İran Xalq Mücahidləri Terror Təşkilatı (fars. سازمان مجاهدين خلق ايران, romanlaşdırma: sâzmân-e mojâhedīn-e khalq-e īrân), abreviatur MEK, PMOI və ya MKO — 1965-ci ildə İranda yaradılmış terror təşkilatı. Əsas məqsədləri İran İslam Respublikasında 1979-cu ildən etibarən hakimiyyətdə olan İslam Respublikasınını ləğv etmək və əvəzində islam sosializmi əsaslı bir dövlət formalaşdırmaqdır.
İran Xalq Mücahidləri Təşkilatı - terror təşkilatıdır | |
---|---|
سازمان مجاهدين خلق | |
Fəaliyyəti | terrorçuluq |
Yaranma tarixi | 1965, 5 sentyabr |
Mərkəzi | |
Sədr | Məryəm Rəcəvi |
Üzvləri | 5.000 və ya 13.500 |
mojahedin.org | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
MEK 1965-ci ilin 5 sentyabr tarixində ABŞ tərəfindən dəstəklənən və şaha qarşı çıxan İran Azadlıq Hərəkatı ilə əlaqəli solçu iranlı tələbələr tərəfindən təsis edilmişdir. 1979-cu ildə baş vermiş İran İslam İnqilabı dövründə Şahənşah Məhəmməd Rza Pəhləvinin hakimiyyətdən kənarlaşdırılmasında fəal iştirak etmiş və sonradan ölkədə demokratiyanın bərqərar olmasına, xüsusən İranın orta sinif ziyalılarının dəstəyinə yiyələnmişdir.
Şahın hakimiyyətdən salınmasından sonra MEK, yeni hökumətin konstitusiya referendumunda iştirak etməkdən imtina etmişdir. Referendum qərarının boykot edilməsi Ruhullah Xomeyni ilə olan münasibətlərin kəskinkləşməsi ilə nəticələnmişdir. 1981-ci ildən etibarən İranda İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu tərəfindən sistematik şəkildə təqib olunmağa başlayan İran Xalq Mücahidləri Təşkilatının üzvləri yeraltı fəaliyyətə keçmək və ölkəni tərk etmək məcburiyyətində qalmışdır.
1981-ci ilin 20 iyun tarixində təşkilat tərəfindən ölkənin Tehran, İsfahan, Ərak, Əhvaz, Şiraz, Bəndər-Abbas kimi şəhərlərində eyni gündə təşkil olunmuşdur və İranın demokratik yolla seçilən ilk prezidenti Əbülhəsən Banisədr dəstəkləyən iştirakçıların bu hərəkəti islamçılar tərəfindən hakimiyyət çevirilişinə cəhd formasında qiymətləndirilmişdir. 20 iyun mitinqlərindən sonra MEK tərəfdarlarının islamçılar tərəfindən daha şiddətli təqibi və edam dalğası başlamışdır. Tərəfdarlarına qarşı olan hücumlara cavab olaraq, Mekçilərdə 1982-ci ildən etibarən qarşı hücumlara start vermişdir.
MEK İran hakimiyyətinə qarşı olan hücumların əsası kimi mitinq və toplantıları pozmaq, qəzetlərin qadağan edilməsi və kitab dükanlarının yandırılması, seçkilərin saxtalaşdırılması və universitetlərin bağlanması; siyasi fəalların oğurlanması, həbs edilməsi və işgəncələrə məruz qalmasını səbəbləri göstərmişdir.İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun 1982-ci ildə keçirdiyi hərbi əməliyyatlarda təşkilatın rəhbəri olan Məsud Rəcavinin birinci həyat yoldaşı Əşrəf Rəbai və təşkilatın ikinci adamı olaraq qəbul edilən Musa Xiyabani öldürülmüşdür.
1983-cü ildə öz təşkilatı ilə birlikdə maliyyə yardımı qarşılığında İraq tərəfdən İran-İraq müharibəsində iştirak etməyə başlamışdır. Səddam Hüseyn tərəfdən döyüşən mekçilərin bu hərəkəti İranda geniş kütlələr tərəfdən xəyanət olaraq qəbul edildi və beləliklə İran Xalq Mücahidləri Təşkilatına olan kütləvi dəstək azalmağa başladı.
