Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maksim Maksimoviç Litvinov (rus. Макси́м Макси́мович Литви́нов, 17 iyul 1876[…], Belostok, Litva general-qubernatorluğu[d] – 31 dekabr 1951[…], Moskva) — SSRİ-nin xarici işlər komissarı (1930–1939), inqilabçı.
| Maksim Litvinov | |
|---|---|
| rus. Максим Литвинов | |
 | |
| 21 iyul 1930 – 3 may 1939 | |
| Əvvəlki | Georgi Çiçerin |
| Sonrakı | Vyaçeslav Molotov |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 17 iyul 1876[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 31 dekabr 1951[…](75 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, diplomat |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Maksim Maksimoviç Litvinov 17 iyul 1876-cı ildə Rusiya imperiyasının Qrodnenski quberniyasının Belostok şəhərində anadan olmuşdu. Real məktəb bitirmişdi. Bakı şəhərində hərbi xidmətdən keçmişdi.
Maksim Litvinov 31 dekabr 1951-ci ildə Moskva şəhərində vəfat edib.
Siyasi fəaliyyəti
Xalq Xarici işlər komissanmn müavini M.M.Litvinov 1921-ci il iyulun 23-də RSFSR hökuməti yanında sovet respublikalarının səlahiyyətli nümayəndəliklərinə məktub göndərdi. Məktubda deyilirdi ki, Şərqin və Qərbin buıjua kapitalizm quruluşu fəhlə- kəndli hökumətini zəiflətmək və məhv etməkdən əl çəkməmişdir. O, fəhlə-kəndli hökumətinin yeni iqtisadi və siyasi quruluş yaratmasına mane olmaq istəyir. Ona görə də Litvinov bir sıra tədbirlərin görülməsinin zəruriliyini irəli sürdü. "Ölkəyə düşmən elementlərin daxil olmasının qarşısını almaq məqsədilə" xarici vətəndaşlara viza verilməsini, "bütün respublikalann mənafeyi əsas götürülərək başqa respublika ərazisindən düşmən ünsürlərin keçməsi"ni ciddiləşdirmə)d tapşırdı. Bir respublikanm ərazisindən digərinə keçmək üçün icazə vermək məsələləri əvvəlcədən razılaşdınimalı idi. Bütün ballarda Fövqəladə Komissiyanm rəyi əsas hesab edilməli idi.
Rusiya Azərbaycamn başqa sovet respublikalannda konsulluq açmasma da mane olurdu. M. M. Litvinov 1921-ci il iyulun 25-də Azərbaycanın Moskvadakı səlahiyyətli nümayəndəsinə göndərdiyi məktubda yazırdı: "Müttəfiq sovet respublikalan RSFSR-in müxtəlif yerlərində konsulluq nümayəndəliklərini açırlar. Belə konsulluqların açılması və konsulların təyin edilməsi hər bir konkret halda yalnız XXİK ilə razılaşdınidıqdan sonra ola bilər". Məktubda daha sonra bildirilirdi: "RSFSR və müttəfiq sovet respublikalannm ümumi vətəndaşlığı olduğuna və onlann eyni hüquqlardan istifadə etdiyinə, siyasi, iqtisadi və digər maraqlann ümumiliyinə görə konsulluq müəssisələri — baş konsullar, konsul müavinləri və b. lüzumsuzdur.
1927-ci ilin noyabr-dekabr aylarında Millətlər Cəmiyyətinin hazırlıq komissiyasının dördüncü sessiyasında M.M.Litvinovun başçılığı altında Sovet nümayəndə heyəti iştirak etmişdir.
1939-cu ildə Xarici İşlər Komissarı Maksim Litvinovun qəflətən vəzifəsindən çıxarılıb heç bir səbəb göstərilmədən Molotovla əvəz olunması da maraqlı idi. Köhnə kommunist Litvinov 1930–1939-cu illərdə Xarici İşlər Komissarı işləmişdi. İşdən çıxarılması ilə bağlı açıqlama verməyən Moskva isə susurdu.
Almaniyada isə Stalinin bu addımını dialoqa dəvət kimi qəbul etdilər. Çünki, Litvinov ingilis-fransız xəttinə üstünlük verir, Hitlerdən müdafiə olunmaq üçün "Avropada "kollektiv təhlükəsizlik" sistemi" yaratmağa çalışırdı. Bundan əlavə, Litvinov həm də yəhudi idi. Yəni, Hitler üçün qəbuledilməz idi. Stalin isə gələcək rəfiqlərini "ən yaxşı hisslərini" təhqir etmək istəmirdi: rus mənşəlic Molotov isə dövlətdə ikinci şəxs sayılır və onun imzası daha nüfuzlu idi.
