Pannon rusinləri — Rusinlərə aid olan etnik qrup. Əsasən Serbiyanın muxtar ərazisi olan Voevodina və Xorvatiyada yayılmışdır.
Ümumi sayı | |||
---|---|---|---|
16 182 | |||
Yaşadığı ərazilər | |||
| |||
Dili | |||
| |||
İrqi | |||
Avropoid | |||
Dini | |||
Qohum xalqlar | |||
Rusinlər Xorvatiya və Serbiya ərazisinə Avstriya-Macarıstan İmperiyası dönəmində azad vətəndaşlar olaraq indiki Şərqi Sloveniyadan gəlmişlər. Onların bir qrupu özlərinmi ukraynalılar, digərləri isə rusinlər hesab edir. Serbiyada ayrıca xalq hesab edilirlər. Cənubi rusin dili Voevodina ərazisində altı rəsmi dildən biri sayılır. .
Demoqrafiya
2011-ci il siyahıya alınmasına görə Voevodina ərazisində 14 246 rusin yaşayır (1981-ci ildə sayları 23 min idi). Rusinlərin mədəni mərkəzi Kula dairəsində olan Ruski-Krestur kəndidir. Rusinlərin üstünlük təşkil etdiyi kəndlər — Kosur və Bikiç Dol (Şid dairəsi). Rusinlər həmcinin Şərqi Slovakiyada və Xorvatiya ərazisində yayılmışlar. Onlar Petrovsı kəndində kəndində kompakt şəkildə yaşayırlar.
Din
Rusinlərin böyük qismi yunan-katolik kilsəsinin ehkamlarına əsasən ibadət edirlər. Rusinlərin bir qismi provaslav məzhəbindədir. Onlar serb provaslav kilsəsinin Baçka eparxiyasına aid kilsələri ziyarət edir. 2003-cü ildə Serbiya və monteneqro həvvari ekzarxatı təsis edilmişdir. Onun mərkəzi isə Ruski Kerestur kəndində yerləşir. Exzarxat Serbiyanın Ukraynadakı səfirliyi ilə sıx əməkdaşlıq edir. Müntəzəm olaraq təcrübə üçün Ukraynaya tələbələr göndərilir. Exazarxata yepiskop Yuri Cucar rəhbərlik edir.
Dil
Bəzi dilçilər pannon rusinlərinin dilinin rusin dilindən fərqli olaraq şərqi slaviyan dili ilə deyil qərbi slaviyan dilinə daha yaxındır. Rusinlər Şərqi Slovakiyadan və Zakarpatiyadan Pannona XVIII əsrdə gəlmişlər. Rusinlərin bir qismi özünü ukraniyalı hesab edir. Bəziləri isə ayrıca xalq olduğunu düşünür. Bununla yanaşı Voevodinada XIX əsrdə Qalisiyadan gəlmişlər. Onlar Avstriya–Macarıstan imperiyası dönəmində Karpat rusinləri ilə birlikdə eyni xalq sayılırdılar.
Ruin dilinin ilk normativ qrammatikasının müəllifi Qavriil Kostelnik olmuşdur. O, da bir şair, tənqidçi və ilk rusin nəsr yazıçısı idi. Onun işini Dyora Papqarqai vəMixail Kovaç davam etdirmişdir.
İstinadlar
- Українська мова в Сербії, Боснії, Герцегоині і Хорватї // Українська мова: Енциклопедія. — Київ: «Українська енциклопедія» імені М. П. Бажана, 2004.
- "Интервью с апостольским экзархом для грекокатоликов Сербии и Черногории епископом Юрием Джуджаром". 2007-10-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-08.
