Tomas Hant Morqan (ing. Thomas Hunt Morgan; 25 sentyabr 1866[…], Leksinqton, Kentukki – 4 dekabr 1945[…], Pasadena, Kaliforniya) — Amerika bioloqu, genetika elminin banislərindən biri, İtakada, Nyu York (1932) Genetikadan keçirilən Altıncı Beynəlxalq konqresin sədri olub. "Xromosomların irsiyyətdə rolu" ilə bağlı kəşfə görə 1933-ci ildə fiziolofiya və tibbin Nobel mükafatı laureatı olmuşdur.
Morqan Tomas Hant | |
---|---|
Doğum tarixi | 25 sentyabr 1866[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 4 dekabr 1945[…](79 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | ürək tutması |
Uşağı | 4 |
Elm sahəsi | Genetika |
Elmi dərəcələri |
|
İş yerləri |
|
Təhsili |
|
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiya
Tomas Morqan və onun tələbələri(Q.C.Möller, A.Q.Störtevant) "Xromosomun İrsiyyəti" nəzəriyyəsini formalaşdırmışdılar. Genlərin xromosomda yerləşməsi haqqında qoyulmuş qanunauyğunluqlar Qreqor Mendelin qanunlarının sitoloji mexanizmlərinin aydınlanmasına və təbii seçmə nəzəriyyəsinin genetik əsaslarının inkişafına səbəb oldu. Növlərdə irsiyyət və dəyişkənliyin olmasına aid uzunmüddətli və çətin araşdırmalar yalnız Morqanın drozofil milçəyi üzərində apardığı eksperimentlərdən sonra uğurla nəticələndi.O drozofil milçəyinin öyrənilmiş xüsusiyyətlərini 4 qrupa böldü, bunlar irsən nəslə ötürülür və drozofil milçəyində 4 cüt xromosomun olmağı ilə bağlıdı.Alimlər müəyyən etmişdilər ki, bu xromosomlardan olan kombinasiyalar müxtəlif min gendən çox ola bilməz.Milçəkdə olan genlərdən asılı olaraq onun bu və ya hansı növə aid olduğu müəyyən olunur. Drozofillə aparılan minlərlə eksperimentlər morqançılara bu və ya digər genin xromosomda harda yerləşməsini göstərən xəritə tərtib etməyə imkan verdi. Bu xəritə imkan verdi müəyyən etməyə ki, bütün bitki və heyvan xromosomlarında genlər dəqiq müəyyən vəziyyətdə yerləşir.
Mənbə
- Развитие и наследственность Ю. Я. Керкис. — М.—Л.: Биомедгиз, 1937.
Thomas Hunt Morgan (1866—1945) A Biographical Memoir by A. H. Sturtevant, 1959
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Allen G. E. Thomas Hunt Morgan // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Морган Томас Хант // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Biographical Memoirs of the Royal Society.
- www.pas.va (ing.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tomas Hant Morqan ing Thomas Hunt Morgan 25 sentyabr 1866 Leksinqton Kentukki 4 dekabr 1945 Pasadena Kaliforniya Amerika bioloqu genetika elminin banislerinden biri Itakada Nyu York 1932 Genetikadan kecirilen Altinci Beynelxalq konqresin sedri olub Xromosomlarin irsiyyetde rolu ile bagli kesfe gore 1933 ci ilde fiziolofiya ve tibbin Nobel mukafati laureati olmusdur Morqan Tomas HantDogum tarixi 25 sentyabr 1866 1866 09 25 Dogum yeri Leksinqton Kentukki ABSVefat tarixi 4 dekabr 1945 1945 12 04 79 yasinda Vefat yeri Pasadena Los Anceles dairesi Kaliforniya ABSVefat sebebi urek tutmasiUsagi 4Elm sahesi GenetikaElmi dereceleri bakalavr d 1886 felsefe doktoru 1890 Is yerleri Brin Mar kolleci d 1891 1904 Kaliforniya Texnologiya Institutu 1928 Kolumbiya Universiteti 1904 1927 Tehsili Cons Hopkins Universiteti 1886 1890 Kolumbiya UniversitetiUzvluyu London Kral Cemiyyeti 1919 Papa Elmler Akademiyasi SSRI Elmler Akademiyasi Isvec Kral Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Prussiya Elmler Akademiyasi d ABS Milli Elmler Akademiyasi 1909 Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyaTomas Morqan ve onun telebeleri Q C Moller A Q Stortevant Xromosomun Irsiyyeti nezeriyyesini formalasdirmisdilar Genlerin xromosomda yerlesmesi haqqinda qoyulmus qanunauygunluqlar Qreqor Mendelin qanunlarinin sitoloji mexanizmlerinin aydinlanmasina ve tebii secme nezeriyyesinin genetik esaslarinin inkisafina sebeb oldu Novlerde irsiyyet ve deyiskenliyin olmasina aid uzunmuddetli ve cetin arasdirmalar yalniz Morqanin drozofil milceyi uzerinde apardigi eksperimentlerden sonra ugurla neticelendi O drozofil milceyinin oyrenilmis xususiyyetlerini 4 qrupa boldu bunlar irsen nesle oturulur ve drozofil milceyinde 4 cut xromosomun olmagi ile baglidi Alimler mueyyen etmisdiler ki bu xromosomlardan olan kombinasiyalar muxtelif min genden cox ola bilmez Milcekde olan genlerden asili olaraq onun bu ve ya hansi nove aid oldugu mueyyen olunur Drozofille aparilan minlerle eksperimentler morqancilara bu ve ya diger genin xromosomda harda yerlesmesini gosteren xerite tertib etmeye imkan verdi Bu xerite imkan verdi mueyyen etmeye ki butun bitki ve heyvan xromosomlarinda genler deqiq mueyyen veziyyetde yerlesir MenbeRazvitie i nasledstvennost Yu Ya Kerkis M L Biomedgiz 1937 Thomas Hunt Morgan 1866 1945 A Biographical Memoir by A H Sturtevant 1959IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Allen G E Thomas Hunt Morgan Encyclopaedia Britannica ing Morgan Tomas Hant Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Biographical Memoirs of the Royal Society www pas va ing