Xarici işlər komissarı M.Litvinov 1939-cu ilin aprel ayının 21-də Türkiyədə SSRİ-nin müvəqqəti işlər vəkili İ.O.Nikitnikova vasitəsi ilə Ş.Saracoğluna çatdırmışdı ki, təcili əlaqələr yaratmaq məqsədilə SSRİ Xarici İşlər Komissarlığı Ş.Saracoğlunun əvvəlki xahişinə uyğun olaraq Potyomkini Ankaraya göndərir. Eyni zamanda az əvvəl Sovet İttifaqı ilə əlaqələrə intensiv xarakter vermək üçün Ş.Saracoğlu Batuma gəlib Sovet nümayəndələri ilə görüşməyə hazır olduğunu bildirmişdi. Lakin Sovet tərəfi Ş.Saracoğlunun Moskva səfərinə q ədər Batum görüşünü təxirə salmağı v ə z əruri olan məsələləri V.Potyomkinlə Ankarada müzakirə etməyi məqsədəuyğun saymışdı.
15 noyabr 1944-cü ildə SSRİ Xalq xarici işlər komissarının müavini, müharibədən sonrakı quruculuq və sülh müqavilələrinin hazırlanması üzrə komissiyanın sədri M.Litvinov Sovet-Britaniya əməkdaşlığının mümkün bazası v ə perspektivləri haqqında hazırladığı geniş arayışda Yaxın Şərqdə Britaniya-Rusiya münasibətlərinin tarixinə geniş yer vermiş v ə qeyd etmişdi ki, 20-ci illərdə kamalçı h ərəkatı müdafiə etdiyinə, ona hərtərəfli yardım göstərdiyinə görə Britaniya hökuməti dəfələrlə Sovetlərdən öz narazılığını ifadə etmişdi.
Əsərləri
- Как работает комиссариат мира. — Ижевск, 1925.
- В борьбе за мир. — М., 1928.
- За всеобщее разоружение. — М., 1928
- Против войн за всеобщее разоружение. — М.—Л.,1928.
- Международное положение СССР. — М.—Л., 1929
- Мирная политика советов. — М.—Л., 1929.
- Международная политика советского правительства. — М.—Л., 1930.
- Речь т. Литвинова на конференции по разоружению. — Воронеж, 1932.
- Все силы — на борьбу с поджигателями войны. — Самара, 1934.
- Советский Союз — за сохранение всеобщего мира. — Сталинград, 1934.
- Советский Союз — за сохранение всеобщего мира. — Л., 1934.
- Советский Союз — за сохранение всеобщего мира. — Воронеж, 1934.
- Советский Союз — за сохранение всеобщего мира. — Иваново, 1934.
- Советский Союз — за сохранение всеобщего мира. — Ростов на Дону, 1934.
- Советский Союз — за сохранение всеобщего мира. — Хабаровск, 1934.
- СССР в борьбе за мир. — М.: Партиздат, 1934.
- СССР в борьбе за мир. — Ташкент, 1934.
- СССР в борьбе за мир. — Горький, 1934.
- СССР в борьбе за мир. — Иркутск, 1934.
- СССР в борьбе за мир. — Новосибирск, 1934.
- Товарищ Литвинов о международном положении. — Самара, 1934.
- Внешняя политика СССР. — М., 1935.
- СССР — могучий оплот всеобщего мира. — М.: Партиздат, 1936.
- Внешняя политика СССР. — М., 1937.
- Речь на собрании избирателей Ленинграда. — М., 1937.
- За мир — против войны. — М., 1938.
- К современному международному положению. — М., 1938; Л., 1938.
- В борьбе за мир: Речи. — М.: Партиздат, 1938.
- Против агрессии. — М., 1938.
İstinadlar
- Maxim Maximowitsch Litwinow // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Bibliothèque nationale de France Maksim Maksimovič Litvinov // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Литвинов Максим Максимович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Maksim Maksimovich Litvinov // Encyclopædia Britannica (ing.).
Xarici keçidlər
- Наринский М. М., Васильева Н. Ю. М. М. Литвинов — блестящий дипломат, выдающийся нарком // Известные дипломаты России: Министры иностранных дел — XX век / Колл. авторов; отв. ред Торкунов А. В.; сост. Ревякин А. В. — М.: Московские учебники и Картолитография, 2007. — С. 179–227.
- Meir Henoch Mojszewicz Wallach-Finkelstein. Литвинов Максим Максимович
- Чернявский Г. И.. XX век / XX century, История России и СССР / Russian History, № 02/206 January 22, 2004.
- Чернявский Г. И. XX век / XX century, История России и СССР / Russian History, № 02/207 February 4, 2004.
- Чернявский Г. И.. XX век / XX century, История России и СССР / Russian History, № 02/208 February 18, 2004.
