Karsinoid sindrom az-az rast gəlinən xərçəng növü olan karsinoid şişlərin (sarımtıl və dairəvi formalı) bəzi maddələri (serotonin, morilin, prostoqlandinlər və s.) qana ifraz etməsi nəticəsində formalaşır. Karsinoid şişlər ən çox mədə-bağırsaq traktında, ağciyərlərdə, bəzən isə yumurtalıqlarda rast gəlinir. Mədə-bağırsaq traktında karsinoid şişlər daha çox (appendikulyar) çıxıntı, nazik bağırsaqlar və düz bağırsaqda rast gəlinir.
Əlamətləri
Karsinoid şişlər yavaş-yavaş inkişaf etdikləri üçün ilk dövrlər əlamətsiz olurlar və bu üzdən aşkarlana zaman böyük həcmdə olurlar. Bəzən elə olur ki, başqa səbəbdən aparılan müayinə zamanı təsədüfən aşkarlanır. Karsinoid sindrom zamanı aşağıdakı əlamətlər yara bilir:
- Dərinin qırmızı rəng alması. Dərinin qırmızı rəng alması (fərqli intensivlikdə) epizodik olur və 30 saniyədən 30 dəqiqəqə qədər çəkə bilir. Dərinin qizarması adətən heç bir təhrikedici faktor olmadan əmələ gələ bilir. Amma bəzən yemək və ya alkoqol qəbulundan sonra meydana çıxır.
- Üz dərisində zədələnmələr. Burun üzərində və ya yuxarı dodaqlarda venaların hörümçəyəbənzər formada görünməsi müşahidə olunur.
- İshal. Formalaşmamış və su şəklində nəcisin xaric olması və yanaşı olaraq qarında ağrı tutmalarının olması karsinoid sindromun ilk siqnallarından ola bilər.
- Nəfəsalmanın çətinləşməsi. Bəzi hallarda üz dərisində qeyd olunan zədələnmə ilə yanaşı astmaya bənzər şikayətlər meydana çıxa bilər.
Səbəbləri
Karsinoid şişlər neyroendokrin sistemin hüceyrələrindən inkişaf edir və ilə səciyyələnir. Karsinoid sindromun formalaşmasında məhz seretonin yüksək miqdarda sentezi böyük rol oynayır. Bəzən serotonin 50-100 dəfə çox ifraz edilir.
Qeyd etmək lazımdır ki, karsinoid şişlərin heç də hamısı karsinoid sindrom törətmir. Bir çox hallarda qaraciyər karsinoid şişlərin ifraz etdiyi maddələri uğurla xaric edir və onların təsirini minimuma endirir. Karsinoid sindromu olan insanların çoxunda artıq qaraciyərdə metastaz qeyd edilir.
Ağciyərdə olan karsinoid şişlərin karsinoid sindrom törətməsi üçün şişin elə də böyük olması gərəkmir. Əgər bağırsaqlarda olan karsinoid şişlərdən sintez olunan maddələr qana daxil olaraq qaraciyərdən keçməlidirlərsə, ağciyərdə bu baş vermir. Odur ki, hətta kiçik şişlər belə karsinoid sindrom törədə bilər.
Ağırlaşmaları
Karsinoid sindrom aşağıdakı xəstəliklərin yaranması riskini artırır:
- Karsinoid ürək xəstəliyi. Karsinoid sindrom ürək qapaqlarının divarının nazikləşməsinə və onların funksiyasının pozulmasına gətirib çıxara bilər.
- Bağırsaq keçməzliyi. Karsinoid xərçəngin limfa düyünlərinə yayılması və ya şişin böyük həcmdə olması bağırsaq keçiriciliyini poza bilər.
- Karsinoid krizləri. Bəzi hallarda karsinoid sindromun kəskin tutması qeyd olunur. Bu zaman təzyiq aşağı düşür, dəridə qızartı yaranır və tənəffüs çətinləşir. Bəzi hallarda bu kriz ölümlə nəticələnə bilər. Aparılan kimyaterapiya, narkozun verilməsi kimi hallar karsinoid krizi təhrik edə bilər.
Həkimə nə zaman müraciət etməli
Əgər sizdə yuxarıda sadalanan əlamətlərdən biri, xüsusilə də bir neçəsi birgə qeyd olunursa mütləq həkimə müraciət edin.
Müayinələr
Həkim sizə aşağıdakı müayinələri təklif edə bilər:
- Qanda Xromqranın A-nın yüksəlməsi karsinoid sindrom üçün xarakterik hesab edilir
- Ultrasonoqrafiyası
- Kompüter Tomoqrafiyası
- Ağırlaşmalar və yanaşı gedən xəstəliklər zamanı əlavə müayinələr aparıla bilər.