İran-İraq müharibəsi zamanı və sonrakı dövrləri əhatə edən Səddam Hüseynin hakimiyyəti zamanı İraqda yerləşən Əşrəf düşərgəsi təşkilat tərəfdən əsas mərkəz olaraq istifadə edilmişdir. Fransanın paytaxtı Paris şəhərində yerləşən və daha çox təşkilatın səfirliyi kimi fəaliyyət göstərən mərkəzi ofisin qapadılması üçün İran İslam Respublikası tərəfindən Fransa hökumətinə müraciət edilmişdir. Rejimin təşkilatın xarici ölkələrdəki özəklərinə qarşı olan fəaliyyətinə görə MEK cavab olaraq, Səddam Hüseyn tərəfdən iştirak etmişdir. Zaman-zaman İraqın daxili problemlərinin həll olunmasında da fəallıq göstərən təşkilat 1991-ci ildə İraqda başlamış ümumxalq qiyamlarının yatırılmasında Səddam Hüseynə köməklik göstərmişdir.
Amerika Birləşmiş Ştatlarının 2003-cü ildə İraqa hərbi müdaxiləsindən sonra MEK-in hərbi düşərgəsi və qərargahı kimi istifadə olunan Əşrəf düşərgəsi boşaldılmıdşır.
Avropa Birliyi, ABŞ və Kanada təşkilatı aktiv fəaliyyətə başladığı dövrdən etibarən terror təşkilatı kimi tanımışdır. Bu qərar ilk dəfə 2009-cu ilin 26 yanvar tarixində Avropa Birliyinin Şurası tərəfindən ləğv edilmişdir. MEK 2012-ci ilin 21 sentyabr tarixində ABŞ-nin, 2012-ci ilin 20 dekabr tarixində isə Kanadanın terror təşkilatları siyahısından çıxarılmışdır. İran Xalq Mücahidləri Təşkilatının ardıcıl şəkildə terror təşkilatları siyahısından çıxarılmasının əsas səbəbi kimi 2003-cü ildən etibarən silahlı mübarizəni dayandırdığı göstərilmişdir. 2004-cü ilin iyun ayında ABŞ təşkilatın üzvlərini Cenevrə konvensiyalarıının IV bəndini əsas gətirərək, müharibə dövründə mülki şəxslərin müdafiəsinə əsasən qorunan şəxslər elan etmişdir.
İran və İraq tərəfindən terror təşkilatı olaraq tanınmaqdadır. Tənqidçilər tərəfindən qapalı dini orderə bənzədilən təşkilatı bir çoxları İranın hazırkı rejiminə alternativ olaraq görməkdədir. 2018-ci ildən etibarən İran Xalq Mücahidləri Təşkilatının mənzil qərargahı Albaniyanın Adriatik dənizi sahilində yerləşən Durres bölgəsinin Manez şəhərində yerləşməkdədir. mekçilərə məxsus üç min nəfərlik xüsusi şəhərçik yaradılıb və şəhərçik Əşrəf düşərgəsinin şərəfinə olaraq adlandırılmışdır. Təşkilata hal-hazırda üçüncü həyat yoldaşı rəhbərlik edir.
İran Xalq Mücahidləri Təşkilatı İran hakimiyyətinə qarşı əsas müxalif qüvvə və ən mütəşəkkil siyasi təşkilat olaraq xarakterizə edilməkdədir.
İstinadlar
- Crane, Keith; Lal, Rollie. Iran's Political, Demographic, and Economic Vulnerabilities. Rand Corporation. 2008. ISBN . İstifadə tarixi: 11 September 2018.
- Pike, John. . www.globalsecurity.org. 22 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 October 2018.
...the largest and most militant group opposed to the Islamic Republic of Iran.
- "Mujahadeen-e-Khalq (MEK)". Council on Foreign Relations. 6 November 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 5 October 2018.
...the largest militant Iranian opposition group committed to the overthrow of the Islamic Republic,
- Katzman, 2001. səh. 2
- Abrahamian, 1989. səh. 1–2
- Cohen, 2009. səh. 23
- Michael Newton. Bahonar, Mohammad-Javad (1933–1981) // Famous Assassinations in World History: An Encyclopedia. 1. ABC-CLIO. 2014. 28. ISBN .