- Генис В. Л. Неверные слуги режима: первые советские невозвращенцы (1920–1933). Опыт документального исследования. Книга 2. — М., 2012. — С. 84–154. — .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Maksim Maksimovic Litvinov rus Maksi m Maksi movich Litvi nov 17 iyul 1876 Belostok Litva general qubernatorlugu d 31 dekabr 1951 Moskva SSRI nin xarici isler komissari 1930 1939 inqilabci Maksim Litvinovrus Maksim LitvinovSSRI Xarici Isler Nazirliyi21 iyul 1930 3 may 1939EvvelkiGeorgi CicerinSonrakiVyaceslav MolotovSexsi melumatlarDogum tarixi 17 iyul 1876 1876 07 17 Dogum yeri Belostok Qrodno quberniyasi d Litva general qubernatorlugu d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 31 dekabr 1951 1951 12 31 75 yasinda Vefat yeri Moskva RSFSR SSRIDefn yeri Novodevicye qebiristanligiPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi Rusiya Sosial Demokrat Fehle bolsevikler Partiyasi Rusiya Sosial Demokrat Fehle PartiyasiFealiyyeti siyasetci diplomat Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMaksim Maksimovic Litvinov 17 iyul 1876 ci ilde Rusiya imperiyasinin Qrodnenski quberniyasinin Belostok seherinde anadan olmusdu Real mekteb bitirmisdi Baki seherinde herbi xidmetden kecmisdi Maksim Litvinov 31 dekabr 1951 ci ilde Moskva seherinde vefat edib Siyasi fealiyyetiXalq Xarici isler komissanmn muavini M M Litvinov 1921 ci il iyulun 23 de RSFSR hokumeti yaninda sovet respublikalarinin selahiyyetli numayendeliklerine mektub gonderdi Mektubda deyilirdi ki Serqin ve Qerbin buijua kapitalizm qurulusu fehle kendli hokumetini zeifletmek ve mehv etmekden el cekmemisdir O fehle kendli hokumetinin yeni iqtisadi ve siyasi qurulus yaratmasina mane olmaq isteyir Ona gore de Litvinov bir sira tedbirlerin gorulmesinin zeruriliyini ireli surdu Olkeye dusmen elementlerin daxil olmasinin qarsisini almaq meqsedile xarici vetendaslara viza verilmesini butun respublikalann menafeyi esas goturulerek basqa respublika erazisinden dusmen unsurlerin kecmesi ni ciddilesdirme d tapsirdi Bir respublikanm erazisinden digerine kecmek ucun icaze vermek meseleleri evvelceden razilasdinimali idi Butun ballarda Fovqelade Komissiyanm reyi esas hesab edilmeli idi Rusiya Azerbaycamn basqa sovet respublikalannda konsulluq acmasma da mane olurdu M M Litvinov 1921 ci il iyulun 25 de Azerbaycanin Moskvadaki selahiyyetli numayendesine gonderdiyi mektubda yazirdi Muttefiq sovet respublikalan RSFSR in muxtelif yerlerinde konsulluq numayendeliklerini acirlar Bele konsulluqlarin acilmasi ve konsullarin teyin edilmesi her bir konkret halda yalniz XXIK ile razilasdinidiqdan sonra ola biler Mektubda daha sonra bildirilirdi RSFSR ve muttefiq sovet respublikalannm umumi vetendasligi olduguna ve onlann eyni huquqlardan istifade etdiyine siyasi iqtisadi ve diger maraqlann umumiliyine gore konsulluq muessiseleri bas konsullar konsul muavinleri ve b luzumsuzdur 1927 ci ilin noyabr dekabr aylarinda Milletler Cemiyyetinin hazirliq komissiyasinin dorduncu sessiyasinda M M Litvinovun basciligi altinda Sovet numayende heyeti istirak etmisdir 1939 cu ilde Xarici Isler Komissari Maksim Litvinovun qefleten vezifesinden cixarilib hec bir sebeb gosterilmeden Molotovla evez olunmasi da maraqli idi Kohne kommunist Litvinov 1930 1939 cu illerde Xarici Isler Komissari islemisdi Isden cixarilmasi ile bagli aciqlama vermeyen Moskva ise susurdu Almaniyada ise Stalinin bu addimini dialoqa devet kimi qebul etdiler Cunki Litvinov ingilis fransiz xettine ustunluk verir Hitlerden mudafie olunmaq ucun Avropada kollektiv tehlukesizlik sistemi yaratmaga calisirdi Bundan elave Litvinov hem de yehudi idi Yeni Hitler ucun qebuledilmez idi Stalin ise gelecek refiqlerini en yaxsi