Biberşteyn dağlaləsi (lat. Tulipa biebersteiniana) — bitkilər aləminin zanbaqçiçəklilər dəstəsinin zanbaqkimilər fəsiləsinin dağlaləsi cinsinə aid bitki növü.
Biberşteyn dağlaləsi | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Biberşteyn dağlaləsi | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik bitkidir. Soğanağı 1–2 sm diametrdə, uzunsov-yumurtavari, tünd-qonur və ya qara-qonur qınla örtülmüşdür. Gövdəsi düz, silindrik, çılpaq, 15–30 sm hündürlükdədir. Yarpaqları çılpaq, xətvari, aşağıdakılar daha çox enli, enli-xətvari və ya uzunsovlansetvaridir. Çiçəkləri tək, 2,5–3,5 sm uzunluqdadır. Çiçəkyanlığının yarpaqcıqları sarı, iti, az və ya çox sivri, lansetvari, xarici tərəfdə bənövşəyi ləkəli, daxildə uzunsovyumurtavari, əsası kirpikciklidir. Erkəkciklər çiçəkyanlığından nisbətən qısadır; tozcuğu 2–3 dəfə erkəkcik sapından qısadır. Qutucuq 1,5–2,5 sm uzunluqdadır.
Yayılması
BQ Quba sahəsi, Samur-Dəvəçi və Xəzər sahili ovalıqları, Qobustanın rayonlarında arandan orta dağ qurşağına kimi yayılmışdır. Otlaqlarda, əkinlərdə, quru-otlu yamaclarda və kolluqlarda bitir. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabına daxil edilmiş nadir növdür.
Bioloji,ekoloji, fitosenoloji xüsusiyyətləri
Düzənlikdən orta dağ qurşağına qədər ərazilərdə, bozqırlarda, otlaqlarda, əkinlərdə, quru-otlu yamaclarda və kolluqlarda. Çiçəkləməsi aprel, meyvələməsi iyun ayına təsadüf edir. Çoxalması soğanaqla və toxumladır. Geofitdir, bəzək bitkisidir.
Yayılması
Samur-Dəvəçi və Xəzər sahili ovalıq, Böyük Qafqazın Quba hissəsi, Qobustan, Kür düzü.
Sayı və tendensiyası
Populyasiyalarına az rast gəlinir. Mənfi antropogen amillər azalma təhlükəsini yaradır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Əhali tərəfindən intensiv toplanılması, tikintilər, otarılma və mal-qara tərəfindən tapdalanma.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür.Yasaqlıqların yaradılması vacibdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bibersteyn daglalesi lat Tulipa biebersteiniana bitkiler aleminin zanbaqcicekliler destesinin zanbaqkimiler fesilesinin daglalesi cinsine aid bitki novu Bibersteyn daglalesiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste ZanbaqciceklilerFesile ZanbaqkimilerYarimfesile LilioideaeTriba Cins DaglalesiNov Bibersteyn daglalesiBeynelxalq elmi adiTulipa biebersteiniana Schult f 1829Sekil axtarisiNCBI 2250701EOL 1082951Qisa morfoloji tesviriCoxillik bitkidir Soganagi 1 2 sm diametrde uzunsov yumurtavari tund qonur ve ya qara qonur qinla ortulmusdur Govdesi duz silindrik cilpaq 15 30 sm hundurlukdedir Yarpaqlari cilpaq xetvari asagidakilar daha cox enli enli xetvari ve ya uzunsovlansetvaridir Cicekleri tek 2 5 3 5 sm uzunluqdadir Cicekyanliginin yarpaqciqlari sari iti az ve ya cox sivri lansetvari xarici terefde benovseyi lekeli daxilde uzunsovyumurtavari esasi kirpikciklidir Erkekcikler cicekyanligindan nisbeten qisadir tozcugu 2 3 defe erkekcik sapindan qisadir Qutucuq 1 5 2 5 sm uzunluqdadir YayilmasiBQ Quba sahesi Samur Deveci ve Xezer sahili ovaliqlari Qobustanin rayonlarinda arandan orta dag qursagina kimi yayilmisdir Otlaqlarda ekinlerde quru otlu yamaclarda ve kolluqlarda bitir Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabina daxil edilmis nadir novdur Bioloji ekoloji fitosenoloji xususiyyetleriDuzenlikden orta dag qursagina qeder erazilerde bozqirlarda otlaqlarda ekinlerde quru otlu yamaclarda ve kolluqlarda Ciceklemesi aprel meyvelemesi iyun ayina tesaduf edir Coxalmasi soganaqla ve toxumladir Geofitdir bezek bitkisidir YayilmasiSamur Deveci ve Xezer sahili ovaliq Boyuk Qafqazin Quba hissesi Qobustan Kur duzu Sayi ve tendensiyasiPopulyasiyalarina az rast gelinir Menfi antropogen amiller azalma tehlukesini yaradir Mehdudlasdirici amillerEhali terefinden intensiv toplanilmasi tikintiler otarilma ve mal qara terefinden tapdalanma Muhafize tedbirleriMuhafizesi ucun xususi tedbirler gorulmur Yasaqliqlarin yaradilmasi vacibdir IstinadlarHemcinin bax