Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Hərəkatı — dünya üzrə təxminən 97 milyon nəfər könüllünü, üzvü və işçi heyətini əhatə edən beynəlxalq humanitar hərəkat olub, insan həyat və sağlamlığını qorumaq, bütün insanlara hörməti təmin etmək, insanların əzab-əziyyətlərini yüngüləşdirmək və ondan qorumaq məqsədi ilə yaradılmışdır.
Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Hərəkatı IRCRCM | |
---|---|
Yaranma tarixi | 17 fevral 1863 |
Mərkəzi | |
Qurucusu | |
Üzvləri |
|
icrc.org ifrc.org | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hərəkat hüquqi cəhətdən biri-birindən müstəqil olan, lakin ümumi əsas prinsiplərlə, məqsədlərlə, simvollarla, nizamnamələrlə və idarəetmə qurumları ilə birləşmiş müxtəlif fərqli təşkilatlardan ibarətdir:
- (ICRC)— xüsusi xeyriyyə təşkilatı olaraq 1863-cü ildə İsveçrənin Cenevrə şəhərində Anri Dünan and tərəfindən yaradılmışdır. Təşkilatın 25 üzv komitəsi beynəlxalq humanitar hüquqa uyğun olaraq beynəlxalq və daxili silahlı münaqişə qurbanlarının həyat və ləyaqətlərinin qorunmasında xüsusi hüquqa sahibdir. Təşkilat üç dəfə (1917, 1944, 1963) Nobel Sülh Mükafatına layiq görülüb.
- Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətləri Federasiyası — 1919-cu ildə yaradılıb və hazırda hərəkat daxilində 190 Milli Qızıl Xaç Və Qızıl Aypara Cəmiyyəti arasında fəaliyyətləri koordinasiya edir. Bu federasiya beynəlxalq səviyyədə Milli cəmiyyətlərə dəstək verir. Beynəlxalq Federasiyalar Katibliyi İsveçrənin Cenevrə şəhərində yerləşir. Federasiya 1963-cü ildə (o zaman Qızıl Xaç Cəmiyyətlər Liqası adlanırdı) ICRC birlikdə Nobel Sülh Mükafatına layiq görülür.
- Milli Qızıl Xaç və Qızıl Aypara cəmiyyətiləri — dünyanın 190 ölkəsində mövcuddur. Hər bir Milli Cəmiyyət beynəlxalq humanitar hüququn prinsiplərinə və Beynəlxalq Hərəkatının nizamnaməsinə əsasən fəaliyyət göstərirlər. Milli Cəmiyyətlər spesifik stiuasiya və imkanlardan asılı olaraq beynəlxalq humanitar hüquqa və Beynəlxalq Hərəkatının mandatına aid olmayan əlavə işlərə cəlb oluna bilərlər. Milli Cəmiyyətlər çox ölkələrdə sıx olaraq öz ölkələrinin milli səhiyyə xidməti sisteminə bağlı olurlar və təcili tibbi yardım göstərirlər. Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti regionda ilk olaraq 1920-ci ildə yaradılmışdır.
Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi (ICRC)
Solferino, Jan-Henri Dünan (Jean-Henry Dunant) və fondu
XIX əsrin ortalarına qədər orduda zərəçəkmişlərə tibbi yardım göstərmək və döyüş meydanlarında yaralanmış əsgərləri yerləşdirmək və müalicət etmək üçün yaxşı təşkil olunmuş heç bir səhiyyə institutu mövcud deyildi. İslahatçı dindar xristian olan, İsveçrəli iş adamı Henri Dünan (Jan-Henri Dünan) 1859-cu ilin iyun ayıında o zaman Fransa işğalı altında olan Əlcəzairdə biznes qurmaqla bağlı Fransa imperatoru III Napoleon ilə danışıqlar aparmaq üçün İtaliyaya səfər edir. O, 24 iyunun axşamı ilə əlaqədar baş vermiş sonra kiçik şəhər olan çatır. Bir gün ərzində ümumilikdə hər iki tərəfdən təxminən 40000 əsgər ölü və yaralı halda döyüş meydanında qalmışdı. Henri Dünan yaralardan şiddətli əziyyət çəkən əsgərləri və onlara heç bir tibbi yardımın olunmaması ilə müşahidə olunan döyüşün arxada buraxdığı mənzərəni görərək dəhşətə gəlir. O, səyahət məqsədindən tamamilə əl çəkərək özünü həsr edir bir neçə gün yaralıların müalicə olunmasına və qayğısına qalınmasına. Yerli kəndlilələ birlikdə heç bir ayrı-seçkilik qoymadan yaralılara kömək göstərilməsi işini təşkil edir.
