Minçin göy adamları (ing. Blue men of the Minch), həmçinin fırtına kelpiləri (ing. Storm kelpies, şot.kelt Na fir ghorma) — Xarici Hebrid adalarının şimalında və materik Şotlandiya arasındakı su zolağında məskunlaşan, dənizçiləri və qayıqları batırmaq üçün axtarışa çıxan mifoloji varlıqlar. Onlar Nort-Minç boğazında və qonşu şimal ərazilərdə, eləcə də Vik şəhərinə qədər şərqdə, həmçinin Şotlandiyanın bilinməyən ərazilərində yaşayırdılar. Onların dünyanın qalan hissəsində analoqu yoxdur.
Bu mifoloji varlıqlar göy rəngdədirlər, lakin insanlara çox bənzəyirlər və təxminən eyni ölçüdədirlər. Fırtınalar törətmək gücünə malikdirlər, lakin yaxşı havalarda suyun səthində və ya onun altında yatırlar. Göy adamlar bədənlərini dənizdən yuxarı qaldıraraq üzür, dəniz donuzu kimi qıvrılır və suya dalırlar. Onlar danışa bilirlər və kollektiv şəkildə bir gəmiyə yaxınlaşdıqda, onların lideri gəminin kapitanına iki sətir misra qışqırıb onu misranı tamamlamağa dəvət edə bilər. Kapitan bunda uğursuz olarsa, göy adamlar onun gəmisini batırmağa çalışırlar.
Mifik göy adamlara izah vermək üçün müxtəlif təkliflər var. Bir versiyaya görə, onlar dənizin təcəssümü idi, ya da kayaklara bənzəyən qayıqları ilə dənizi keçərkən boyalı bədənləri sudan qalxan insanlar təəssüratını yaradan piktlərə bənzədilmişdilər. Alternativ olaraq, göy adamların mənşəyi vikinqlərin özləri ilə Şotlandiyaya apardıqları şimali afrikalı kölələrə dayana bilər.
Etimologiyası
Göy adamlar Şotlandiyanın şimal-qərb dağlıq ərazilərini və Daxili Hebrid adalarının şimalını Xarici Hebrid adalarının şimalından ayıran Nort-Minç boğazında yaşayırlar.Şotland kelt dilində göy adamlar üçün olan termin "na fir ghorma"dır (genitiv üslubda "fear gorm"dur, məsələn, "göy adamların axını" mənasını verən "sruth nam fear gorm").
Göy adamlara fırtına kelpiləri də deyilir. Şotlandiya folklorunda ən çox yayılmış su ruhları olankelpilər adətən güclü atlar kimi təsvir edilir, lakin bu ad ölkə daxilində bir neçə fərqli forma və nağıllara aid edilir. Kelpi adı şotland kelt dilində "düyə" və ya "qoduq" mənasını verən "calpa" və ya "cailpeach" sözlərindən götürülmüş ola bilər.
Xalq inancları
Mifik göy adamların üç hissəyə bölünmüş "düşmüş mələklər" tayfasının bir hissəsi ola biləcəyinə inanılır. Onlardan birincisi Yer üzündə pərilər arasında məskunlaşmış, ikincisi dənizdə yaşayan göy adamlara, sonuncusu isə səmada Qütb parıltısı şəklində görünən "şən rəqqaslara" çevrilmişdir. Əfsanəvi canlılar insanlarla eyni ölçüdədir, lakin adlarından da göründüyü kimi onların dərisi göy rəngdədir. Yazıçı və jurnalist Lyuis Spens onların "dənizin təcəssümü" olduğunu və dərilərinin göy rəngdə olmasının dənizin rəngindən qaynaqlandığını irəli sürmüşdür. Onların üzləri boz rəngdə və uzundur. Onlardan bəzilərinin boz rəngdə olan uzun qolları, bəzilərinin də göy rəngdə baş geyimləri var. Ən azı bir mənbədə onların qanadlarının olduğunu iddia edilir.Skay adasından 19 kilometr (12 mil) şimalda yerləşən, bütün fəsillərdə sürətli axınları olan Şent adaları ətrafındakı tufanlı sular, iddialara görə, göy adamların yaşadığı mağaraların yaxınlığından axır. Burada çox sayda gəmi qəzaya uğradığından bu su hövzəsi "Dağıntı axını" (ing. Current of Destruction) kimi tanınır.