- Varasteh, Manshour. Understanding Iran's National Security Doctrine. Troubador Publishers. 2013. səh. 87. ISBN .
- . France24. 25 May 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2018.
- Svensson, Isak. Ending Holy Wars: Religion and Conflict Resolution in Civil Wars. Univ. of Queensland Press. 1 April 2013. ISBN .
- Goulka, Jeremiah; Hansell, Lydia; Wilke, Elizabeth; Larson, Judith. (PDF). 2009. ISBN . 22 February 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 October 2016.
- Katzman, 2001. səh. 101
- Abrahamian, 1989. səh. 206
- "Making Sense of The MeK". National Interest. 11 September 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 21 November 2019.
- Sinkaya, Bayram. The Revolutionary Guards in Iranian Politics: Elites and Shifting Relations. Routledge. 2015. səh. 105. ISBN .
- Svensson, Isak. Ending Holy Wars: Religion and Conflict Resolution in Civil Wars. 2013. ISBN .
On 20 June 1981, MEK organized a peaceful demonstration attended by up to 500,00 participants, who advanced towards parliament. Khomeini’s Revolutionary Guards opened fire, which resulted in 50 deaths, 200 injured, and 1000 arrested in the area around Tehran University
- Katzman, 2001. səh. 98–101
- Abrahamian, 1989. səh. 36, 218, 219
- Afshon Ostovar. Vanguard of the Imam: Religion, Politics, and Iran's Revolutionary Guards. Oxford University Press. 2016. 73–74. ISBN .
Unsurprisingly, the decision to fight alongside Saddam was viewed as traitorous by the vast majority of Iranians and destroyed the MKO's standing in its homeland.
- Abrahamian, 1989. səh. 208
- Piazza, 1994. səh. 14
- Piazza, 1994. səh. 9–43
- Varasteh, Manshour. Understanding Iran's National Security Doctrine. Troubador Publishers. 2013. səh. 88. ISBN .
- Katzman, 2001. səh. 104
- "Iran's resistance". The Guardian. 2021-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-25.
- Ostovar, Afshon. Vanguard of the Imam: Religion, Politics, and Iran's Revolutionary Guards. Oxford University Press. 2016. 73–74. ISBN .
- ; David, Carr-Brown, La République atomique [The Atomic Republic] (French), , 14 November 2001
- Dehghan, Saeed Kamali. "Who is the Iranian group targeted by bombers and beloved of Trump allies?". The Guardian. 2 July 2018. 28 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 25 April 2020.
...by then sheltered in camps in Iraq, fought against Iran alongside the Iraqi dictator Saddam Hussein...
- Farrokh, Kaveh. Iran at War: 1500–1988. Oxford, England: Osprey Publishing. 20 December 2011. ISBN .
- "Behind the Mujahideen-e-Khalq (MeK)". 5 August 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 August 2009.
- Varasteh, Manshour. Understanding Iran's National Security Doctrine. Troubador Publishers. 2013. səh. 89. ISBN .
- Runner, Philippa. "EU ministers drop Iran group from terror list". Euobserver. 3 January 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 September 2012.
- "EU removes PMOI from terrorist list". UPI. 26 January 2009. 3 January 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 September 2012.
- John, Mark. "EU takes Iran opposition group off terror list". Reuters. 26 January 2009. 3 January 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 April 2020.
- Sen, Ashish Kumar. "U.S. takes Iranian dissident group MeK off terrorist list". Washington Times. 26 December 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 17 December 2014.
- de Boer, T.; Zieck, M. "From internment to resettlement of refugees: on US obligations towards MEK defectors in Iraq". Melbourne Journal of International Law. 15 (1). 2014: 3. 2021-02-24 tarixində .
- Erlich, Reese. The Iran Agenda Today: The Real Story Inside Iran and What's Wrong with U.S. Policy (ingilis). Routledge. 2018. ISBN . İstifadə tarixi: 14 January 2020.
But critics question that commitment given the cult of personality built around MEK's leader, Maryam Rjavi.