Cenevrəyə evinə qayıtdıqdan sonra adlı kitab yazmağı qərara alır və 1862-ci ildə nəşr etdirir. Henri Dünan kitabın surətlərini Avropanın aparıcı siyasi liderlərinə, yüksək rütbəli hərbi fiqurlarına və dəyişiklik etməkdə ona kömək edə biləcək insanlara göndərir. Solferinoda yaşadıqlarını təsvir etməklə qalmyıb, Xristian təlimindən ilhamlanaraq və Solferinoda görüklərindən təsirlənərək müharibələr zamanı yaralılara kömək etmək üçün açıq şəkildə milli könüllü yardım təşkilatlarının yaradılmasını təbliğ və müdafiə edirdi. Əlavə olaraq, o, tibb işçilərinin və yaralı əsgərlərin müalicə olduğu xəstəxanaların qorunmasınına zəmanət verə biləcək beynəlxalq müqavilənin formalaşdırılmasına çağırırdı.
1863-cü ildə Cenevrə İctimai Cəmiyyətinin prezidenti və Cenevrəli hüquqşünas Dünanın kitabının kopiyasını əldə etdikdən sonra onu rəhbərlik etdiyi cəmiyyətin iclasında müzakirəyə təqdim edir. Cəmiyyətdəki ilkin müzakirələrdən sonra qərara gəlinir ki, Dunantın təkliflərinin mümkünlüyünü müəyyən etmək üçün və son nəticədə təkliflərin mümkün tətbiqi bağlı beynəlxalq konfransın təşkili üçün araşdırma komisiyası yaradılır. Sonralar adlanacaq komitənin üzvləri Dünan və Moynier ilə yanaşı, səhra cərrahı kimi geniş təcrübəyə malik həkim , çalışan Appianın dostu və həmkarı , İsveçrənin məşhur ordu generalı idilər. Səkkiz gündən sonra bu beş nəfər qərara gəlir ki, komitəni "" adlandırsınlar.
Komitə 1863-cü ilin 26–29 oktyabrında Cenevrədə döyüş meydanlarında tibbi xidmətin yaxşılaşdırılması üçün tədbirlər görülməsi məqsədi ilə beynəlxalq konfrans təşkil edir. Konfransda milli hökumətlərdən 18 nəfəri rəsmi nümayəndə, qeyri-hökumət təşkilatlarından 6 nəfər nümayəndə, qeyri-rəsmi 7 nəfər xarici nümayəndə və Beynəlxalq komitənin 5 nəfər üzvü olmaqla ümumilikdə 36 nəfər iştirak edirdi. Konfransda aşağıdakı dövlət və krallıqların rəsmi nümayəndələri iştirak edirdi: Avstriya İmperiyası, , Bavaria Krallığı, , Hanover Krallığı, , İtaliya Krallığı, Niderland Krallığı, Prussia Krallığı, Rusiya imperiyası, , İspaniya Krallığı, və Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı.
Konfransda verilmiş təkliflər 29 oktyabr 1863-cü il tarixində konfransın son qətnaməsi olaraq aşağıdakı məzmunda qəbul olunur:
- Yaralı əsgərlərə yardım üzrə milli cəmiyyətlərin yaradılması;
- Yaralı əsgərlərə tərəfsiz yanaşma və onların qorunulması;
- Döyüş meydanlarında yaralılara yardım etmək üçün könüllü qüvvələrdən istifadə olunması;
- Bu konsepsiyalar işlək etmək üçün əlavə konfranslar təşkil etmək;
- Döyüş meydanında tibb heyəti qorumaq üçün üzərində qızıl xaç olan qolçaq kimi ümumi fərqləndirici işarənin tətbiq olunması.
Bir il sonra İsveçrə hökuməti bütün Avropa hökumətlərini, , Brazilya və Meksikanı rəsmi diplomatik konfransa dəvət edir. 22 avqust 1864-cü il tarixində müharibə meydanlarında yaralanmış əsgərlərin vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üzrə Birinci Cenevrə Konvensiyası qəbul olunur və 12 dövlət və krallığın nümayəndəsi tərəfindən imzalanır. Konvensiya 10 maddədən ibarət olub silahlı münaqişələr zamanı səhra tibb heyətinin, spesifik humanitar institutların və yaralı əsgərlərin ayrı-seçkilik olunmadan müdafiəsini müəyyən edən qaydalara zəmanət verirdi. Konvensiyaya uyğun olaraq Belçika, Danimarka, Fransa, Oldenburq, Prussiya, İspaniya və Vüttenberqdə ilk Milli cəmiyyətlər yaradılır. 1864-cü ildə və Danimarka ordusunun zabiti kaptan ilk dəfə silahlı münaqişələrdə Qızıl xaç sinmvolu altında fəaliyyət göstərən müstəqil və tərəfsiz nümayəndələr oldular. 1867-ci ildə Müharibə yaralılarına qayğı üzrə keçirilir. 1876-cı ildə komitəyə indiki adı olan (ICRC) adı qoyulur.
