Xayrpur (dairə) (urdu dilindəː ضلع خیرپور, ingilis dilindəː Khairpur District) — Pakistanın Sind əyalətinin 23 dairəsindən biri. İnzibati mərkəzi - Xayrpur şəhəri.
Xayrpur | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi |
|
Mərkəzin hündürlüyü | 61 m |
Digər | |
khairpur.gos.pk | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Xayrpur dairəsi mərkəzi və şimali Sind arasında yerləşir. Ərazisi 15 910 km²-dir. Şimalda Şikarpur və Sukkur dairələri ilə, qərbdə Larkan və Nouşəhre Feruz, cənubda Nəvvabşah və Sanqxar, şimalda isə Hindistan hüdudları ilə həmsərhəddir. Dairənin mərkəzi Xayrpur sənaye şəhəridir. Bu şəhərdə pambıq, ipək və qida məhsullarının istehsalında müəyyən inkişafa nail olunmuşdu. Şəhərdə həmçinin dəridən müxtəlif məhsullar, ipəkdən geyimlər, kibritlər, sabun, ayaqqabı, siqaretlər və xalçalar istehsal edilir. Bu şəhər Pakistanın cənubi mərkəzi hissəsində, Hind çayından 11 mil aralıda, 18 km cənub istiqamətdə yerləşir. Xayrpur şəhəri Peşəvər, Kəraçi və Sukkurla dəmiryolu xətti ilə bağlıdır. Şəhərin əsası 1783-cü ildə Mir Söhrab Xan tərəfindən qoyulub. O Talpur ailəsinin Xaypur qolunun əsasını qoymuşdur. 1947-ci ildə Pakistanın yaranmasından sonra şəhər sənaye üzrə inkişaf yoluna qədəm qoymuşdur. Şəhərdə parklar, mir sarayı, xəstəxana, kitabxana və stadion mövcuddur.
Demoqrafiyası
2017-ci il əhali siyahıyaalnmasının məlumatlarına görə, Xayrpur əyaləti Kəraçi şəhərinin 4 dairəsindən sonra əhali sayının çoxluğuna görə əyalətdə 5-ci yeri tutur. Əhali sayı 2.4 milyon nəfərdir. Bu əhalinin 32.3̬%-i şəhər əhalisidir.
Dillərː
Xayrpur dairəsində əsasən sind dili, qismən də pəncab, urdu, bəluc və digər dillər yayılmışdır. dairə üzrə istifadə edilən dillərin faiz nisbəti aşağıdakı kimidirː
Sind dili: 93.9%
Pəncab dili: 3.2%
Urdu dili: 1.4%
Bəluc dili: 0.70%
Digər dillər: 0.92%
Dinlərː
Xayrpur dairəsində əsasən İslam dini geniş yayılmışdır. Bununla belə İslam dini ilə yanaşı Hinduizm, xirsitanlıq dinləri, əhmədiyyə dinləri də yayılmışdır. Qeyd etmək lazımdır ki, Əhmədiyyə bəzilərinə görə təriqət, bəzilərinə görə də müstəqil din hesab edilir. Müxtəlif dinlər üzrə Xayrpur dairəsində faiz nisbəti aşağıdakı kimidirː
İslam: 96.86%
Hinduizm: 2.93%
Xristianlıq: 0.09%
Əhmədiyyə: 0.07%
Digər dillər: 0.04%
Savadlılıq səviyyəsiː
2000-2001-ci illərdə Xayrpur dairəsində 3040 ibtidai və məscid məktəbləri qeydə alınmışdır. Bu məktəblərin 1085-i oğlanlar üçün hökumət ibtidai məktəbi, 310-u qızlar üçün, 670-i isə birgə təhsil almaq üçün nəzərdə tutulmuş təhsil müəssisləri idi.
savadlı: 90%
savadsız: 10%
İnzibati quruluşu
Dairənin mərkəzi Xayrpur şəhəridir. Xayrpur 8 taluka, 76 birlik şurası, 11 şəhər, 6800 kənddən ibarət olub 1998-ci ilin siyahıyaalınmasına görə 810448 nəfəri kişi, 736139 nəfəri qadın olmaqla 1546587 nəfər əhalisi var idi.