Digər fırtına kelpilərinin Korrivrekan körfəzində yaşadığı söylənsə də, şair, yazıçı və folklorşünas Alasder Alpin MakQreqor tərəfindən "dağlıq fırtına kelpilərinin ən vəhşisi" kimi qələmə verilən göy adamların yaşadığı yer çox kiçik bir əraziyə məhdudlaşdırılır. Donald Aleksandr Makkenziyə görə, onların təsviri dünyanın digər bölgələrinin, hətta Şotlandiyanın digər hissələrinin folklorunda misilsizdir. Belə məhdud yaşayış yeri ruhlar və cinlərlə bağlı olan inanclar arasında çox nadirdir. Folklorşünas və Tayridən olan xristian ruhanisi Con Qreqorson Kempbell onların materik Şotlandiyanın Arqayl sahilində tanınmadığını iddia edir, lakin 1700-cü ilin ortalarında Şetland adalarında Kvarff kəndini ziyarət edən Şotlandiya kilsəsinin ruhanisi Con Brend müasir alimlər tərəfindən göy insan olduğu güman edilən bir hekayə danışır. Bu hekayəyə görə, saqqallı qoca cildində sudan qalxan varlıq izlədiyi qayığın sərnişinlərini və heyətini dəhşətə gətirmişdir.
Ənənəvi nağıllarda göy adamların şiddətli fırtınalar yaratmağa qadir olduqları bildirilir, lakin onlar normal hava şəraitində yatırlar və ya birbaşa suyun səthinin azca altında üzürlər. Onlar üzərkən bədənlərinin beldən yuxarı hissəsini suyun altından çıxarır, dəniz donuzu ilə səthə çıxır və eyni şəkildə suya dalırlar. Bu məxluqlar özlərini əyləndirmək üçün gecələr səma aydın və işıqlı olduqda şinti oynayırlar. Onlar dənizçilərlə danışa və ünsiyyət qura bilirlər, hətta gəmilərə su axını ilə hücum edərkən mahnı oxuyurlar, gəmilər batan zaman gülürlər.
Göy adamlar önlərindən keçən gəmilərə hücum etmək üçün toplaşarkən onların bəzi rəvayətlərdə adlanan başçısı sudan çıxır və kapitana iki misralıq şeir söyləyir. Əgər kapitanın şeirin qalan iki misrasını tamamlaya bilmirsə, göy adamlar gəmiyə hücum edirlər. Makkenzi gəmi kapitanı ilə göy adamların başçısı arasında belə dialoqdan nümunələr verir:
Orijinal | Tərcümə |
---|---|
Blue Chief: Man of the black cap what do you say | Göy başçı: Qarapapaqlı, nə deyirsən |
Kapitanın cəld cavabları göy adamların başçısını təəccübləndirir. Məğlub olan və gəmiyə hücum edə bilməyən göy adamlar sualtı mağaralarına qayıdırlar və gəminin boğazdan rahatlıqla keçməsinə icazə verirlər. Alternativ olaraq, göy adamlar önlərindən keçən bir gəmiyə minə və onun ekipajından xərac tələb edə bilər, əgər bu tələb qəbul edilməsə, fırtına qoparacaqlarını bildirirlər.
