Quyruqsuzlar (lat. Anura) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin suda-quruda yaşayanlar sinfinə aid heyvan dəstəsi. 5600-dən artıq(bəzi mənbələrə görə 2100-ə yaxın) növü var.
Quyruqsuzlar | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Sinif: Yarımsinif: Dəstəüstü: Klad: Dəstə: Quyruqsuzlar | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Maraqlı məlumatlar
• Hələ XVIII əsrdə italyan alimi L. Qalvani şimşək çaxanda qurbağaların ayaq əzələlərinin yığılıb açılmasını müşahidə etmişdi. Sonralar bu müşahidədən elektrikin təsirinin öyrənilməsində istifadə edilmişdir.
• Məşhur rus fizioloqu İ. M. Seçenov (1862) ilk dəfə qurbağa üzərində baş beynin reflekslər əmələ gəlməsində rolunu öyrənmişdir.
• Şimali Amerikada bəzi qurbağaların səsi bir neçə kilometrlikdən eşidilir. Onların səsi öküz səsinə oxşadığı üçün öküz qurbağa adlandırılır.
• Kamerunda qoliaf adlı qurbağa yaşayır. Bütün dünyada ən iri hesab edilən bu qurbağanın kütləsi 3 kq 300 qr, gövdəsinin uzunluğu isə 32 sm-dir.
• Avstraliyada bəzi qurbağa növləri kürünü xaricə tökür, kürü mayalandıqdan sonra onları udur və qarnında yetişdirir, qarnında yumurtadan çıxır, sonra ana qurbağa çıxmış qurbağaları xaricə tökür. Bu müddətdə ana qurbağa qidalanmır.
• Ağaca dırmaşan qurbağanın zəhəri tünd və təsirlidir. Cənubi Amerika ovçuları pələng və maral ovlarkən həmin zəhərdən istifadə edirlər. Braziliyada, Peruda, Qvineyada yaşayan üçzolaqllı qurbağalar öz törəmələrinə qəribə qulluq edir. Gölməçə quruyan kimi balaları anasının bədəninə zəli kimi yapışır. Ana onları su olan yeni gölməçəyə köçürür.
• Cənub yarımkürəsində Borneo, Yava və Sumatra adalarında uçan qurbağalar yaşayır. Onlar adi qurbağalardan fərqlənmir. Barmaqları xeyli uzun olub, araları xüsusi pərdə ilə birləşir, bu da onların bir ağacdan başqasına atılmasına kömək edir.
• Amerika alimi B. Vitkon kokon qurbağasından alınan zəhərin tərkibini öyrənə bilmişdir. Kokon qurbağasının uzunluğu 2–3 sm, çəkisi təxminən 1 qr-a yaxındır. Orta hesabla 100 qurbağadan 1 mq təmiz zəhər almaq mümkündür. Təmizlənmış kokon zəhəri neytrotoksin zəhərindən 50 dəfə, dəniz xiyarından alınan zəhərdən 500 dəfə, yapon fuqa balığından teradoksindən 10 dəfə, hətta ən qüvvətli kimyəvi zəhər olan natrium sianiddən min dəfə təsirlidir. Farmakoloji tədqiqata əsasən, kokon zəhərinin təsiri kurere zəhərinə uyğun olduğu müəyyən edilmişdir. Alimlərin fikrincə, zəhər mərkəzi sinir sisteminə təsir edir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2009.
- Blackburn D. C., Wake D. B. Class Amphibia Gray, 1825. // Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness / red. Z. Zhang 2011. C. 3148, burax. 1. S. 39–55. , 978-1-86977-850-7
- Amphibian Species of the World 2009-07-24 at the Wayback Machine Suda-quruda yaşayanların baza verilənləri. Darrel Frost and The American Museum of Natural History
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Quyruqsuzlar lat Anura heyvanlar aleminin xordalilar tipinin suda quruda yasayanlar sinfine aid heyvan destesi 5600 den artiq bezi menbelere gore 2100 e yaxin novu var QuyruqsuzlarElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Sinif Suda quruda yasayanlarYarimsinif ZirehsizlerDesteustu Klad Deste QuyruqsuzlarBeynelxalq elmi adiAnura G Fisch Waldh 1813Sekil axtarisiITIS 173423NCBI 8342EOL 1553Maraqli melumatlar Hele XVIII esrde italyan alimi L Qalvani simsek caxanda qurbagalarin ayaq ezelelerinin yigilib acilmasini musahide etmisdi Sonralar bu musahideden elektrikin tesirinin oyrenilmesinde istifade edilmisdir Meshur rus fizioloqu I M Secenov 1862 ilk defe qurbaga uzerinde bas beynin refleksler emele gelmesinde rolunu oyrenmisdir Simali Amerikada bezi qurbagalarin sesi bir nece kilometrlikden esidilir Onlarin sesi okuz sesine oxsadigi ucun okuz qurbaga adlandirilir Kamerunda qoliaf adli qurbaga yasayir Butun dunyada en iri hesab edilen bu qurbaganin kutlesi 3 kq 300 qr govdesinin uzunlugu ise 32 sm dir Avstraliyada bezi qurbaga novleri kurunu xarice tokur kuru mayalandiqdan sonra onlari udur ve qarninda yetisdirir qarninda yumurtadan cixir sonra ana qurbaga cixmis qurbagalari xarice tokur Bu muddetde ana qurbaga qidalanmir Agaca dirmasan qurbaganin zeheri tund ve tesirlidir Cenubi Amerika ovculari peleng ve maral ovlarken hemin zeherden istifade edirler Braziliyada Peruda Qvineyada yasayan uczolaqlli qurbagalar oz toremelerine qeribe qulluq edir Golmece quruyan kimi balalari anasinin bedenine zeli kimi yapisir Ana onlari su olan yeni golmeceye kocurur Cenub yarimkuresinde Borneo Yava ve Sumatra adalarinda ucan qurbagalar yasayir Onlar adi qurbagalardan ferqlenmir Barmaqlari xeyli uzun olub aralari xususi perde ile birlesir bu da onlarin bir agacdan basqasina atilmasina komek edir Amerika alimi B Vitkon kokon qurbagasindan alinan zeherin terkibini oyrene bilmisdir Kokon qurbagasinin uzunlugu 2 3 sm cekisi texminen 1 qr a yaxindir Orta hesabla 100 qurbagadan 1 mq temiz zeher almaq mumkundur Temizlenmis kokon zeheri neytrotoksin zeherinden 50 defe deniz xiyarindan alinan zeherden 500 defe yapon fuqa baligindan teradoksinden 10 defe hetta en quvvetli kimyevi zeher olan natrium sianidden min defe tesirlidir Farmakoloji tedqiqata esasen kokon zeherinin tesiri kurere zeherine uygun oldugu mueyyen edilmisdir Alimlerin fikrince zeher merkezi sinir sistemine tesir edir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2009 Blackburn D C Wake D B Class Amphibia Gray 1825 Animal Biodiversity An Outline of Higher level Classification and Survey of Taxonomic Richness red Z Zhang 2011 C 3148 burax 1 S 39 55 ISBN 978 1 86977 849 1 978 1 86977 850 7 Amphibian Species of the World 2009 07 24 at the Wayback Machine Suda quruda yasayanlarin baza verilenleri Darrel Frost and The American Museum of Natural HistoryHemcinin bax