Tarixi
100 ildən artıq şanlı tarixə malik Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti (AzQAC) Respublikada dövlət qanunu ilə rolu müəyyən olunmuş ən böyük humanitar təşkilatdır. Cəmiyyət dünyanın ən nəhəng humanitar qurumu olan Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Hərəkatının ölkəmizdə yeganə, tam və bərəbərhüquqlu üzvüdür. Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti dünyanın ən böyük humanitar şəbəkəsi olan Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətləri Federasiyası (IFRC) ilə birlikdə Azərbaycanda və bütün dünyada əhalinin həssas qruplarına daxil olan milyonlarla insanına dəstək və humanitar xidmətlərlə təmin edir. Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin əməkdaşları və könüllüləri hər zaman fövqəladə vəziyyətlərdən öncə hərəkət edərək, risklərin azaldılması məqsədilə həyata keçirilən maarifləndirmə tədbirləri vasitəsilə icmaların fövqəladə vəziyyətlərə hazırlığına kömək edir. Cəmiyyətinin əməkdaşları və könüllüləri hələ uzun müddət qalaraq zərər çəkmiş insanlara həyatlarını yenidən qurmaqda və dirçəlməkdə dəstək göstərir. Milli Cəmiyyət milliyyətinə, irqinə, dini inanclarına, sinfinə və ya siyasi düşüncələrinə görə heç bir ayrı-seçkilik qoymadan insanlara humanitar yardım göstərir.
1859
Hər şey 1859-cu il iyunun 24-də İtaliyanın şimalında yerləşən Solferino şəhərində başlandı.Fransız və İtalyan əsgərləri Avstriyalılarla müharibə zamanı, cəmi bir neçə saat ərzində qırx minə yaxın insan döyüş meydanında yaralanıb və həlak olub.Orduların tərkibində cüzi sayda fəaliyyət göstərən tibbi xidmət öz gücsüzlüyünü göstərdi. İsveçrəli iş adamı Anri Dünan təsadüfən həmin yaralıların çəkdiyi əzab və iztirabları görərək, ətrafdakı dinc sakinlərə müraciət edərək, yaralıların millətindən asılı olmayaraq, hər bir insana kömək etməyə çağırdı.
1863
Anri Dünan 1863-cü il fevralın 17-də Qustav Muanye (Cenevrədə xeyriyyə cəmiyyətinin prezidenti), Qiyyom-Anri Dyufur (hərbi general), Lui Appiya və Teodor Monuar (həkimlər) birlikdə Solferino hadisələri müzakirə etmək məqsədi ilə “Beşliklər Komitəsi”-nin toplantısını həyata keçirtdi. Həmin toplantıya “Yaralılara kömək Beynəlxalq Komitəsi” adı verilmişdir. Həmin toplantıda ağ fonda qırmızı xaç Komitənin rəsmi emblemi kimi qəbul olunub. Bu emblem heç bir dini məna daşımır və döyüş meydanında fəaliyyət göstərən tibbi işçilərinin fərqlənməsi və müdafiəsi üçün istifadə olunur. Gələcəkdə bu komitə “Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi” kimi tanınıldı.
1919
Dünyanın bütün ölkələrində müharibə zamanı millətindən, dinindən, cinsiyyətindən asılı olmayaraq, yaralılara kömək məqsədi ilə könüllü cəmiyyətlərin yaradılması zərurətindən Beynalxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətlərinin Federasiyası yaradılmışdır. Beləliklə ümümiyyətlə üç struktur meydana çıxdı: Milli Cəmiyyət (ölkədən asılı olaraq Qızıl Xaç, Aypara və ya Kristal adlandırılır); Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətlərin Federasiyası və Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi.
1920
Şərqdə ilk Demokratik Cümhuriyyətin hərbiyyə naziri əvəzi vəzifəsində çalışan general-leytinant Əliyağa Şıxlinski və xarici işlər naziri Fətali Xan Xoyski tərəfindən 10 mart 1920- ci il tarixində Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti rəsmi qeydə alınmışdır. 1925-ci il avqustun 15-də isə Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin ilk nizamnaməsi qəbul olunmuşdur.
1928
Bu ildə Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti öz birinci qurultayını keçirdi və artıq bir təşkilat kimi formalaşmışdır. Həmçinin tibb bacılarını hazırlamaq məqsədi ilə Cəmiyyətin nəzdində iki illik tibb bacıları kursları təşkil edildi. Kursu bitirənlər Cəmiyyətin strukturlarında çalışmaqla yanaşı, sanitar-maarifləndirmə və qan donorluğunun təliğində çalışırdılar.