Tutulması və öldürülməsi
Bu cinləri öldürmək cəhdlərindən bəhs edən heç bir nağıl günümüzdə qorunub-saxlanılmamışdır, lakin Qreqorson Kempbell bir göy insanın tutulması haqqında bir hekayə qeyd etmişdir. Hekayəyə görə, dənizçilər suyun üzərində yatan bir göy insanı tutur və gəmilərinə gətirib qollarını bağlayırlar. İki göy insan gəminin arxasına düşür və üzərək bir-birlərinə səslənirlər:
Orijinal | Tərcümə |
---|---|
Duncan will be one, Donald will be two | Biri Dunkan, digəri Donald olacaq |
Yoldaşlarının səslərini eşidən cin qollarını açaraq əsarətdən qurtulur və göyərtəyə qalxaracaq cavab verir:
Orijinal | Tərcümə |
---|---|
Duncan's voice I hear, Donald too is near | Səs Dunkanındır, Donald da yaxındır |
Buna görə də dənizçilər bütün göy adamların bir-birlərinə xitab etmək üçün istifadə etdikləri şəxsi adlara sahib olduğuna inanırdılar.
Mənşə
Makkenzinin göy adamlar əfsanəsi ilə bağlı verdiyi izahat qismən onun "İrlandiya annalları" üzərində apardığı araşdırmalarına əsaslanır, Skandinaviyanın birinci kralı Harald Gözəlsaç və onun vikinqlərlə döyüşləri dövrünə təsadüf edirdi. Edvard Dvelliyə görə, şotland kelt dilində "göy adamlar" mənasını verən "fir ghorma" termini qaradərililərin təsviri üçün istifadə edilirdi. Beləliklə, göy adamların şotland kelt dilindəki adlarından biri olan "sruth nam fear gorm" hərfi mənada "göy adamların axını" və ya "qara adamların çayı və ya axını" kimi tərcümə olunur. Təxminən IX əsrdə vikinqlər əsir götürdükləri mavrları İrlandiyaya aparmışlar. Vikinqlər qış aylarını Şiant adalarından kənarda keçirmişdilər və Makkenzi göy adamların hekayəsini "tərk edilmiş yadelli kölələr"lə əlaqələndirir. O, tarixçi Alan Orr Andersonun "Early sources of Scottish history, A.D. 500 to 1286" kitabından sitat gətirir:
Onlar göy adamlar idi, çünki mavrlar zəncilərdir; Mavritaniya da zənci ölkəsidir. |
Daha müasir mənbələrdə Makkendizinin fərziyyəsini təkrarlayır. Tarixçi Malkolm Arçibald əfsanənin skandinavların Şimali Afrikadan gətirdikləri kölələrin dövrünə təsadüf etməsi fikri ilə razılaşır, həmçinin bu mifin Böyük Səhrada yaşayan, "səhranın göy adamları" kimi tanınan tuareqlərdən törəmiş ola biləcəyini ehtimal edir.
Minçin göy insanlarının mənşəyi alternativ olaraq tatu mədəniyyəti olan xalqlarla, xüsusilə də "rənglənmiş insanlar" mənasını verən latın dilindəki adları olan "picti" sözünə əsas gətirilərək piktlərlə əlaqələndirilir. Alimlərə görə, piktlərin kayaklara bənzəyən qayıqları ilə dənizi keçərkən boyalı bədənləri ada sakinlərində sudan qalxan insanlar təəssüratını yaratmış ola bilərdi.