8 taluka və yaxud da təhsil aşağıdakılardırː
- Faiz Qunj talukası
- Qambat talukası
- Xayrpur talukası
- Kinqri talukası
- Kot Dici talukası
- Nara talukası
- Sobho Dero talukası
- Tari Mir Va talukası
Birlik şuralarıː
- BŞ №1Tandu Masti
- BŞ №2Çan pur
- BŞ №3Maçyun
- BŞ №4Hacna Şah
- BŞ №5Şadi Şaheed
- BŞ №6Buqro
- BŞ №7Qujo
- BŞ №8Şah Ladani
- BŞ №9Mehr Ali
- BŞ №10Peer Manqion
- BŞ №11Şah Bhanqio
- BŞ №12Ubhri
- BŞ №13Nur Pur
- BŞ №14Peer Badal
- BŞ №15Hadal Şah
- BŞ №16SadarJi Bhatyoon]]
- BŞ №17Manghanwari
- BŞ №18[[RahoojaMeer]]
- BŞ №19Mohial
- BŞ №20Kot Meer Muhammad
- BŞ №21Ulra
- BŞ №22Wada Mahesar
- BŞ №23Drib Mehar Şah
- BŞ №24Kolab Jial
- BŞ №25Laal Bəxş Kandhro
- BŞ №26Bhonbhatpur
- BŞ №27Peer Hayat Şah
- BŞ №28Sami
- BŞ №29Mera
- BŞ №30Madd
- BŞ №31Sagyoon
- BŞ №32Haji Abdul Kareem Xaral
- BŞ №33Sitharja Bala
- BŞ №34Gadeji
- BŞ №35Rasool Abad
- BŞ №36Daraza Sharif
- BŞ №37Kamal Dero
- BŞ №38Xemtia
- BŞ №39Jado wahan
- BŞ №40Belharo
- BŞ №41Ali Muhammad Xan Sarohi abad / Village Ali Baxş Sarohi
- BŞ №42Razi Dero Kacho
- BŞ №43Munawarabad
- BŞ №44Ripri
- BŞ №45Şaheed Naseem Ahmed Xaral / Xaralabad
- BŞ №46Raheem Bəxş
- BŞ №47Jiskani
- BŞ №48Fateh Pur
- BŞ №49Jhando Maşaix
- BŞ №50Ali Muhammad Maçi
- BŞ №51Talpur Wada
- BŞ №52Baphu
- BŞ №53Nasir Fakir
- BŞ №54Ustad Atta Muhammad Hami
- BŞ №55Muhabat wah
- BŞ №56Layari (HussainAbad)
- BŞ №57Goondariro
- BŞ №58Sohu
- BŞ №59Hindyari
- BŞ №60Jaffar Xan Jalalani
- BŞ №61Saniso
- BŞ №62Mandan
- BŞ №63Tarko
- BŞ №64Xarirah
- BŞ №65Baqi Xan
- BŞ №66Mehar Veesar
- BŞ №67Deparja
- BŞ №68Talee
- BŞ №69Sabar Rind
- BŞ №70Moosan Şah
- BŞ №71Peer Budhro
- BŞ №72Akri
- BŞ №73Xuşxail
- BŞ №74Kandiyari
- BŞ №75Karam Xan Kubar / Rajper
- BŞ №76Bhangu Behan
- BŞ №77Razaabad
- BŞ №78Kot Lalu
- BŞ №79Punhal Rajper
- BŞ №80Umman Rajper
- BŞ №81Peer Abdul Qadir Şah
- BŞ №82Kot Jubo
- BŞ №83Dodo Faqeer Aradin
- BŞ №84Xenvari
- BŞ №85Tajjal Şareef
- BŞ №86Sikandarabad
Xayrpur dairəsindən olanlar
- Pir Pagaro - Pakistan Müsəlman Liqasının rəhbəri
- Saçal Sarmast - XVIII əsr sufi şairi
- Qaim Ali Şah - Sind əyalətinin sabiq baş naziri
- Qous Ali Şah - Pakistanın sabiq müdafiə naziri və Sind əyalətinin sabiq baş naziri
İstinadlar
- ""Khairpur: then and now - Daily Times". Daily Times. 6 February 2018". 8 October 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 29 November 2019.
