Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi .(fevral 2024) |
Yeni Qranada Respublikası (isp. República de la Nueva Granada).Mərkəzi və Cənubi Amerikanın bir hissəsini əhatə edən və XIX əsrdə mövcud olmuş dövlət. Onun ərazisinə Panama, Kolumbiya, üstəlik Ekvadorun və Venesuelanın ərazilərinin bir hissəsi daxil idi.
Tarixi dövlət | |||||
Yeni Qranada Respublikası | |||||
---|---|---|---|---|---|
República de la Nueva Granada | |||||
| |||||
| |||||
Paytaxt | Boqota | ||||
Rəsmi dilləri | İspan | ||||
Dövlət dini | Katolik | ||||
İdarəetmə forması | Respublika | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
1830-cı ildə Böyük Kolumbiya Respublikası dağılır. 1831-ci ildən dağılmış dövlətin yerində yeni dövlətlər meydana gəlir: Ekvador,Venesuela və Yeni Qranada dövləti. 29 fevral 1832-ci ildə Milli konventə üzv olan Antokiya, Barbakoas, Kartaxena, Mompas, Neyva, Pamplona,Panama, Posta, Popayan, Sokorro, Tuxna, Veles və Veraquas bölgələri yeni konsitutsiyanı qəbul edirlər. Bu konsitutsiya görə dövlət Yeni Qranada Respublikası elan edilir. 1839-cu ildə ölkədə vətəndaş müharibəsi başlayır. İlk əvvəl bu müharibə daxili xarakter daşısada sonradan prezident Xose İqnasio de Markes kömək üçün Ekvadora müraciət etməsi ilə müharibənin xüsusiyyəti dəyişir. Üstəlik prezident köməyin əvəzinə Ekvadora ərazi vəd edirdi. Buna cavab olaraq bir sıra vilayyətlər özlərinin müstəqilliyini elan edirlər. 1841-ci ildə müharibə hökumət qüvvələrinin qalibiyyəti ilə bitir. Ölkədə iki partiya yaradılır:Liberallar və Konservantlar. 1845-ci ildə ölkənin prezidenti Tomas Sinriani de Moskera olurki oda Konservantların nümayyəndəsi idi. Onun dönəmində iqtisadi yüksəliş olur, yeni yollar çəkilir və gəmiçilik inkişaf etdirilir. 1849-cu ildə seçgilərdə liberalların nümayyəndəsi olan Xose İlario Lopes qalib gəlir. 1849-cu ildə yeni konsitutsiya qəbul edilir. Konstutsiyaya görə quldarlıq ləğv edilir və kilsə dövlətdən ayrı elan edilir. Konservanlar bu konstutsiyaya qarşı cıxırlar və nəticədə yeni vətəndaş müharibəsinə (Kolumbiya vətəndaş müharibəsi (1851)) girməli olur. Bu konstutsiya mərkəzdənqacma meyillərini güçlənir. 1854-ci ildə ordu komandanı Melonun başçılığı ilə növbəti vətəndaş müharibəsi (Kolumbiya vətəndaş müharibəsi (1854)) baş verir. Ölkə getdikçə federallaşır. 27 fevral 1855-ci ildə ölkənin daxilində birinçi federativ dövlət olan Panama yaradılır. 11 iyun 1856-cı ildə Antokiya və 13 may 1857-ci ildə isə Sanyander yaranır. Ölkəni parçalanmaqdan qorumaq 15 iyun 1857-ci ildə ölkəni inzibati cəhətdən Bolivar, Boyaka, Kauka, Kundinaruarka və Maqdalena kimi dövlətlərə bölür. 1858-ci ildə konservantlar hakimiyyətə gəlir. Onlar ölkəni Qranada Konfederasiyası elan edərək paytaxt Tunje olur
Demoqrafik vəziyyət