Mənbə
İstinadlar
- "Minch", Oxford Dictionaries, 3 March 2016 tarixində , İstifadə tarixi: 4 June 2014
- Dwelly, (1902). səh. 422–423
- Bane, (2013). səh. 62
- MacGregor, (1937). səh. 119
- Westwood, Kingshill, (2012). səh. 364
- Varner, (2007). səh. 24
- kelpie, n.1. // Oxford English Dictionary (online), Oxford University Press, 2014, 2 October 2020 tarixində , İstifadə tarixi: 4 May 2014
- Mackenzie, (2013), loc. 1345
- Gregorson Campbell, (1900). səh. 200
- Westwood, Kingshill, (2012). səh. 485
- Kynes, (2008). səh. 130
- Sullivan, Pickering və Emmot, (2010). səh. 63–64
- Mackenzie, (1917). səh. 80
- MacGregor, (1937). səh. 117
- Mackenzie, (2013), loc. 1348
- Westwood, Kingshill, (2012). səh. 400
- Brand, (1883). səh. 171
- Mackenzie, (1917). səh. 79
- MacLennan, Hugh Dan, "Shinty: Some Fact and Fiction in the Nineteenth Century", Transactions of the Gaelic Society of Inverness, 59, 1997: 243, 2016-06-24 tarixində , İstifadə tarixi: 2022-03-15
- Mackenzie, (2013), loc. 1332
- Mackenzie, (1917). səh. 81
- Mackenzie, (1917). səh. 82
- Mackenzie, (1917), loc. 1315
- Mackenzie, (1917). səh. 83
- Edwards, Paul, "African Presence in Early Europe", Research in African Literatures, Indiana University Press, 18 (3), Autumn 1987: 402–405, JSTOR 4618218
- MacKillop, James, Fear Gorm // A Dictionary of Celtic Mythology (online), Oxford University Press, 2004, ISBN , 24 October 2014 tarixində , İstifadə tarixi: 25 July 2014
- Dwelly, (1902). səh. 517
- MacKillop, James, Blue men of the Minch // A Dictionary of Celtic Mythology (online), Oxford University Press, 2004, ISBN , 5 February 2019 tarixində , İstifadə tarixi: 4 June 2014
- Dwelly, (1902a). səh. 895
- Mackenzie, (2013), loc. 1391
- Mackenzie, (2013), loc. 1379
- Anderson, (1922). səh. 294
- Emerson, Stephen, "Fact of the week: Blue men of the Minch", The Scotsman, 12 February 2014, 5 June 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 5 June 2014
- "Anthropological Note", Journal of the Royal Anthropological Institute, 22: 192, 1922, JSTOR 2839435
- Kingshill, Westwood, (2012), loc. 7068
Ədəbiyyat
- Anderson, Alan Orr, Early sources of Scottish history, A.D. 500 to 1286, Oliver and Boyd, 1922
- Bane, Theresa, Encyclopedia of Fairies in World Folklore and Mythology, McFarland, 2013, ISBN , 2020-10-12 tarixində , İstifadə tarixi: 2022-03-15
- Brand, John, A new description of Orkney, Zetland, Pightland-Firth and Caithness, Brown, 1883 [1701]
- Dwelly, Edward, Faclair Gàidhlìg air son nan sgoiltean, 2, E. MacDonald, 1902
- Dwelly, Edward, Faclair Gàidhlìg air son nan sgoiltean, 3, E. MacDonald, 1902a
- Gregorson Campbell, John, Superstitions of the Highlands and Islands of Scotland, James MacLehose, 1900
- Kingshill, Sophia; Westwood, Jennifer, The Fabled Coast: Legends & traditions from around the shores of Britain & Ireland (ebook), Random House, 2012, ISBN , 2022-03-15 tarixində , İstifadə tarixi: 2022-03-15
- Kynes, Sandra, Sea Magic: Connecting with the Ocean's Energy, LLewellyn Worldwide, 2008, ISBN
- MacGregor, Alasdair Alpin, The Peat-fire Flame, Moray Press, 1937
- Mackenzie, Donald A., Wonder tales from Scottish myth and legend, Blaickie, 1917
