Məhəmmədqasım ağa İbrahimxəlil xan oğlu Sarıcalı-Cavanşir (1786, Şuşa – 1844, Şuşa, Kaspi vilayəti) — Qarabağ xanlığının xanzadələrindən biri, Qarabağ xanı İbrahimxəlil xanın VII oğlu, Rusiya İmperator Ordusunun polkovniki.
Məhəmmədqasım ağa Sarıcalı-Cavanşir | |
---|---|
Məhəmmədqasım ağa İbrahimxəlil xan oğlu Sarıcalı-Cavanşir | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Şuşa |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Şuşa |
Vətəndaşlığı | Qarabağ xanlığı (1786-1822) Rusiya imperiyası (1822-1844) |
Uşağı |
|
Atası | İbrahimxəlil xan |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
Dini | İslam |
Həyatı
İbrahimxəlil xanın yeddinci oğlu Məhəmmədqasım ağa 1786-cı ildə Şuşa şəhərində dünyaya gəlmişdi. Anası AKAK-a görə Allahyar bəy Üngütlünün, əslində isə Allahyar bəy Molla Hüseynəli bəy oğlu Dədəlinin qızıdır. Saray təhsili almışdı. Qarabağ xanllığının Rusiya imperiyasının tərkibinə keçməsini rəsmiləşdirən Kürəkçay sazişinin nəticəsində podpolkovnik rütbəsi daşıyırdı. 1806-cı ildə Rusiya-Qacar müharibəsinin gedişatında mayor Lisaneviç tərəfindən İbrahimxəlil xan və ailəsinin qətlə yetirilməsi xəbərini eşidən zaman qardaşı Xanlar ağa kimi Məhəmmədqasım ağa da Qacar imperiyasına sığınmışdır. O, Qarabağa yalnız Gürcüstandakı yeni Qafqaz komandanı Knyaz Qudoviçin (1806–1809) icazəsindən sonra 1807-ci ildə geri dönə bildi və andını yenilədi.
1822-ci ildə Qarabağ xanlığı Rusiya imperiyası tərəfindən ləğv edildi və birbaşa imperiya torpaqlarına birləşdirildi. Bunun qarşılığında Məhəmmədqasım ağaya 12 kənd və köçəri obaları verildi. Bunlara Dövlətyarlı, Qaynaq, Azıq, Gövşat, Dərəbas, Əlişarlı, Qaraqoyunlu adlı kəndləri, Çobankərə, Məburlu, Nökər, Arasbarlı-Gəmiçi adlı obaları daxil idi.
1823-cü ilin dekabr ayının 24-də Qafqaz Korpusunun komandanı Yermolovun əmri ilə, etdiyi xidmətlər və yaxşı davranışı nəzərə alınaraq ona illik 600 gümüş rublluq təqaüd kəsildi və rütbəsi qaldırıldı. Onun ölümündən sonra bu təqaüd miqdarının yarısınin onun ailəsinə verilməsi davam etdirildi. Bu, 1844-cü ilin 4 martından sonraya aid idi və Şamaxı quberniyasl dövlət şurasının qərarı olmaqla birlikdə, dövlət xəzinəsindən verilməli idi. Məhəmmədqasım ağa böyük mülkədar idi. Dövlətyarlı, Qaynaq, Azıq, Gövşat, Dərəbas, Əlişarlı, Qaraqoyunlu adlı kəndləri, Çobankərə, Məburlu, Nökər, Arasbarlı-Gəmiçi adlı obaları vardı.
Məhəmmədqasım ağa təxminən 1844-cü ildə vəfat edib.
Ailəsi
Məhəmmədqasım ağa Tiflisli vəzir Mirzə Rəbinin qızıyla, Əsəd bəy Sarıcalı-Cavanşirin qızı Xədicə bəyimlə, Qəhrəman bəyin qızı Hüsnücahan xanımla dünya evinə girmişdi. 103. Bu nikahlardan Nəcəfqulu ağa, Paşa ağa, Kərim ağa, Qasım ağa adlı oğulları, Böyükxanım bəyim, Cahan bəyim adlı qızları olmuşdu.
Həmçinin bax
Mənbə
Ənvər Çingizoğlu. Cavanşir eli: Sarıcalı oymağı. Bakı: Mütərcim. 2015. 500.
İstinadlar
- Çingizoğlu, 2015. səh. 351
- АКАК. Т. II. С. 695–696.