1941
Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti 1941-ci ilin əvvəllərində öz sıralarında 135 000 üzvü birləşdirirdi. İkinci Dünya müharibəsi illərində Cəmiyyət 6 500 nəfərdən artıq tibb bacısı və sanitar xilasetmə fəaliyyəti üçün hazırlaşdırıb döyüş meydanına göndərmişdir. Həmçinin Cəmiyyət tərəfindən minlərlə sanitar dəstə və sanitar məntəqə yaratmışdı.
1976
1976-1981-ci illər ərzində Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin minlərlə donorları, təmənasız qan donorluğu sahəsində aktiv fəaliyyətinə görə fəxri fərmanla, birinci-üçüncü dərəcəli “SSRİ donoru” və “SSRİ-nin fəxri donoru” döş nişanları ilə mükafatlandırıldı.
1991
1991-ci il noyabrın 5-də Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti müstəqil fəaliyyətini elan edib Sovet Qırmızı Xaç və Qırmızı Aypara Cəmiyyətindən çıxması haqqında müvafiq qərar qəbul etdi və növbəti illərdə Beynalxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətlərin Federasiyası və Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi ilə birlikdə erməni hərbi birləşmələrinin təcavüzünə məruz qalan yüz minlərlə qaçqın və məcburi köçkünlərə öz humanitar yardımı və misiyasını göstərməyə davam etmişdir.
1994
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab Heydar Əliyevin diqqəti sayəsində Azərbaycan Respublikası Milli Məclisin 25 noyabr 1994-cü il tarixli 926 saylı “Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin işini yaxşılaşdırmaq haqqında” qərarına əsasən, Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti rəsmən dövlət tərəfindən tanındı və respublikada Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara hərəkətının tərkib hissəsi kimi fəaliyyət göstərən yeganə rəsmi milli cəmiyyət elan olundu.
2003
Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin inkişafında müstəsna xidmətləri olan şəxslər üçün “Qızıl Aypara” medalı təsis edildi. İlk olaraq bu medalla Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Qızıl Aypara Cəmiyyətinin fəxri üzvü İlham Əliyev cənabları təltif olunmuşdur.
2007
Qızıl Aypara Cəmiyyətinin fəxri üzvü, möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev qanunvericilik təşəbbüsü ilə “Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti haqqında” qanun layihəsi Parlamentin müzakirəsinə təqdim olundu. Milli Məclisdə qanun layihəsi hər 3 oxunuşda müzakirə olundu, əlavə və dəyişikliklər nəzərə alınmaqla 8 may 2007-ci il tarixində Parlament tərəfindən qəbul edildi və dövlət başçısının 22 may 2007-ci il tarixli Fərmanı ilə qüvvəyə mindi.
2019
COVID-19 pandemiya zamanı ehtiyaclılara, xüsusi ilə qocalara və xəstə ahıllara, maliyyə vəziyyəti çətin olan və aztəminatlı ailələrə Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin işçiləri və könüllüləri tərəfindən gücləndirilmiş rejimdə humanitar yardım göstərilmişdir. Onlara gündəlik olaraq ərzaq və gigiyena məhsulları çatdırılmışdır. Fandreyzing tədbirləri keçirdərək və həmçinin böyük korporativ şirkətləri cəlb edərək ehtiyaclılara bütün pandemiya boyu qayğı göstərilmişdir.
2020
İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti öz humanitar missiyasını davam edərək, digər dövlət qurumları ilə yanaşı, zərər çəkmiş dinc sakinlərə humanitar yardım göstərmiş və minalar barədə geniş maarifləndirmə işləri aparmışdır. Bundan əlavə Türk Kızılay-nın dəstəyi ilə tonlarla ərzaq, geyim, tibb və digər lavəzimatları ehtiyaclılara paylamışdır.
2022
1 noyabr 2021-ci il tarixindən etibarən Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətlərin Federasiyası dəstəyi ilə beynəlxalq şirkət tərəfindən Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti üçün bazar araşdırması aparılmışdır. Həmin araşdırma nəticəsində 1 fevral 2022-ci il tarixindən “YARDIM.ET” adlı İanələrin İradəetmə Sisteminin yaradılmasına start verildi.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- “Qırmızı Xaç” və “Qırmızı Aypara” sözləri müvafiq olaraq “Qızıl Xaç” və “Qızıl Aypara” sözləri ilə əvəz edilsin
- BQXK-ın veb-saytı
- Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin veb-saytı 2010-10-23 at the Wayback Machine
- BQXQAF-ın veb-saytı
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- https://international-review.icrc.org/articles/international-committee-red-cross-was-founded-february-17-1863.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-22.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-23.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-23.
- "Arxivlənmiş surət". 2018-06-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-23.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-23.
