Xacə Mir Əli ibn İlyas Təbrizi (fars. میرعلی تبریزی;təq. 1340 – təq. 1420, Təbriz) — mənşəcə azərbaycanlı olan ən görkəmli xəttatlarından biri, Nəstəliq xəttinin yaradıcısı.
Mir Əli Təbrizi | |
---|---|
Doğum tarixi | təq. 1340 |
Vəfat tarixi | təq. 1420 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | xəttat, şair |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Alimlər, bioqraflar və xəttatlıq tarixinə dair risalə müəllifləri Mir Əli Təbrizini "nəstəliq" xəttinin yaradıcısı hesab edirlər. Bu xətt növü çox tezliklə klassik altılığı sıxışdırmış və bütün Şərqdə geniş yayılmışdı. Orta əsr müəlliflərindən biri yazırdı: "Əgər iri və xırda nəsxi-təliq xətti varsa da, bunun yaradıcısı Xacə Mir Əlidir. O, öz kəskin ağlı ilə bu xətti nəsx və təliq xətlərinin qovuşmasından yaratmışdır. Onun qələminin qamışı ona görə bu qədər şirindir ki, təmiz Təbriz torpağından qalxıb-cücərmişdir."
Yaradıcılığı
Rəvayətə görə, yeni bir xətt icad etmək arzusu ilə alışıb yanan xacə Mir Əli Təbrizi bir gecə yuxu görür. Yuxusuna girən birinci şiə imamı Mürtəza Əli ona deyir: "Ey Allahın qulu! Ördək suya girəndə ona diqqət yetir, onun hərəkətlərinə fikir ver və buna bənzər bir xətt yarat… Gör bir ördəyin gözləri necə yumrudur, dimdiyi necə dikdir, boynu necə də əyridir. Bunlara bax və bir xətt icad et!"
Əmir Teymurun zamanında Mir Əli artıq nəstəliq xəttinin banisi kimi şöhrət tapmış və Azərbaycanın da daxil olduğu nəhəng bir imperiyanın bütün hüdudlarında hörmətli xəttatlardan sayılırdı. Onun qələmindən çıxmış əlyazmaları indi Londonda, Tehranda, Sankt-Peterburqda muzeyləri bəzəyir.
Mir Əlinin yeni xətti mənimsəyən ilk şagirdi onun oğlu Mir Abdullah olur. Mir Abdullah da bir usta xəttat kimi çox ölkələrdə ad çıxarmış və "Şəkəri-qələm" ləqəbini almışdı. XV əsrin görkəmli Azərbaycan xəttatı Cəfər Təbrizi isə Mir Abdullahın şagirdlərindən idi. Cəfər Nəstəliq xəttinin inkişafı üçün o qədər böyük işlər görmüşdü ki, onu bu xəttin ikinci ustadı (müxtəre üs-sani) adlandırırdılar. O, bir müddət digər Azərbaycan rəssamları ilə birlikdə Heartda, Teymuri şahı Şahruxun oğlu Baysunqur Mirzənin yanında saray xəttatlarına başçılıq etdiyindən ona "baysunquri" titulu da verilmişdi.
Mir Əlinin Mir Abdullah, Cəfər Təbrizi və başqa şagirdləri öz böyük müəllimlərinin ideyalarını inkişaf etdirmiş və onun irəli sürdüyü mülahizələrin doğruluğunu isbata yetirmişlər.
İstinadlar
- https://doi-org.wikipedialibrary.idm.oclc.org/10.1093/gao/9781884446054.article.T058555.
- . 2008-08-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-13.
Həmçinin bax
Xəttatlıq çox pis şeydi. Heç vaxt xəttat olmaq fikrinə düşməyin. Düşənlər 3131-ci ilə qədər Əzab çəksinlər. Bir də ki Bir qız var Adı N ilə başlayır. I love she.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Tebrizi Xace Mir Eli ibn Ilyas Tebrizi fars میرعلی تبریزی teq 1340 teq 1420 Tebriz mensece azerbaycanli olan en gorkemli xettatlarindan biri Nesteliq xettinin yaradicisi Mir Eli TebriziDogum tarixi teq 1340Vefat tarixi teq 1420Vefat yeri Tebriz Tebriz sehristani Serqi Azerbaycan ostani IranFealiyyeti xettat sair Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAlimler bioqraflar ve xettatliq tarixine dair risale muellifleri Mir Eli Tebrizini nesteliq xettinin yaradicisi hesab edirler Bu xett novu cox tezlikle klassik altiligi sixisdirmis ve butun Serqde genis yayilmisdi Orta esr muelliflerinden biri yazirdi Eger iri ve xirda nesxi teliq xetti varsa da bunun yaradicisi Xace Mir Elidir O oz keskin agli ile bu xetti nesx ve teliq xetlerinin qovusmasindan yaratmisdir Onun qeleminin qamisi ona gore bu qeder sirindir ki temiz Tebriz torpagindan qalxib cucermisdir YaradiciligiRevayete gore yeni bir xett icad etmek arzusu ile alisib yanan xace Mir Eli Tebrizi bir gece yuxu gorur Yuxusuna giren birinci sie imami Murteza Eli ona deyir Ey Allahin qulu Ordek suya girende ona diqqet yetir onun hereketlerine fikir ver ve buna benzer bir xett yarat Gor bir ordeyin gozleri nece yumrudur dimdiyi nece dikdir boynu nece de eyridir Bunlara bax ve bir xett icad et Emir Teymurun zamaninda Mir Eli artiq nesteliq xettinin banisi kimi sohret tapmis ve Azerbaycanin da daxil oldugu neheng bir imperiyanin butun hududlarinda hormetli xettatlardan sayilirdi Onun qeleminden cixmis elyazmalari indi Londonda Tehranda Sankt Peterburqda muzeyleri bezeyir Mir Elinin yeni xetti menimseyen ilk sagirdi onun oglu Mir Abdullah olur Mir Abdullah da bir usta xettat kimi cox olkelerde ad cixarmis ve Sekeri qelem leqebini almisdi XV esrin gorkemli Azerbaycan xettati Cefer Tebrizi ise Mir Abdullahin sagirdlerinden idi Cefer Nesteliq xettinin inkisafi ucun o qeder boyuk isler gormusdu ki onu bu xettin ikinci ustadi muxtere us sani adlandirirdilar O bir muddet diger Azerbaycan ressamlari ile birlikde Heartda Teymuri sahi Sahruxun oglu Baysunqur Mirzenin yaninda saray xettatlarina basciliq etdiyinden ona baysunquri titulu da verilmisdi Mir Elinin Mir Abdullah Cefer Tebrizi ve basqa sagirdleri oz boyuk muellimlerinin ideyalarini inkisaf etdirmis ve onun ireli surduyu mulahizelerin dogrulugunu isbata yetirmisler Istinadlarhttps doi org wikipedialibrary idm oclc org 10 1093 gao 9781884446054 article T058555 2008 08 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 10 13 Hemcinin baxAzerbaycan tesviri seneti Azerbaycan medeniyyeti Xettatliq cox pis seydi Hec vaxt xettat olmaq fikrine dusmeyin Dusenler 3131 ci ile qeder Ezab ceksinler Bir de ki Bir qiz var Adi N ile baslayir I love she