- АКАК. Vol. III. p. 346, doc. № 635
- Çingizoğlu, 2015. səh. 352
- РГИА. Ф. 1268. Оп. 2. Д. 731б. Л. 103.
- РГИА. Ф. 1268. Оп. 2. Д. 731б. Л.
- ARDTA, f.69.siyahı 1.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehemmedqasim aga Ibrahimxelil xan oglu Saricali Cavansir 1786 Susa 1844 Susa Kaspi vilayeti Qarabag xanliginin xanzadelerinden biri Qarabag xani Ibrahimxelil xanin VII oglu Rusiya Imperator Ordusunun polkovniki Mehemmedqasim aga Saricali CavansirMehemmedqasim aga Ibrahimxelil xan oglu Saricali CavansirDogum tarixi 1786Dogum yeri SusaVefat tarixi 1844Vefat yeri SusaVetendasligi Qarabag xanligi 1786 1822 Rusiya imperiyasi 1822 1844 Usagi Necefqulu aga Cavansir d Atasi Ibrahimxelil xanMilliyyeti AzerbaycanliDini IslamHeyatiIbrahimxelil xanin yeddinci oglu Mehemmedqasim aga 1786 ci ilde Susa seherinde dunyaya gelmisdi Anasi AKAK a gore Allahyar bey Ungutlunun eslinde ise Allahyar bey Molla Huseyneli bey oglu Dedelinin qizidir Saray tehsili almisdi Qarabag xanlliginin Rusiya imperiyasinin terkibine kecmesini resmilesdiren Kurekcay sazisinin neticesinde podpolkovnik rutbesi dasiyirdi 1806 ci ilde Rusiya Qacar muharibesinin gedisatinda mayor Lisanevic terefinden Ibrahimxelil xan ve ailesinin qetle yetirilmesi xeberini esiden zaman qardasi Xanlar aga kimi Mehemmedqasim aga da Qacar imperiyasina siginmisdir O Qarabaga yalniz Gurcustandaki yeni Qafqaz komandani Knyaz Qudovicin 1806 1809 icazesinden sonra 1807 ci ilde geri done bildi ve andini yeniledi 1822 ci ilde Qarabag xanligi Rusiya imperiyasi terefinden legv edildi ve birbasa imperiya torpaqlarina birlesdirildi Bunun qarsiliginda Mehemmedqasim agaya 12 kend ve koceri obalari verildi Bunlara Dovletyarli Qaynaq Aziq Govsat Derebas Elisarli Qaraqoyunlu adli kendleri Cobankere Meburlu Noker Arasbarli Gemici adli obalari daxil idi 1823 cu ilin dekabr ayinin 24 de Qafqaz Korpusunun komandani Yermolovun emri ile etdiyi xidmetler ve yaxsi davranisi nezere alinaraq ona illik 600 gumus rublluq teqaud kesildi ve rutbesi qaldirildi Onun olumunden sonra bu teqaud miqdarinin yarisinin onun ailesine verilmesi davam etdirildi Bu 1844 cu ilin 4 martindan sonraya aid idi ve Samaxi quberniyasl dovlet surasinin qerari olmaqla birlikde dovlet xezinesinden verilmeli idi Mehemmedqasim aga boyuk mulkedar idi Dovletyarli Qaynaq Aziq Govsat Derebas Elisarli Qaraqoyunlu adli kendleri Cobankere Meburlu Noker Arasbarli Gemici adli obalari vardi Mehemmedqasim aga texminen 1844 cu ilde vefat edib AilesiMehemmedqasim aga Tiflisli vezir Mirze Rebinin qiziyla Esed bey Saricali Cavansirin qizi Xedice beyimle Qehreman beyin qizi Husnucahan xanimla dunya evine girmisdi 103 Bu nikahlardan Necefqulu aga Pasa aga Kerim aga Qasim aga adli ogullari Boyukxanim beyim Cahan beyim adli qizlari olmusdu Hemcinin baxIbrahimxelil xan CavansirMenbeEnver Cingizoglu Cavansir eli Saricali oymagi Baki Mutercim 2015 500 IstinadlarCingizoglu 2015 seh 351 AKAK T II S 695 696 AKAK Vol III p 346 doc 635 Cingizoglu 2015 seh 352 RGIA F 1268 Op 2 D 731b L 103 RGIA F 1268 Op 2 D 731b L ARDTA f 69 siyahi 1