- Young, John; Hoyland, Greg (14 July 2016). Christianity: A Complete Introduction. Hodder & Stoughton. p. 354. ISBN 9781473615779.
- Sending, Ole Jacob; Pouliot, Vincent; Neumann, Iver B. (20 August 2015). Diplomacy and the Making of World Politics. Cambridge University Press. p. 181. ISBN 9781316368787.
- Stefon, Matt (2011). Christianity: History, Belief, and Practice. The Rosen Publishing Group. p. 221. ISBN 9781615304936.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-07-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Herekati dunya uzre texminen 97 milyon nefer konullunu uzvu ve isci heyetini ehate eden beynelxalq humanitar herekat olub insan heyat ve saglamligini qorumaq butun insanlara hormeti temin etmek insanlarin ezab eziyyetlerini yungulesdirmek ve ondan qorumaq meqsedi ile yaradilmisdir Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Herekati IRCRCMYaranma tarixi 17 fevral 1863Merkezi CenevreIsvecreQurucusu Anri DunanUzvleri 300 000 nef icrc org ifrc org Vikianbarda elaqeli mediafayllar Herekat huquqi cehetden biri birinden musteqil olan lakin umumi esas prinsiplerle meqsedlerle simvollarla nizamnamelerle ve idareetme qurumlari ile birlesmis muxtelif ferqli teskilatlardan ibaretdir ICRC xususi xeyriyye teskilati olaraq 1863 cu ilde Isvecrenin Cenevre seherinde Anri Dunan and terefinden yaradilmisdir Teskilatin 25 uzv komitesi beynelxalq humanitar huquqa uygun olaraq beynelxalq ve daxili silahli munaqise qurbanlarinin heyat ve leyaqetlerinin qorunmasinda xususi huquqa sahibdir Teskilat uc defe 1917 1944 1963 Nobel Sulh Mukafatina layiq gorulub Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Cemiyyetleri Federasiyasi 1919 cu ilde yaradilib ve hazirda herekat daxilinde 190 Milli Qizil Xac Ve Qizil Aypara Cemiyyeti arasinda fealiyyetleri koordinasiya edir Bu federasiya beynelxalq seviyyede Milli cemiyyetlere destek verir Beynelxalq Federasiyalar Katibliyi Isvecrenin Cenevre seherinde yerlesir Federasiya 1963 cu ilde o zaman Qizil Xac Cemiyyetler Liqasi adlanirdi ICRC birlikde Nobel Sulh Mukafatina layiq gorulur Milli Qizil Xac ve Qizil Aypara cemiyyetileri dunyanin 190 olkesinde movcuddur Her bir Milli Cemiyyet beynelxalq humanitar huququn prinsiplerine ve Beynelxalq Herekatinin nizamnamesine esasen fealiyyet gosterirler Milli Cemiyyetler spesifik stiuasiya ve imkanlardan asili olaraq beynelxalq humanitar huquqa ve Beynelxalq Herekatinin mandatina aid olmayan elave islere celb oluna bilerler Milli Cemiyyetler cox olkelerde six olaraq oz olkelerinin milli sehiyye xidmeti sistemine bagli olurlar ve tecili tibbi yardim gosterirler Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti regionda ilk olaraq 1920 ci ilde yaradilmisdir Beynelxalq Qizil Xac Komitesi ICRC Solferino Jan Henri Dunan Jean Henry Dunant ve fondu Henri Duran Jean Henri Dunant Solferino xatireleri eserinin muellifi XIX esrin ortalarina qeder orduda zerecekmislere tibbi yardim gostermek ve doyus meydanlarinda yaralanmis esgerleri yerlesdirmek ve mualicet etmek ucun yaxsi teskil olunmus hec bir sehiyye institutu movcud deyildi Islahatci dindar xristian olan Isvecreli is adami Henri Dunan Jan Henri Dunan 1859 cu ilin iyun ayiinda o zaman Fransa isgali altinda olan Elcezairde biznes qurmaqla bagli Fransa imperatoru III Napoleon ile danisiqlar aparmaq ucun Italiyaya sefer edir O 24 iyunun axsami ile elaqedar bas vermis sonra kicik seher olan catir Bir gun erzinde umumilikde her iki terefden texminen 40000 esger olu ve yarali halda doyus meydaninda qalmisdi Henri Dunan yaralardan siddetli eziyyet ceken esgerleri ve onlara hec bir tibbi yardimin olunmamasi ile musahide olunan doyusun arxada buraxdigi menzereni gorerek dehsete gelir O seyahet meqsedinden tamamile el cekerek ozunu hesr edir bir nece gun yaralilarin mualice olunmasina ve qaygisina qalinmasina Yerli kendlilele birlikde hec bir ayri seckilik qoymadan yaralilara komek gosterilmesi isini teskil edir Cenevreye evine qayitdiqdan sonra Solferino xatireleri adli kitab yazmagi qerara alir ve 1862 ci ilde nesr etdirir Henri Dunan kitabin suretlerini Avropanin aparici siyasi liderlerine yuksek rutbeli herbi fiqurlarina ve deyisiklik etmekde ona komek ede bilecek insanlara gonderir Solferinoda yasadiqlarini tesvir etmekle qalmyib Xristian teliminden ilhamlanaraq ve Solferinoda goruklerinden tesirlenerek