hisslerini tehqir etmek istemirdi rus menselic Molotov ise dovletde ikinci sexs sayilir ve onun imzasi daha nufuzlu idi Xarici isler komissari M Litvinov 1939 cu ilin aprel ayinin 21 de Turkiyede SSRI nin muveqqeti isler vekili I O Nikitnikova vasitesi ile S Saracogluna catdirmisdi ki tecili elaqeler yaratmaq meqsedile SSRI Xarici Isler Komissarligi S Saracoglunun evvelki xahisine uygun olaraq Potyomkini Ankaraya gonderir Eyni zamanda az evvel Sovet Ittifaqi ile elaqelere intensiv xarakter vermek ucun S Saracoglu Batuma gelib Sovet numayendeleri ile gorusmeye hazir oldugunu bildirmisdi Lakin Sovet terefi S Saracoglunun Moskva seferine q eder Batum gorusunu texire salmagi v e z eruri olan meseleleri V Potyomkinle Ankarada muzakire etmeyi meqsedeuygun saymisdi 15 noyabr 1944 cu ilde SSRI Xalq xarici isler komissarinin muavini muharibeden sonraki quruculuq ve sulh muqavilelerinin hazirlanmasi uzre komissiyanin sedri M Litvinov Sovet Britaniya emekdasliginin mumkun bazasi v e perspektivleri haqqinda hazirladigi genis arayisda Yaxin Serqde Britaniya Rusiya munasibetlerinin tarixine genis yer vermis v e qeyd etmisdi ki 20 ci illerde kamalci h erekati mudafie etdiyine ona herterefli yardim gosterdiyine gore Britaniya hokumeti defelerle Sovetlerden oz naraziligini ifade etmisdi EserleriKak rabotaet komissariat mira Izhevsk 1925 V borbe za mir M 1928 Za vseobshee razoruzhenie M 1928 Protiv vojn za vseobshee razoruzhenie M L 1928 Mezhdunarodnoe polozhenie SSSR M L 1929 Mirnaya politika sovetov M L 1929 Mezhdunarodnaya politika sovetskogo pravitelstva M L 1930 Rech t Litvinova na konferencii po razoruzheniyu Voronezh 1932 Vse sily na borbu s podzhigatelyami vojny Samara 1934 Sovetskij Soyuz za sohranenie vseobshego mira Stalingrad 1934 Sovetskij Soyuz za sohranenie vseobshego mira L 1934 Sovetskij Soyuz za sohranenie vseobshego mira Voronezh 1934 Sovetskij Soyuz za sohranenie vseobshego mira Ivanovo 1934 Sovetskij Soyuz za sohranenie vseobshego mira Rostov na Donu 1934 Sovetskij Soyuz za sohranenie vseobshego mira Habarovsk 1934 SSSR v borbe za mir M Partizdat 1934 SSSR v borbe za mir Tashkent 1934 SSSR v borbe za mir Gorkij 1934 SSSR v borbe za mir Irkutsk 1934 SSSR v borbe za mir Novosibirsk 1934 Tovarish Litvinov o mezhdunarodnom polozhenii Samara 1934 Vneshnyaya politika SSSR M 1935 SSSR moguchij oplot vseobshego mira M Partizdat 1936 Vneshnyaya politika SSSR M 1937 Rech na sobranii izbiratelej Leningrada M 1937 Za mir protiv vojny M 1938 K sovremennomu mezhdunarodnomu polozheniyu M 1938 L 1938 V borbe za mir Rechi M Partizdat 1938 Protiv agressii M 1938 IstinadlarMaxim Maximowitsch Litwinow Brockhauz Ensiklopediyasi alm Bibliotheque nationale de France Maksim Maksimovic Litvinov BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Litvinov Maksim Maksimovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Maksim Maksimovich Litvinov Encyclopaedia Britannica ing Xarici kecidlerNarinskij M M Vasileva N Yu M M Litvinov blestyashij diplomat vydayushijsya narkom Izvestnye diplomaty Rossii Ministry inostrannyh del XX vek Koll avtorov otv red Torkunov A V sost Revyakin A V M Moskovskie uchebniki i Kartolitografiya 2007 S 179 227 Meir Henoch Mojszewicz Wallach Finkelstein Litvinov Maksim Maksimovich Chernyavskij G I XX vek XX century Istoriya Rossii i SSSR Russian History 02 206 January 22 2004 Chernyavskij G I XX vek XX century Istoriya Rossii i SSSR Russian History 02 207 February 4 2004 Chernyavskij G I XX vek XX century Istoriya Rossii i SSSR Russian History 02 208 February 18 2004 Genis V L Nevernye slugi rezhima pervye sovetskie nevozvrashency 1920 1933 Opyt dokumentalnogo issledovaniya Kniga 2 M 2012 S 84 154 ISBN 978 5 98585 084 0