- Mackenzie, Donald A., Scottish folk-lore and folk life: studies in race, culture and tradition (Kindle), Blackie, 2013 [1935], B00B0XJ60Q
- Sullivan, Mike; Pickering, Tim; Emmot, Robert, The Outer Hebrides: Sea Kayaking Around the Isles & St Kilda, Pesda Press, 2010, ISBN , 2020-10-12 tarixində , İstifadə tarixi: 2022-03-15
- Varner, Gary R., Creatures in the Mist: Little People, Wild Men and Spirit Beings around the World: A Study in Comparative Mythology, Algora, 2007, ISBN
- Westwood, Jennifer; Kingshill, Sophia, The Lore of Scotland: A Guide to Scottish Legends, Random House, 2012, ISBN , 2016-12-16 tarixində , İstifadə tarixi: 2022-03-15
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mincin goy adamlari ing Blue men of the Minch hemcinin firtina kelpileri ing Storm kelpies sot kelt Na fir ghorma Xarici Hebrid adalarinin simalinda ve materik Sotlandiya arasindaki su zolaginda meskunlasan denizcileri ve qayiqlari batirmaq ucun axtarisa cixan mifoloji varliqlar Onlar Nort Minc bogazinda ve qonsu simal erazilerde elece de Vik seherine qeder serqde hemcinin Sotlandiyanin bilinmeyen erazilerinde yasayirdilar Onlarin dunyanin qalan hissesinde analoqu yoxdur Goy adamlarin yasadigi Kicik Minc Bu mifoloji varliqlar goy rengdedirler lakin insanlara cox benzeyirler ve texminen eyni olcudedirler Firtinalar toretmek gucune malikdirler lakin yaxsi havalarda suyun sethinde ve ya onun altinda yatirlar Goy adamlar bedenlerini denizden yuxari qaldiraraq uzur deniz donuzu kimi qivrilir ve suya dalirlar Onlar danisa bilirler ve kollektiv sekilde bir gemiye yaxinlasdiqda onlarin lideri geminin kapitanina iki setir misra qisqirib onu misrani tamamlamaga devet ede biler Kapitan bunda ugursuz olarsa goy adamlar onun gemisini batirmaga calisirlar Mifik goy adamlara izah vermek ucun muxtelif teklifler var Bir versiyaya gore onlar denizin tecessumu idi ya da kayaklara benzeyen qayiqlari ile denizi kecerken boyali bedenleri sudan qalxan insanlar teessuratini yaradan piktlere benzedilmisdiler Alternativ olaraq goy adamlarin menseyi vikinqlerin ozleri ile Sotlandiyaya apardiqlari simali afrikali kolelere dayana biler EtimologiyasiGoy adamlar Sotlandiyanin simal qerb dagliq erazilerini ve Daxili Hebrid adalarinin simalini Xarici Hebrid adalarinin simalindan ayiran Nort Minc bogazinda yasayirlar Sotland kelt dilinde goy adamlar ucun olan termin na fir ghorma dir genitiv uslubda fear gorm dur meselen goy adamlarin axini menasini veren sruth nam fear gorm Goy adamlara firtina kelpileri de deyilir Sotlandiya folklorunda en cox yayilmis su ruhlari olankelpiler adeten guclu atlar kimi tesvir edilir lakin bu ad olke daxilinde bir nece ferqli forma ve nagillara aid edilir Kelpi adi sotland kelt dilinde duye ve ya qoduq menasini veren calpa ve ya cailpeach sozlerinden goturulmus ola biler Xalq inanclariMifik goy adamlarin uc hisseye bolunmus dusmus melekler tayfasinin bir hissesi ola bileceyine inanilir Onlardan birincisi Yer uzunde periler arasinda meskunlasmis ikincisi denizde yasayan goy adamlara sonuncusu ise semada Qutb pariltisi seklinde gorunen sen reqqaslara cevrilmisdir Efsanevi canlilar insanlarla eyni olcudedir lakin adlarindan da gorunduyu kimi onlarin derisi goy rengdedir Yazici ve jurnalist Lyuis Spens onlarin denizin tecessumu oldugunu ve derilerinin goy