muharibeler zamani yaralilara komek etmek ucun aciq sekilde milli konullu yardim teskilatlarinin yaradilmasini teblig ve mudafie edirdi Elave olaraq o tibb iscilerinin ve yarali esgerlerin mualice oldugu xestexanalarin qorunmasinina zemanet vere bilecek beynelxalq muqavilenin formalasdirilmasina cagirirdi 1863 cu ilde Cenevre Ictimai Cemiyyetinin prezidenti ve Cenevreli huquqsunas Dunanin kitabinin kopiyasini elde etdikden sonra onu rehberlik etdiyi cemiyyetin iclasinda muzakireye teqdim edir Cemiyyetdeki ilkin muzakirelerden sonra qerara gelinir ki Dunantin tekliflerinin mumkunluyunu mueyyen etmek ucun ve son neticede tekliflerin mumkun tetbiqi bagli beynelxalq konfransin teskili ucun arasdirma komisiyasi yaradilir Sonralar Besler komitesi adlanacaq komitenin uzvleri Dunan ve Moynier ile yanasi sehra cerrahi kimi genis tecrubeye malik hekim calisan Appianin dostu ve hemkari Isvecrenin meshur ordu generali idiler Sekkiz gunden sonra bu bes nefer qerara gelir ki komiteni adlandirsinlar Komite 1863 cu ilin 26 29 oktyabrinda Cenevrede doyus meydanlarinda tibbi xidmetin yaxsilasdirilmasi ucun tedbirler gorulmesi meqsedi ile beynelxalq konfrans teskil edir Konfransda milli hokumetlerden 18 neferi resmi numayende qeyri hokumet teskilatlarindan 6 nefer numayende qeyri resmi 7 nefer xarici numayende ve Beynelxalq komitenin 5 nefer uzvu olmaqla umumilikde 36 nefer istirak edirdi Konfransda asagidaki dovlet ve kralliqlarin resmi numayendeleri istirak edirdi Avstriya Imperiyasi Bavaria Kralligi Hanover Kralligi Italiya Kralligi Niderland Kralligi Prussia Kralligi Rusiya imperiyasi Ispaniya Kralligi ve Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis Kralligi Konfransda verilmis teklifler 29 oktyabr 1863 cu il tarixinde konfransin son qetnamesi olaraq asagidaki mezmunda qebul olunur Yarali esgerlere yardim uzre milli cemiyyetlerin yaradilmasi Yarali esgerlere terefsiz yanasma ve onlarin qorunulmasi Doyus meydanlarinda yaralilara yardim etmek ucun konullu quvvelerden istifade olunmasi Bu konsepsiyalar islek etmek ucun elave konfranslar teskil etmek Doyus meydaninda tibb heyeti qorumaq ucun uzerinde qizil xac olan qolcaq kimi umumi ferqlendirici isarenin tetbiq olunmasi Birinci Cenevre Konvensiyasi 1864 Bir il sonra Isvecre hokumeti butun Avropa hokumetlerini Brazilya ve Meksikani resmi diplomatik konfransa devet edir 22 avqust 1864 cu il tarixinde muharibe meydanlarinda yaralanmis esgerlerin veziyyetinin yaxsilasdirilmasi uzre Birinci Cenevre Konvensiyasi qebul olunur ve 12 dovlet ve kralligin numayendesi terefinden imzalanir Konvensiya 10 maddeden ibaret olub silahli munaqiseler zamani sehra tibb heyetinin spesifik humanitar institutlarin ve yarali esgerlerin ayri seckilik olunmadan mudafiesini mueyyen eden qaydalara zemanet verirdi Konvensiyaya uygun olaraq Belcika Danimarka Fransa Oldenburq Prussiya Ispaniya ve Vuttenberqde ilk Milli cemiyyetler yaradilir 1864 cu ilde ve Danimarka ordusunun zabiti kaptan ilk defe silahli munaqiselerde Qizil xac sinmvolu altinda fealiyyet gosteren musteqil ve terefsiz numayendeler oldular 1867 ci ilde Muharibe yaralilarina qaygi uzre kecirilir 1876 ci ilde komiteye indiki adi olan ICRC adi qoyulur Tarixi100 ilden artiq sanli tarixe malik Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti AzQAC Respublikada dovlet qanunu ile rolu mueyyen olunmus en boyuk humanitar teskilatdir Cemiyyet dunyanin en neheng humanitar qurumu olan Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Herekatinin olkemizde yegane tam ve bereberhuquqlu uzvudur Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti dunyanin en boyuk humanitar sebekesi olan Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Cemiyyetleri Federasiyasi IFRC ile birlikde Azerbaycanda ve butun dunyada ehalinin hessas qruplarina daxil olan milyonlarla insanina destek ve humanitar xidmetlerle temin edir Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyetinin emekdaslari ve konulluleri her zaman fovqelade veziyyetlerden once hereket ederek risklerin azaldilmasi meqsedile heyata kecirilen maariflendirme tedbirleri vasitesile icmalarin fovqelade veziyyetlere hazirligina komek edir Cemiyyetinin emekdaslari ve konulluleri hele uzun muddet qalaraq zerer cekmis insanlara heyatlarini yeniden qurmaqda ve dircelmekde destek gosterir Milli Cemiyyet milliyyetine irqine dini inanclarina