Kolumbiya vətəndaş müharibəsi (1851) Münaqişə Yeni Qranada Respublikasında baş vermişdir.Müharibə tərəfləri Liberallar və Kolumbiya Konservativ Partiyası olmuşdur. 1851-ci ilin 22 may -10 sentyabr zaman kəsiyini əhatə edir.
Kolumbiya vətəndaş müharibəsi (1851) | |||
---|---|---|---|
Tarix | 22 may-10 sentyabr 1851 | ||
Yeri | Yeni Qranada Respublikası | ||
Səbəbi | Liberalların islahatları | ||
Nəticəsi | Liberallarin qalibiyyəti | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Müharibədən öncəki vəziyyət
1851-ci ildəki seçgilərdə Liberal Xose İlqario lopes qalib gəlir.O öz vəzifəsində Tomas Kiprian Moskeranı əvəzləyir.Kolumbiya Liberal Partiyası avropasayağı inqilabi hərəkatı Yuxarıların müharibəsində məğlub olurlar.Moskera onları əhv edirki bunun nəticəsində Liberallar öz güclərini bərpa edirlər.Liberallar hakimiyyətə qəldikdən sonra islahatlar həyata keçirməyə başlayırlar.Bu islahatlar Konservanların etirazına səbəb olur.İslahatlar kilsə əlehinə yönəlmişdi.18 may 1850-ci ildə iezuitlər ölkədən qovulur.1851-ci ildə konstutsiyaya dəyişiklik edilir: siyasi çinayətlərə görə ölüm hökmü ləğv edilir,azad mətbuat və sərbəst toplaşma hüququ verilir.Kilsə məhkəmələrinə aid məcəllə qəbul edilir və bu yepiskopun etirazina səbəb olur.21 may 1851-ci ildə kökumət quldarlığı ləğv edir.Bu addım bir tərəfin lehinə idisə digər tərəfin əlehinə idi .Bu konsrvatların qəti etirazına səbəb olur.
Müharibənin gedişi
Konservatlar ölkənin cənub və qərbində mərkəzləşmişdilər.22 may 1851-ci ildə üsyançılar Patiyo və Timbio şəhərlərini tuturlar.Pasto şəhərində isə məğlubiyyətə uğrayırlar.Bu məğlubiyyətdən sonra Arboledo Ekvadora danışığa gedir.Ekvadora sərhəd bölgəsindən gələn gəlir güzəştə gedilir,əvəzində isə üsyançılara silah-sursat verilməlidir.Kouka,Sako və Antokiya ştatlar bu fikiri dəstəkləyir.Digər üsyanlar Saqomoso ,Marikita,Quatavita və Quamoda baş verir.1 iyulda ölkənin cənubunda xüxusi ilə Popayan,Posta və Kali fərqlənirdi.Hökumət cənub ərazilərinə ordu komandanı Xose Obandanı təyin edir.General Manuel Mariya Franko Ekvadora oradansa Peruya gedir.Hədəf isə qulları satmaq olur.Antokiyada federal hökumət təşkil edilir və mərkəzi hökumətdən ayrıldığını bildirir.Bunun üçün Eysebio Borrero 800 nəfərdən ibarət qoşun təşkil edərək Medelini ələ keçirir.General Tomas Errera Solominə irrəliləyir və burada Braulio Enaonun qüvvələri ilə toqquşur. 1 avqust 1851-ci ildə milli qvardiya qüvvələri ilə Mariano Rodriqesın qüvvələri ilə vuruşur və bu toqquşmadan 20 gün sonra Rodriges həbs edilir.10 sentyabrda Rioneqroda general Errera Borreraya qalib gəlir.Borrera Yamaykaya göndərilir və üsyan isə yatırılır.
Nəticəsi
Liberallar öz mövqelərini gücləndirir.1850 ci ildən başlanan islahatlar 1853-ci ildə yeni konstutsiyanın qəbulu ilə nəticələnir.Müharibədəki məğlubiyyatdən sonra Konservantlar Liberalların islahatrından ağır itki verməli olurlar.