- "Khairpur history". 2022-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-29.
- 1998 District census report of Khairpur. Census publication. 86. Islamabad: Population Census Organization, Statistics Division, Government of Pakistan. 2000.
- "DISTRICT GOVERNMENT KHAIRPUR PROFILE". 2022-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-29.
- . 2019-11-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-29.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xayrpur daire urdu dilindeː ضلع خیرپور ingilis dilindeː Khairpur District Pakistanin Sind eyaletinin 23 dairesinden biri Inzibati merkezi Xayrpur seheri Xayrpur27 31 48 sm e 68 44 24 s u Olke PakistanTarixi ve cografiyasiSahesi 15 910 km Merkezin hundurluyu 61 mDigerkhairpur gos pkXeriteni goster gizle Xayrpur Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiXayrpur dairesi merkezi ve simali Sind arasinda yerlesir Erazisi 15 910 km dir Simalda Sikarpur ve Sukkur daireleri ile qerbde Larkan ve Nousehre Feruz cenubda Nevvabsah ve Sanqxar simalda ise Hindistan hududlari ile hemserheddir Dairenin merkezi Xayrpur senaye seheridir Bu seherde pambiq ipek ve qida mehsullarinin istehsalinda mueyyen inkisafa nail olunmusdu Seherde hemcinin deriden muxtelif mehsullar ipekden geyimler kibritler sabun ayaqqabi siqaretler ve xalcalar istehsal edilir Bu seher Pakistanin cenubi merkezi hissesinde Hind cayindan 11 mil aralida 18 km cenub istiqametde yerlesir Xayrpur seheri Pesever Keraci ve Sukkurla demiryolu xetti ile baglidir Seherin esasi 1783 cu ilde Mir Sohrab Xan terefinden qoyulub O Talpur ailesinin Xaypur qolunun esasini qoymusdur 1947 ci ilde Pakistanin yaranmasindan sonra seher senaye uzre inkisaf yoluna qedem qoymusdur Seherde parklar mir sarayi xestexana kitabxana ve stadion movcuddur Demoqrafiyasi2017 ci il ehali siyahiyaalnmasinin melumatlarina gore Xayrpur eyaleti Keraci seherinin 4 dairesinden sonra ehali sayinin coxluguna gore eyaletde 5 ci yeri tutur Ehali sayi 2 4 milyon neferdir Bu ehalinin 32 3 i seher ehalisidir Dillerː Xayrpur dairesinde esasen sind dili qismen de pencab urdu beluc ve diger diller yayilmisdir daire uzre istifade edilen dillerin faiz nisbeti asagidaki kimidirː Sind dili 93 9 Pencab dili 3 2 Urdu dili 1 4 Beluc dili 0 70 Diger diller 0 92 Dinlerː Xayrpur dairesinde esasen Islam dini genis yayilmisdir Bununla bele Islam dini ile yanasi Hinduizm xirsitanliq dinleri ehmediyye dinleri de yayilmisdir Qeyd etmek lazimdir ki Ehmediyye bezilerine gore teriqet bezilerine gore de musteqil din hesab edilir Muxtelif dinler uzre Xayrpur dairesinde faiz nisbeti asagidaki kimidirː Islam 96 86 Hinduizm 2 93 Xristianliq 0 09 Ehmediyye 0 07 Diger diller 0 04 Savadliliq seviyyesiː 2000 2001 ci illerde Xayrpur dairesinde 3040 ibtidai ve mescid mektebleri qeyde alinmisdir Bu mekteblerin 1085 