sinfine ve ya siyasi dusuncelerine gore hec bir ayri seckilik qoymadan insanlara humanitar yardim gosterir 1859 Her sey 1859 cu il iyunun 24 de Italiyanin simalinda yerlesen Solferino seherinde baslandi Fransiz ve Italyan esgerleri Avstriyalilarla muharibe zamani cemi bir nece saat erzinde qirx mine yaxin insan doyus meydaninda yaralanib ve helak olub Ordularin terkibinde cuzi sayda fealiyyet gosteren tibbi xidmet oz gucsuzluyunu gosterdi Isvecreli is adami Anri Dunan tesadufen hemin yaralilarin cekdiyi ezab ve iztirablari gorerek etrafdaki dinc sakinlere muraciet ederek yaralilarin milletinden asili olmayaraq her bir insana komek etmeye cagirdi 1863 Anri Dunan 1863 cu il fevralin 17 de Qustav Muanye Cenevrede xeyriyye cemiyyetinin prezidenti Qiyyom Anri Dyufur herbi general Lui Appiya ve Teodor Monuar hekimler birlikde Solferino hadiseleri muzakire etmek meqsedi ile Beslikler Komitesi nin toplantisini heyata kecirtdi Hemin toplantiya Yaralilara komek Beynelxalq Komitesi adi verilmisdir Hemin toplantida ag fonda qirmizi xac Komitenin resmi emblemi kimi qebul olunub Bu emblem hec bir dini mena dasimir ve doyus meydaninda fealiyyet gosteren tibbi iscilerinin ferqlenmesi ve mudafiesi ucun istifade olunur Gelecekde bu komite Beynelxalq Qizil Xac Komitesi kimi taninildi 1919 Dunyanin butun olkelerinde muharibe zamani milletinden dininden cinsiyyetinden asili olmayaraq yaralilara komek meqsedi ile konullu cemiyyetlerin yaradilmasi zeruretinden Beynalxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Cemiyyetlerinin Federasiyasi yaradilmisdir Belelikle umumiyyetle uc struktur meydana cixdi Milli Cemiyyet olkeden asili olaraq Qizil Xac Aypara ve ya Kristal adlandirilir Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Cemiyyetlerin Federasiyasi ve Beynelxalq Qizil Xac Komitesi 1920 Serqde ilk Demokratik Cumhuriyyetin herbiyye naziri evezi vezifesinde calisan general leytinant Eliyaga Sixlinski ve xarici isler naziri Fetali Xan Xoyski terefinden 10 mart 1920 ci il tarixinde Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti resmi qeyde alinmisdir 1925 ci il avqustun 15 de ise Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyetinin ilk nizamnamesi qebul olunmusdur 1928 Bu ilde Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti oz birinci qurultayini kecirdi ve artiq bir teskilat kimi formalasmisdir Hemcinin tibb bacilarini hazirlamaq meqsedi ile Cemiyyetin nezdinde iki illik tibb bacilari kurslari teskil edildi Kursu bitirenler Cemiyyetin strukturlarinda calismaqla yanasi sanitar maariflendirme ve qan donorlugunun teliginde calisirdilar 1941 Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti 1941 ci ilin evvellerinde oz siralarinda 135 000 uzvu birlesdirirdi Ikinci Dunya muharibesi illerinde Cemiyyet 6 500 neferden artiq tibb bacisi ve sanitar xilasetme fealiyyeti ucun hazirlasdirib doyus meydanina gondermisdir Hemcinin Cemiyyet terefinden minlerle sanitar deste ve sanitar menteqe yaratmisdi 1976 1976 1981 ci iller erzinde Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyetinin minlerle donorlari temenasiz qan donorlugu sahesinde aktiv fealiyyetine gore fexri fermanla birinci ucuncu dereceli SSRI donoru ve SSRI nin fexri donoru dos nisanlari ile mukafatlandirildi 1991 1991 ci il noyabrin 5 de Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti musteqil fealiyyetini elan edib Sovet Qirmizi Xac ve Qirmizi Aypara Cemiyyetinden cixmasi haqqinda muvafiq qerar qebul etdi ve novbeti illerde Beynalxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Cemiyyetlerin Federasiyasi ve Beynelxalq Qizil Xac Komitesi ile birlikde ermeni herbi birlesmelerinin tecavuzune meruz qalan yuz minlerle qacqin ve mecburi kockunlere oz humanitar yardimi ve misiyasini gostermeye davam etmisdir 1994 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti cenab Heydar Eliyevin diqqeti sayesinde Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisin 25 noyabr 1994 cu il tarixli 926 sayli Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyetinin isini yaxsilasdirmaq haqqinda qerarina esasen Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti resmen dovlet terefinden tanindi ve respublikada Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara hereketinin terkib hissesi kimi fealiyyet gosteren yegane resmi milli cemiyyet elan olundu 2003 Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyetinin inkisafinda mustesna xidmetleri olan sexsler ucun Qizil Aypara medali tesis edildi Ilk olaraq bu medalla Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Qizil Aypara Cemiyyetinin fexri uzvu Ilham Eliyev cenablari teltif olunmusdur 2007 Qizil Aypara Cemiyyetinin fexri uzvu mohterem Prezidentimiz cenab Ilham Eliyev qanunvericilik tesebbusu ile Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti haqqinda qanun layihesi Parlamentin muzakiresine teqdim olundu Milli Meclisde qanun layihesi her 3 oxunusda muzakire olundu elave ve deyisiklikler nezere alinmaqla 8 may 2007 ci il tarixinde Parlament terefinden qebul edildi ve dovlet bascisinin 22 may 2007 ci il tarixli Fermani ile quvveye mindi 2019 COVID 19 pandemiya zamani ehtiyaclilara xususi ile qocalara ve xeste ahillara maliyye veziyyeti cetin olan ve azteminatli ailelere Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyetinin iscileri ve konulluleri terefinden guclendirilmis rejimde humanitar yardim gosterilmisdir Onlara gundelik olaraq erzaq ve gigiyena mehsullari catdirilmisdir Fandreyzing tedbirleri kecirderek ve hemcinin boyuk korporativ sirketleri celb ederek ehtiyaclilara butun pandemiya boyu qaygi gosterilmisdir 2020 Ikinci Qarabag muharibesi zamani Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti oz humanitar missiyasini davam ederek diger dovlet qurumlari ile yanasi zerer cekmis dinc sakinlere humanitar yardim gostermis ve minalar barede genis maariflendirme isleri aparmisdir Bundan elave Turk Kizilay nin desteyi ile tonlarla erzaq geyim tibb ve diger lavezimatlari ehtiyaclilara paylamisdir 2022 1 noyabr 2021 ci il tarixinden etibaren Qizil Xac ve Qizil Aypara Cemiyyetlerin Federasiyasi desteyi ile beynelxalq sirket terefinden Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyeti ucun bazar arasdirmasi aparilmisdir Hemin arasdirma neticesinde 1 fevral 2022 ci il tarixinden YARDIM ET adli Ianelerin Iradeetme Sisteminin yaradilmasina start verildi Hemcinin baxQizil ayparaXarici kecidler Qirmizi Xac ve Qirmizi Aypara sozleri muvafiq olaraq Qizil Xac ve Qizil Aypara sozleri ile evez edilsin BQXK in veb sayti Azerbaycan Qizil Aypara Cemiyyetinin veb sayti 2010 10 23 at the Wayback Machine BQXQAF in veb saytiIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir https international review icrc org articles international committee red cross was founded february 17 1863 Arxivlenmis suret 2022 08 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 22 Arxivlenmis suret 2022 08 22 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 23 Arxivlenmis suret 2022 09 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 23 Arxivlenmis suret 2018 06 22 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 23 Arxivlenmis suret 2022 09 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 23 Young John Hoyland Greg 14 July 2016 Christianity A Complete Introduction Hodder amp Stoughton p 354 ISBN 9781473615779 Sending Ole Jacob Pouliot Vincent Neumann Iver B 20 August 2015 Diplomacy and the Making of World Politics Cambridge University Press p 181 ISBN 9781316368787 Stefon Matt 2011 Christianity History Belief and Practice The Rosen Publishing Group p 221 ISBN 9781615304936 Arxivlenmis suret 2022 08 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 04 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 08 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 09 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 09 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 08 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 09 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 07 28 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 08 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 09 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 08 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 09 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 08 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 09 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 07 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 09 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2017 07 01 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 24 Arxivlenmis suret 2022 06 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 24