Maqneziya döyüşü E ə 190 cı ildə Bəzi tədqiqatçılara görə E ə 189 cu ildə Selevkilər və müttəfiqləri ilə Roma Respublika

Maqneziya döyüşü - E.ə. 190-cı ildə (Bəzi tədqiqatçılara görə E.ə. 189-cu ildə) Selevkilər və müttəfiqləri ilə Roma Respublikası və Perqama krallığının orduları arasında döyüş.Selevkilər dövlətinin ordusuna III Antiox, Roma Respublikası ordusuna konsul və qardaşı , Perqam krallığı ordusuna isə rəhbərlik edirdi. Selevkilər tərəfdə və Kelt tayfalarıda vuruşurdu. Roma Respublikası bu döyüşdə böyük qələbə qazandı və Selevkilərin hakimiyyəti altında olan Anadolu torpaqları Romanın əlinə keçdi. Bu döyüş barədə məlumatı Romalı tarixçi Titu Livi və Appian öz yazılarında qeyd etmişdir.

Maqneziya döyüşü

Tarix

E.ə. 190(E.ə. 189) İyun

Yeri

(indiki Manisa), Türkiyə

Nəticəsi

Roma Respublikası və Perqam krallığının qələbəsi

Münaqişə tərəfləri

Roma Respublikası
Perqam krallığı

Selevkilər İmperiyası

Keltlər

Komandan(lar)

III Antiox
General Zeuxis
IV Filip

Tərəflərin qüvvəsi

~30 000 (Titu Liviyə görə). 50 000 (Graingerə görə)

~70 000 (Titu Liviyə görə). 50 000 (Graingerə görə)

İtkilər

349 (Appiana görə). 5 000 (Graingerə görə)

~50 000 (Titu Liviyə və Appiana görə). 10 000 (Graingerə görə)

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Döyüşdən öncə

Selevkilərin keçmiş müttəfiqi Filip -ci ildə Romaya məğlub oldu. Selevki hökmdarı ona Yunanıstanı işğal etmək fürsəti verdi. Sürgündə olan Karfagenli Hannibal tərəfindən qızışdırılan III Antiox bəzi yunan dövlətlərlə razılaşaraq Yunanıstanı işğal etdi. Ancaq, bu qərarı onun çöküşünü gətirdi. Selevkilər -ci ildə Fermopil döyüşü məğlub oldu və Anadoluya çəkildi.

Döyüşdən sonra

Bir il sonra Roma Respublikası generalı konsul 30 minlik Roma ordusu Anadoluya keçdi və 50 minlik Selevki ordusunu təqib etməyə başladı. İki ordu yaxınlığında döyüşə başladı. Selevki hökmdarı III Antiox öz məsləhətçisi Hannibal Barcanı dinləmədi və öz taktikası ilə döyüşdə qalib gələcəyini düşündü. Roma ordusu Zama döyüşündəki taktikasından istifadə etdi. Döyüşün sonunda Selevki ordusu ağır məğlubiyyət aldı. Selevkilər Anadolu torpaqlarından geri çəkilməyə başladılar.

Nəticə

-ci ildə Romalılar arasında bağlandı. Müqaviləyə əsasən:

Selevkilər Qərbi Anadolu torpaqlarından geri çəkilir;
şimaldakı bütün Qərbi Anadolu torpaqları Perqam krallığına verilir;
Qərbi Anadolu torpaqları Perqam krallığı ilə Rodos arasında bölüşdürülür.

Həmçinin bax

İstinadlar

Grainger, s.321
Grainger, s. 314
Grainger, s.328
Grant, The History of Rome, p. 119
Lane Fox, The Classical World, p. 326
Liv. 37.33-34
Holleaux, C.A.H., c.XIII, s.222-231.
Demircioğlu, a.g.e., s.336
S.Atlan, Roma Tarihinin anahatları, s.92
O. Akşit, Manisa tarihi, s. 75-87
Hasan Malay - "Hellenistik Devirde Pergamon", s.61

[1] Grainger, s.321

[2] Grainger, s. 314

[3] Grainger, s.328

[4] Grant, The History of Rome, p. 119

[5] Lane Fox, The Classical World, p. 326

[6] Liv. 37.33-34

[7] Holleaux, C.A.H., c.XIII, s.222-231.

[8] Demircioğlu, a.g.e., s.336

[9] S.Atlan, Roma Tarihinin anahatları, s.92

[10] O. Akşit, Manisa tarihi, s. 75-87

[11] Hasan Malay - "Hellenistik Devirde Pergamon", s.61