Mənbə
- Дружтво за руски язик, литературу и културу
- Перша веб презентация — Руски Керестур — Русины Бачки
- Русинские поэты и писатели Воеводины
- Serbiya ukraniyalıları
- Русины Воеводины: история и культура. Встреча в библиотеке украинской литературы с директором музея «Руска одлога», грекокатолическим священником о. Михаилом Холошняем и студенткой Антонией Барна (с. Дюрдево)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pannon rusinleri Rusinlere aid olan etnik qrup Esasen Serbiyanin muxtar erazisi olan Voevodina ve Xorvatiyada yayilmisdir Pannon rusinleri Umumi sayi16 182Yasadigi eraziler 14 246 nef 1 936 nef DiliIrqiAvropoidDiniKatolisizmQohum xalqlarrusinler ukraynalilar Rusinler Xorvatiya ve Serbiya erazisine Avstriya Macaristan Imperiyasi doneminde azad vetendaslar olaraq indiki Serqi Sloveniyadan gelmisler Onlarin bir qrupu ozlerinmi ukraynalilar digerleri ise rusinler hesab edir Serbiyada ayrica xalq hesab edilirler Cenubi rusin dili Voevodina erazisinde alti resmi dilden biri sayilir Rusinlere aid olan yunan katolik kilsesi Demoqrafiya2011 ci il siyahiya alinmasina gore Voevodina erazisinde 14 246 rusin yasayir 1981 ci ilde saylari 23 min idi Rusinlerin medeni merkezi Kula dairesinde olan Ruski Krestur kendidir Rusinlerin ustunluk teskil etdiyi kendler Kosur ve Bikic Dol Sid dairesi Rusinler hemcinin Serqi Slovakiyada ve Xorvatiya erazisinde yayilmislar Onlar Petrovsi kendinde kendinde kompakt sekilde yasayirlar DinRusinlerin boyuk qismi yunan katolik kilsesinin ehkamlarina esasen ibadet edirler Rusinlerin bir qismi provaslav mezhebindedir Onlar serb provaslav kilsesinin Backa eparxiyasina aid kilseleri ziyaret edir 2003 cu ilde Serbiya ve monteneqro hevvari ekzarxati tesis edilmisdir Onun merkezi ise Ruski Kerestur kendinde yerlesir Exzarxat Serbiyanin Ukraynadaki sefirliyi ile six emekdasliq edir Muntezem olaraq tecrube ucun Ukraynaya telebeler gonderilir Exazarxata yepiskop Yuri Cucar rehberlik edir DilBezi dilciler pannon rusinlerinin dilinin rusin dilinden ferqli olaraq serqi slaviyan dili ile deyil qerbi slaviyan diline daha yaxindir Rusinler Serqi Slovakiyadan ve Zakarpatiyadan Pannona XVIII esrde gelmisler Rusinlerin bir qismi ozunu ukraniyali hesab edir Bezileri ise ayrica xalq oldugunu dusunur Bununla yanasi Voevodinada XIX esrde Qalisiyadan gelmisler Onlar Avstriya Macaristan imperiyasi doneminde Karpat rusinleri ile birlikde eyni xalq sayilirdilar Ruin dilinin ilk normativ qrammatikasinin muellifi Qavriil Kostelnik olmusdur O da bir sair tenqidci ve ilk rusin nesr yazicisi idi Onun isini Dyora Papqarqai veMixail Kovac davam etdirmisdir IstinadlarUkrayinska mova v Serbiyi Bosniyi Gercegoini i Horvatyi Ukrayinska mova Enciklopediya Kiyiv Ukrayinska enciklopediya imeni M P Bazhana 2004 ISBN 966 7492 19 2 Intervyu s apostolskim ekzarhom dlya grekokatolikov Serbii i Chernogorii episkopom Yuriem Dzhudzharom 2007 10 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 08 MenbeDruzhtvo za ruski yazik literaturu i kulturu Persha veb prezentaciya Ruski Kerestur Rusiny Bachki Rusinskie poety i pisateli Voevodiny Serbiya ukraniyalilari Rusiny Voevodiny istoriya i kultura Vstrecha v biblioteke ukrainskoj literatury s direktorom muzeya Ruska odloga grekokatolicheskim svyashennikom o Mihailom Holoshnyaem i studentkoj Antoniej Barna s Dyurdevo