- "Middle Eastern Eye". 2020-04-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-25.
- "CBC". 2021-09-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-25.
- "Trump allies' visit throws light on secretive Iranian opposition group". 2022-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-25.
- Katzman, 2001. səh. 97
- Abrahamian, 1989. səh. 1
- "John Bolton support for Iranian opposition spooks Tehran". Financial Times. 2019-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iran Xalq Mucahidleri Terror Teskilati fars سازمان مجاهدين خلق ايران romanlasdirma sazman e mojahedin e khalq e iran abreviatur MEK PMOI ve ya MKO 1965 ci ilde Iranda yaradilmis terror teskilati Esas meqsedleri Iran Islam Respublikasinda 1979 cu ilden etibaren hakimiyyetde olan Islam Respublikasinini legv etmek ve evezinde islam sosializmi esasli bir dovlet formalasdirmaqdir Iran Xalq Mucahidleri Teskilati terror teskilatidirسازمان مجاهدين خلقFealiyyeti terrorculuqYaranma tarixi 1965 5 sentyabrMerkezi Albaniya 2018 Paris Fransa 1981 1986 2003 Tirana Albaniya 2016 Iraq 2012 2016 Esref dusergesi Iraq 1986 2013 Tehran Iran 1965 1981 Sedr Meryem ReceviUzvleri 5 000 ve ya 13 500mojahedin org Vikianbarda elaqeli mediafayllar MEK 1965 ci ilin 5 sentyabr tarixinde ABS terefinden desteklenen ve saha qarsi cixan Iran Azadliq Herekati ile elaqeli solcu iranli telebeler terefinden tesis edilmisdir 1979 cu ilde bas vermis Iran Islam Inqilabi dovrunde Sahensah Mehemmed Rza Pehlevinin hakimiyyetden kenarlasdirilmasinda feal istirak etmis ve sonradan olkede demokratiyanin berqerar olmasina xususen Iranin orta sinif ziyalilarinin desteyine yiyelenmisdir Sahin hakimiyyetden salinmasindan sonra MEK yeni hokumetin konstitusiya referendumunda istirak etmekden imtina etmisdir Referendum qerarinin boykot edilmesi Ruhullah Xomeyni ile olan munasibetlerin keskinklesmesi ile neticelenmisdir 1981 ci ilden etibaren Iranda Islam Inqilabi Kesikcileri Korpusu terefinden sistematik sekilde teqib olunmaga baslayan Iran Xalq Mucahidleri Teskilatinin uzvleri yeralti fealiyyete kecmek ve olkeni terk etmek mecburiyyetinde qalmisdir 1981 ci ilin 20 iyun tarixinde teskilat terefinden olkenin Tehran Isfahan Erak Ehvaz Siraz Bender Abbas kimi seherlerinde eyni gunde teskil olunmusdur ve Iranin demokratik yolla secilen ilk prezidenti Ebulhesen Banisedr destekleyen istirakcilarin bu hereketi islamcilar terefinden hakimiyyet cevirilisine cehd formasinda qiymetlendirilmisdir 20 iyun mitinqlerinden sonra MEK terefdarlarinin islamcilar terefinden daha siddetli teqibi ve edam dalgasi baslamisdir Terefdarlarina qarsi olan hucumlara cavab olaraq Mekcilerde 1982 ci ilden etibaren qarsi hucumlara start vermisdir MEK Iran hakimiyyetine qarsi olan hucumlarin esasi kimi mitinq ve toplantilari pozmaq qezetlerin qadagan edilmesi ve kitab dukanlarinin yandirilmasi seckilerin saxtalasdirilmasi ve universitetlerin baglanmasi siyasi feallarin ogurlanmasi hebs edilmesi ve isgencelere meruz qalmasini sebebleri gostermisdir Islam Inqilabi Kesikcileri Korpusunun 1982 ci ilde kecirdiyi herbi emeliyyatlarda teskilatin rehberi olan Mesud Recavinin birinci heyat yoldasi Esref Rebai ve teskilatin ikinci adami olaraq qebul edilen Musa Xiyabani oldurulmusdur 1983 cu ilde oz teskilati ile birlikde maliyye yardimi qarsiliginda Iraq terefden Iran Iraq muharibesinde istirak etmeye baslamisdir Seddam Huseyn terefden doyusen mekcilerin bu hereketi Iranda genis kutleler terefden xeyanet olaraq qebul edildi ve belelikle Iran Xalq Mucahidleri Teskilatina olan kutlevi destek azalmaga basladi Iran Iraq muharibesi zamani ve sonraki dovrleri