rengde olmasinin denizin renginden qaynaqlandigini ireli surmusdur Onlarin uzleri boz rengde ve uzundur Onlardan bezilerinin boz rengde olan uzun qollari bezilerinin de goy rengde bas geyimleri var En azi bir menbede onlarin qanadlarinin oldugunu iddia edilir Skay adasindan 19 kilometr 12 mil simalda yerlesen butun fesillerde suretli axinlari olan Sent adalari etrafindaki tufanli sular iddialara gore goy adamlarin yasadigi magaralarin yaxinligindan axir Burada cox sayda gemi qezaya ugradigindan bu su hovzesi Daginti axini ing Current of Destruction kimi taninir Diger firtina kelpilerinin Korrivrekan korfezinde yasadigi soylense de sair yazici ve folklorsunas Alasder Alpin MakQreqor terefinden dagliq firtina kelpilerinin en vehsisi kimi qeleme verilen goy adamlarin yasadigi yer cox kicik bir eraziye mehdudlasdirilir Donald Aleksandr Makkenziye gore onlarin tesviri dunyanin diger bolgelerinin hetta Sotlandiyanin diger hisselerinin folklorunda misilsizdir Bele mehdud yasayis yeri ruhlar ve cinlerle bagli olan inanclar arasinda cox nadirdir Folklorsunas ve Tayriden olan xristian ruhanisi Con Qreqorson Kempbell onlarin materik Sotlandiyanin Arqayl sahilinde taninmadigini iddia edir lakin 1700 cu ilin ortalarinda Setland adalarinda Kvarff kendini ziyaret eden Sotlandiya kilsesinin ruhanisi Con Brend muasir alimler terefinden goy insan oldugu guman edilen bir hekaye danisir Bu hekayeye gore saqqalli qoca cildinde sudan qalxan varliq izlediyi qayigin sernisinlerini ve heyetini dehsete getirmisdir Enenevi nagillarda goy adamlarin siddetli firtinalar yaratmaga qadir olduqlari bildirilir lakin onlar normal hava seraitinde yatirlar ve ya birbasa suyun sethinin azca altinda uzurler Onlar uzerken bedenlerinin belden yuxari hissesini suyun altindan cixarir deniz donuzu ile sethe cixir ve eyni sekilde suya dalirlar Bu mexluqlar ozlerini eylendirmek ucun geceler sema aydin ve isiqli olduqda sinti oynayirlar Onlar denizcilerle danisa ve unsiyyet qura bilirler hetta gemilere su axini ile hucum ederken mahni oxuyurlar gemiler batan zaman gulurler Goy adamlar onlerinden kecen gemilere hucum etmek ucun toplasarken onlarin bezi revayetlerde adlanan bascisi sudan cixir ve kapitana iki misraliq seir soyleyir Eger kapitanin seirin qalan iki misrasini tamamlaya bilmirse goy adamlar gemiye hucum edirler Makkenzi gemi kapitani ile goy adamlarin bascisi arasinda bele dialoqdan numuneler verir Orijinal TercumeBlue Chief Man of the black cap what do you say As your proud ship cleaves the brine Skipper My speedy ship takes the shortest way And I ll follow you line by line Blue Chief My men are eager my men are ready To drag you below the waves Skipper My ship is speedy my ship is steady If it sank it would wreck your caves Goy basci Qarapapaqli ne deyirsen Megrur gemin duzlu suyu yararken Kapitan Cevik gemim kese yoldan kecir Men de senin misralarini izleyerken Goy basci Erlerim hovselesiz hazirdir Sizi dalgalarin altina salacaq Kapitan Gemim cevik sarsilmazdir Batsa kahalarinizi dagidacaq Kapitanin celd cavablari goy adamlarin bascisini teeccublendirir Meglub olan ve gemiye hucum ede bilmeyen goy adamlar sualti magaralarina qayidirlar ve geminin bogazdan rahatliqla kecmesine icaze verirler Alternativ olaraq goy