de Iranda xususi ezamiyyetde olmusdur 1946 ci ilden yalniz edebi yaradiciliqla mesgul olduguna gore islememisdir Mueyyen fasileden sonra yeniden Yazicilar Ittifaqinda poeziya bolmesine rehberlik etmisdir 1947 1950 1951 1952 Turkiyeye ve Araliq denizine sefere cixmisdir Xestelendiyi vaxtadek yalniz yaradiciliq fealiyyeti ile mesgul olmusdur Xaqani 1955 menzum dramini Sayat Nova 1956 Natevan 1962 poemalarini yazmisdir S Petefi Beranje A Tvardovski A Blok Siller Nekrasov H Tumanyan ve b tercumeler etmisdir Onun eserleri kecmis SSRI xalqlarinin dillerine ve bir sira xarici dile tercume edilmisdir Iki defe Lenin ordenine 1945 1967 Oktyabr inqilabi 1977 Qirmizi Emek bayragi 1965 ordenlerine ve medallara layiq gorulmusdur 1977 ci il mayin 6 da Bakida vefat etmisdir Fexri Xiyabanda defn olunmusdur EserleriArzular seirler Baki Azernesr 1930 72 seh Ikinci kitab seirler Baki Azernesr 1933 84 seh Partizanin tufengi seirler Baki Azernesr 1937 26 seh Ildirimin kitabi Baki Usaqgencnesr 1939 14 seh Nubar Baki Azernesr 1939 196 seh Arzu qiz Baki Usaqgencnesr 1940 28 seh Veten sevgisi Baki Azernesr 1942 37 seh Seherin negmesi Baki Azernesr 1943 60 seh Onu Don qucaqladi Baki Azernesr 1943 10 seh Olmez qehreman Baki Azernesr 1946 40 seh Xezer sahilinde Baki Azernesr 1948 282 seh Leninqrad goylerinde Baki Usaqgencnesr 1949 40 seh Ildirimin kitabi Baki Usaqgencnesr 1951 20 seh Abseron torpaginda Baki Azernesr 1952 110 seh Sevgi seirler Baki Azernesr 1954 216 seh Balaca bagbanlar Baki Usaqgencnesr 1955 36 seh Secilmis eserleri iki cildde I c Baki Azernesr 1955 316 seh Secilmis eserleri iki cildde II c Baki Azernesr 1957 416 seh Mehebbetin bahari Baki Azernesr 1957 196 seh Seirler ve poemalar sairin kitabxanasi Baki Azernesr 1960 328 seh Arzular gul acanda Baki Azernesr 1965 389 seh Secilmis eserleri uc cildde Baki 407 seh Secilmis eserleri uc cildde Baki 390 seh Tonqal basinda seirler ve poemalar Baki Genclik 1968 39 seh Leninqrad goylerinde Baki Genclik 1975 57 seh Dayagim seirler Baki Genclik 1971 153 seh Limon ve cay Baki Genclik 1972 12 seh Mehebbet dastani seirler ve poemalar Baki Azernesr 1974 260 seh Secilmis eserleri uc cildde III c Baki Yazici 1978 264 seh Secilmis eserleri uc cildde I c Baki Azernesr 1988 263 seh TercumeleriNizami Gencevi Yeddi gozel Baki Azernesr 1946 356 seh Sota Rustaveli Peleng derisi geymis pehlevan I hisse Baki Azernesr 1937 284 seh A S Puskin Ruslan ve Lyudmila Baki Usaqgencnesr 1949 Avetik Isahakyan Seirler ve poemalar Baki Azernesr 1951 260 seh M Y Lermontov Secilmis seir ve poemalar Baki Azernesr 1939 218 seh M Y Lermontov Mtsiri Baki Usaqgencnesr 1939 44 seh M Y Lermontov Car Ivan Vasilyevic cavan opricnik qocaq tacir Kalasnikov haqqinda negme Baki Usaqgencnes 1939 30 seh M Y Lermontov Car Ivan Vasilyevic cavan opricnik qocaq tacir Kalasnikov haqqinda negme Baki Usaqgencnes 1961 20 seh Aleksandr Blok On ikiler Baki Azernesr 1932 Nizami Gencevi Yeddi gozel Baki Yazici 1983 356 seh Sota Rustaveli Peleng derisi geymis pehlevan Baki Azernesr 1966 300 seh IstinadlarRagim Mamed Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Xarici kecidlerMemmed Rahim Leninin Mohtesem Al Bayragindan seir