ehate eden Seddam Huseynin hakimiyyeti zamani Iraqda yerlesen Esref dusergesi teskilat terefden esas merkez olaraq istifade edilmisdir Fransanin paytaxti Paris seherinde yerlesen ve daha cox teskilatin sefirliyi kimi fealiyyet gosteren merkezi ofisin qapadilmasi ucun Iran Islam Respublikasi terefinden Fransa hokumetine muraciet edilmisdir Rejimin teskilatin xarici olkelerdeki ozeklerine qarsi olan fealiyyetine gore MEK cavab olaraq Seddam Huseyn terefden istirak etmisdir Zaman zaman Iraqin daxili problemlerinin hell olunmasinda da fealliq gosteren teskilat 1991 ci ilde Iraqda baslamis umumxalq qiyamlarinin yatirilmasinda Seddam Huseyne komeklik gostermisdir Amerika Birlesmis Statlarinin 2003 cu ilde Iraqa herbi mudaxilesinden sonra MEK in herbi dusergesi ve qerargahi kimi istifade olunan Esref dusergesi bosaldilmidsir Avropa Birliyi ABS ve Kanada teskilati aktiv fealiyyete basladigi dovrden etibaren terror teskilati kimi tanimisdir Bu qerar ilk defe 2009 cu ilin 26 yanvar tarixinde Avropa Birliyinin Surasi terefinden legv edilmisdir MEK 2012 ci ilin 21 sentyabr tarixinde ABS nin 2012 ci ilin 20 dekabr tarixinde ise Kanadanin terror teskilatlari siyahisindan cixarilmisdir Iran Xalq Mucahidleri Teskilatinin ardicil sekilde terror teskilatlari siyahisindan cixarilmasinin esas sebebi kimi 2003 cu ilden etibaren silahli mubarizeni dayandirdigi gosterilmisdir 2004 cu ilin iyun ayinda ABS teskilatin uzvlerini Cenevre konvensiyalariinin IV bendini esas getirerek muharibe dovrunde mulki sexslerin mudafiesine esasen qorunan sexsler elan etmisdir Iran ve Iraq terefinden terror teskilati olaraq taninmaqdadir Tenqidciler terefinden qapali dini ordere benzedilen teskilati bir coxlari Iranin hazirki rejimine alternativ olaraq gormekdedir 2018 ci ilden etibaren Iran Xalq Mucahidleri Teskilatinin menzil qerargahi Albaniyanin Adriatik denizi sahilinde yerlesen Durres bolgesinin Manez seherinde yerlesmekdedir mekcilere mexsus uc min neferlik xususi sehercik yaradilib ve sehercik Esref dusergesinin serefine olaraq adlandirilmisdir Teskilata hal hazirda ucuncu heyat yoldasi rehberlik edir Iran Xalq Mucahidleri Teskilati Iran hakimiyyetine qarsi esas muxalif quvve ve en mutesekkil siyasi teskilat olaraq xarakterize edilmekdedir IstinadlarCrane Keith Lal Rollie Iran s Political Demographic and Economic Vulnerabilities Rand Corporation 2008 ISBN 9780833045270 Istifade tarixi 11 September 2018 Pike John www globalsecurity org 22 December 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 October 2018 the largest and most militant group opposed to the Islamic Republic of Iran Mujahadeen e Khalq MEK Council on Foreign Relations 6 November 2021 tarixinde Istifade tarixi 5 October 2018 the largest militant Iranian opposition group committed to the overthrow of the Islamic Republic Katzman 2001 seh 2 Abrahamian 1989 seh 1 2 Cohen 2009 seh 23 Michael Newton Bahonar Mohammad Javad 1933 1981 Famous Assassinations in World History An Encyclopedia 1 ABC CLIO 2014 28 ISBN 978 1 61069 286 1 Varasteh Manshour Understanding Iran s National Security Doctrine Troubador Publishers 2013 seh 87 ISBN 978 1780885575 France24 25 May 2019 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 September 2018 Svensson Isak Ending Holy Wars Religion and Conflict Resolution in Civil Wars Univ of Queensland Press 1 April 2013 ISBN 9780702249563 Goulka Jeremiah Hansell Lydia Wilke Elizabeth Larson Judith PDF 2009 ISBN 978 0 8330 4701 4 22 February 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 October 2016 Katzman 2001 seh 101 Abrahamian 1989 seh 206 Making Sense of The MeK National