adamlar onlerinden kecen bir gemiye mine ve onun ekipajindan xerac teleb ede biler eger bu teleb qebul edilmese firtina qoparacaqlarini bildirirler Tutulmasi ve oldurulmesi Bu cinleri oldurmek cehdlerinden behs eden hec bir nagil gunumuzde qorunub saxlanilmamisdir lakin Qreqorson Kempbell bir goy insanin tutulmasi haqqinda bir hekaye qeyd etmisdir Hekayeye gore denizciler suyun uzerinde yatan bir goy insani tutur ve gemilerine getirib qollarini baglayirlar Iki goy insan geminin arxasina dusur ve uzerek bir birlerine seslenirler Orijinal TercumeDuncan will be one Donald will be two Will you need another ere you reach the shore Biri Dunkan digeri Donald olacaq Sahilecen basqasina da gerek duyulacaq Yoldaslarinin seslerini esiden cin qollarini acaraq esaretden qurtulur ve goyerteye qalxaracaq cavab verir Orijinal TercumeDuncan s voice I hear Donald too is near But no need of helpers has strong Ian More Ses Dunkanindir Donald da yaxindir Yardimci gerek deyil Ayan Mur sarsilmazdir Buna gore de denizciler butun goy adamlarin bir birlerine xitab etmek ucun istifade etdikleri sexsi adlara sahib olduguna inanirdilar MenseGoy adamlar mifinin koku Boyuk Sehranin tuareq ehalisine esaslanmis ola biler Makkenzinin goy adamlar efsanesi ile bagli verdiyi izahat qismen onun Irlandiya annallari uzerinde apardigi arasdirmalarina esaslanir Skandinaviyanin birinci krali Harald Gozelsac ve onun vikinqlerle doyusleri dovrune tesaduf edirdi Edvard Dvelliye gore sotland kelt dilinde goy adamlar menasini veren fir ghorma termini qaraderililerin tesviri ucun istifade edilirdi Belelikle goy adamlarin sotland kelt dilindeki adlarindan biri olan sruth nam fear gorm herfi menada goy adamlarin axini ve ya qara adamlarin cayi ve ya axini kimi tercume olunur Texminen IX esrde vikinqler esir goturdukleri mavrlari Irlandiyaya aparmislar Vikinqler qis aylarini Siant adalarindan kenarda kecirmisdiler ve Makkenzi goy adamlarin hekayesini terk edilmis yadelli koleler le elaqelendirir O tarixci Alan Orr Andersonun Early sources of Scottish history A D 500 to 1286 kitabindan sitat getirir Onlar goy adamlar idi cunki mavrlar zencilerdir Mavritaniya da zenci olkesidir Daha muasir menbelerde Makkendizinin ferziyyesini tekrarlayir Tarixci Malkolm Arcibald efsanenin skandinavlarin Simali Afrikadan getirdikleri kolelerin dovrune tesaduf etmesi fikri ile razilasir hemcinin bu mifin Boyuk Sehrada yasayan sehranin goy adamlari kimi taninan tuareqlerden toremis ola bileceyini ehtimal edir Mincin goy insanlarinin menseyi alternativ olaraq tatu medeniyyeti olan xalqlarla xususile de renglenmis insanlar menasini veren latin dilindeki adlari olan picti sozune esas getirilerek piktlerle elaqelendirilir Alimlere gore piktlerin kayaklara benzeyen qayiqlari ile denizi kecerken boyali bedenleri ada sakinlerinde sudan qalxan insanlar teessuratini yaratmis ola bilerdi MenbeIstinadlar Minch Oxford Dictionaries 3 March 2016 tarixinde Istifade tarixi 4 June 2014 Dwelly 1902 seh 422 423 Bane 2013 seh 62 MacGregor 1937 seh 119 Westwood Kingshill 2012 seh 364 Varner 2007 seh 24 kelpie n 1 Oxford English Dictionary online Oxford University Press 2014 2 October 2020 tarixinde Istifade tarixi 4 May 2014 Mackenzie 2013 loc 1345 Gregorson Campbell 