Mənbə
- Vətəndaş müharibəsi 1851 2017-11-24 at the Wayback Machine (isp.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kolumbiya vetendas muharibesi 1851 Munaqise Yeni Qranada Respublikasinda bas vermisdir Muharibe terefleri Liberallar ve Kolumbiya Konservativ Partiyasi olmusdur 1851 ci ilin 22 may 10 sentyabr zaman kesiyini ehate edir Kolumbiya vetendas muharibesi 1851 Tarix 22 may 10 sentyabr 1851Yeri Yeni Qranada RespublikasiSebebi Liberallarin islahatlariNeticesi Liberallarin qalibiyyetiMunaqise terefleriKolumbiya Liberal Partiyasi Kolumbiya Konservativ PartiyasiKomandan lar Tomas Errera Xose Moziya Obanda Xose Ilario Lopes Manuel Ibanes Eysebio Borrero Moriano Ospina Rodriges Xulio Arbopeda PamboMuharibeden onceki veziyyet1851 ci ildeki secgilerde Liberal Xose Ilqario lopes qalib gelir O oz vezifesinde Tomas Kiprian Moskerani evezleyir Kolumbiya Liberal Partiyasi avropasayagi inqilabi herekati Yuxarilarin muharibesinde meglub olurlar Moskera onlari ehv edirki bunun neticesinde Liberallar oz guclerini berpa edirler Liberallar hakimiyyete qeldikden sonra islahatlar heyata kecirmeye baslayirlar Bu islahatlar Konservanlarin etirazina sebeb olur Islahatlar kilse elehine yonelmisdi 18 may 1850 ci ilde iezuitler olkeden qovulur 1851 ci ilde konstutsiyaya deyisiklik edilir siyasi cinayetlere gore olum hokmu legv edilir azad metbuat ve serbest toplasma huququ verilir Kilse mehkemelerine aid mecelle qebul edilir ve bu yepiskopun etirazina sebeb olur 21 may 1851 ci ilde kokumet quldarligi legv edir Bu addim bir terefin lehine idise diger terefin elehine idi Bu konsrvatlarin qeti etirazina sebeb olur Muharibenin gedisiKonservatlar olkenin cenub ve qerbinde merkezlesmisdiler 22 may 1851 ci ilde usyancilar Patiyo ve Timbio seherlerini tuturlar Pasto seherinde ise meglubiyyete ugrayirlar Bu meglubiyyetden sonra Arboledo Ekvadora danisiga gedir Ekvadora serhed bolgesinden gelen gelir guzeste gedilir evezinde ise usyancilara silah sursat verilmelidir Kouka Sako ve Antokiya statlar bu fikiri destekleyir Diger usyanlar Saqomoso Marikita Quatavita ve Quamoda bas verir 1 iyulda olkenin cenubunda xuxusi ile Popayan Posta ve Kali ferqlenirdi Hokumet cenub erazilerine ordu komandani Xose Obandani teyin edir General Manuel Mariya Franko Ekvadora oradansa Peruya gedir Hedef ise qullari satmaq olur Antokiyada federal hokumet teskil edilir ve merkezi hokumetden ayrildigini bildirir Bunun ucun Eysebio Borrero 800 neferden ibaret qosun teskil ederek Medelini ele kecirir General Tomas Errera Solomine irrelileyir ve burada Braulio Enaonun quvveleri ile toqqusur 1 avqust 1851 ci ilde milli qvardiya quvveleri ile Mariano Rodriqesin quvveleri ile vurusur ve bu toqqusmadan 20 gun sonra Rodriges hebs edilir 10 sentyabrda Rioneqroda general Errera Borreraya qalib gelir Borrera Yamaykaya gonderilir ve usyan ise yatirilir NeticesiLiberallar oz movqelerini guclendirir 1850 ci ilden baslanan islahatlar 1853 ci ilde yeni konstutsiyanin qebulu ile neticelenir Muharibedeki meglubiyyatden sonra Konservantlar Liberallarin islahatrindan agir itki vermeli olurlar MenbeVetendas muharibesi 1851 2017 11 24 at the Wayback Machine isp