Interest 11 September 2021 tarixinde Istifade tarixi 21 November 2019 Sinkaya Bayram The Revolutionary Guards in Iranian Politics Elites and Shifting Relations Routledge 2015 seh 105 ISBN 978 1138853645 Svensson Isak Ending Holy Wars Religion and Conflict Resolution in Civil Wars 2013 ISBN 978 0702249563 On 20 June 1981 MEK organized a peaceful demonstration attended by up to 500 00 participants who advanced towards parliament Khomeini s Revolutionary Guards opened fire which resulted in 50 deaths 200 injured and 1000 arrested in the area around Tehran University Katzman 2001 seh 98 101 Abrahamian 1989 seh 36 218 219 Afshon Ostovar Vanguard of the Imam Religion Politics and Iran s Revolutionary Guards Oxford University Press 2016 73 74 ISBN 978 0 19 049170 3 Unsurprisingly the decision to fight alongside Saddam was viewed as traitorous by the vast majority of Iranians and destroyed the MKO s standing in its homeland Abrahamian 1989 seh 208 Piazza 1994 seh 14 Piazza 1994 seh 9 43 Varasteh Manshour Understanding Iran s National Security Doctrine Troubador Publishers 2013 seh 88 ISBN 978 1780885575 Katzman 2001 seh 104 Iran s resistance The Guardian 2021 05 15 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 25 Ostovar Afshon Vanguard of the Imam Religion Politics and Iran s Revolutionary Guards Oxford University Press 2016 73 74 ISBN 978 0 19 049170 3 David Carr Brown La Republique atomique The Atomic Republic French 14 November 2001 Dehghan Saeed Kamali Who is the Iranian group targeted by bombers and beloved of Trump allies The Guardian 2 July 2018 28 October 2021 tarixinde Istifade tarixi 25 April 2020 by then sheltered in camps in Iraq fought against Iran alongside the Iraqi dictator Saddam Hussein Farrokh Kaveh Iran at War 1500 1988 Oxford England Osprey Publishing 20 December 2011 ISBN 978 1 78096 221 4 Behind the Mujahideen e Khalq MeK 5 August 2009 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 August 2009 Varasteh Manshour Understanding Iran s National Security Doctrine Troubador Publishers 2013 seh 89 ISBN 978 1780885575 Runner Philippa EU ministers drop Iran group from terror list Euobserver 3 January 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 September 2012 EU removes PMOI from terrorist list UPI 26 January 2009 3 January 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 September 2012 John Mark EU takes Iran opposition group off terror list Reuters 26 January 2009 3 January 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 April 2020 Sen Ashish Kumar U S takes Iranian dissident group MeK off terrorist list Washington Times 26 December 2014 tarixinde Istifade tarixi 17 December 2014 de Boer T Zieck M From internment to resettlement of refugees on US obligations towards MEK defectors in Iraq Melbourne Journal of International Law 15 1 2014 3 2021 02 24 tarixinde Erlich Reese The Iran Agenda Today The Real Story Inside Iran and What s Wrong with U S Policy ingilis Routledge 2018 ISBN 978 0 429 94157 3 Istifade tarixi 14 January 2020 But critics question that commitment given the cult of personality built around MEK s leader Maryam Rjavi Middle Eastern Eye 2020 04 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 25 CBC 2021 09 17 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 25 Trump allies visit throws light on secretive Iranian opposition group 2022 08 11 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 25 Katzman 2001 seh 97 Abrahamian 1989 seh 1 John Bolton support for Iranian opposition spooks Tehran Financial Times 2019 05 02 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 25