1851-ci siyahıya alma nətiçəsinə görə ölkədə 2,240,054 insan yaşayırdı. Onlardan 1,153,349 nəfəri kişi, 1,086,705 nəfəri isə qadınlar təşkil edirdi. Əhali əsasən iri şəhərlərdə cəmləşmişdi.Bunlara misal Sokorro, Tunja, Boqota və Tundamanı göstərmək olar.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler fevral 2024 Yeni Qranada Respublikasi isp Republica de la Nueva Granada Merkezi ve Cenubi Amerikanin bir hissesini ehate eden ve XIX esrde movcud olmus dovlet Onun erazisine Panama Kolumbiya ustelik Ekvadorun ve Venesuelanin erazilerinin bir hissesi daxil idi Tarixi dovletYeni Qranada RespublikasiRepublica de la Nueva GranadaBayraq Gerb 28 aprel 1831 22 may 1858Paytaxt BoqotaResmi dilleri IspanDovlet dini KatolikIdareetme formasi Respublika Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi1830 ci ilde Boyuk Kolumbiya Respublikasi dagilir 1831 ci ilden dagilmis dovletin yerinde yeni dovletler meydana gelir Ekvador Venesuela ve Yeni Qranada dovleti 29 fevral 1832 ci ilde Milli konvente uzv olan Antokiya Barbakoas Kartaxena Mompas Neyva Pamplona Panama Posta Popayan Sokorro Tuxna Veles ve Veraquas bolgeleri yeni konsitutsiyani qebul edirler Bu konsitutsiya gore dovlet Yeni Qranada Respublikasi elan edilir 1839 cu ilde olkede vetendas muharibesi baslayir Ilk evvel bu muharibe daxili xarakter dasisada sonradan prezident Xose Iqnasio de Markes komek ucun Ekvadora muraciet etmesi ile muharibenin xususiyyeti deyisir Ustelik prezident komeyin evezine Ekvadora erazi ved edirdi Buna cavab olaraq bir sira vilayyetler ozlerinin musteqilliyini elan edirler 1841 ci ilde muharibe hokumet quvvelerinin qalibiyyeti ile bitir Olkede iki partiya yaradilir Liberallar ve Konservantlar 1845 ci ilde olkenin prezidenti Tomas Sinriani de Moskera olurki oda Konservantlarin numayyendesi idi Onun doneminde iqtisadi yukselis olur yeni yollar cekilir ve gemicilik inkisaf etdirilir 1849 cu ilde secgilerde liberallarin numayyendesi olan Xose Ilario Lopes qalib gelir 1849 cu ilde yeni konsitutsiya qebul edilir Konstutsiyaya gore quldarliq legv edilir ve kilse dovletden ayri elan edilir Konservanlar bu konstutsiyaya qarsi cixirlar ve neticede yeni vetendas muharibesine Kolumbiya vetendas muharibesi 1851 girmeli olur Bu konstutsiya merkezdenqacma meyillerini guclenir 1854 ci ilde ordu komandani Melonun basciligi ile novbeti vetendas muharibesi Kolumbiya vetendas muharibesi 1854 bas verir Olke getdikce federallasir 27 fevral 1855 ci ilde olkenin daxilinde birinci federativ dovlet olan Panama yaradilir 11 iyun 1856 ci ilde Antokiya ve 13 may 1857 ci ilde ise Sanyander yaranir Olkeni parcalanmaqdan qorumaq 15 iyun 1857 ci ilde olkeni inzibati cehetden Bolivar Boyaka Kauka Kundinaruarka ve Maqdalena kimi dovletlere bolur 1858 ci ilde konservantlar hakimiyyete gelir Onlar olkeni Qranada Konfederasiyasi elan ederek paytaxt Tunje olurDemoqrafik veziyyet1851 ci siyahiya alma neticesine gore olkede 2 240 054 insan yasayirdi Onlardan 1 153 349 neferi kisi 1 086 705 neferi ise qadinlar teskil edirdi Ehali esasen iri seherlerde cemlesmisdi Bunlara misal Sokorro Tunja Boqota ve Tundamani gostermek olar