Müalicəsi
Karsinoid sindromun müalicəsi onun əsında dayanan şişin müalicəsi deməkdir. Ən effektiv müalicə üsulu cərrahi yolla şişin çıxarılmasıdır. Əgər cərrahi əməliyyat mümkün deyilsə bu zaman xərçəng əleyhinə bəzi məlum konservativ tədbirlər həyata keçirilməlidir. Bunlara Sandostatin təyini, immun sistemin gücləndirilməsi, şişi qidalandıran damarın embolizasiyası, kimyaterapiya və s.-ni aid etmək olar.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karsinoid sindrom az az rast gelinen xerceng novu olan karsinoid sislerin sarimtil ve dairevi formali bezi maddeleri serotonin morilin prostoqlandinler ve s qana ifraz etmesi neticesinde formalasir Karsinoid sisler en cox mede bagirsaq traktinda agciyerlerde bezen ise yumurtaliqlarda rast gelinir Mede bagirsaq traktinda karsinoid sisler daha cox appendikulyar cixinti nazik bagirsaqlar ve duz bagirsaqda rast gelinir ElametleriKarsinoid sisler yavas yavas inkisaf etdikleri ucun ilk dovrler elametsiz olurlar ve bu uzden askarlana zaman boyuk hecmde olurlar Bezen ele olur ki basqa sebebden aparilan muayine zamani tesedufen askarlanir Karsinoid sindrom zamani asagidaki elametler yara bilir Derinin qirmizi reng almasi Derinin qirmizi reng almasi ferqli intensivlikde epizodik olur ve 30 saniyeden 30 deqiqeqe qeder ceke bilir Derinin qizarmasi adeten hec bir tehrikedici faktor olmadan emele gele bilir Amma bezen yemek ve ya alkoqol qebulundan sonra meydana cixir Uz derisinde zedelenmeler Burun uzerinde ve ya yuxari dodaqlarda venalarin horumceyebenzer formada gorunmesi musahide olunur Ishal Formalasmamis ve su seklinde necisin xaric olmasi ve yanasi olaraq qarinda agri tutmalarinin olmasi karsinoid sindromun ilk siqnallarindan ola biler Nefesalmanin cetinlesmesi Bezi hallarda uz derisinde qeyd olunan zedelenme ile yanasi astmaya benzer sikayetler meydana cixa biler SebebleriKarsinoid sisler neyroendokrin sistemin huceyrelerinden inkisaf edir ve ile seciyyelenir Karsinoid sindromun formalasmasinda mehz seretonin yuksek miqdarda sentezi boyuk rol oynayir Bezen serotonin 50 100 defe cox ifraz edilir Qeyd etmek lazimdir ki karsinoid sislerin hec de hamisi karsinoid sindrom toretmir Bir cox hallarda qaraciyer karsinoid sislerin ifraz etdiyi maddeleri ugurla xaric edir ve onlarin tesirini minimuma endirir Karsinoid sindromu olan insanlarin coxunda artiq qaraciyerde metastaz qeyd edilir Agciyerde olan karsinoid sislerin karsinoid sindrom toretmesi ucun sisin ele de boyuk olmasi gerekmir Eger bagirsaqlarda olan karsinoid sislerden sintez olunan maddeler qana daxil olaraq qaraciyerden kecmelidirlerse agciyerde bu bas vermir Odur ki hetta kicik sisler bele karsinoid sindrom torede biler AgirlasmalariKarsinoid sindrom asagidaki xesteliklerin yaranmasi riskini artirir Karsinoid urek xesteliyi Karsinoid sindrom urek qapaqlarinin divarinin naziklesmesine ve onlarin funksiyasinin pozulmasina getirib cixara biler Bagirsaq kecmezliyi Karsinoid xercengin limfa duyunlerine yayilmasi ve ya sisin boyuk hecmde olmasi bagirsaq keciriciliyini poza biler Karsinoid krizleri Bezi hallarda karsinoid sindromun keskin tutmasi qeyd olunur Bu zaman tezyiq asagi dusur deride qizarti yaranir ve teneffus cetinlesir Bezi hallarda bu kriz olumle neticelene biler Aparilan kimyaterapiya narkozun verilmesi kimi hallar karsinoid krizi tehrik ede biler Hekime ne zaman muraciet etmeliEger sizde yuxarida sadalanan elametlerden biri xususile de bir necesi birge qeyd olunursa mutleq hekime muraciet edin MuayinelerHekim size asagidaki muayineleri teklif ede biler Qanda Xromqranin A nin yukselmesi karsinoid sindrom ucun xarakterik hesab edilir Ultrasonoqrafiyasi Komputer Tomoqrafiyasi Agirlasmalar ve yanasi geden xestelikler zamani elave muayineler aparila biler MualicesiKarsinoid sindromun mualicesi onun esinda dayanan sisin mualicesi demekdir En effektiv mualice usulu cerrahi yolla sisin cixarilmasidir Eger cerrahi emeliyyat mumkun deyilse bu zaman xerceng eleyhine bezi melum konservativ tedbirler heyata kecirilmelidir Bunlara Sandostatin teyini immun sistemin guclendirilmesi sisi qidalandiran damarin embolizasiyasi kimyaterapiya ve s ni aid etmek olar