1900 seh 200 Westwood Kingshill 2012 seh 485 Kynes 2008 seh 130 Sullivan Pickering ve Emmot 2010 seh 63 64 Mackenzie 1917 seh 80 MacGregor 1937 seh 117 Mackenzie 2013 loc 1348 Westwood Kingshill 2012 seh 400 Brand 1883 seh 171 Mackenzie 1917 seh 79 MacLennan Hugh Dan Shinty Some Fact and Fiction in the Nineteenth Century Transactions of the Gaelic Society of Inverness 59 1997 243 2016 06 24 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 15 Mackenzie 2013 loc 1332 Mackenzie 1917 seh 81 Mackenzie 1917 seh 82 Mackenzie 1917 loc 1315 Mackenzie 1917 seh 83 Edwards Paul African Presence in Early Europe Research in African Literatures Indiana University Press 18 3 Autumn 1987 402 405 JSTOR 4618218 MacKillop James Fear Gorm A Dictionary of Celtic Mythology online Oxford University Press 2004 ISBN 978 0198609674 24 October 2014 tarixinde Istifade tarixi 25 July 2014 Dwelly 1902 seh 517 MacKillop James Blue men of the Minch A Dictionary of Celtic Mythology online Oxford University Press 2004 ISBN 978 0198609674 5 February 2019 tarixinde Istifade tarixi 4 June 2014 Dwelly 1902a seh 895 Mackenzie 2013 loc 1391 Mackenzie 2013 loc 1379 Anderson 1922 seh 294 Emerson Stephen Fact of the week Blue men of the Minch The Scotsman 12 February 2014 5 June 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 June 2014 Anthropological Note Journal of the Royal Anthropological Institute 22 192 1922 JSTOR 2839435 Kingshill Westwood 2012 loc 7068 Edebiyyat Anderson Alan Orr Early sources of Scottish history A D 500 to 1286 Oliver and Boyd 1922 Bane Theresa Encyclopedia of Fairies in World Folklore and Mythology McFarland 2013 ISBN 978 1 4766 1242 3 2020 10 12 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 15 Brand John A new description of Orkney Zetland Pightland Firth and Caithness Brown 1883 1701 Dwelly Edward Faclair Gaidhlig air son nan sgoiltean 2 E MacDonald 1902 Dwelly Edward Faclair Gaidhlig air son nan sgoiltean 3 E MacDonald 1902a Gregorson Campbell John Superstitions of the Highlands and Islands of Scotland James MacLehose 1900 Kingshill Sophia Westwood Jennifer The Fabled Coast Legends amp traditions from around the shores of Britain amp Ireland ebook Random House 2012 ISBN 978 1 4090 3845 0 2022 03 15 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 15 Kynes Sandra Sea Magic Connecting with the Ocean s Energy LLewellyn Worldwide 2008 ISBN 978 0 7387 1353 3 MacGregor Alasdair Alpin The Peat fire Flame Moray Press 1937 Mackenzie Donald A Wonder tales from Scottish myth and legend Blaickie 1917 Mackenzie Donald A Scottish folk lore and folk life studies in race culture and tradition Kindle Blackie 2013 1935 B00B0XJ60Q Sullivan Mike Pickering Tim Emmot Robert The Outer Hebrides Sea Kayaking Around the Isles amp St Kilda Pesda Press 2010 ISBN 978 1 906095 09 3 2020 10 12 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 15 Varner Gary R Creatures in the Mist Little People Wild Men and Spirit Beings around the World A Study in Comparative Mythology Algora 2007 ISBN 978 0 87586 545 4 Westwood Jennifer Kingshill Sophia The Lore of Scotland A Guide to Scottish Legends Random House 2012 ISBN 978 1 4090 6171 7 2016 12 16 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 15