i oglanlar ucun hokumet ibtidai mektebi 310 u qizlar ucun 670 i ise birge tehsil almaq ucun nezerde tutulmus tehsil muessisleri idi savadli 90 savadsiz 10 Inzibati qurulusuDairenin merkezi Xayrpur seheridir Xayrpur 8 taluka 76 birlik surasi 11 seher 6800 kendden ibaret olub 1998 ci ilin siyahiyaalinmasina gore 810448 neferi kisi 736139 neferi qadin olmaqla 1546587 nefer ehalisi var idi 8 taluka ve yaxud da tehsil asagidakilardirː Faiz Qunj talukasi Qambat talukasi Xayrpur talukasi Kinqri talukasi Kot Dici talukasi Nara talukasi Sobho Dero talukasi Tari Mir Va talukasi Birlik suralariː BS 1Tandu Masti BS 2Can pur BS 3Macyun BS 4Hacna Sah BS 5Sadi Saheed BS 6Buqro BS 7Qujo BS 8Sah Ladani BS 9Mehr Ali BS 10Peer Manqion BS 11Sah Bhanqio BS 12Ubhri BS 13Nur Pur BS 14Peer Badal BS 15Hadal Sah BS 16SadarJi Bhatyoon BS 17Manghanwari BS 18 RahoojaMeer BS 19Mohial BS 20Kot Meer Muhammad BS 21Ulra BS 22Wada Mahesar BS 23Drib Mehar Sah BS 24Kolab Jial BS 25Laal Bexs Kandhro BS 26Bhonbhatpur BS 27Peer Hayat Sah BS 28Sami BS 29Mera BS 30Madd BS 31Sagyoon BS 32Haji Abdul Kareem Xaral BS 33Sitharja Bala BS 34Gadeji BS 35Rasool Abad BS 36Daraza Sharif BS 37Kamal Dero BS 38Xemtia BS 39Jado wahan BS 40Belharo BS 41Ali Muhammad Xan Sarohi abad Village Ali Baxs Sarohi BS 42Razi Dero Kacho BS 43Munawarabad BS 44Ripri BS 45Saheed Naseem Ahmed Xaral Xaralabad BS 46Raheem Bexs BS 47Jiskani BS 48Fateh Pur BS 49Jhando Masaix BS 50Ali Muhammad Maci BS 51Talpur Wada BS 52Baphu BS 53Nasir Fakir BS 54Ustad Atta Muhammad Hami BS 55Muhabat wah BS 56Layari HussainAbad BS 57Goondariro BS 58Sohu BS 59Hindyari BS 60Jaffar Xan Jalalani BS 61Saniso BS 62Mandan BS 63Tarko BS 64Xarirah BS 65Baqi Xan BS 66Mehar Veesar BS 67Deparja BS 68Talee BS 69Sabar Rind BS 70Moosan Sah BS 71Peer Budhro BS 72Akri BS 73Xusxail BS 74Kandiyari BS 75Karam Xan Kubar Rajper BS 76Bhangu Behan BS 77Razaabad BS 78Kot Lalu BS 79Punhal Rajper BS 80Umman Rajper BS 81Peer Abdul Qadir Sah BS 82Kot Jubo BS 83Dodo Faqeer Aradin BS 84Xenvari BS 85Tajjal Sareef BS 86SikandarabadXayrpur dairesinden olanlarPir Pagaro Pakistan Muselman Liqasinin rehberi Sacal Sarmast XVIII esr sufi sairi Qaim Ali Sah Sind eyaletinin sabiq bas naziri Qous Ali Sah Pakistanin sabiq mudafie naziri ve Sind eyaletinin sabiq bas naziriIstinadlar Khairpur then and now Daily Times Daily Times 6 February 2018 8 October 2019 tarixinde Istifade tarixi 29 November 2019 Khairpur history 2022 03 28 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 29 1998 District census report of Khairpur Census publication 86 Islamabad Population Census Organization Statistics Division Government of Pakistan 2000 DISTRICT GOVERNMENT KHAIRPUR PROFILE 2022 03 28 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 29 2019 11 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 29